Читать книгу Pad na Geluk - Moryn Hanzen - Страница 4

“Is Ouma seker ons het nie êrens verkeerd gery nie?” Bekommerd frons Nina al dieper terwyl haar oë die uitgestrekte Kalaharilandskap om hulle verken.

“Natuurlik is ek seker, my kind.” Ouma Anita buk om haar groot gehekelde handsak by haar voete by te kom.

’n Glimlag vorm om Nina se lippe terwyl sy aan oorlede oupa Dawie se woorde terugdink: “Jou ouma hou altoos van ’n paar goedjies by haar voete wanneer ons êrens heen ry.”

Hoe verlang sy nie nou na oupa Dawie nie!

“A, hier’s dit!” roep ouma Anita uit na ’n minuut of wat se gegrawe.

Nina se oog vang die verkreukelde stukkie blou papier tussen haar ouma se goed versorgde duim en wysvinger. Haar wenkbroue trek vanself op toe sy die ietwat deurmekaar gekrabbel daarop vlugtig aanskou.

“Is dit nou oom Chris se noukeurige aanwysings waarvan Ouma my nog heeltyd vertel?” Die Volkswagen Kewer wip oor nog ’n onverwagse hobbel in die breë grondpad wat nimmereindigend tussen die duine en veld strek. Nina vee die sweet van haar voorkop af en trap versigtig rem toe hulle uiteindelik ’n welkome kameeldoringboom langs die pad bereik.

“Wat nou, hartjie? Moet tog nie sê ons het teëspoed met Gogga nie?” Ouma Anita loer bekommerd van agter haar bril van Nina na die motor se hittemeter terwyl sy by voorbaat met haar linkerhand na die groot waterbottel by haar voete soek.

“Nee, Oumsie, Gogga gedra haar uitstekend. Ek dink net dit is tyd vir bene rek.” Sy loer na die stukkie papier wat haar ouma soos ’n tjek met ses nulle daarop vasklem. “En dat ons die oom se aanwysings ’n bietjie sorgvuldiger nagaan.”

Nina maak die birre-birre-birre van haar getroue Volksie stil en sit ’n paar tellings verstom. ’n Getjir-tjir kom saam met die hittewalm deur die afgedraaide motorruite na hulle aangesweef. “Wat op aarde …?” begin sy terwyl sy die deur oopmaak en haar kaal voete vir die eerste keer kennis maak met sonwarm rooi sand. Gou pluk sy haar voete terug en staar na hulle onmiddellike omgewing asof sy dit nou vir die eerste keer werklik raaksien.

Haar definisie van ongerep is onmiddellik uitgewis en vervang deur alles wat sy om haar sien. Sy kan selfs verwag dat ’n reusagtige maanhaarleeu enige oomblik brullend van agter ’n bos sal uitspring.

“Wat? Die aanhoudende getjir hier bo ons? Dit is nou sonbesies, kinta. Welkom in die hartjie van die Kalahari!” Ouma Anita se lekkerkry-laggie klink op terwyl sy agtertoe strek om Nina se modieuse wit sandale op die agtersitplek by te kom. “Vat so, kinta. Hierdie wêreld speel nie met sagte voete nie.”

Terwyl Nina die sandale aantrek, grawe ouma Anita opnuut in haar handsak. “Dè, smeer vir jou hiervan aan.”

Selfs die bottel sonblokroom wat Nina by haar ouma aanvat, is warm. Uit ondervinding weet sy haar ligte vel raak nooit aan die son gewoond nie. Onsekerheid wil-wil haar keel laat toetrek. Was dit regtig so ’n goeie idee om die haarsalon in Cindy se hande te laat terwyl sy en haar ouma die pad vat?

“A, ruik jy die veld?” onderbreek ouma Anita Nina se kommergedagtes. Nina is besig om haar reeds verbrande skouerknoppe en gesig in te smeer met die kokosneutgegeurde room wat alle ander reuke om haar tydelik oorskadu.

“Dít is nou hoe ongerep ruik,” knik ouma Anita glimlaggend haar kop.

“Natuurlik,” stem Nina saam asof sy presies weet waarvan haar ouma praat. “En dit is hoe ongerep lýk!” Sy draai haar regterkantste skouer na haar ouma sodat sy die skade wat die son reeds aangerig het, kan besigtig.

Van die begin af was sy gekant teen die plan om haar ouma Kalahari toe te bring. ’n Koue rilling gly al langs haar ruggraat af. Die veld om hulle is wel pragtig, maar wie weet hoeveel ongediertes en goed met voelers en angels of reusagtige slagtande om elke hoek en draai, of eerder, agter elke bos en sandduin, vir ’n mens lê en wag. Met slegs ’n plaasopstal of dam en windpomp elke vyftig tot honderd kilometer binne sig, wil Nina se keel toetrek. Sy is seker dat hulle reeds verdwaal het. Moedeloosheid wil haar net oorval.

Ouma Anita het volgehou dat Nina ook ’n wegkomkans nodig het.

Nina haal haar skouers op en voel hoe die spanning op die krop van haar maag effens skietgee. Haar lewe in Pretoria bestaan byna net uit werk toe en huis toe. Die vakansie kan haar net goed doen.

Sy leun oor en tel die groot koelhouer van die agterste sitplek af op. Wie weet, dalk was haar ouma tog reg. “Middagete in die Kalahari!” sê Nina met meer geesdrif as wat sy voel. Sy maak haar deur oop om die omgewing beter in te neem, maar bly in haar sitplek sit om te eet.

“Is jy klaar spyt jy het ingestem om my te bring, Nina-kind?”

Die onsekerheid wat hoorbaar in haar ouma se stem deurslaan, laat haar in ouma Anita se rigting glimlag terwyl sy met soveel oortuiging as moontlik antwoord: “Nooit gesien nie, Ouma. Ons gaan lekker vakansie hou.”

Tydsaam hap sy om die beurt aan een van haar ouma se heerlike frikkadelle en ’n tamatietoebroodjie en beskou die tandmerke wat in die brood agterbly aandagtig.

Dit is nogal moeilik om heeltemal eerlik met haar ouma te wees. Sy weet hoe nodig ouma Anita hierdie vakansie het. Al die jare wat haar ouma en oupa van hulle vriende in die Kalahari gepraat het, het verbygegaan sonder dat hulle ooit sover gekom het om te gaan kuier.

Na oupa Dawie se dood het ouma Anita daagliks byna sigbaar gekwyn. Tot sy die brief met die uitnodiging om te kom kuier van oom Chris af ontvang het.

Hoe bar sal haar lewe tog nie sonder haar ouma gewees het nie? Die reis Kalahari toe is die minste wat sy vir ouma Anita kan doen. Behalwe die haarsalon waarin Nina haar kan uitleef en ’n handjievol vriende, is daar niks wat haar verhoed het om aan haar ouma se wens te voldoen nie.

Nina kyk met ’n teer glimlag na ouma Anita wat lekker sit en eet. Dit is die eerste keer in ’n lang tyd dat sy haar ouma nie hoef aan te praat om tog ’n bietjie meer te eet nie.

Nina sug saggies terwyl sy die laaste happie brood in haar mond steek. Dalk is die vakansie tog die beste ding wat in hierdie stadium kon gebeur.

Carl …

Vir die eerste keer sedert hulle ontmoet het, dink Nina ernstig na oor haar vriendskap met hom. Hy is net altyd daar vir haar, sy kon nie vir ’n beter vriend gevra het nie. Boonop is hy goed versorg, en ja, ongetwyfeld aantreklik.

Nina frons liggies. Carl se afskeidsoen was egter allesbehalwe vriendskaplik. Dit sal stiksienig van haar wees om nie te erken dat hy hulle vriendskap graag na die volgende vlak wil neem nie. ’n Romantieser een. Dit is net … sy kan nog nie besluit hoe sý daaroor voel nie.

“Nina, waar loop my kinta se gedagtes nou weer rond?”

Ouma Anita se bekommerde gesigsuitdrukking ruk aan Nina se hart. Sy kan haar ouma nie nog met haar eie probleme ook belas nie. Sy het swaar genoeg gekry na haar oupa se dood.

Sy moet haar regruk. Weg met al die negatiewe gedagtes, Nina, maan sy haarself streng aan. Dink vir ’n slag aan iemand anders as jouself.

Sy sluk aan die seer wat in haar keel vassteek. Haar ouma hoef nie te weet van al haar sorge nie. Sorgvuldig steek sy haar daaglikse probleme vir ouma Anita weg, die uitdagings wat haar soms wil oorweldig. Ondanks al haar harde werk, toon die salon steeds nie soveel wins as waarop sy gehoop het nie.

Sy trek haar skouers agteroor. Na die vakansie sal sy weer genoeg moed en krag hê om die salon met nuwe ywer aan te durf. Haar werk is immers haar lewe.

“Ag, Oumsie, ek sit en wonder maar net oor die pad vorentoe,” sê Nina sommer in die algemeen.

Gaan dit bloot oor die pad tot op oom Chris se plaas Geluk? wonder sy met die kommer terug op die krop van haar maag. Sy kan maar net hoop dat Cindy die mas sal opkom terwyl sy vakansie hou. Die huur van die gebou waarin die salon is, is hoog en daar is talle rekeninge en salarisse wat betaal moet word.

“Kinta-lief, al wat Ouma vir jou kan sê is: dikwels kry ’n mens die antwoord vanuit die mees onverwagse oord.”

’n Skyfie tamatie het intussen uit Nina se toebroodjie in die sand langs die motor geval en binne ’n paar sekondes ontdek die eerste mier dit, steek hy huiwerig vas en loop dan ’n draai daarom. Dan verskyn ’n koringkriek met sy potsierlike lyf en lang bene op die toneel en verorber die onverwagse en welkome maaltyd met smaak.

Nina kyk verstom toe hoe sy lyf al dikker word. Sy wonder wat sal gebeur as háár stukkie tamatie, haar salon, deur een of ander reus waaroor sy geen beheer het, verorber moet word. Wat sal sy doen? Om vir ’n salaris by ’n ander haarsalon te gaan werk, sal nie genoeg wees om haar en haar ouma se lewenskoste te dek nie. Die ou twyfel wil haar maar net nie laat staan nie.

“Kyk bietjie daar anderkant jou, kinta.” Ouma Anita wys in die rigting van ’n nabygeleë sandduin.

“Ag, Oumsie! Dit is so oulik, ’n hele meerkatfamilie!” roep Nina opgewonde uit. Dit is die heel eerste keer dat sy meerkatte in lewende lywe sien en sy glimlag van oor tot oor, die kommergedagtes vir eers opsy geskuif.

Kiertsregop staan hulle daar in gelid, van groot na klein.

Nina gryp haar digitale kamera, klim suutjies uit die motor en mik versigtig in die meerkatte se rigting sodat hulle nie moet skrik nie. Ek wens ek het meer tyd om aan hierdie stokperdjie te wy, dink sy verlangend terwyl sy aan die kameralens verstel om die skatlike diertjies op die sandduin so duidelik moontlik in fokus te kry.

“Nou wie sal dít nou wees?” hoor sy ouma Anita sê, maar Nina het oë net vir die meerkatte wat lyk of hulle poseer vir ’n glanstydskrif se voorblad.

Dan hoor sy dit ook: Perdepote op die grondpad, raai sy, voordat sy die kamera laat sak en haar kop in die rigting van die ritmiese geluid draai.

Sowat vyftig meter agter hulle in die pad kom ’n ruiter op ’n vosperd aan.

’n Man. ’n Groot man.

Hoekige skouers laat sy kakiehemp span, sien Nina. Dit is moeilik om die ruiter se gelaatstrekke in die skadu onder sy breërandhoed te eien.

Nina draai om en bêre haar kamera weer agterin die motor, meteens skaam omdat sy so na die vreemdeling staar. Selfbewus oor haar wit halternekrok wat na die lang rit maar verkreukel daar uitsien, stryk sy ’n paar keer met haar hande daaroor terwyl sy orent kom.

Sy skud die sand uit haar wit sandale en stap tot agter die motor.

Die ruiter en sy perd is nou naby.

Weer stryk sy oor haar rok. Verbeel sy haar of volg die man se oë elke beweging van haar hande oor die gekreukelde materiaal?

Sy wag hom in. Uiteindelik ’n lewende siel wat vir hulle kan sê of hulle dalk in hul peetjie in verdwaal het, dink Nina dankbaar. Dat die man besonder lank moet wees, is baie duidelik nog voordat hy van die perd se rug afklim.

Ouma Anita gee een kyk na die man op die perd met sy oë stip op Nina gerig en klim terug in die motor met die flou verskoning dat sy vir hulle koffie wil ingooi.

Met ’n flink beweging gly hy van die perd se hoë rug af. Nou staan hy slegs ’n paar treë van Nina af. Hy streel liggies met ’n groot, songebruinde hand oor die perd se neus en gee met gesag ’n bondige opdrag: “Bly!”

Dan laat hy die teuels heeltemal los terwyl die dier gehoorsaam bly staan.

Nina wens meteens hy wil die hoed afhaal. Sy brand van nuuskierigheid om sy oë in die helder sonlig te kan sien. Sal hulle ook so donkerbruin wees soos die bietjie hare wat moedswillig om sy ore krul, soos die dagoudbaard wat sy hoekige ken beklemtoon?

Dan gee hy ’n groot tree in haar rigting en lig ’n gespierde arm. Hy haal sy hoed af en steek sy hand na haar toe uit, terwyl sy warm, bruin oë vraend in haar groenes rondsoek.

“Ian Nell,” rasper hy in ’n diep stem. ’n Glimlag haak baie effens om sy een mondhoek en verdwyn weer net so vinnig.

Sy groet hom met die hand. “Nina,” antwoord sy op die vraag in sy oë. “Nina du Toit.”

Skielik kan sy aan niks meer dink om vir die aantreklike man te sê nie. Sy wil vir hom die rigting na Geluk vra, maar haar tong het geknoop. Sy haal diep asem. Waarom tog so kortasem? Dit moet die hitte wees.

Verleë trek sy haar hand terug en buk in ’n desperate poging om te kyk wat so skielik van haar ouma geword het.

Ian skeur sy oë van haar af en buk langs haar sodat hy ook die ouer vrou in die Volksie kan sien.

Ouma Anita is steeds besig om koffie te skink.

Nog nooit in haar lewe was Nina al so intens bewus van iemand se teenwoordigheid soos dié van die stewige, lang man met sy kop hier naby hare nie. Selfs die heel aantreklikste man van wie sy al die hare gesny het, die bes geboude mansmodel wie se hare sy al vir ’n vertoning moes stileer, is almal niks in vergelyking met die een langs haar nie. Dit is net asof hierdie man iets uitstraal … ’n Teenwoordigheid … Nina kan haar vinger eenvoudig nie daarop lê nie.

Sy kom weer orent en sien hoe die man se oë ’n skakering donkerder word terwyl hulle oor haar kaal, sonvernielde skouers en effense lae hals gly. Selfbewus druk sy teen haar hals.

Wat sou hy nou eintlik van hulle wil hê? Hy daag hier op in die middel van nêrens en bekyk haar asof sy ’n prysetiket op haar kop het. Wat makeer sy? Waarom sou ’n vreemde man waarvan sy niks meer as sy naam weet nie, haar hart skielik laat fladder?

Wag ’n bietjie, hy het gesê sy van is Nell. Oom Chris is mos ook ’n Nell …?

Ian maak keel skoon. “Ek het jou Kewer voor my in die pad gewaar,” sê hy terwyl hy met sigbare moeite van die hand teen haar bors af wegkyk, maar toe dwaal sy oë sommer na haar lippe wat, besef Nina meteens, effens oop is.

Sy pers haar lippe gou op mekaar.

Hy lig sy verkyker ter verduideliking, maak weer keel skoon en bekyk die tamatierooi Kewer met meer aandag: Oral oor die bakwerk is groot swart kolle geverf.

“’n Regte lieweheersbesie,” fluit hy sy opregte verbasing uitgerek tussen sy tande deur.

“Hei, haar naam is Gogga, moet dit asseblief nie vergeet nie,” kry Nina dit reg om haar Kewer so ongeërg moontlik aan hom voor te stel. “En daar binne sit ouma Anita wat baie lus gekry het vir koffie in hierdie versengende hitte van julle.” Nina glimlag op na hom.

Sy effense glimlag is terug, dié keer ’n bietjie breër.

Ian knak sy knieë weer en kyk na waar ouma Anita sit terwyl hy haar reghelp: “Dit is nog allesbehalwe versengende hitte, uh … Nina du Toit. Wag maar totdat die kwik ver anderkant die veertig grade gaan draai, of nog erger, wanneer dit aan die vyftigs raak, dan praat ons weer. En dit is ook nie óns hitte nie. Die Kalahari behoort aan niemand nie; dit daag eenvoudig die een geslag na die ander uit om hom te probeer tem.”

“Word dit regtig nóg warmer as nou?” keer sy terug na die temperatuurkwessie. Nina voel hoe haar hare klam aan haar nek vasklou. As dit regtig nog warmer as op hierdie huidige oomblik word, hoop sy die plaas het ’n reuseswembad en baie digte skadubome. Én lugverkoeling oral in die huis, anders gaan die vakansie ’n marteling wees.

Uiteindelik het ouma Anita haar skielik oorweldigende dors vir koffie geles en klim sy met twee bekers uit om kennis te maak. Met ’n breë glimlag kom sy om Gogga gestap en gaan staan langs Nina. “Anita du Toit, aangename kennis.”

“Ian Nell, aangename kennis, tannie Anita,” kom dit sonder huiwering van Ian. Lagplooitjies vorm om sy oë en kuiltjies speel skielik alkante van sy mond terwyl hy na een van die bekers wys. “’n Man sal mos daaraan gewoond kan raak om so met koffie in die veld bederf te word.”

Nina se oë is vasgenael op sy lippe toe hy dit effens tuit om die koffie koud te blaas en ’n slukkie te vat.

“Ek en oupa Chris wag al van vroegoggend af op julle koms,” sê hy met sy broeiende donker oë op Nina.