Читать книгу Әсәрләр. 6 томда / Собрание сочинений. Том 6 - Мухаммет Магдеев - Страница 29

Әдәбият галиме Тәлгат Галиуллинның «Еллар юлга чакыра» дигән исем белән тәнкыйть мәкаләләре җыентыгы басылып чыкты. Т. Галиуллин – республикада иң яшь ректор, докторлыкны якларга йөри. Радиода әдәбият-сәнгать бүлегенең җитәкчесе Рим Кәримов (Тәлгатнең иң якын дусты иде, мәрхүм) телефоннан чылтырата миңа (иллә дә шәп бәрхет тавышлы иде!):

– Карале, Мөхәммәт, бер юньле эш эшлик әле. Тәлгатнең теге монографиясе турында радиотапшыру эшлик әле алдагы якшәмбе өчен.

Мин:

– Анда кемнәр катнаша соң?

Кәримов:

– Тәнкыйтьче Фәрваз Миңнуллин һәм университет галиме буларак – син. Кереш сүзне үзем әйтәм. Димәк, килештек. Син бераз әзерләнеп тор: «запись» (магнитофон лентасына язу) иртәгә сәгать унбердә була. Фәрваз да нәкъ шул вакытка килә.

Иртәгесен сәгать унбердә мин радиокомитетта идем инде. Рим үзенең кереш сүзен инде яздырган, миңа сорау биргән. Мин аның сөйләгәнен тыңладым да шундук ялгап алып киттем. Биш-алты минут сөйләдем бугай. Фәрваз күренмәде. Без студиядән чыктык, Римның бүлмәсенә керсәк – телефон. Фәрваз икән:

– Ашыгыч эш чыкты, мин кичке дүрткә генә килә алам, яздыра алырсызмы?

Рим аны көтәргә вәгъдә бирде.

Бер көн үткәч, Рим белән телефоннан сөйләшәбез:

– Фәрваз килдеме?

– Килде, язылды.

– Миннән соң сөйлиме? Ничек ялгадыгыз? Мин сөйләгәнне тыңлаттыңмы?

– Юк, вакыт бик тыгыз иде, туп-туры сөйләп китте. Әйбәт язылды.

– Ну бит ул ялгарга тиеш иде мин сөйләгәнгә. Ул бит минем нәрсә әйткәнемне белми.

– Ялгады, бик әйбәт ялгады.

– Ну, карагыз аны…

Ял көнне радио янында утырам. Менә Рим сөйли. Әйбәт тавыш белән затлы итеп сөйли. Менә бик үк бай булмаган тавышым белән мин сөйлим. Тәлгатнең китабын мактыйм. Менә сөйләп бетерәм. Хәзер бу Миңнуллин ничек итеп ялгый инде?

Дер калтырап утырам.

– Әйе, Мәһдиев хаклы, – дип башлап китә Фәрваз, – мин аның фикере белән килешәм.

Ну, даёт! Тапшыру тәмамлануга, мин Фәрвазга телефоннан чылтыратам:

– Ничек инде син, минем фикеремне белмәгән көе, «әйе, Мәһдиев хаклы» дип ялгап китәсең? Бәлки, минем чыгышымның соңгы җөмләсе менә мондыйдыр: «Тәлгат Галиуллинның бу монографиясе әдәбият белеменә берни дә өстәми». Алай булса ничек?

– Юк, мин синең нәрсә, ничек сөйләячәгеңне алдан ук белдем, шуңа күрә, курыкмыйча, шулай ялгадым.