Читать книгу Казахские пословицы и поговорки с переводом - Павел Рассохин - Страница 4

Бағайын десе малы жоқ, ауырайын десе ауруы жоқ

– Хотел бы пасти, да скота нет, хотел бы постонать, да болезни нет.

Базар ақшалыға базар, ақшасызға назар

Базар с деньгами – базар, а без денег какой он базар.

Базар бай, алушы кедей – Базар богат, да покупатель беден.

Базарда мың кісі бар, әркім танығанына сәлем береді

– На базаре тысячи людей, а здороваются только со знакомыми.

Базары жақын байымас – С базара жить – деньги не нажить.

Бай атқа мінсе құтты болсын дейді, кедей атка мінсе қайдан алдың дейді

– Бай на коня сядет – доброго пути желают, бедняк на коня сядет – где взял спрашивают.

Бай аузында семіз сөз — Вся щедрость богача только на языке.

Бай бауырын танымас, сауда досқа қарамас

– Богатый брат бедного не признает, купец дружбы не признает.

Байға жағынамын деп жарлының тоқтылы қойы шығыпты

– Бедняк хотел понравиться баю и остался остался без овцы с ягненком.

Байдан пайда артылмас, қудан пайла артылмас

– У бая выгоду не урвешь, хитреца хитростью не проведешь.

Байлауы жоқ шешеннен, үндемеген есті артық

– Лучше умный молчун, чем речистый болтун.

Байлық – байлық емес, бірлік – байлық

— Истинное богатство не в достатке, а в единстве.

Бақа көлінде патша, балық суында патша, жігіт елінде патша

– Лягушка – на болоте царь, рыба – в воде, джигит – на Родине.

Балалы үй – базар, баласыз үй – мазар

– Дом с детьми- базар, дом без детей- могила.

Балық аулай алмаған, суды лайлар – Горе-рыбак только воду мутит.

Балық жаны суда – Рыбе без воды жизни нет.

Балық жоқта бақа да балық — Когда рыбы нет, и лягушка – рыба

Балықшының аты шөлден өледі

– У рыбака конь от жажды сдохнет (От А.– сапожник без сапог)

Барлық жарастырады, жоқтық талстырады

– Достаток недостатки сглаживает, нужда еще больше оголяет.

Бас аманда мал тәтті, бас ауырса жан тәтті

Пока здоров – добро дорого, заболеешь – жизнь дорога.

Бас ауырса жан қорқады – Голова начинает болеть – душа покой теряет.

Бас жарылса, бөрік ішінде, қол сынса, жең ішінде

– Не бойся, что голову проломят – под шапкой она,

не трусь что руку сломают – в рукаве она.

Басы аманның малы түгел – Была бы голова цела, а добро наживется.

Басқа пәле тілден – Язык мой – враг мой.

Басқа түссе – баспақшыл — Нужда заставит – про неумение забудешь.

Батыл болсаң батыр да боласың – Смелость – к героизму дорога.

Батыр бір оқтық, бай бір жұттық – Батыр до первой пули, бай – до первого джута.

Батыр туса – ел ырысы, жаңбыр жауса – жер ырысы

Дождь пойдет – земле счастье, батыр родится – народу счастье.

Батырға да жан керек, пақырға да жан керек

– И батыру жизнь нужна, и бедняку жизнь дорога.

Батырға оқ дарымайды, батылға жау жоламайды

– Батыра пуля не берет, храброго враг сторонится.

Батырға таяқ та – жарақ – Батыру и палка оружие.

Батырдың атын жау шығарады, шешеннің атын дау шығарады

– Имя оратора спор выявляет, имя батыра враг называет.

Батырдың басы екеу болмайды – У батыра – не две головы.

Батырлық айқаста танылар — Поле боя называет имя героя.

Бейнет қыл да зейнет қыл – Потрудись, а потом и требуй.

Берген жомарт емес, алмаған жомарт – Не тот щедр, кто дает, а тот кто не берет.

Берекені көктен тілеме, бірлігі мол көптен тіле

– Не ищи благодати на небе, ищи ее в единстве народа.

Бермегенді беріп ұялт – Чтобы пристыдить скупого, сам его одари.

Берместің асы піспес, қазаны оттан түспес

– У скопого обед не сварится, пока гость не уйдет.

Берместің сылтауы көп — У скупого много оправданий для отказа.

Бестің басы болғанша, алтыныңаяғы бол

– Чем быть главой пяти человек, лучше быть слугой шести человек.

Бие көп болса, құлын көп — Когда кобылиц много, и жеребят много.

Болат біз қап түбінде қалмас – Стальное шило в мешке не утаишь.

Болат бүгілмес, шорт сынар — Сталь ломается, но не гнётся.

Болат қайнауда шынығады, батыр майданда шынығады

– Сталь закаляется в огне, батыр – на войне.

Бұқаның арамзасы бұзау арасында жүреді – Ленивый бык вместе с телятами пасется.

Білегіңе сенбе, біліміңе сен – Расчитывай не на свою силу, а на свои знания.

Білек бірді, білім мыңды жығады — Сильный победит одного, ученый тысячу.

Білім арзан, білу қымбат — Ученье ничего не стоит, да выучиться трудно.

Білімге дүние жарық, білімсіздің күні кәріп

– Для ученного мир светел, для неуча мир тёмен.

Білімді бесіктен тесікке дейін ізден

– Знаний набирайся с пеленок и накапливай до дней последних.

Білімі жоқ ұл – жұпары жоқ гүл — Человек без знаний, что цветок без запаха.

Білімнің басы – бейнет, соңы – зейнет

– В учении трудно, да плоды учения сладки.

Бір күндік жолға шықсаң, үш күндік жол азық ал

– Отправляясь путь на день, бери запасы на три дня.

Бірге тумақ болса да, бірге өлмек жоқ

– Родиться вместе – не значит, что и умирать вместе.

Біреу бетінен жазады, біреу ниетінен жазады

– Один страдает из-за внешности, другой из-за жадности.

Біреу жаныңа жолдас, біреу малыңа жолдас

– Один друг- душевный, другой друг- корыстный.

Біреу тойып секіреді, біреу тоңып секіреді

– Один прыгает от сытости, другой – от стужи.

Біреуге мал қайғы, біреуге жан қайғы

– Один трясется за жизнь свою, другой – добро свое.