Читать книгу Dobre rządy - Pierre Rosanvallon - Страница 4
ОглавлениеSpis treści
Przedmowa do wydania polskiego
Od jednej formy demokracji do innej
Dryfowanie demokracji ku formie prezydenckiej
Podstawowa przesłanka – supremacja władzy wykonawczej
Model parlamentarno-przedstawicielski
Schyłek i redefinicja partii politycznych
W stronę nowych organizacji demokratycznych
I. WŁADZA WYKONAWCZA: HISTORIA USIANA PROBLEMAMI
1. Sakralizacja prawa i degradacja władzy wykonawczej
Idea rządów prawa
Utopia polityczna
Rewolucyjna degradacja wymiaru sprawiedliwości
Degradacja władzy wykonawczej
2. Kult bezosobowości władzy i jego metamorfozy
Idea bezgłowej władzy
Władza kolegialna, niepochodząca z wyborów
Bonaparte: ponowna personalizacja władzy i nowe rządy woli jednostki
Nowy wiek bezosobowości władzy
Francuski wyjątek czy demokratyczna nowoczesność?
3. Wiek rehabilitacji władzy wykonawczej
Nastanie tłumów i umocnienie władzy wykonawczej
Szok pierwszej wojny światowej i kult przywódców
Rozszerzenie pola działalności publicznej i schyłek prawa
4. Dwie pokusy
Ideał technokratyczny
Stan wyjątkowy
Ciągłości i zerwania
II. DRYFOWANIE KU PREZYDENCKIEJ FORMIE DEMOKRACJI
1. Pionierskie eksperymenty – rok 1848 we Francji i Republika Weimarska
Rok 1848 we Francji, czyli triumf bezmyślności
Konstytucja weimarska
Max Weber i demokracja plebiscytowa
Laboratorium katastrofy
2. Od wyjątkowości de Gaulle’a do prezydenckiej normy
Powojenne rozterki
Amerykański wyjątek
Gaullistowski przełom
Upowszechnianie się wyborów prezydenckich
Personalizacja władzy a system prezydencki
3. Forma nieunikniona i problematyczna
Demokratyczne mechanizmy dryfowania ku prezydenckiej formie demokracji
Ograniczenia legitymizacji przez elekcję
Prezydencki dryf demokracji i skłonności nieliberalne
O „niemożliwym odwrocie”
4. Kontrolowanie nieliberalizmu
Prawna regulacja wyborów
Przywrócenie znaczenia parlamentów w demokracji?
Nowe formy bezosobowości władzy
III. DEMOKRACJA UWŁASZCZENIA
1. Relacja rządzący–rządzeni
Racja panów
Wiek uwodzenia i manipulacji
Refleksja o relacji rządzeni–rządzący
Dwa rodzaje samorządności, samostanowienie praw
Nieusuwalna zewnętrzność władzy wobec społeczeństwa
Dominacja i asymetria
Demokracja jako cecha sprawowania władzy
2. Czytelność
Kontrola parlamentu nad rządem
Przedstawiciele pod baczną obserwacją ludu
Bentham i oczy demokracji
Wielka widoczność i znikoma czytelność
Demony nieprzejrzystości
Prawo do wiedzy i zrozumiałości
Społeczna awersja do transparentności
3. Odpowiedzialność
Angielski wynalazek
Upowszechnienie i awarie zasady odpowiedzialności politycznej
Nowa definicja odpowiedzialności politycznej
Odpowiedzialność jako rozliczenie przeszłości
Odpowiedzialność za przyszłość
4. Reaktywność
Słuchać i rządzić – lekcja regresywnej historii
Polaryzacja i zubożenie form obywatelskiej ekspresji
Atrofia demokracji
Demokracja interaktywna
IV. DEMOKRACJA ZAUFANIA
1. Ludzie dobrych rządów
Cnotliwy książę
Nieskazitelny wybraniec ludu
Uosobienie ludu
Polityk z powołania
Mąż zaufania
2. Mowa prawdy
Kilka faktów historycznych
Utopie i zdrady
Mechanizmy mowy prawdy
Bitwy o mowę prawdy
3. Prawość
Trzy transparentności
Próba wyklarowania pojęcia transparentności
Instytucje na rzecz prawości
Systemy karania
Zakończenie
Druga rewolucja demokratyczna
Instytucje i podmioty demokracji sprawowania władzy
Demokracja funkcjonalna i demokracja konkurencyjna
Ponowne wypracowanie pozytywnego stosunku do przyszłości
