Читать книгу Очурга оҕустарыы, кыайыыга кынаттаныы - Вячеслав Карпов - Страница 1

Киһи олордоҕуна олорор. Күөгэйэр күннэрбэр сылдьан, хаһан эрэ ыалдьыам, сырдык-хараҥа икки ардыгар былдьаһыы амырыын тымныынан хаҕыстык тыынарын субу билиэм диэн санаа олох суох буолара. Орто туруу-бараан дойду баарын тухары үрдүбэр күлүм күн мэлдьи мичээрдии туруоҕун, үтүөкэннээх атастарым-доҕотторум өрүү чэгиэн-чэбдик сылдьыахтарын курдук саныырым. Баар үһү дуо ама ыарыы, өлүү-сүтүү? Сымыйа!

Ол бэйэм 60 сааспыттан лаппа тахсан баран, сүрэх ыалдьара диэн тугун биллим. Түөһүм иһигэр ааспакка-арахпакка ньириһийэрэ, эдэрбэр хайа да чымаан хайа чыпчаалыгар тэппит атахпын кубулуппакка сүүрэн дабайар бэйэм (бу түгэҥҥэ 1969 сыллаахха Володя Андросовы, Коля Захаровы кытта Болгарияҕа Шипка хайатын чыпчаалыгар диэри тыһыынчаттан тахса үктэли биир тыынынан элэҥнэтэн тахсыбыппытын өйдөөн кэллим) билигин иккис да этээскэ тахсарбар аҕылаан барарым дьулатар буолбута.

Балыыһаҕа быраастарга көрдөрөөрү күнү быһа уочаракка олорору олох сөбүлээбэт суолум да буоллар, ыарыым тулутарыттан ааста, хайыам баарай, хаһааҥҥа диэри маннык туруктаах сылдьыамый – бырааска көрдөрбүппэр: «Сүрэххин хааччыйар сүрүн тымырыҥ улахан аҥаара бүөлэммит, онон атаҕыҥ тымырынан киирэн, тымыры кэҥэтэр стентирование диэн операция оҥоруохха наада», – диэтилэр. Биллэн турар, урукку өттүгэр улаханнык ыалдьан көрбөтөх киһиэхэ сүрэххэр эпэрээссийэ оҥоробут диэбиттэрэ ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии соһумар этэ.

Үрүҥ халааттаах аанньаллар барахсаттар (хирурдарбар Петр Иванович Захаровка, Григорий Дмитриевич Бугаевка, Петр Борисович Кривошапкиҥҥа тыыннааҕым тухары махтана туруом) өр-өтөр гыммакка эпэрээссийэлээн, доруобуйам кэм чөлүгэр түспүт курдук да буоллар, чэгиэммин-чэбдикпин диэн эрдэттэн быһа этэн кэбиһэр табыллыбатын өйдөөбүтүм. Балыыһаҕа палаатам үрүҥ үрүтүн одуулаһа сытан саныырым: «Киһи Таҥара илиитигэр сылдьар дииллэрэ уот харахха эбит, саха өһүн хоһоонугар баарыныы, уол оҕо биир күн ат уорҕатыгар, иккис күн ат өрөҕөтүгэр. Бүгүн этэҥҥэ курдугуҥ тугу да билбэт, хаһан баҕарар эҥин дьүһүн буолан хаалар олох ыраахтан буолбатах. Ыччаттарбар анаан тугу да ахтыбакка, суруйбакка хааллахпына, ким кэлэн оҕолорбор, сиэннэрбэр, бары миигин билэр дьоммор мин түһүүлээх-тахсыылаах, үөрүүлээх-хомолтолоох олоҕум туһунан кэпсиэ буоллаҕай?»

Мутугунан быраҕар муҥур үйэбэр ситиһии-кыайыы өрөгөйүн да, охтор-самнар алдьархайын да билбитим. Быһата, бэйэм очурдаах-чочурдаах дьылҕам туһунан кэпсээн көрүүм, баҕар, кими эмэ сэҥээртэҕинэ, өссө үчүгэйэ – хайа эмэ ыччакка олоҕун суолун буларыгар, быстах уустуктартан сынтарыйбакка өрө охсон, уустук балаһыанньаттан тахсарыгар көмөлөстөҕүнэ, мин туруоруммут сорукпун сиппиттии сананыах этим.