Читать книгу Podręcznik pracy głosem - Agnieszka Płusajska-Otto - Страница 6
3. DOBRY ODDECH DLA MOWY
ОглавлениеPierwszym etapem pracy nad głosem jest poznanie własnego naturalnego rytmu oddychania […] naukę trzeba rozpocząć nie od kontrolowania oddechu, ale od obserwowania go, w stanie rozluźnienia, by poznać jego naturalny rytm21.
Ćwiczenia oddechowe są ważną, integralną częścią pracy nad emisją głosu. Od prawidłowego oddychania (żebrowo-przeponowo-brzusznego) zależy to, w jaki sposób mówimy, ale też jak funkcjonujemy na co dzień. Dzięki oddychaniu wydalamy z płuc zużyte powietrze i zastępujemy je świeżym, bogatym w tlen. W ciągu doby wykonujemy około 200 tysięcy oddechów, co oznacza, że w czasie spoczynku jest to średnio 16–20 oddechów na minutę22. Pracując nad oddechem, uczymy nasze ciało zapamiętywania właściwych nawyków, które szczególnie pomagają w sytuacjach trudnych. Do najczęstszych reakcji organizmu na stres należy bowiem zaliczyć:
● wstrzymywanie oddechu;
● spłycanie oddechu;
● usztywnianie postawy, które jest przyczyną, a jednocześnie efektem zaburzonego oddechu23.
Prawidłowe oddychanie uzależnione jest głównie od pracy przepony, która jest mięśniem oddzielającym jamę brzucha od klatki piersiowej. Podczas wdechu przepona spłaszcza się i obniża (oddychanie spokojnie – o około 2 cm, oddychanie głębokie – o około 4 cm24), a podczas wydechu unosi się. Podczas fonacji praca przepony jest szczególnie ważna, gdyż reguluje ciśnienie wydychanego powietrza. Nie odczuwamy żadnych ruchów, a jej praca jest odruchem bezwarunkowym. Wpływając jednak na pracę żeber i mięśni brzucha, możemy kierować nią w sposób pośredni.
21
A. Łastik, Poznaj swój głos: twoje najważniejsze narzędzie pracy, Wyd. Studio Emka, Warszawa 2002, s. 21.
22
B. Tarasiewicz, Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu, Wyd. Universitas, Kraków 2003, s. 41.
23
Por. A. Płusajska-Otto, Świadomość ciała i emocji w posługiwaniu się głosem, [w:] A. Myszka (red.), Głos, język, komunikacja 3, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2016; M. Kędzior, Technika Alexandra, [w:] M. Przybysz-Piwko (red.), Emisja głosu nauczyciela. Wybrane zagadnienia, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 2006, s. 73–83.
24
B. Tarasiewicz, Mówię i śpiewam świadomie…, s. 48.