Читать книгу Płaca za pracę - Edmund S. Phelps - Страница 8

Prolog

1 Na temat bogactwa szans, jakie czasy agrarne stwarzały zwłaszcza dzieciom i młodym ludziom wchodzącym w wiek produkcyjny, zob. pracę W. McNeilla The Disruption of Traditional Forms of Nurture, przygotowaną na warsztat „Kapitalizm, socjalizm i dyktatura” w Luksemburskim Instytucie Studiów Europejskich i Międzynarodowych, 12–13 lipca 1996 roku. McNeill zauważa, że spis powszechny z 1920 roku był pierwszym, w którym zanotowano przewagę liczebną mieszkańców miast nad mieszkańcami obszarów wiejskich.

2 Od 1870 roku (z pewnością także we wcześniejszych dekadach) aż do I wojny światowej przeciętna płaca godzinowa pracowników niewykwalifikowanych w miastach USA była ponaddwukrotnie wyższa niż w Niemczech i niemal dwukrotnie wyższa niż w Wielkiej Brytanii. (Zarówno tutaj, jak i w innych miejscach tej książki przez płace rozumiem płace realne, to znaczy wyrażone parytetem siły nabywczej dóbr konsumpcyjnych). Por. J. Williamson, „Globalization, Convergence and History”, Journal of Economic History, 56, czerwiec 1996, s. 277–306.

3 A. de Tocqueville, Democracy in America, P. Bradley (red.), tłum. Henry Reeve, Nowy Jork, Knopf, 1945, Vintage Books 1954; wyd. polskie: O demokracji w Ameryce, tłum. Barbara Janicka i Marcin Król, t. I–II, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK.

4 Termin upośledzenie płacowe używany zamiennie z terminem upośledzenie ekonomiczne jest kluczowy w niniejszej pracy. Oznacza on zjawisko, które prowadzi do upośledzenia społecznego. Idea publikacji zasadza się na tym, by pokazać, jakie efekty przynosi długotrwała degradacja ekonomiczna, polegająca na niskim poziomie wynagrodzeń pewnych grup pracowników. Źródłem problemu jest to, że pracownicy są wynagradzani według ustalanej przez rynek płacy odpowiadającej ich wydajności, ale ta, mierzona na poziomie mikroekonomicznym, jest niższa od wydajności społecznej. Mechanizm rynkowy jest więc w tym przypadku ułomny, co według Phelpsa może skutecznie korygować działanie państwa, które systemem dotacji uzupełniałoby wynagrodzenia niedopłacanych pracowników do poziomu ich całkowitej (społecznej) wydajności. Bez mechanizmu korygującego nisko opłacani pracownicy nie mają możliwości samorealizacji i osiągnięcia zadowalającego statusu materialnego, co może prowadzić do utraty zainteresowania pracą (trwałego wypadnięcia z rynku pracy), degradacji życia rodzinnego, zachowań patologicznych, kryminalnych itd. – przyp. Kurhaus Publishing.

5 Dane pochodzą z pracy Ch. Juhna i K.M. Murphy’ego „Inequality in Labor Market Outcomes: Contrasting the 1980s with Earlier Decades”, Economic Policy Review nr 1, styczeń 1995, s. 27, oraz z Amerykańskiego Biura Statystyki Pracy, bieżące badanie ludności.

6 OECD, National Income Accounts, 1994, Paryż. Wszystkie wielkości dolarowe w tej książce podane są w wartościach realnych, czyli po uwzględnieniu inflacji. Wydatki na pomoc społeczną na aktywnego zawodowo, zdeflacjonowane przez indeks cen konsumenckich i wyrażone w dolarach z 1993 roku, wzrosły z 1450 w 1974 roku do 2100 w 1993.

7 Ch. Juhn, K.M. Murphy, „Inequality in Labor Market Outcomes”.