Читать книгу Ware verhale van geloof - Helana Olivier - Страница 6

Kies om nie alleen te kies nie

Liesel Krause-Wiid

Die keuse is altyd joune

Helana se uitnodiging aan my om deel te wees van ’n boek wat oor keuses gaan, het my onwillekeurig tot stilstand geroep. Dit het my laat terugkyk op my lewe en die keuses wat ek gemaak het.

Elke mens maak elke dag keuses, en elke keuse wat ons maak, het gevolge. Ja, die keuses wat ons maak, bepaal in groot mate die gehalte van die lewe wat ons lei. Ek kan byvoorbeeld in moeilike situasies kies of ek ’n slagoffer of ’n oorwinnaar gaan wees. Ek kan kies of ek gaan moed opgee met die lewe, en of ek in die genade van die Here vorentoe gaan beur. Selfs die kos wat ek kies om te eet het ’n invloed op my dag en my liggaam. Sekere kosse en drinkgoed tap jou energie en maak jou moeg, terwyl gesonder kos vir jou energie en lewenslus gee.

Eleanor Roosevelt het gesê: “Jou lewensfilosofie word nie in woorde uitgedruk nie. Dit word eerder uitgedruk in die keuses wat jy maak. En die keuses wat jy maak, is hoofsaaklik jóú verantwoordelikheid.”

Ek en jy kan nie kies hoe ons gaan sterf nie, maar ons kan wel kies hoe ons gaan leef. Daar staan in God se Woord dat ons na sy beeld geskep is. Dit beteken onder meer ons het die vermoë om te kies. Ons is nie marionette wat deur God of enigiemand anders beheer word nie. Nee, God het vir ons die wonderlike vermoë gegee om self besluite te kan neem. Soveel dinge kan van ons weggeneem word, maar niemand kan die besluit hoe ons op ons omstandighede gaan reageer van ons wegneem nie. Dit bly ons keuse. Ons kan kies of ons geleenthede wat oor ons lewenspad kom, gaan aangryp en of ons dit bloot deur ons vingers gaan laat glip.

Wat ons kies om te doen of te sê, lei tot spesifieke uitkomste in ons lewe. As kinders van die Here kan ons nie anders as om God te ken in ons besluite nie. Hy gee immers vir ons die insig om te kan kies. Sy Woord sê dit is Hy wat ons bekwaam maak, en dat ware kennis begin met die dien van die Here. Wanneer ons dus kies om God volkome te vertrou en ons lewe in sy hande oor te gee, kies ons ’n opwindende lewensreis vol verrassings saam met die Reisiger wat altyd daar is vir ons en ons deur elke krisis dra.

Die Bybel is vol riglyne hoe om reg te kan kies. Natuurlik is dit nie ’n towerhandboek wat klinkklare antwoorde gee op vrae soos met wie ons moet trou nie. Tog gee die Bybel vir ons algemene riglyne en beginsels en norme waarvolgens ons ons besluite kan neem en waarvolgens ons moet optree. Verder gee God se Gees vir ons ’n diep gevoel van tevredenheid wanneer ons volgens sy wil kies en leef.

Baie keuses wat ek gemaak het, het my lewe in ’n bepaalde rigting gestuur, maar die een keuse wat my lewe onherroeplik verander het, was die besluit wat ek as sestienjarige meisie in ’n hospitaalbed geneem het. Ek het gekies om teologie te gaan studeer. En tog wonder ek steeds: Was dit my keuse? Of was dit God se genade wat my gedryf het om op te staan ná die gru-ongeluk wat my drie maande lank aan ’n hospitaalbed vasgekluister het. Ja, ek dink beslis ons het vir God nodig om reg te kan kies, om te kan kies om binne sy wil te bly.

’n Motorongeluk verander die koers van my lewe

Ek was sestien jaar oud. Ek en my vriendin, Liesl, het met die jeep ’n draai anderkant ons plaas gaan ry. As plaasmeisie het ek al bestuur vandat ek op laerskool was. Ek het al die grondpaaie rondom ons kleinhoewe soos die palm van my hand geken. Maar daardie Saterdagoggend het ek my misgis met ’n pad wat daardie oggend geskraap is. Om ’n skerp draai het ek die jeep gerol. Van die ongeluk onthou ek nie veel nie, want ek was lank bewusteloos. Ek onthou net ’n girts-geluid het my wakker gemaak. ’n Dokter was besig om ’n gapende wond aan my voorkop toe te werk. Toe ek my volle bewussyn herwin het, moes ek hoor dat my bekkenbeen op twee plekke gebreek was. Ek het ook ’n ernstige kniebesering opgedoen en wonde aan my kop en gesig gehad. As gevolg van al die beserings sou ek drie maande bedlêend wees.

My jongmeisie-liggaam was gebreek. Hulle het my hare afgeskeer as gevolg van die wonde aan my kop. Omdat ek so lank bedlêend was, het my spiere agteruit begin gaan, ek het bedsere ontwikkel, en my vel het begin uitslaan as gevolg van swak bloedsomloop en al die medisyne. Daar was selfs sprake dat ek mank sou wees. As jong meisie het ek vir myself so lelik gelyk.

Drie maande op die naat van jou rug is ’n baie lang tyd. Jy worstel gedurig met jou gedagtes. Jy dink na oor die sin van jou lewe. Soos almal in ’n krisis, het ek deur die verskillende fases gegaan om dit te verwerk. Eers was daar die ontkenning, toe die woede. Ek het selfs vir God kwalik geneem dat Hy toegelaat het dat so ’n groot ongeluk my tref. Ná die woede het ek uitgekom by die fase wat die sielkundiges die onderhandelingsfase noem. Ek het vir God gevra, nee, ek het Hom gesmeek dat ek asseblief net weer normaal sou kon loop. As Hy dit vir my sou doen, het ek vir Hom belowe, sou ek teologie gaan studeer. Ja, dit was ’n naïewe en menslike belofte en keuse wat ek daar in die hospitaalbed gemaak het. En dit het my lewe in ’n totaal nuwe rigting gestuur.

Ná wat soos ’n ewigheid gevoel het, is ek uit die hospitaal ontslaan. Ek het maande lank met ’n beenstut geloop, maar ek kon uiteindelik weer normaal loop.

Het ek die regte keuse gemaak?

Ek was vas van plan om my besluit en belofte aan God om teologie te gaan studeer na te kom. Ek het my vakkeuses op skool verander. Ek het kuns gelos en Bybelkunde geneem. In die tyd voordat ek universiteit toe sou gaan, het ek egter stil-stil besluit teologie is nie die regte studierigting vir my, of vir enige vrou, nie. Ek wou eerder iets anders gaan studeer. Ek het die twyfel ’n paar weke lank in my hart bewaar. Minute nadat ek dit vir die eerste keer aan ’n vriendin genoem het, was ek weer in ’n motorongeluk.

Vir die tweede keer in minder as twee jaar is ek bebloed in die ongevalle-afdeling opgeneem. ’n Dokter het die skokkende nuus aan my oorgedra dat ek moontlik my nek gebreek het. Hierdie tweede motorongeluk het my herinner aan die keuse en die belofte wat ek ná my eerste ongeluk gemaak het. In daardie benoude oomblikke in die ongevalle-afdeling ná die tweede ongeluk, het ek besef ek moet getrou bly aan my belofte. Prediker 5 beklemtoon dat God nie van ons beloftes vra nie, maar wanneer ons wel vir Hom iets belowe, moet ons ons belofte nakom.

Dae later is ek uit die hospitaal ontslaan, met ’n paar gebreekte ribbes, ’n gebreekte neus en ’n gebreekte sternum. My nek was toe nie gebreek soos die dokters aanvanklik vermoed het nie. Ek moes slegs ’n nekstut dra. Ek loof die Here vandag nog daarvoor.

Toe ek ’n paar weke later by die Fakulteit Teologie van die Universiteit van Pretoria instap, het dit vir my soos my eie huis gevoel. ’n Diep gevoel van vrede oor die keuse van my studierigting het oor my gespoel. Ek het net geweet: Hier moet ek wees! My medestudente en dosente het my geïnspireer, en ek het die kursus vreeslik baie geniet.

Natuurlik was daar uitdagings tydens my studiejare. Buiten die feit dat ek ses jaar lank moes studeer en dat Grieks en Hebreeus ’n marteling is, was daar ook tye dat kerkgeskiedenis, dogmatiek en die dieper delf in teologie my van my geestelike spontaneïteit beroof het.

Ek moes myself kort-kort herinner dat teologie nie ’n leer is nie, maar ’n leefwyse. Wanneer ’n mens byvoorbeeld leer hoeveel skade dit kan doen om Bybelverse buite konteks aan te haal, dat dit in werklikheid iemand se lewe kan verwoes, maak dit jou baie versigtig om enigsins iets te sê. As teologiestudent het ek elke dag al hoe meer besef hoe min ek eintlik van God weet. Ek het besef Hy is baie meer as wat ek my lewe lank vir my voorgestel het. Hy is nie ’n beheerbare huisgodjie nie. My beperkte verstand kan nie die omvang van sy grootsheid definieer nie. En dit het my soms laat wonder hoekom ons nog enigsins probeer.

Daar is ’n pragtige verhaal wat my wanhoop pragtig illustreer. Augustinus het skynbaar eenkeer langs die strand geloop en peins oor die geloofsleer van die Drie-eenheid toe hy afkom op ’n seuntjie wat besig was om met ’n skulp water uit die see te skep en in ’n gat te gooi. “Wat maak jy?” wou Augustinus by die seuntjie weet.

“Ek gaan die see in hierdie gat gooi,” het die seuntjie geantwoord.

Augustinus het verder gestap en gewonder: Doen ek nie dalk dieselfde as daardie seuntjie nie? Kan ek werklik met my beperkte verstand die diepte en omvang en oneindigheid van God se wese in ’n definisie omvat?

Tydens my studies het ek ’n punt in my reis saam met God bereik waar ek besef het ek sal nooit elke teologiese kwelvraag kan verstaan of beantwoord nie. Ná vele worstelings met God en myself het ek besef dit is oukei so. Ons sal nooit alles van God kan verstaan nie; Hy is immers God. Ek het opgehou wroeg oor vrae oor lyding en so meer, en eerder in verwondering oor God begin leef. Jesus se woorde dat ons soos ’n kind moet glo, het vir my ’n werklikheid geword.

Confusius het gesê: “Ware kennis is om te besef hoe min jy weet.” En Benjamin Disraeli het hierdie stelling beaam toe hy gesê het: “Om jou onkunde te besef is ’n groot stap na kennis.”

Nog ’n uitdaging in my groei en ontwikkeling as teoloog het gekom kort nadat ek klaar gestudeer het. Ek het my roepingsverhaal met ’n bekende TV-aanbieder gedeel, en sy het kortaf daarop gereageer met hierdie woorde: “O, dan breek jou God jou bene wanneer jy nie jou beloftes aan Hom nakom nie!”

Nee, het my hele wese uitgeroep. Jy het my verkeerd gehoor! Ek moes leer dat niegelowiges ons kerktaal maklik as goedkoop antwoorde beskou, en dat ons in die eerste plek God se liefde teenoor hulle moet uitleef.

Wanneer ons wel iets moet sê, mag ons nooit ligsinnig met God en sy Woord omgaan nie. Ons moet ook nie vanuit die hoogte met niegelowiges praat nie, maar eerder met deernis. Dit is immers ’n geval van een sondaar wat vir ’n ander sondaar van God se groot genade vertel.

Die besluite wat jy neem, kan jou lewe verander

My studiejare aan die Universiteit van Pretoria was ’n wonderlike en vervullende tyd. My droom was om eendag met vroue te werk – om hulle innerlik en uiterlik te bedien. Ek het ook nog altyd in die skoonheidsbedryf belanggestel. Ons familie-onderneming bestaan onder meer uit Willa Krause-velsorgprodukte. Toe ek klaar gestudeer het, het Finesse, die glansleefstyltydskrif vir Christenvroue, my genader om die redakteur van hierdie gewilde tydskrif te word. Só het ek die vrouebediening van my drome ontvang.

Ek skryf tans steeds ’n geestelike rubriek vir Finesse, maar is nou hoofsaaklik by ons familie-onderneming betrokke en deeltyds predikant by die NG Gemeente Kameeldrif. Verder is ek betrokke by geestelike radio- en TV-programme, ’n dinamiese bediening wat oor gemeentegrense heen strek. Dit is ’n groot voorreg en ek loof God daarvoor.

Wat sou gebeur het as God my nie gehelp kies het nie?

Ja, dit was my keuse daar in die hospitaalbed om nie alle moed te verloor toe ek maar sestien jaar oud was en ’n motorongeluk my lewe totaal omgekeer het nie. Maar ek weet ook ek was nie sterk genoeg om daardie besluit alleen te neem nie. God was daar vir my. Hy het my gehelp om die lewe te kies.

Dit is nie altyd maklik om ná ’n krisis op te staan nie. Vra daarom vir God om jou te help. Met sy hulp kan jy kies om voort te beur. Sy genade is vir jou genoeg.

Wat is God se wil vir my?

As predikant vra mense dikwels vir my:

“Wat is God se wil vir my in hierdie situasie? Wat wil Hy hê moet ek doen of kies?”

“Moet ek my werk bedank?”

“Moet ek met hierdie man (vrou) trou?”

Dit is eeue oue vrae hierdie. Ek self worstel dikwels met sulke vrae. Wanneer hulle antwoorde soek, laat sommige mense graag die Bybel op enige plak oopval en maak dan daardie gedeelte op hulle lewe van toepassing. Ons almal was al in die versoeking om dit te doen. Maar dink net: Wanneer jy siek is, sal jy by ’n apteek instap, jou oë toemaak, al in die rondte draai en sommer die eerste medisyne waarop jy jou vinger druk, begin drink? Ek dink nie so nie. Sê nou die Bybel val oop by dié gedeelte wat vir ons vertel van Judas wat homself opgehang het? Gaan jy hierdie boodskap vir jou toe-eien?

Dit is beslis nie onmoontlik dat God op hierdie manier met iemand kan praat nie, maar ek dink ’n langtermynverhouding met God en ’n noukeurige bestudering van sy Woord, waardeur Hy sy wil bekendmaak, is ’n meer gepaste roete om te volg wanneer jy sy wil vir jou lewe soek. Wanneer jy vir jou aardse pa gaan raad vra, weet jy dikwels reeds wat hy vir jou gaan sê omdat jy ’n verhouding met hom het. Wanneer jy al jare lank ’n verhouding met God het en sy Woord ken en bestudeer, weet jy eintlik reeds wat sy wil vir jou in ’n spesifieke situasie is.

Ja, ons kies heel dikwels verkeerd, maar die wonder van die almagtige God vir wie ons aanbid, is dít: Al kies ons verkeerd, is God steeds daar vir ons. Hy kan selfs ons verkeerde besluite in sy diens gebruik.

Ek glo ook dat God vir ons ’n gesonde verstand as gawe gegee het. Daarom moet ons dit in afhanklikheid van God gebruik. Ons gesonde verstand, en daarmee saam ons kennis en ervaring van die lewe en die insette van ons geestelike raadgewers of mentors, is maniere waarop God sy wil aan ons bekendmaak. Natuurlik sal daar tye wees wanneer jy ongelooflike vrede ervaar wanneer jy ’n sekere besluit geneem het, maar tog vind dat jou logiese denke en verstand daarteen skop. Moenie die misterie van God en sy vrede wat alle verstand te bowe gaan, geringskat nie.

Wat ’n voorreg om nie op jouself aangewese te wees wanneer jy groot besluite in die lewe moet neem nie. Wat ’n voorreg om te weet daar is ’n Hoër Hand wat jou sal vang wanneer jy verkeerd kies.

Ek sluit my ervaring af met ’n verhaal wat illustreer watter geweldige invloed jou keuses op jou lewe het. Dit is ’n verhaal wat gaan oor tweelingbroers wat in haglike omstandighede grootgeword het. Hulle pa was ’n alkoholis wat hulle liggaamlik en emosioneel mishandel het. Hulle het arm grootgeword en geen geleenthede gehad nie. Die een broer se lewe het op min of meer dieselfde as sy pa s’n uitgeloop – op een groot mislukking. Die ander broer was uiters suksesvol. Byna alles wat hy aangepak het, was voorspoedig.

Toe ’n joernalis eendag vir die een broer vra waaraan hy sy mislukte lewe toeskryf, het hy geantwoord: “My pa was ’n alkoholis en ek het in haglike omstandighede grootgeword. Dit is waarom ek vandag is waar ek is.” Daarna het die joernalis vir die ander broer gevra waaraan hy sy sukses sou toeskryf. Sy antwoord was verstommend. “Ek skryf my sukses toe aan die feit dat my pa ’n alkoholis was en ek in haglike omstandighede grootgeword het. Ek het besluit ek gaan nie dieselfde foute as my pa maak nie. Ek gaan uitstyg bo my omstandighede en kies om voluit te leef.”

Hierdie verhaal leer vir ons ’n waardevolle les. Jy kan kies om bo jou omstandighede uit te styg, om na ander uit te reik en om die lewe aan te gryp. Die keuse is joune. As jy jou omstandighede wil verander, moet jy self in die eerste plek verander.

Jy kan kies om wraak te neem nadat iemand jou seergemaak het, of jy kan kies om in God jou rus te vind, ander mense te vergewe en só te keer dat bitterheid jou lewe vernietig. Jy kan kies om iemand met jou woorde te vernietig, of jy kan kies om die mooiste in iemand na vore te bring deur jou liefdevolle woorde en jou optrede. Só sal jy die verhouding tussen jou en ander mense laat blom.

Jy kan vír God of téén God kies.

Ek kan nog baie ander voorbeelde noem, maar …

Die keuse is altyd joune.