Читать книгу Helene de Kock Omnibus 6 - Helene de Kock - Страница 8

Die Januarienag druk Jessica vas. Dis selfs na middernag nog moordend warm. “Dis nou van dié wêreld,” het mevrou Geyer vroeër gesug. “Somers koel dit nie eens af nie. Jy’s welkom om saans laat ook te swem, kind. Ek doen dit soms en dan slaap ek lekkerder.”

Nog ’n halfuur lê Jessica en wag dat haar liggaam haar hart moet afkoel, maar verniet. Haar binneste kook. Sy staan op en trek ’n swart bikini aan wat sy eenmaal op die ingewing gekoop het en nog nooit gedra het nie. Toe glip sy buitetoe en sak suutjies weg in die koel swembadwater. Sy duik diep in onder die oppervlak, geniet die lafenis totdat asemnood haar weer boontoe dryf. Toe gaan sit sy luilekker op die trappies aan die vlak kant, die water liggies klotsend oor haar lyf. En dis tog of haar gedagtes ophou maal sodat sy helderder kan dink.

Dis nie so erg nie, troos sy haarself. Dink aan die feite. Bloot die koue waarheid: Die man aan wie jy jou byna gegee het, is terug in jou lewe. Jy sal hom elke dag sien, elke dag met hom praat. En elke dag opnuut weet dat hy toe hy ver van jou af was, die naaste vrou gegryp het.

Dis immers wat hy self erken het toe hy gisteraand hier was. Jessica lê terug in die water, haar kop gestut teen die boonste trappie sodat haar lang hare soos wier om haar dryf in die silwerblink water. En sy maak haar oë toe en dink en dink totdat elke woord wat tussen hulle gesê is, stadig boontoe kom soos dooie blare in ’n dam.

“Ek moes net kom, Jessica,” het hy weer gesê toe mevrou Geyer koffie gebring en hulle alleen gelaat het in die groot sitkamer. “Ek … kon nie toelaat dat ons mekaar eers sien wanneer ons oor ’n week by die fakulteit instap nie. Dit sou net nie reg wees nie.”

Sy was skerp bewus van haar kaal voete en die wit T-hempie wat sy by haar denim aangehad het. O, sy sou graag op daardie oomblik die toonbeeld van gladde elegansie wou gewees het. Tog het sy met ’n wrang sekerheid geweet dat sy die hef in die hand het. Daniël was die een wat broos voorgekom het, bleek om sy mond met die kuiltjie wat spring in sy wang toe hy op sy kake byt. En toe sy haar asem liggies intrek omdat dit nog steeds na al die jare haar bene lam maak, het sy die bekende geur van sy naskeerwater gekry. ’n Begeerlike mengsel van sitrus en sandelhout. En juis dit het haar tot haar sinne geruk.

Hier staan Daniël Krause, het ’n streng binnestem gefluister. Die man wat jou hart gevat het en dit toe uit die bloute teruggesmyt het. Sy het haar lang, los hare oor haar skouers teruggegooi en met ’n koel gebaartjie gewys dat hy moet sit. Hy het ’n oomblik gehuiwer en toe tog op die punt van die bank plaasgeneem, sy hande voor hom saamgeklamp.

Sy het glimlaggend ’n koppie bitter swart koffie vir hom aangegee, haar wenkbroue effens geboog. “Drink jy dit nog so suikerloos of vind jy die lewe nou soeter?” Sy was spyt toe die woorde uit is, maar tog het dit haar ’n diep, onheilige genot verskaf om die kleur oor sy gesig te sien sprei. Maar sy het byna dadelik apologie aangeteken: “Ek is jammer, ek wou nie naar wees nie. Ek het my altyd voorgeneem dat ek beskaafd sal wees as ek jou ooit weer sien.”

Die ys was gebreek. Die waarheid het oop en bloot tussen hulle gelê. En sy het nie gekeer toe haar oë wou branderig word nie. Hy het sy mond saamgepers en woordeloos teruggestaar.

Hy het die koffie neergesit, sy driftige handgebare sy woorde vooruit.

“My hemel, Jessica. Dink jy ek sal jou kwalik neem as jy my haat?”

“Ek haat jou nie, Daniël,” kon sy doodeerlik sê. “Ek het geen idee hoe ek voel nie. Al wat ek weet, is dat dit ’n baie gekompliseerde situasie kan word as ons dit toelaat. Maar ek sal dit nie toelaat nie, en jy ook nie. Daarom is jy hier. Om gevoelens uit die weg te ruim sodat ons in vrede in dieselfde werkkring kan staan.”

Sy het haar lippe ferm gesluit na al dié woorde en sy was bly dat sy alles kon sê sonder om ooglopend in duie te stort. En toe moes sy ook die vraag vra wat al by haar gespook het sedert die oomblik dat Karel haar omtrent Daniël se terugkoms ingelig het: “Waarom het jy Potch toe gekom?”

Hy het sy hand oor sy oë gevee en voor haar kom staan sodat sy moes opkyk na hom. “Jy moet my glo as ek jou sê dat ek werklik nie geweet het dat jy ook hier sou wees nie. Ek wou maar net terugkom Suid-Afrika toe en ek was baie gelukkig om die pos te kry:” En toe sy net stil na hom bly kyk, het hy half onwillig beken: “Na die egskeiding wou ek weg uit Holland.”

En sy het gedink: Noudat ons aan die praat is, kan ons net sowel klaar praat. “Wat het gebeur?” het sy kalm gevra en gaan sit om aan haar koffie te teug. “Waarom het dit nie uitgewerk nie, Daniël?”

Hy het haar stom aangekyk, weer stadig gaan sit en ook sy koffie afgesluk. Toe het hy sy vingers voor hom inmekaargevleg en sy het met ’n skielike, vlymskerp hartseer gesien hoedat sy linkermondhoek ’n diep keep maak voordat hy praat.

“Dit kon nooit uitwerk nie, Jessica. Dit kon net nie.” Hy het skielik met een hand se vuis in die palm van die ander gedruk en sy stem was stram asof hy aan die woorde wurg. “Dit was nie liefde nie, Jess. Nie tussen my en Danina nie.”

“Wat dan?” wou sy meedoënloos weet en hy het teruggesak voor haar reguit blik.

“’n Siekte van die bloed … ’n aantasting van die sinne. Of ’n drang na seks as substituut vir waarna jy eintlik smag. Noem dit wat jy wil.”

Jessica voel ’n rilling deur haar lyf trek en sy kom druipend orent uit die water, loop net so nat kamer toe. Sy droog vinnig af en bewe nog so effens toe sy in die bed klim. Maar dis nie omdat sy skielik koud kry nie. Toe haar kop die kussing raak, begin haar skouers ruk, en sy huil die huil wat sy jare lank voel kom en gevrees het. Dis net so anders as wat sy haar dit voorgestel het. Sy druk haar gesig in die kussing om die snikke te smoor, sit die palm van haar hand op die krop van haar maag waar ’n diepgesetelde bewerasie dreig om haar naar te maak.

Daniël was hier, sê sy vir haarself oor en oor. En dis die skok wat so maak. Om hom weer te sien was erger as wat sy gevrees het. Veel erger. Want dit was ’n totale antiklimaks. Futloos vergeleke met wat sy so lank verwag het: die herrysenis van ’n ou bekende, brandwarm emosie. ’n Soort soet bitterheid oor wat kon gewees het; iets wat sou gloei en weer opvlam. Maar dit het nie.

Sy het na die man gekyk en geweet dat sy hom ken. Maar dit was al. Dit was nie Daniël, haar Daniël op wie sy tog maar gewag het nie: die sjarmante man wat haar hartstogtelik bly vashou het op die lughawe net voor sy vertrek Leiden toe, wat skromeloos betraand bely het dat hy nie geweet het dit gaan so pynlik wees om haar agter te laat nie. Nee, dis ’n ander Daniël dié. Een wat met ’n harde trek om die mond die situasie bruut kon analiseer: ’n siekte van die bloed, Jessica. Seks omdat daar nie ander troos byderhand was nie.

Feitelik is dit seker korrek, dink sy, en vee haar gesig af, draai op haar rug en staar die donker in. Daniël was nog altyd aartseerlik. Elke ding wat hy kwytraak, bedoel hy op daardie oomblik uit sy hart. Daarom kon hy ’n paar jaar vantevore sweer dat hy net vir haar lief is, want toe was sy hart net hare. Maar toe sy uit die oog is en hy elke dag die fyn, sensuele Danina moes trotseer … Daniël en Danina. Nog mooi op die oor ook. Twee eensame siele op ’n ver plek. Al die ou, wrang gedagtes stoot soos sooibrand in haar op. Was dit dan werklik onvermydelik? Is geen man immuun teen die siekte-in-die-bloed as hy allenig voel nie? Waarom kon hy nie maar gewag het nie? Of was Danina werklik so absoluut onweerstaanbaar en sy wat Jessica is so uitwisbaar soos ’n potloodskets op papier?

Dis die sagte, hees roep van ’n uil wat haar worstelende gemoed tot bedaring bring. Sy het hom ander nagte ook gehoor, iewers in die wilgers aan die rivierkant van die erf. ’n Ruk lê sy gedagteloos en luister na die hol verlange in die klank en toe, roep vir roep, bring die uil vir haar die nag by die holkrans terug. Toe was daar ook een wat veraf geroep het …

Dit was ure na middernag en die meeste mense het al die slaapsakke langs die vure begin opsoek. Ook Karel was doodmoeg en het tussen Anna en Jessica gesit en dut terwyl hulle fluisterend oor sy kop gesels. ’n Paar tieners het nog kort-kort uitgebars van die lag en iewers het iemand ’n yl deuntjie op ’n blokfluit gespeel. Later het Anna ook teruggesak teen twee groot kussings en glimlaggend weggeraak terwyl Jessica nog besig was om haar op ’n studentestaaltjie te vergas. Sy het na Karel geloer en gesien dat hy nes sy ma boedel oorgegee het. Jessica het geglimlag en hulle met een van die lappieskomberse wat Anna saamgepiekel het, toegegooi. Sy self was niks vaak nie. Dit was asof die Oujaarsnag in die berge ’n greep op haar gekry het, haar ingestem het om die fynste geluidjie te hoor, die ylste briesie op haar vel te voel. Die na-geure van die feestelike braai het nog die lug vol gehang en sy het opeens gewens dat Karel wou wakker word om met haar te gesels. Maar hy was roerloos aan die slaap, moeg van die lang dag op kantoor en die vorige nagte se sittery by die droogoond.

Jessica was later stram gesit en het opgestaan om by ’n paar dogters langs ’n gloeiende hopie kole te gaan gesels. Gawe kinders wat haar geesdriftig oor die lewe op universiteit uitgevra het. Af en toe het die groepie vakerig stilgebly en geluister na die hol hoe-hoe van die uil iewers onderkant die bek van die grot. Een van die kinders het begin spookstories vertel en Jessica het saamgelag en drie bekers soetwarm koffie gedrink toe die nanag-bergluggie begin knyp.

Later het sy geamuseerd toegekyk hoedat die kinders kopknikkend in hul reisdekens begin insluimer. Sy het nader aan die smeulende vuur geskuif, ’n rukkie ingedagte met ’n stokkie aan die buitenste persrooi kole gekrap en toe besef dat die baie koffie ’n tol gaan eis. Sy het suutjies opgestaan en haar pad tussen die slapendes deur al met die grotwand na buite gevoel. ’n Oomblik het sy gehuiwer, nie doodseker van die rigting wat sy moet inslaan nie, al het Anna met die aankomslag al beduie waar die rietskerm is. In die flou flikkering van die grot se kant af kon sy wel ’n opening in die bosse uitmaak. Dit moes die paadjie rietskerm toe wees.

Sy het versigtig koers gekies soontoe. Haar seilskoene het klein knarsgeluidjies op die klipperige grond gemaak en dit wou-wou voel asof sy opdraand loop. ’n Entjie die donkerte in het sy benoud gaan staan en omgekyk om te sien of sy nog die vuurgloed by die grot kon gewaar, want die paadjie het skielik geswenk. Dit was stikdonker om haar. Eers toe sy opkyk, het sy bewus geword van die silwer mistigheid van die maanlig. En toe het sy dit gehoor. ’n Harde intrek van asem en ’n gemompelde dog hoorbare verwysing na weerlig. Sy het haar yskoud geskrik, blindelings omgevlieg om terug te hol – en met ’n harde hik teen ’n ander menselyf gebots. Sy het haar asem ingetrek om te gil, maar ’n sterk hand het oor haar mond gesluit en die ander arm het haar vasgepen gehou. Toe ’n ergerlike fluistering teen haar gesig. “Sjuut, my magtig! Wil jy hê die hele distrik moet weet waarheen jy op pad is?”

Sy het ’n soet aarbeigeur in die warm asem teen haar wang onderskei en skielik verslap. Kiewiet. ’n Oomblik het sy teen sy bors geleun, skoon lam van die skrik. Toe het sy verleë weggebeur. Vir wat het die man haar rietskerm toe gevolg? Maar hy moes haar gedagtes gehoor het, want hy het saggies gelag.

“Jy het die verkeerde koers ingeslaan, professor. As ek jou aanhou volg het, was ons nog voor dagbreek in Lesotho! Gelukkig dat ek opgemerk het hoeveel liters koffie jy weggeslaan het. Nou kan ek vir jou sê die rietskerm is dááikant toe!”

’n Oomblik het Jessica nie geweet of sy hom moet verwurg of bedank nie. Sy het ’n yslike gek gevoel. Maar toe het dit weer gebeur: die wilde streep in haar het uitgeslaan nes daardie aand in haar eerste jaar toe sy Daniël ontmoet het en sy die hef in die hand gehad het. Sy het sonder ’n woord haar hande in die donker gelig en haar vingers het al met sy ken langs tot oor sy lippe gesoek tot sy die stokkie gevoel het.

Maar hy was te gou vir haar, het die lekkergoed vasgebyt en deur geklemde kake gelag. Toe hoor sy hom die suigstokkie smakkend uit sy mond haal en hy trek haar tot teenaan hom om te fluister: “Vir ’n slim akademikus is jy danig deursigtig, Jessica. Enige ou skoolmeisietjie sou dit ook probeer het.”

Sy was op die plek kokend kwaad en sommer vies vir haarself ook. Sy was laf om met Loek de Jager ’n ou grappie te probeer maak. Want hy speel hy’s Kiewiet, maar eintlik is hy Loek, daarvan was sy nou doodseker. Verwaand en egoïsties. Hy met sy mooi gesig …

“Jy is heeltemal reg, Loek de Jager,” het sy driftig teruggefluister. “Ek moes geweet het dat jy dit as ’n poging tot flirtasie met televisie se gewildste nuusman sou beskou! Maar ek het vir ’n oomblik gedink dat ek met Kiewiet te doene het, sien?”

Sy kon sy liggaam byna voel stug word en wou verby hom druk om terug te gaan. Maar hy het haar arm swyend beetgekry en haar ferm agter hom aan getrek tot nader aan die ligkring van die grot waar die paadjie gevurk het. Kiewiet het haar ’n ligte stootjie na links gegee. “Die rietskerm is net anderkant daardie rots. Ek sal kywie hou.”

“Wat?” ’n Vuurwarm blos het in haar nek opgeskiet. “Dis nie nodig nie, dankie.”

“Ja, dit is,” het hy gesê. “’n Hele paar omies het kanne koffie uitgedrink toe die pratery netnou oor die politiek gegaan het. Hulle sal op ’n streep rietskerm toe kom, dit verseker ek jou.” Om sy woorde gewig te gee het hy haar liggies tussen die blaaie getik en sy het sonder ’n woord omgedraai en haar weg gevind.

Daar het ewe ’n lantern gebrand en die skerm was so opgeslaan dat dit ’n hoek vorm met die wand van ’n rots. ’n Klein watervalletjie het fluisterend in ’n hol klipkom by die ingang gedrup. ’n Skoon stroompie, net genoeg vir hande was. Eenkant het iemand selfs ’n koekie seep neergesit. Toe sy terugkom, het hy nog geduldig buite die ligkring vir haar gestaan en wag, al kouend aan die laaste stukkies van die suigstokkie.

“Dankie,” het sy styf gesê. “Dit was baie gaaf van jou.”

“Ag, nee wat,” het hy geglimlag. “My ma het my gevra om ’n ogie oor jou te hou en ek maak maar liefs altyd soos sy sê.”

Sy was op die plek afgehaal en het onwillekeurig met haar tong geklik. “Nou dankie vir die opoffering, hoor!”

Hy het haar weer aan die arm beetgekry en nader getrek, sy kop afgebuig sodat hy sag kon praat. “Dit was ’n grappie, Jessica. Maar sien, ek het ook die fout gemaak om te dink ek terg vir Jessie, terwyl ek eintlik die proffie vies maak vir my!” En toe sy botstil staan en opkyk na hom, het hy luiters die ritssluiter van haar windjekker tot onder haar ken opgetrek en veerlig met ’n vinger oor die brug van haar neus gevee. “Askies, professor, hoor! Sal nie weer vergeet dat jy baie meer geleerd as ek is nie!”

“Sies, Kiewiet, jy maak nie mooi nie,” het sy spontaan geprotesteer. “Van Loek sal ek dit dalk nog verwag, maar nie van jou nie.”

Dis toe dat hy haar stewig aan die skouers vasgevat het en speels geskud-skud het. “Nou maak jy ook nie mooi nie, Jessie! Maar dis te ’n gewigtige onderwerp waarmee ons nou besig is. Dit wil voorkom asof ons albei ’n identiteitskrisis beleef, maar hierdie nag gaan te kort wees om dit uit te pluis. Kom sit liewer nou daar by ons klomp sodat ek ’n ogie oor jou kan hou. En geen koffie meer vir jou voor sonop nie, hoor. Ek het nie lus om weer die berge oor te steek op soek na jou nie!”

Sy het gelag, saamgestap na waar hy haar aan ’n paar van sy ou skoolmaats voorgestel het. Mense wat teruggekom het om op hul erfplase te kom boer of onderwys te gee. Hulle het haar nuuskierig bekyk soos vroeër die aand ook. Veral die paar onderwyseresse het haar skamper beloer en hul woorde versigtig gekies totdat Jessica hulle mooi gevra het om tog op te hou om haar te professor-professor en haar naam te gebruik. Dit was een van die mans, ’n fris, joviale kêrel, wat padlangs wou weet wie se meisie sy nou eintlik is, Kiewiet of Karel s’n?

Jessica was ’n oomblik uit die veld geslaan, maar sy het haar kop gou bymekaar gekry, ’n nonchalante laggie gegee. “O nee, niemand s’n nie. Ek kuier net op Populier.”

“’n Lastige situasie,” het Kiewiet ongeërg laat hoor. “Dit bring nou mee dat ek en Karel haar om die beurt moet amuseer!”

Daar was goedige wolwefluite en jolige gelag en Jessica het saamgelag, skielik onverklaarbaar geborge tussen die warm, hartlike mense. Sy lê nog ’n ruk wakker, maar haar wange het droog geword en haar kop is vol loom en lekker herinneringe aan Populier se mense. In die loop van die week dat ek daar was, dink sy, het ek ryk geword. Anna is ’n stuk goud, Karel is dierbaar en Kiewiet is Kiewiet. Sy ontleed nie verder nie, maar draai op haar sy en raak rustig aan die slaap.

Sy word wakker toe die son al haar kamer warm gebak het en mevrou Geyer haar half bekommerd kom soek.

“Ek het jou laas nag in die swembad gewaar, kind. En ek het geweet jy kry swaar …”

“Ja,” knik Jessica, glimlag dan skeefweg. “Maar toe maar, mevrou, ek gaan hard probeer om hierdie ding stylvol te oorleef!”

“Jy sal nog spot. Maar ou liefde is ’n gevaarlike ding. Dit lê soms jare latent en dan skielik …”

“Nee wat!” keer Jessica en spring uit die bed. “Liefde wat buite in die reën gelos is, roes wel.”

Die semester begin met ’n vaart wat Jessica soms laat voel dat sy moet spring om by te bly. Sy geniet dit terdeë op hierdie kampus. Die aanvanklike vreemdheid het binne ’n week of wat verdwyn. Haar kollegas is aangenaam en die omgewing vol tradisie. Sy is veral lief vir haar kantoor in die Ou Hoofgebou, waar sy kan uitkyk op die suisende fonteine in die voorhof. En sy vind die studente soos altyd interessante, vermaaklike wesens.

Hulle dink onmoontlike stories uit om toetse te ontduik, maar net ’n volgende keer presteer hulle asemrowend; hulle maak ogies vir haar in die klas, staan dan druipstert en luister as sy hulle kortvat. Soms kry sy selfs bossies blomme wat bepaald uit die tuine rondom die kampus gegaps is, en een bring ’n briefie om te sê hoe baie hy haar berisping oor ’n swak klastoets waardeer het.

Karel bel gereeld om te hoor hoe dit gaan en luister geesdriftig na haar vermaaklike vertellings. Net een maal vra hy stug: “En die Daniël-vent? Maak hy die lewe vir jou swaar?”

“Nee, Karel, dit kan ek vir jou met ’n eerlike hart sê. Hy het my kom opsoek en ons het gesê wat ons onder omstandighede kon sê om ons paaie glad te maak. Wanneer ons mekaar raakloop, tree ons doodnatuurlik op. Groet en vra uit en so aan. Nie dat ons juis werklik gesels het nie, maar ek dink die stof het al om ons gaan lê.”

“Hoe bedoel jy nou?”

“Wel, dit was gou duidelik dat almal hier rond van my en Daniël se verhouding destyds weet. Stories trek mos gou. Maar noudat ons self eintlik daaroor is, het die belangstelling vervaag.”

En dis heeltemal waar, dink sy toe sy een middag toetse sit en nasien en die middaghitte haar ’n slaggie buitetoe dryf om ’n rukkie in die skadu van die wilgers by die rivier te sit. Daniël sit nie ’n voet verkeerd in haar geselskap nie. Nie dat hy sou nie, dink sy wrang, en pluk ’n dun, druipende takkie bo haar kop driftig af. Daarvoor is hy te diplomaties. Nie dat sy dit nie waardeer nie. Sy het immers tyd nodig om by die feit aan te pas dat Daniël Krause weer in haar lewe opgeduik het. Al is dit dan ook net op ’n afstand. Sy skrik darem nie meer as hy haar op die fiets verbysteek op pad kampus toe nie. En sy kyk nie meer vervaard weg as hulle per toeval by ’n fakulteitsvergadering oogkontak maak nie. Maar een ding weet sy: hulle is wel besig om in nouer wordende sirkels om mekaar te beweeg. Nader en nader.

Daar was die onthaal by die rektor aan huis waar hulle regoor mekaar aan tafel gesit het en sy heelaand sy blou blik op die goue kettinkie om haar hals gevoel het. En daar is die kere dat hy haar in die studentesentrum op kampus raakloop en dadelik vassteek om ’n geselsie aan te knoop. Alles onskuldig, dink sy en gee pad uit die skadu’s om verder te gaan nasien. Maar tog, sy kan dit nie ontken nie: toe hy haar nou die dag in Tomstraat onder die digte groen eike op haar fiets gewaar, het hy vasgesteek en vir haar gewaai. En op sy gesig was die ou, ou gloed van bewondering wat haar lank gelede so bekoor het.

Ag, Vader, bid sy toe sy voor die hoop vraestelle gaan sit, help my om wys te word. Keer tog my hart voordat hy weer met my weghol …