Читать книгу Die troebel tyd - Ingrid Winterbach - Страница 7

Karakters wat in motors klim en iewers heen ry na plekke waar dinge met hulle gebeur – aangename sowel as onaangename dinge. Soos dat hulle deur ’n bekruiper agtervolg, of op straat aangeval of beroof word, of val en ’n besering opdoen. Of ’n oproep ontvang wat hulle lewens verander. Of agter die stuur van hulle motor begin hallusineer en nie verder kan ry nie. Of dat hulle die objek van hulle begeerte (liefdesbegeerte) hoopvol, maar ook met ’n verlammende gevoel van voorbode tegemoetgaan en dat hierdie persoon hulle attensies dan finaal afwys. (“Ek is jammer, jy is ’n goeie vriend/vriendin, maar meer as vriende kan ons nie wees nie.”) Of dat ’n karakter, aan die einde van haar kragte, op die ingewing van die oomblik of selfs met voorbedagte rade, teen haar rasionele wete in, ’n daad pleeg wat die liefdesobjek selfs verder van haar vervreem, en wat haar emosioneel gestrand of selfs onherroeplik ontheem laat. Of ’n karakter kan langs die see wandel, met ’n sinkende skip op die horison waarvan hy nie eens bewus is nie. So ’n karakter kan langs die see stap en op ’n uitgespoelde rob- of selfs walviskarkas afkom. Hy staar dan in ongeloof na die enorme dier en – gekonfronteer met die dooie leviatan uit die diepsee – begryp iets omtrent homself as aardgebonde, tweebenige soogdier, asook sy plek in die orde van dinge. Die dier herinner hom noodwendig aan die Bybelse leviatan – Jona wat deur die vis ingesluk en ná drie dae weer uitgespoeg is. Jona wat drie dae lank in die buik van die grootste soogdier op aarde vertoef het – geen halwe maatreëls vir God nie: As jy nie wil hóór nie, moet jy vóél. Daar was ’n opdrag om uit te voer, en uitvoer sal jy hom.

’n Karakter kan reis na ’n bestemming met die doel om daar ’n einde aan sy lewe te maak. Hy kan die motor op ’n verlate duin parkeer, uitklim, met die duin af strompel, oor die smal stukkie strand stap, en die see inwaad. Miskien kan sy oog vir laas op ’n mooi skulp val, wat hom momenteel in sy spore laat vassteek, sy voorneme tydelik in toom gehou. Maar reeds half benewel van pille wat hy gedrink het, of alkohol, om sy skrikwekkende voorneme te versag, kan hy die skulp agterlaat en voortstrompel. Of hy kan skrikwekkend sober die see instap, net deur sy wil voortgedryf. Of hy kan ry na ’n cottage by die see, goedgunstiglik vir sy gebruik deur ’n vriend beskikbaar gestel, en homself dáár om die lewe bring – deur homself te skiet, op te hang, of ’n oordosis pille te drink. Die cottage net afgeleë genoeg dat hy pas ná etlike dae gevind word, en soms heel toevallig, en dan vanweë die warm weer bykans onherkenbaar is vir identifikasie.

Of ’n karakter kan besluit dat die enigste manier waarop sy beheer oor haar lewe kan kry, sal wees om ’n tyd lank in afsondering in ’n vriend of vriendin se cottage by die see te gaan bly. Tydperke van afsondering word dikwels aanbeveel vir mense onder emosionele druk – weg van die verlokkinge van Facebook, koerante, Twitter en dies meer, asook die veelvuldige en stresvolle aansprake van geliefdes, kinders, eggenotes, bedelaars en vriende. Maar nie almal kan goed emosioneel oorleef in omstandighede van uiterste isolasie nie. Hetsy in ’n houthuisie in ’n bos, ’n bergchalet, of ’n cottage by die see, kan so ’n iemand by haar aankoms, of reeds binne die eerste uur of twee, besef dit was ’n fout. Sy het die idee van alleen iewers sit om tot verhaal te kom gruwelik geromantiseer. Met paniek kan sy besef dat sy dit nie sal kan volhou nie. Die isolasie gooi haar terug op haarself met die krag van ’n voorwerp wat teen ’n muur geslinger word – ’n objek, soos ’n glas, of ’n bord, of selfs ’n troeteldier. Hy raak oorval van ’n mistroostigheid, van ’n ervaring van die afgrond in homself, ’n plek so troosteloos desolaat dat niks helends daaruit kan voortkom nie. Hierdie sensasie van verlatenheid kan so bedreigend wees dat die persoon in ’n toestand van paniek ingaan, verlam raak, en onttrek in slaap. Of besluit om alles net so te laat en die see in te stap, of homself in die stort aan die reling op te hang.