Читать книгу Sulejman II Wspaniały i jego czasy - Jerzy S. Łątka - Страница 17
Słowniczek terminów osmańsko-tureckich
Оглавлениеaga* – pan, zwrot grzecznościowy stosowany wobec właścicieli ziemskich, także wpływowych eunuchów
akcze – asper, srebrna moneta osmańska, bita od 1328 r. W połowie XVI w. miała wartość 1/60 monety złotej (altyn), za jeden dukat wenecki płacono około 60 akcze
altyn – dosłownie znaczy złoto, stosowana w XVI w. moneta złota o wartości 60 akcze
bej* – pan, zwrot grzecznościowy stosowany wobec oficerów i urzędników państwowych, inżynierów
damad* – zięć, tytuł przysługujący zięciom padyszacha
efendi* – pan, zwrot grzecznościowy stosowany wobec ludzi
effendi* nauki, sztuki, znawców Koranu
ferman – edykt osmańskiego władcy
hatum* – pani
kapudan* – dowódca osmańskiej floty wojennej
kadi – sędzia szeriatu, osmańskiego prawa
pasza* – zwrot grzecznościowy stosowany wobec generałów i gubernatorów prowincji, w dawnej polszczyźnie używano często formy basza
niszandży – dygnitarz zawiadujący pieczęcią władcy czy innego dostojnika osmańskiego
padyszach* – tytuł osmańskiego władcy przysługujący tylko aktualnie panującemu
reis* – dowódca osmańskiego okrętu wojennego
sułtan* – tytuł przysługujący wszystkim członkom rodziny panującego padyszacha, przede wszystkim kobietom (sułtankom)
sandżak – prowincja Imperium Osmańskiego, dawna nazwa wilajetu
szehzade* – syn panującego padyszacha
szeriat (arab.
szariat) – prawo oparte na zasadach islamu
ulemowie – „uczeni”, znawcy osmańskiej teologii
veliad* – syn panującego padyszacha uznany oficjalnym następcą
wilajet – dawniej sandżak, prowincja Imperium Osmańskiego
* W języku osmańskim, jak i we współczesnym tureckim, tytuły zawodowe oraz grzecznościowe używane były po imieniu i są pisane dużą literą. Stąd niektórzy autorzy błędnie traktują je jako część osmańskich imion.