Читать книгу Հեթանոսական երգեր - იაკობ ცურტაველი - Страница 2

… Ամենաբեր նորոց պտղոց տօնից

հյուրընկալ դիցն Վանատրի.

ԱԳԱԹԱՆԳԵՂՈՍ

Նըստած պարարտ եզիդ վրա, ո՛ Վանատուր,

Մեկ ծագեն մյուսը կանցնիս

Հայրենական դաշտերուն:

Մեռա՜ն բոլոր մեծ աստվածները, իրենց

Բագիններուն վըրա մամուռը կ’աճի:

Անմահ եղար դո՛ւն միայն

Նըման հողին և կըրակին, ու նըման

Օվկիանոսի աղերուն:

Ուսերուդ հիր պատմուճանեն դեռ կու գա

Գինիի հոտն Ամանորի տոներուն:

Հակառակ այնքա՜ն դարերու ավերին`

Բիբերըդ դեռ զըվարթություն կը բըղխեն.

Ու կենեղուտ դեմքիդ վրա

Արբեցողի կարմիր ծիծաղն է ծեփված:

Ու երբ պարարտ եզիդ վըրա կ’այցելես,

Ծաղկամիսեն Միգաբեր,

Անեզրությունն հայրենական դաշտերուն`

Կ’հոսի ալի՛քը կյանքին

Ակոսներեն հայրենակա՜ն դաշտերուն:

Ահա գարունն ու զարթումներն իր առույգ.

Հիրիկներո՜վ պըսակվե, ո՛ Վանատուր,

Ճամբուդ վրա ճառագայթներ կը հոսին

Երակներո՛ւդ պես զեղուն.

Եվ կը թաղվին կանանչին մեջ ցողաթուրմ

Բոլոր քարերն ըսպիտակ:

Կըտուրներեն գեղջկական

Կը բարձրանա ծուխը, խունկի պես խաղաղ:

Թող ես վարդով և ուլունքով գեղաշար

Քառամանյաըս կախեմ

Պարանոցեն քու եզիդ,

Հըլու եզիդ` որ դարձած`

Մերթ կը լիզե բոպիկ ոտքերդ Աստվածի:

Օ՜, իր պոչյուը գերազոր, որ ահա

Քարանձավե քարանձավ

Կ’արթընցընե թըմրած օձերն ու արջերն,

Ու խաղաղ կյանքն արևուն տակ կը պոռթկա:

Ատղերը մեղը՛ր կը ծորեն երկընքեն

Նայադներու սափորներուն մեջ մարամար

Արշալուսված աղբյուրներուն եզերքին

Աղավնիներ կը լոգնան

Իրենց կտուցեն մարգարիտներ սըրսկելով:

Ծիծաղե՛, ո՛ Վանատուր,

Քու հեթանոս ծիծաղներովըդ վըճիտ,

Զի բընությունն արթընցա՛վ իր քողերեն.

Զի Բերկրությունն, արգասավոր և անհուն,

Օդին մեջեն կ’անցնի կ’երթա, նըման

Մեծ կարապի մը վայրի,

Քու հաղթանա՜կըդ կ’երգե:

Ահա ամառն ու իր անդերը խարտյաշ.

Որաներո՜վ պըսակվե, ո՛ Վանատուր:

Պըճեղներուն տակ եզիդ

Մատղաշ ցորյանն անտառացավ. այժըմ իր

Ծովերուն մեջ` ոսկյա լոգանքըդ ըրե՛:

Թուփերուն տակ ծաղկահեղց

Բույներն են լի՛ օրհնությամբ,

Եվ արտույտին երգն արևե՛ն մեզ կու գա:

Քու արգավանդ անույշ շունչդ է` որ կ’անցնի

Դալարավետ բըլուրներուն կողն ի վար:

Երդիքին վրա քընացող

Գեղջուկին աչքն ա՛լ կը բանա` Արշալույսն,

Եվ կը փակե` Լուսնկան:

Հյուղերն են լի համեմներու բույրերով,

Ավերակներն իսկ մոխրապատ` են զեղուն

Եղիճներու, մոլոշներու հունձքերով:

Ուռենիին տակ, Վանատո՛ւր, կը զոհեմ

Նոխազը, քեզ նըվիրված,

Քամակին վրա` ակոսի պես կը ճեղքվին.

Նոխա՛զն որ միշտ կը կըրծեր

Սուրբ շերտափակն այգիիդ:

Արյո՛ւն խըմե ու մի՛ս կեր, ո՛ Վանատուր,

Քու հինօրյա խըրախներովդ հեթանոս,

Զի հասկաթուռ ցորյանին մեջ փայլակող

Գերանդիներ քե՛զ կ’երգեն:

Ահա աշունն ու արյուններն իր հուռթի.

Որթատունկո՜վ պըսակվե, ո՛ Վանատուր:

Նիզակըդ ա՛ռ, որուն վըրա ոլորուն

Բարունակներ կը ծաղկին.

Թող ես եզիդ եղջյուներն

Ողկույզներո՛վ զարդարեմ:

Մըրգածառերն, հըղի կընոջ մը նըման,

Կ’հևան իրենց բեռին տակ.

Բուներն համակ կըպչուն են քա՛ղցըր հույզով.

Կորիզն ամեն պըտուղի

Քու սերմովդ է պընդացած.

Եվ քու եզիդ շողիքով

Օծված է հողը բեղուն:

Ամբարներն ողջ` խաղաղւթյամբ կը լեցվին,

Եվ կարասներ` ցընծությամբ…

Թող, թեղերուն մեջ, ուտե եզըդ գարի՛ն

Աստղերու պես: Իսկ դուն, Աստվածըդ զըվարթ,

Աստվածըդ գեր, վարդերես,

Ա՛ռ դաշխուրանդ, ըմպե՛ այրունը աշնան:

Աղբյուրին քով ես քեզի

Մատըռվակեմ թող գինի՜,

Մատըռվակեմ թող բոցե՜ր,

Ծիծաղե՛, ո՛ Վանատուր,

Ո՛ Վանատուր, կաքավե՛.

Զի այգիեն տերևաթափ` կ’երևան

Հավերժհարսերն, երկայնքն ի վեր ցանկերուն,

Եվ աղջիկներ, նուռ լեցուցած գոգերնին,

Դեպի մեհանըդ կ’երթան.

Զի դու անմահ ես` դիքերեն վերջ մեռած`

Օվկիաններու աղին պես,

Զի տաղտկալի ձըմրան մեջ,

Հայրենական օճախներուն քով խաղաղ,

Ամեն կիթառ քե՛զ կ’երգե: