Читать книгу Mała wielka Wyspa Wielkanocna - Marek Fiedler - Страница 7

[1] Tę polinezyjską nazwę wyspa zawdzięcza sprowadzonemu tu w XIX wieku przez Europejczyków robotnikowi z Rapa, malutkiej wyspy w Polinezji Francuskiej. Kiedy przybył na Wyspę Wielkanocną, stwierdził, że jest jak Rapa, tylko większa (Nui znaczy „wielka” – stąd Rapa Nui). Jej mieszkańcy to Rapanujczycy, a ich język – rapanui. Nazwę Rapa Nui używam w książce wymiennie z nazwą Wyspa Wielkanocna.

[2] Ahu to ceremonialna platforma, swoisty ołtarz. Na takich kamiennych podestach ustawiano posągi moai. W komorach grobowych w głębi ahu chowano zmarłych przywódców poszczególnych rodów.

[3] Przed podróżą pochłonąłem szereg książek o Rapa Nui. Pomogły mi lepiej poznać tajemnice otaczające tę niezwykłą wyspę. Oprócz wyjątkowo cennej pracy Katherine Routledge mógłbym wyliczyć wiele innych; ograniczę się do podania kilkunastu najważniejszych dla mnie pozycji: Alfred Métraux: Easter Island; Sebastian Englert: Island at the Centre of the World; Thor Heyerdahl: Aku-Aku; John Flenley, Paul Bahn: The Enigmas of Easter Island; Terry Hunt, Carl Lipo: The Statues That Walked; Nicolas Cauwe: Easter Island. The Great Taboo; Jo Anne Van Tilburg: Hoa Hakananai’a; William J. Thomson: Te Pito Te Henua; Eugenio Eyraud: Isla de Pascua; Zuzanna Jakubowska: Odkryta przypadkiem, pojęta opacznie. Marek Oliwier również sumiennie przygotował się do wyprawy i przeczytał niemal tyle, co ja.

[4] Anonimowe relacje zdobyły szczególny rozgłos również dzięki temu, że sprawozdania dowódców, zwłaszcza admirała Roggeveena i kapitana Boumana, zostały skonfiskowane, gdy ich statki wpłynęły na wody należące do strefy działalności konkurencyjnej Kompanii Wschodnioindyjskiej, podczas gdy oni reprezentowali Holenderską Kompanię Zachodnioindyjską. Dziennik pokładowy Roggeveena odnaleziono i opublikowano dopiero w XIX wieku, a dziennik Boumana ujrzał światło dzienne jeszcze później – w wieku XX.