Читать книгу Tiferet Yisra'el. Die roem van Israel - Marzanne Leroux-Van der Boon - Страница 6

Jerusalem

April 2008

Toe die sherut Marc by die Sionspoort oplaai, is dit net ná vyfuur die middag en die verkeer is skrikwekkend. Waar hy net agter die bestuurder in die pendelbussie sit, is hy ná ses jaar in Jerusalem steeds beïndruk deur die sherut-chauffeurs se bekwaamheid. Te midde van die chaotiese situasie van arrogante taxi’s, lang passasiersbusse, motors, motorfietsies van alle soorte en voetgangers wat oor die pad swerm, sit en praat die chauffeur onverskrokke op sy selfoon, en af en toe ook nog met ander sheruts deur middel van radio’s wat feitlik onafgebroke ratel.

Marc merk dat hy aan sy een hand net ’n duim en voorvinger oor het, en aan die ander net die stompies van drie vingers. En hy weet dat dié jong Israeli na alle waarskynlikheid die verminking in die afgelope Libanon-oorlog opgedoen het. Dat dit hom glad nie in die uitvoering van sy taak of sy selfvertroue pla nie, is egter glashelder. Op die paneelbord voor hom lê ’n handgeskrewe lysie van passasiers wat hy moet oplaai om na die Ben Gurion-lughawe te neem.

Behendig vleg hy deur van die nouste Jerusalemstraatjies waar motors alkante van die pad voor die eindelose woonstelblokke geparkeer staan. ’n Paar minute voor hy iemand buite sy of haar woonplek of hotel optel, skakel hy dié se nommer op sy selfoon en beduie dat hulle moet regstaan, hy is byna daar.

Daar gekom, hou hy stil, rits vir die passasier die flap van die sherut oop om in te klim, spring uit en skiet die tasse met ’n luide plof, wat die passasiers in hul sitplekke laat ruk, agter in die bagasiebak. Dan klim hy self weer in en ry ylings agteruit tussen al die ander geparkeerde en bewegende voertuie deur terug hoofpad toe. By tye maak Marc gewoon sy oë toe en wag vir die botsing wat gelukkig nooit kom nie.

Wanneer al die passasiers eindelik aan boord is, vat die geel Mercedesbussie teen ’n verbysterende snelheid die afdraandes buite Jerusalem in die rigting van Tel Aviv. Marc glimlag gerusstellend vir die vrou op die bankie oorkant hom. Sy is waarskynlik ’n toeris, vir die eerste keer in Jerusalem, want sy klou die hele tyd benoud aan die stoel voor haar vas.

“It’s okay …” sê hy, hopende sy is Engels magtig.

Sy glimlag flou terug. “Thanks.”

Hy kyk deur die venster na die landskap wat verbyflits. Na die wrakke van ou tenks en gepantserde voertuie uit die Onafhanklikheidsoorlog van 1948, wat gehawend van wind en weer as onvergeetlike relieke langs die pad lê en roes – bitter herinnerings aan die verwoede stryd om Jerusalem pas ná die totstandkoming van die jong staat Israel.

In ’n effense vallei verder langs die pad staan ’n ry amandelbome vol in bloei. Dit bring ’n noute in Marc se keel omdat dit hom herinner aan die Here se vraag aan sy droewe ou profeet: “Wat sien jy, Jeremia?” En toe Jeremia sê hy sien ’n amandeltak het hy die Almagtige hoor sê: “Jy het reg gesien. Ek staan gereed om te doen wat Ek gesê het.”

Amandelbome herinner hom altyd aan die tyd met klein Natan se geboorte toe daar ernstige komplikasies ingetree en Rivkah byna haar lewe verloor het. In daardie verskriklike ure het hy met die Ewige van Israel geworstel. Daar met sy voorkop teen die koue ruit van die hospitaalgang aangeleun, het sy skoonpa, Chaim, na hom toe gekom. “Marc …?” Hy het hom liggies geskud. “Jy het mos gevoel HaShem sê vir jou sy sal lewe. Hou nou daaraan vas.”

Maar sy angs was so oorweldigend dat dit nie meer vir hom moontlik was om aan enigiets vas te hou nie. Wat die dokter gesê het, het alle ander stemme verdoof: “Marc, ek moet jou voorberei … Ons weet nie of sy die nag sal deurmaak nie.”

Hy het radeloos voor die groot venster bly staan met geen woorde meer om te bid nie. En toe sien hy die amandelboom in die hospitaal se tuin wat net begin bloei het. Soos ’n bruid het dit daar gestaan, ongelooflik onaangeraak deur die reën en die dwarrelende sneeu. Op daardie oomblik het hy die Engelse woorde uit sy Complete Jewish Bible so duidelik in sy hart gehoor asof die Here dit self vir hom gesê het: “I am watching over my word to perform it …”

Tien dae later kon Rivkah met die baba huis toe kom. Ingehoue trane laat sy oë nou brand. “Baruch Hu!” fluister hy.

Twee aande tevore het Henok Kambungu gebel. Dié oproep laataand uit Suid-Afrika het Marc nie verbaas nie. Dit was Henok se gewoonte om daardie tyd van die aand te bel. Maar wat hy te sê gehad het, was onverwags.

“Ek is vir Pesach in Jerusalem.”

“Maar … dit begin dan al Saterdagaand?”

Henok het sy aansteeklike lag gelag. “Dit weet ek! Maar luister, vriend, ek is al Vrydagaand vir Erev Shabbat in Jerusalem. Ek vat Woensdag El Al se dagvlug.”

“Jy speel!”

“Nee!”

“Ek kom haal jou op Ben Gurion.”

“Moenie verspot wees nie, ek vat ’n sherut.”

“Kyk maar uit vir my.” Marc was meteens uitgelate van blydskap by die vooruitsig om Henok ná byna twee jaar weer te sien.

“Ek sal.”

“Kom Sarah saam?”

“Nee. Interessante storie, sal jou vertel wanneer ek grondvat.”

Terwyl die sherut nou tussen Jerusalem en Ben Gurion suidoos van Tel Aviv voortspoed, en die son in ’n rooi gloed wegsink, dink Marc aan Henok. ’n Glimlag raak aan sy mond.

In 2006, presies met die uitbreek van die Libanon-oorlog, het Henok en Sarah Kambungu op hul eerste besoek aan Israel aangekom. ’n Mens sou dit toevallig kon noem dat Marc hulle juis toe op Hurvah-plein ontmoet het waar hy besig was om te skets en tegelyk ’n ogie oor Yhoshi te hou wat met sy maatjies gespeel het. Hy het twee toeriste naby hom Afrikaans hoor praat en, vreemd aan sy terughoudende aard, kon hy tog nie die versoeking weerstaan om met hulle te begin gesels nie. Dit was die universiteitsvakansie en hy was vry van klasse, dus kon hy, nadat hulle ’n rukkie gesels het, aanbied om hulle iets van die Ou Stad te laat sien, want die oorlog in die noorde het hul toerprogram lelik in die wiele gery.

As gebore Suid-Afrikaner het Marc besonder belanggestel in Henok se betrokkenheid by die Namibiese vryheidsoorlog. Ná ’n latere lang en ernstige gesprek hieroor het daar ’n sterk vriendskapsband tussen Marc en Henok ontstaan. Te meer nog toe dit blyk dat die Kassinga-episode – waarvan Marc se stiefpa wat in 1979 as paramediese soldaat daar opgetree het, hom vertel het – dieselfde militêre operasie was waartydens Henok sy eerste vrou en kind verloor het.

Marc kon egter nie die Kambungu’s veel van Ou Jerusalem gaan wys nie omdat hy self kort daarna opgeroep is vir die Libanon-oorlog wat hom byna sy lewe gekos en waarin sy geliefde neef David gesneuwel het.

In die byna twee jaar wat sedertdien verloop het, het hy en Henok met mekaar in verbinding gebly. Dit was duidelik dat Israel ’n geweldige impak op Henok gehad het. In ’n vreemde mate. Marc was bewus daarvan dat Henok selfs ’n paar maal met sy Joodse skoonpa in aanraking was om meer van die wortels van sy Christelike oortuigings na te spoor. Hy was nogtans verbaas toe Henok laat weet dat hy by ’n Joods-Messiaanse gemeente in Kaapstad aangesluit het. Maar dit het hom laat besef dat Henok en Sarah weer die een of ander tyd hul verskyning in Jerusalem sou maak. Tog het hy nooit gedink dit sou op só kort kennisgewing gebeur nie.

Hulle bestel iets te drinke in die koffiekroegie by die spuitfontein midde-in die druk Ben Gurion-lughawe. Henok neem ’n lang, behaaglike sluk van sy bier. Hy hou Marc ’n rukkie takserend oor sy glas dop en sy donker oë vonkel.

“Marc, jy wonder seker waarom ek so uit die bloute hier opdaag.”

Marc lag. “Hoe lank moet ek dan nou nog wag om jou rede te hoor?”

Henok se gesig versober effens. Hy kyk ’n rukkie af in die skuimende lagie op sy bier asof hy oor sy woorde nadink. Toe sê hy: “Marc … ek het uitgevind dat ek van Etiopies-Joodse afkoms is.”

Dié aankondiging laat Marc byna in sy bier stik. Hy is sprakeloos.

“Nooit!”

“Ek was natuurlik net so verbyster soos jy,” sê Henok na nog ’n oomblik se stilte.

“Hoe … waar het jy dít uitgevind?”

“Lang storie.”

“Begin sommer by daai tyd toe julle hier in Jerusalem was, want toe dog ek al iets lol by jou – met dié dat jy so gefassineer was met alles wat Joods is. Maar dat dit só iets kon wees, het ek nooit vermoed nie.”

“Nee, ek ook nie. Maar jy’s reg, hier in Jerusalem al het ek gewonder waarom die land en die mense my emosioneel so verskriklik aanraak. Ek bedoel ons het tog nie veel van die tradisioneel Christelike plekke besoek sodat dit uit dáárdie oord kon kom nie. Ek was eintlik maar hier omdat Sarah so ’n begeerte gehad het om Israel te sien. Maar toe ek eers terug by die huis was, word ek toe al hoe meer bewus van ’n geweldige verlange na Jerusalem, wat my nie weer wil laat los nie. Dit was vir my baie snaaks, want ek het dit nog nooit ervaar met enigeen van die ander plekke in die wêreld waar ek was nie. Ek het nie eens toe ek in Italië en Engeland en Finland in exile was só na my eie land verlang nie.”

Hy sluk aan sy bier en Marc merk op: “Ek moet sê ek was self verbaas dat jy steeds met ons kontak gehou het, en dat jy in die Kaap dienste bywoon by daardie ‘Joods-Messiaanse gemeente’, soos jy dit noem.”

“Ja, dit was vir my ook ’n vreemde soort … hunkering, of wat jy dit ook al wil noem, want ek is nie eintlik so ’n sentimentele ou nie. Ek het na daardie gemeente toe gegaan omdat ek ‘toevallig’,” hy maak krom vingers in die lug om aanhalingstekens aan te dui, “van hulle gehoor het. En toe ek daar kom, voel ek ek hoort daar. Weet jy …” Hy bly ’n paar oomblikke stil, en Marc sien verwonderd hoe sy mond liggies bewe.

“Toe ek die eerste Vrydagaand daar aankom, gaan sit ek sommer agter iewers. Maar toe kom daar ’n vriendelike jong man na my toe en gee my ’n kippah aan. Dis die gebruik daar, sê hy vir my, dat mans hul hoofde bedek. En toe ek die wit satyndingetjie op my kop druk …” Hy kyk vinnig af in die glas bier in sy hand en byt op sy onderlip totdat hy sy stem kan beheer. “Toe kom daar ’n soort heimwee oor my wat ek nie geweet het bestaan nie.”

“Ek weet …” Marc moet keel skoonmaak. “Ek weet waarvan jy praat.”

“Ek het gedink jý sal weet … In elk geval, die volgende oggend was dit toe hul Shabbatdiens waar die Tora uitgehaal en die parashah bespreek is. En toe daardie rabbi sy tallit oor sy kop trek en die tzitzit so teen sy lippe druk … toe raak ek mos totaal bewoë, Marc. Sonder dat ek iets daaraan kon doen.”

Sy oë raak weer rooi en hy druk sy vuis teen sy mond, maak keel skoon. Toe hy weer sy stem vertrou, sê hy: “Meteens het ek onthou dat die Naam van die Almagtige in die knope van daardie tosseltjies is …” Nog ’n keer moet hy stilbly. “Dit was vir my ’n geweldige verleentheid dat ek wou aanhou huil. Maar dit het nie juis gelyk asof iemand dit raaksien nie. Maar toe hulle die Tora uithaal … twee mans met gebedsjaals aan wat die pragtige Tora-rol uit die ark haal, en die mense met hul gebedeboekies wat daaraan raak en dan soen … toe loop ek agterlangs uit, want toe dag ek nou gaan ek ’n gek van myself maak, want ek kon nie meer my trane keer nie. Ek het sommer afgeloop na die see toe, net ’n blok daarvandaan. Ek dag so by myself: Is ek nou van my sinne beroof? Ek het nog nooit tevore so iets oorgekom nie. Ek wou nie eens dink wat Sarah sou sê as sy dit moes aanskou nie. Sy was gelukkig daardie tyd ’n paar weke lank by ’n simposium in Amerika.”

“Ek het nie geweet daar is so ’n sterk Messiaanse beweging in die Kaap nie,” sê Marc toe Henok se woorde opdroog.

“Ek ook nie. En ek was veral nie daarop voorbereid om só vreemd te reageer nie. Trouens, ek het daar en dan besluit dis nou absoluut nonsens. Die plek sien my nie weer nie. Hoe moes ek aan my kollegas by die universiteit verduidelik dat ek heeltemal besimpeld geraak het nadat ek één maal in Jerusalem was? Ek kon my die uitdrukking op hul gesigte goed voorstel.”

“En Sarah?”

Henok skud sy kop. “Jong, soos ek vermoed het, was dit eenmaal te veel vir Sarah. Sy kon nie verstaan hoe ek as ’n bevryde Christen nou só beïnvloed kon raak deur mense wat terug onder die wet is nie. Niks het gehelp nie, hoe ek dit ook al probeer verduidelik het. Dis ook hoekom sy nou nie saamgekom het nie. Maar ek kom later daarby uit.”

“Kom nou eers by die Etiopiese konneksie.”

Henok sug en vee met sy oop hand oor sy voorkop. “Wel, ek het twee Shabbatot oorgeslaan en toe het ek maar weer teruggegaan na daai Messiaanse mense toe. Ek kon net nie anders nie.”

“Ek verstaan,” sê Marc weer.

“Maar toe gebeur daar ’n ander ding … Jy kan jou seker voorstel dat ek net omtrent die enigste swart mens in die gemeente was, maar toe ek die tweede keer nadat ek teruggegaan het daar kom, sê een van die vroue daar vir my: ‘Jy’s Joods, nè?’ Sommer net so.”

“Wraggies?”

Henok knik. “Ek het dit natuurlik onmiddellik ontken. Maar toe sê sy: ‘Ek vra maar, want jy lyk verskriklik Joods en ek dag jy’s dalk een van die Etiopiese Jode.’ Ek het haar verseker dat daar nie so ’n kans was nie. Maar wil jy glo, toe ek die aand by die huis kom en Sarah al gaan slaap het, het ek my tog in die badkamerspieël heel goed gaan bekyk … En ek dink toe, ja, ek sou nogal vir ’n swart Jood kon deurgaan.”

Marc kyk hom aan. “Dis waar,” sê hy.

“Dié nag kon ek toe nie slaap nie. Daar was soveel om uit die ver verlede te probeer opdiep. Aan die een kant het dit vir my gevoel ek is regtig besig om van die spoor af te gaan, en aan die ander kant was daar in my ’n soort … gedrongenheid. Of noem dit wat jy wil. Kyk, ek het geweet my ma wat my grootgemaak het, was nie my regte ma nie. Ek het geweet my eie ma is in 1952 met die geboorte van my suster dood. Ek was toe nog nie twee jaar oud nie. My pa is binne ’n kort tydjie weer getroud, want hy is alleen agtergelaat met ’n kleintjie van twee en ’n pasgebore baba. Hy het ’n baie goeie vrou gekies – ma Elisabet, en sy en my pa het nog vier ander kinders gehad. Tog, toe ek daardie nag so lê en dink, het ek besef dat daar altyd ’n ander vae herinnering by my gebly het …”

Hy skommel ingedagte die laaste bietjie bier in sy glas. So lank dat Marc vra: “Jy bedoel oor jou eie ma?”

“Ja. ’n Beeld van iemand met lang sagte hare, en van kerse.”

“Kerse?”

“Ja, maar dit was baie vaag. Tog moes dit genoeg gewees het om my, toe ek omtrent tien was, vir my pa te laat vra wie my regte ma was en hoekom hy nooit oor haar praat nie. Hy het redelik ontwykend geantwoord dat sy van ’n ver plek af gekom het en dat sy dood is toe Miriam gebore is. Ek wou weet wat haar naam was. ‘Shira,’ het hy gesê. Dit was vir my ’n vreemde naam wat nie soos Ovambo geklink het nie. ‘Dit was ’n naam uit haar mense se taal,’ het hy gesê, en dit was die einde van die gesprek. Ek wou hom nog vra of dit van haar af kom dat ek swarter as die ander kinders is, maar ek het gesien hy gaan nie praat nie.”

“Weet jy wat ‘shira’ beteken?” vra Marc toe hy asemskep.

“Nee.”

“Dis die Hebreeus vir ’n lied.”

“Nou! Dan is dit seker hoekom daardie naam soos musiek in my kop bly klink het.”

“Jy’t nie jou pa oor die kerse uitgevra nie?”

Henok skud sy kop. “Dit was as kind al vir my duidelik dat hy nie oor haar wou praat nie. Toe los ek dit maar. Daai tyd is kinders mos ‘gesien en nie gehoor nie’.”

“Maar jy het dit darem seker nie daarby gelaat nie?”

“Nee. Toe ek gaan studeer, het ek hom weer eendag gevra. Toe het hy my vertel dat hy in die laat veertigerjare ’n tyd lank in Tanzanië gewerk het. Daar het hy my ma ontmoet. Toe hy teruggekom het Namibië toe, wat toe natuurlik nog Suidwes was, het hy haar saamgebring en met haar getrou. Ek is kort daarna gebore, maar sy is minder as twee jaar later oorlede. Maar toe was dit ook duidelik dat hy nie bereid was om veel te praat nie en ek het my pogings maar laat vaar.”

“Sy was dus van Tanzanië, maar hoe dan …”

Henok skud weer sy kop en slaan sy laaste bietjie bier weg. “In daardie stadium het dit my nie juis gekwel waarvandaan sy gekom het nie. Ek het geweet daar was van Suidwes se swart mense wat hoër op in Afrika gaan werk en vroue daarvandaan teruggebring het. Maar toe daardie vrou in die gemeente pertinent vir my sê sy het gewonder of ek dalk ’n Etiopiese Jood is, en ek daaraan dink dat Tanzanië en Etiopië so vlak bymekaar lê, toe begin ek mos wonder of daar nie dalk iewers ’n verband kon wees nie. Jy weet, dat my herkoms dalk iets te make kon hê met my malligheid van die afgelope twee jaar.”

“Maar jou pa leef seker nie meer nie?”

“Nee, hy leef inderdaad nog. Hy is agt en tagtig en nog helderder in sy kop as wat ek by tye is. Hy bly juis by Miriam, daardie einste suster van my, in Tsumeb. Ma Elisabet is twee jaar gelede dood.”

“En jy is na hom toe.”

“Ja. Verlede jaar in Junie het Sarah ’n paar weke lank by haar suster in Skotland gaan kuier en toe het ek die pad gevat Namibië toe. Ek het natuurlik nie aan haar of aan enigiemand anders ’n woord gerep oor die ware doel van my sending nie. Net gesê ek gaan by my pa kuier.”

Marc sit geïnteresseerd vooroor en vryf sy hande. “En?”

“Ek het hom vir koffie uitgevat sodat niemand sou hoor waaroor ons praat nie. Ek wou nie hase opjaag nie. ‘Pa’, het ek gesê, ‘vertel my nou vandag van my eie ma. Dis nodig dat ek weet.’ Hy was eers redelik steeks, maar dié keer het ek nie moed opgegee nie en stadigaan het die storie uitgekom. My ma was Shira Avraham en sy is in 1925 in ’n gehuggie in die Gondarprovinsie in Etiopië gebore. Hul mense het dit baie swaar gehad onder die regering en haar pa, wat ’n geleerde man vir sy tyd was, het met sy vrou, ’n seun en ’n dogter uit Etiopië padgegee. Eers is hulle Soedan toe en daarna na Uganda, en uiteindelik het hulle in Tanzanië gaan woon. Dis waar my pa haar in 1948 leer ken het toe hy daar gaan werk het.”

“Hoe oud was hy toe?”

“Wel, laat ek dink … hy is in 1920 gebore. Hy was toe agt en twintig en sy drie en twintig. In daardie stadium was dit vir my duidelik dat Pa nou alles gesê het wat hy bereid was om te vertel. Maar ek het nie bes gegee nie. Ek het intussen die een en ander nagelees oor die Etiopiese Jode, en ek wou weet hoekom hulle uit hul land moes vlug. Stadigaan het ons by die punt gekom dat hy gesê het hulle was swart Jode, afstammelinge van koning Salomo en die koningin van Skeba, en hulle is in hul eie land ernstig vervolg as gevolg van hul geloof.”

“Waarom het hy dit nooit vir jou gesê nie?”

“Dit wou ek ook weet. Maar hy’t gesê sy wou nie gehad het dat iemand moes weet nie. Sy wou nie weer aan dieselfde dinge blootgestel word as in die ander lande waar sy gebly het nie. En al het hy dit nie gesê nie, was dit vir my duidelik dat my pa ook nie kans gesien het vir twee swart Joodse kinders nie. Daar was ook in die destydse Suidwes genoeg probleme met rasseaangeleenthede. Toe sy in 1949 saam met hom die land binnegekom het, was die amptenary nie danig ingestel op die Ovambo’s se doen en late nie, en het hulle hul nie veel gesteur aan wat op haar paspoort oor haar herkoms staan nie.”

“Ek neem aan daar het nie gestaan dat sy ’n Jood was nie?” vra Marc.

“Nee, en Shira Avraham klink nou ook nie só vreemd nie. Niemand daar het in elk geval al ooit van swart Jode gehoor nie. Om die waarheid te sê, ek dink nie eens my pa het geglo sy’s regtig ’n Jood nie, maar eerder dat hulle, soos hy gesê het, ‘die Ou-Testamentiese geloof aangehang het’. Omdat hy vroeër nooit daaroor wou praat nie, was dit vir my duidelik dat sy haar vrees dat iemand moes uitvind sy’s Joods aan hom oorgedra het. Maar dit was ook vir my duidelik dat hy vir haar lief moes gewees het en dat haar dood hom dieper geraak het as waaroor hy kon praat.”

“Het hy niks van haar oorgehou wat hy jou kon wys nie?”

Henok pers sy lippe saam en sy neusvleuels beef effens. “Hy het. Toe ons huis toe gegaan het, het hy my ’n foto gewys van haar met my op haar skoot. Dis ’n paar maande voor haar dood geneem. Hy wou dit nie vir my gee nie, toe het ek ’n kopie laat maak.”

Hy haal versigtig die swart-en-wit poskaartgrootte foto uit sy beursie.

Marc kyk na die foto van die jong vrou met die fyn gelaatstrekke en die rondekopseuntjie met die yslike swart oë op haar skoot. Sy keel trek nou. “Tipies Etiopies,” prewel hy.

“Ja,” sê Henok net, sy vuis weer teen sy mond.

“En die kerse?” vra Marc sag.

“Ek het daarna gevra, en ja, hy sê sy het elke Vrydagaand twee kerse aangesteek … Volgens haar Ou-Testamentiese gewoonte, soos hy dit genoem het.”

“Ongelooflik.”

“Ja.”

“Was dit al wat jy kon uitvind?” vra Marc ná ’n ruk.

Henok sug. “Ek kan jou sê dit was nege maande van … laat ons sê, hewige emosie, by gebrek aan ander woorde. Ek gaan nie nou ons tyd mors om jou te vertel van my stryd met amptenare en kantore en ambassades en wat nog alles nie. Die feit is dat ek haar oorspronklike geboortesertifikaat opgespoor het, en dat ek nou weet dat sy inderdaad ’n Etiopiese Jood was. Maar Sarah …” Hy sug. “Wat sal ek sê? Dat dit alles vir haar ontstellend is? Dat ons huwelik, wat al jare lank nie meer so honderd persent vas staan nie, wankelrig geraak het? Dat ek nie elke dag weet of ek die regte ding gedoen het om die gekrap in die verlede aan die gang te sit nie? Maar aan die ander kant weet ek ook dat ek my herkoms nooit weer sal kan misken nie.”

Dis ’n rukkie stil tussen hulle voordat Marc vra. “Is daar ’n spesifieke rede waarom jy juis nou Israel toe gekom het?”

“Kyk, ek wou graag vir Pesach kom, maar ek kon nie plek op ’n El Al-vlug kry nie. Toe bel hulle my skielik verlede week om te sê daar was ’n kansellasie. Ek het net so ’n behoefte om hier te wees met Pase, en om uit te vind of hier nie iemand is met wie ek persoonlik kan gesels oor Etiopië nie …”

“Laat ek dink,” sê Marc.” Ná ’n minuut of wat helder sy gesig op: “Ja, ek dink ek ken só iemand!”