Читать книгу Ter wille van geluk - Naretha Franken - Страница 5

Marina kan nie verder lees nie. Stram en koud staan sy op en gaan bed toe. Sonder om tande te borsel of haar nagklere aan te trek, kruip sy onder die duvet in en smoor haar snikke in haar kussing. Trane bly kom, en later weet sy nie meer of sy koud kry en of haar liggaam nog aan skok ly nie.

Die beeld van Christiaan in ’n rolstoel en die gedagte dat hy moontlik selfdood wou pleeg, bly haar dwarsdeur die slapelose nag by.

Haar kussing is later sopnat, haar lyf seer van opgekropte emosies en dit neem haar onwillekeurig weer terug na dáárdie nag. Die nag wat haar lewe so drasties verander het. Die nag wat nie net haar liggaam gekneus het nie, maar haar siel doodgemaak het.

Sy het haarself belowe om nooit weer daaraan te dink nie en het dit baie jare lank reggekry, maar vannag is daar te veel ooreenkomste en dwing dit haar weer bloeiend die verlede in.

Al wou sy so graag vergeet dat die ontvangsdame haar mond verbygepraat het en van Adél met die rooi hare vergeet, en al wou sy haar huwelik nog ’n kans gee, was dit alles net ’n bietjie te veel gevra.

Sy het die rooikop tot in die agterste kamers van haar geheue verjaag, en haar man met liefde en vreugde terug op die plaas verwelkom. Hulle het hand aan hand deur die kelders gestap, die werksmense was bly om hom te sien en die toekoms het weer rooskleurig gelyk.

Alles was presies weer soos dit hoort totdat Christiaan haar die aand opgetel en kamer toe gedra het. Sy het regtig hard probeer, maar Adél het uit die hoekie ontsnap waarheen sy haar geban het en uitdagend voor haar kom staan.

Marina het haar oë stywer toegeknyp en harder probeer, maar die oomblik van passie het in duisende skerwe gespat toe sy teen Christiaan se bors gedruk het en met ’n hees stem gesê het: “Wag, Christiaan. Wag!”

Met ’n frons het hy orent gekom en effe uitasem na haar gekyk. “Wat?”

Sy het onder hom uit geseil en regop teen die kopstuk van die bed bly sit. “Ek weet dis slegte tydsberekening, maar ek moet weet, anders …”

“Ag, kom nou, Marina. Moet net nie weer begin nie. Ek sien regtig nie vanaand kans vir derms ryg nie.”

Haar moed het haar amper begewe, maar sy het ook besef dat sy nie daardie aand by hom kon slaap as sy nie uitklaring het nie. Daarom het sy hom weer weggestoot toe hy haar wou nadertrek.

“Wie is Adél?” Haar stem was slegs ’n fluistering, maar hy het dit gehoor. Sy liggaamstaal het dit verraai.

“Wie? Waaraan torring jy tog nou weer?”

“Ek moet weet, Christiaan. En moet asseblief nie vir my lieg nie. Jy weet waar het lieg en bedrieg ons gebring.”

Hy het duidelik geïrriteerd regop gesit. “En jy weet ook waar het jou alewige gekerm ons gebring.”

Sy het sy laaste woorde geïgnoreer. “Is sy jou minnares? Het julle seks gehad?”

Uit selfverdediging het hy opgespring en haar aangegluur, maar hy was te laat en kon die blos nie wegsteek wat oor sy gesig versprei het nie.

Haar binneste het begin pyn.

“Waar kom jy aan sulke snert?” het hy geskree.

“Het julle?”

Hy het sy klere van die mat af opgetel, aangetrek en op die bed langs haar kom sit. ’n Gelade stilte het gevolg, en sy het gewag dat hy haar moet vertel dat dit alles ’n misverstand was. Dat die rooikop net een of ander kennis is, of dat dit by haar is waar hy sy dwelms gekry het. Enigiets, behalwe dat hulle minnaars was. Maar aan die ander kant, selfs daarvoor sou sy hom op daardie oomblik kon vergewe het as hy net opreg jammer was.

“Hoe weet jy van haar?” het hy uiteindelik gevra.

“Maak dit regtig saak? Jy het by haar geslaap of jy het nie?”

Hy het kwaad geword. Sy hele houding het haar vertel dat hy skuldig is. “Kan ons hierdie gesprek nie net vir ’n ander dag los nie? Ek is skaars terug by die huis en wil regtig …”

Sy het haar kop geskud nog voordat hy klaar gepraat het.

Dit het hom net aangespoor om op sy perdjie te klim.

“Oukei, Marina, jy wil mos nou weet. Jy wil mos nóú hierdie spesiale aand van ons bederf, maar goed hier kom dit en moenie sê ek het jou nie gewaarsku nie.” Hy het na haar gekyk, sy blik intens. “Ja, ek het een of twee keer met Adél seks gehad, maar sy is en was nog nooit my minnares nie. Ek was dronk, en dit het hoegenaamd niks beteken nie. Sy was my supplier.”

Al het sy dit verwag, was die skok om dit so prontuit uit sy mond te hoor te veel om te hanteer. Sy het opgespring en oor die wasbak naar geraak.

Hy het agter haar aangestap. “Is jy oukei? Ek het jou gewaarsku, maar jy het mos aangehou en aangehou.”

In haar hele lewe was sy nog nooit so kwaad soos op daardie oomblik nie. Sy het haar mond met ’n stuk toiletpapier afgevee en reg voor hom gaan staan.

“En hier staan jy, die magtige Christiaan van Breda, en jy vertel vir jou vrou, sonder om te blik of te bloos, sonder eens ‘ek’s jammer’, dat jy seks gehad het met ’n ander vroumens en … en … Wie de hel dink jy is jy? Wat het van jou geword, Christiaan? Jou ouers draai in hulle graf om as hulle jou vandag moes hoor en sien.” Haar stem het amper ’n oktaaf geklim, maar sy kon haarself net nie keer nie.

“Ek ken jou nie meer nie.”

“Dan vra jy nog hoekom. Hoor hoe gaan jy aan. Ek het jou gesê dit was net een of twee keer en ek is mos nou skoon.”

“Gmf. Hoopy doo! Moet dít my nou laat beter voel?” Sy het op haar tone voor hom gaan staan en amper geskree: “Luister jy en luister nou mooi. Idioot wat ek was, het ek nogal gedink dat as jy berou sou toon oor wat jy ook al gedoen het, sal ek jou kan vergewe. Ek sou ter wille van wat mooi en goed was tussen ons, vanaand die minste gewees het en jou enigiets vergewe het. Enigiets. Maar o nee, Christiaan van Breda is mos nooit verkeerd nie. Hy maak net soos hy wil en te hel met die res. Te hel met wie hy onder sy voete vergruis. Te hel met die mense wat vir hom lief is.”

Christiaan het ineengekrimp.

“Wel, my man, daardie tyd is verby. Ek gaan nie toelaat dat jy my verder verneder nie. Ek het genoeg gehad. Wat daar ook al tussen julle is, gaan gerus voort, maar jy sal nie weer met ’n vinger aan my raak totdat …”

Haar bravade het geswig en sy het begin huil. “Gaan hoer en rumoer jy nou maar tot jy genoeg gehad het, maar moenie by my kom huil as jy met een van jou houvrouens se babas sit en hulle jou kaal uittrek nie. En moenie as jy eendag uitgeteer is van siektes, dink jy kan weer langs my kom lê nie. Jy het hierdie bed vir jouself opgemaak. So … so …”

Hy moes seker gesien het dat sy naby breekpunt was, want skielik het hy haar gegryp en teen hom vasgehou en toe kon hy nie ophou jammer sê nie.

’n Rukkie het haar vuiste nog teen sy bors gehamer, maar toe het haar bene onder haar geswik en het sy magteloos teen hom gehang. Die geluide wat uit haar bors gekom het, was rou krete van teleurstelling.

Hy het haar bed toe gedra, die duvet oor haar getrek, toe uitgestap en die deur agter hom toegetrek.

Dit was omtrent elfuur daardie aand toe sy opgestaan het om badkamer toe te gaan. Haar kop was seer en haar mond droog, en sy is kombuis toe om pille en water te kry.

Dit het gereën en die groot eikeboom se takke het in die wind teen die kombuisvenster geskuur.

Sy het die pille in haar hand uitgegooi, maar voordat sy dit kon sluk, het ’n glas iewers in die huis gebreek.

Christiaan? was haar eerste gedagtes. Waar is hy? Op haar tone is sy die gang af. ’n Lig het uit die studeerkamer geskyn. Sy wou net omdraai en terug kombuis toe gaan, toe nog ’n glas breek. Voor die halfoop deur het sy gehuiwer en dit versigtig oopgestoot. ’n Ry glase het voor Christiaan op die lessenaar gestaan. Almal half met whisky of brandewyn. Een vir een het hy die inhoud in sy keel afgegooi en die glas dan teen die oorkantse muur stukkend gegooi.

Voor hom, op ’n stuk bruinpapier, was drie rytjies wit poeier.

Sy het haar hand moedeloos oor haar mond geslaan om die snik te keer. Nie weer nie.

Asseblief tog, net nie weer nie. Skuldgevoelens het haar oorweldig. “Christiaan?” Sy naam was net ’n fluistering.

Tog het die blou oë opgekyk na haar, haar om hulp gesmeek.

“Jy sal my nooit kan vergewe nie, nè?” Sy mondhoeke het in misnoeë afgetrek. “Ek het alles opgemors. Ek is een groot, bliksemse mislukking. Almal verwag ek moet soos my pa wees, ek moet doen en wees wat hy was. Ek sal nooit hý kan wees nie, Rien, al probeer ek hoe hard. En jy … ek …”

“Ai, Christiaan. Dis nie waar nie!” Met ’n swaar hart het sy skrikkerig die vertrek binnegestap. “Kom ek help jou kamer toe. Ons kan môre verder …”

“Jy haat my, nè? Hoe …? Hoekom? Jy wou mos geweet het. Ek’s ’n gemors, nè?”

Nog ’n glas het teen die muur gebreek voordat sy by hom kon uitkom.

Sy was verbaas dat hy gewillig opgestaan en haar toegelaat het om hom terug na hul kamer toe te lei.

Sy het hom gehelp uittrek en gesorg dat hy in die bed kom.

Toe het sy haar trots in haar sak gestop en langs hom ingekruip. Op daardie oomblik het sy hom bitterlik jammer gekry. Hoe graag sou sy nie haar studentemaat en haar eerste liefde wou terughê nie. Êrens, diep binne die bekende liggaam langs haar, moes hy tog nog wees.

Daardie Christiaan sou nooit sulke dinge gedoen het nie. Hy was altyd die onselfsugtigste mens wat sy geken het. Al was hy hoe gewild, het hy altyd ander se probleme en behoeftes eerste geplaas. Hy was die een wat nagte by ’n vriend sou deurbring om hom deur ’n krisis te help. Hy was die een wat almal se probleme wou oplos, wat sy vriende altyd bygestaan het.

Met die beeld van haar studentemaat in haar kop, het sy hom toegelaat om haar te liefkoos. Elke keer wat die rooikop se beeld wou oorneem, het sy met mening gekeer. Al was die hande wat haar geliefkoos het, warm en sweterig, al het die asem in haar nek na drank geruik en al was dit allesbehalwe aangenaam, was sy dankbaar dat die drie rytjies poeier nog onaangeraak op sy lessenaar gebly het.

Vroeg die volgende oggend het sy gaan draf. Sy moes haar kop skoon kry. Die draf was nie baie suksesvol nie, want sy was meer deurmekaar as die vorige aand.

Miskien is dit tyd om haar lewe op sigself ook onder ’n vergrootglas te kry. Heel moontlik lê die probleem by haar. Hoekom anders gaan soek ’n man ander weiveld en ontvlugting in drank en dwelms?

Het sy maar daardie oggend liewer nie gaan draf nie, of het sy daardie dag liewer nooit terug huis toe gegaan nie.

Bessie en Lena se verskrikte gesigte doem weer voor haar op. Hulle stemme klink vreemd terwyl hulle haar probeer keer om in die huis in te gaan. Hul oë is vol simpatie en vrae. Daardie dag het ’n deel van haar doodgegaan, het sy geleer wat dit beteken om te haat.

En nou, na ses jaar, moet sy voor hom gaan staan en hom weer in die oë kyk. Hoe gaan sy dit doen? Hóé?

Marina stap die ontvangslokaal binne. Haar hart klop onstuimig in haar bors. Sy probeer haar vrees vir die wedersiens en die onbekendheid van die omstandighede wegsteek. Gedurende die nag het sy aan honderd-en-tien goed gedink wat sy vir Christiaan wou sê en probeer beplan hoe sy gaan optree wanneer hulle uiteindelik weer voor mekaar staan.

Tog het sy steeds nie ’n idee hoe sy die situasie gaan hanteer nie.

Hopelik vra hy vir ’n oorplasing na ’n ander kliniek wanneer hy uitvind dat sy hier is.

Haar bene beweeg outomaties die gang af tot waar haar spreekkamer is. Sy betrap haarself dat haar oë die hele tyd rondsoek. Soek na enigiets wat moontlik bekend lyk en wat sy moet vermy. Toe haar soekende oog ’n rolstoel gewaar, voel sy hoe haar liggaam tot die vlugaksie wil oorgaan.

Die stoel is egter leeg, en sy berispe haarself: Kry beheer, Marina.

Lizel groet haar hartlik en skakel dadelik die koffiemasjien aan.

Marina plaas die lêers terug op Lizel se toonbank en klop haarself metafories op die skouer toe sy die meisie laggend omhels en vra of die afdeling darem sonder haar staande gebly het.

Lizel rangskik Marina se beker op ’n skinkbord, haal twee beskuitjies uit ’n houer en sit hulle in ’n bakkie op die skinkbord langs die beker terwyl sy laggend antwoord. “Alles staan nog, maar ons sê liewer nie hoe nie. Ek moet sê, ons het jou hierdie keer meer gemis as vorige kere. Dit was net asof elke nuwe pasiënt wat ons gekry het, spesiale uitdagings meegebring het. Veral die een ou. Onthou jy nog hoe oom Peter Gregory was toe hy hier aangekom het?”

Marina knik.

“Wel, maal dit met tien, dan kry jy Van Breda. Stug, hardkoppig en weier volstrek dat enigiemand aan hom raak. Hy sukkel soggens self in sy rolstoel in, sit die hele dag voor hom en uitstaar en sukkel weer saans terug in sy bed. Martie het hom eers behandel, toe gee sy hom oor aan Dewald om te kyk of hy meer geduld en luck het, maar nee wat. Van Breda bly net pleinweg ongeskik. Die ander afdelings kla net so.”

Marina luister geskok na die meisie wat al geselsend koffie skink. Sy het dit nogal so half en half verwag. Die prentjie in haar kop van Christiaan in ’n rystoel begin in die rondte draai, en sy gryp na die toonbank om nie om te kap nie.

Net soos die vorige aand, sak sy terug op Lizel se kantoorstoel.

Lizel, wat toe net omkyk, sit die skinkbord in haar hande gou op die toonbank terug. “Marina? Is jy oukei?” Sy kom hurk by Marina en vryf oor haar arm. “Jy is wasbleek. Moet ek ’n dokter gaan roep?”

Marina voel hoe die bloed weer stadig na haar kop terugvloei. Dankie tog dat sy destyds haar nooiensvan teruggeneem het. Na dese sou Lizel onmiddellik ’n konneksie tussen haar en Christiaan kon gemaak het. En natuurlik met Stiaan!

O genade, hoe gaan sy deur die dag kom?

Sy skud haar kop en glimlag stram. “Ek voel klaar beter, dankie. Miskien moet ek daardie koffie en beskuit in my lyf kry. Ek het nie gisteraand of vanoggend geëet nie – seker maar my vakansielyf se manier van kos vra.”

Amper lag sy kliphard vir haarself, want sy het geen idee hoe sy die koffie of beskuit deur haar gespanne keel gaan kry nie.

“Is jy seker? Ek het darem nou geskrik, jong. Jy lyk baie bleek. Kan ek nie …?”

Marina sit haar hand op die skouer van die meisie voor haar. “Ek’s fine, Lizel. Dit was maar net een van daardie oomblikke. As ek later weer so duiselig word, sal ek gaan dat hulle my bloeddruk toets.”

Sy staan op. “Kom, dit lyk my ons het baie werk. Bring my koffie kantoor toe en die pasiëntekaarte waarmee ek moet begin.” Dan lag sy saggies. “En hou maar by die maklike gevalle. Ek moet eers weer in rat kom.”

Lizel neem die skinkbord en stap agter Marina aan. “Hoe gaan dit met dokter Stiaan? Ons het hom gemis. Jy moet vir hom sê hier is baie werk vir hom.”

Marina sak dankbaar in die stoel agter haar lessenaar neer. “Dankie, Lizel.” Sy neem dadelik ’n sluk van die warm koffie en leun terug in haar stoel.

Gelukkig was Lizel netnou agter haar en kon sy haar gesig nie sien nie. Sy sal haar teen dié soort uitlatings moet staal, want daar gaan nog baie van hulle wees.

“Dit gaan goed met hom. Vol dinge soos altyd. Hy en Ouma gaan vandag bietjie by die tweeling kuier.”

Lizel lyk regtig teleurgesteld. “Ag nee, ek het gehoop hy kom kuier.”

“Hy sal hom wat verbeel.” Sy lag weer, dankbaar dat haar gedagtes afgelei word. “Jy sal my nie glo nie, maar hy het hom sowaar aan sy nuwe maatjies by die see as ‘dokter Stiaan’ voorgestel. Toe hulle vir hom lag, het hy parmantig omgedraai en gesê hulle moet vir my kom vra, of anders moet hulle die SARR Kliniek self bel.”

Lizel slaan haar hand voor haar mond en lag heerlik. “Dis my kind daai!”

“Hy word te ernstig groot. Somtyds wonder ek of dit ’n goeie ding is, of ek hom nie liewer bedags in ’n speelgroep moet sit waar hy behoorlik kind kan wees nie.”

“Stiaan is nie ’n gewone kind nie, Marina. Hy is ’n gebore dokter soos sy oupa. Speelgroepies gaan hom verveel.”

Marina trek haar skouers op. “Ek weet, maar … Waar is daardie kaarte dat ek aan die gang kom?”

“Ek bring hulle.” Lizel skarrel uit en vir ’n oomblik kan Marina net haar oë sluit. Toe sy met die houer pasiëntekaarte terugkeer, sit Marina dadelik regop. “Dankie, Lizel. Is Peter Gregory toe al huis toe?”

“Jip! Hy is laas Vrydag weg. Die omie was omtrent hartseer. Shame, ons het sommer almal saam met hom gehuil. Mens kon nie glo dis dieselfde man wat ’n paar maande gelede hier ingestoot is nie.”

“Dis wat ons beroep lekker en sinvol maak. Sulke pasiënte. Ons gee hulle ’n tweede kans.”

Marina is besig om die laaste stukkie beskuit in haar koffie te week toe Martie en Dewald saam by ontvangs instap. Die beskuit het toe makliker afgegaan as wat sy gedink het – seker ’n teken dat haar liggaam kos nodig het vir die dag wat voorlê. Haar kantoordeur staan oop en sy luister ’n oomblik hoe die twee argumenteer en dan skielik stil word.

Sy glimlag. Lizel het hulle seker gewaarsku dat sy terug is.

Oomblikke later loer hulle om die halfoop deur: “Welkom terug. Ons het jou gemis.”

“Ek hoor so, ja. Wat sou julle tog sonder my gedoen het?” spot sy saam terwyl sy elkeen met ’n stywe drukkie groet. “Gaan kry gou vir julle koffie, dan kom sit julle hier by my sodat ek bietjie op hoogte van alles en almal kan kom.”

Sy blaai vlugtig deur die pasiënte se kaarte terwyl sy wag. Gedurende die naweek het daar twee nuwe pasiënte ingekom, waarvan een die vrou is waarvan Helene haar vertel het. Sy ken dus die pasiënt se agtergrond en geskiedenis en lees net vlugtig deur die doktersverslag. Mevrou Breedt is tydelik in afsondering.

Marina neem haar voor om self met die vrou te werk. Sy skryf haar naam gou op die stippellyn in.

Die ander nuwe pasiënt is ’n jong vrou wat haar arm in ’n motorongeluk verloor het, maar dit gaan gepaard met die verlies van haar seuntjie wat saam met haar in die motor was. Soos in die meeste gevalle sal hier baie nou saam met die span sielkundiges gewerk moet word.

Ook hier skryf Marina haar naam op die stippellyn in. Hoe meer pasiënte sy het, hoe makliker is dit om ander te vermy.

Toe die ander twee fisioterapeute voor haar lessenaar sit, skuif sy die houer met kaarte bietjie eenkant toe en glimlag. “Nou toe, wat’s nuut, snaaks, boos of anders waarvan ek moet weet? Behalwe Dewald se nuwe haarstyl?”

Dewald wat ’n beeld van ’n man is, met donker hare en donker sensitiewe oë, vryf selfbewus oor sy kaalgeskeerde kop en vou sy hande dan vies op sy skoot. Blykbaar was sy pa ’n Spanjaard wat op ’n nederige boeremeisie verlief geraak het. Coenie, sy jare lange vriend, is ’n haarkapper wat gereeld nuwe haarstyle op Dewald toets. Dis nie die eerste keer dat Dewald met ’n kaalgeskeerde kop daarvan afkom nie.

“Ek neem aan Coenie se nuwe eksperiment was toe weer ’n flop?”

“Kom ons praat liewer nie daaroor nie. Ek’s nog so de hel in vir hom dat ek in die uitskopstoel voor die televisie slaap. So have mercy met my asseblief. Die nagte is lank en my rug seer.”

Marina kan net lag. Dié twee het al vir baie drama en humor in die kliniek gesorg. Haar blik gaan vlugtig na Martie wat sukkel om haar lag weg te steek. Dis duidelik dat Martie weet hoe die proefneming gelyk het. Een vuil kyk van Dewald laat haar egter gou sluk en regop sit.

“Nou toe. Waar begin ons?” vra Marina saakliker.

Dewald vat gou ’n sluk van sy koffie en leun dan vorentoe om sy arms op die lessenaar voor hom te laat rus. “Kom ons begin sommer met die probleemgeval. Meneer Van Breda het kort nadat jy weg is, hier aangekom. Martie het hom probeer behandel en hom toe oorgeskuif na my toe.

“Sonder om lelik te wees, boss, ek gee op. Ek het genoeg gehad. Daar is geen salf aan hom te smeer nie. Almal in die kliniek is al gatvol vir hom. Ek kom nou net van hom af.”

Martie knik en haar oë vertel dat sy net soos Dewald voel.

“Ek kry tot al die veiligheidswagte jammer. Julius moes al ’n hele paar keer van sy hoë wagtoringstoeltjie afklim om Van Breda van die swembad af te gaan weghaal.”

Martie se stem is sag toe sy praat: “Ek kry hom in ’n mate jammer. Dis duidelik dat hy nie wou bly lewe het nie. En nou neem hy almal kwalik wat hom terug na die lewe gebring het. Ek vrees dat hy sodra hy die kans kry, weer gaan probeer om sy eie lewe te neem. Volgens Julius staar hy die hele tyd wat hy buite sit na die swembad.”

Marina besef dat sy sal moet asemhaal, want sy is op die punt om flou te word. Dit mag nie gebeur nie.

Christiaan! Hoe is dit moontlik? Haar liewe dierbare man – hoe is dit moontlik dat sy lewe so handuit geruk het?

“Daar is soveel mense vir wie daar geen hoop is nie. Hierdie ou moet net saamwerk en hy kan binne ’n paar maande weer op sy voete wees,” voeg Martie moedeloos by.

Marina voel hoe haar liggaam ruk. Gisteraand het sy nie die moed gehad om Christiaan se doktersverslae deur te lees nie. Verstaan sy reg? Is daar nog hoop vir hom? Sal hy weer kan loop? Dis asof die son deur die wolke wil breek.

Sy is amper te bang om te vra, maar kan haarself ook nie keer nie. “Is daar dus ’n kans dat hy weer kan loop? Ek was te moeg gisteraand om al die doktersverslae te lees.”

Dis weer Martie wat sag antwoord: “Sy prognose lyk goed. Die wil om weer op te staan is net nie daar nie. Dis nêrens aangeteken nie, maar ek vermoed die ou het ’n skuldgevoel oor iets – daarom die selfdoodpoging en negatiewe uitkyk op die lewe.”

Marina staal haarself. “Kon niemand nog uitvind wat daaragter skuil nie? Die psigiaters, kon hulle …?”

Dewald skud sy kop driftig. “Ek sê mos vir jou, hy maak nie sy mond oop nie en weier om enige samewerking te gee. Dit verbaas my dat hy nog eet. Hy roer nie eens sy oë wanneer mens met hom werk nie.”

Die skuldgevoel wat reeds die vorige aand al in Marina se kop kom klouter het, raak al groter. Dit bied haar geen keuse nie: Vir al wat sy weet, is sy miskien die enigste persoon wat Christiaan van Breda kan help.

Sy kyk van die een na die ander. Hoor dan hoe haar stem verklaar dat sy hom as pasiënt sal oorneem.

Dit voel of die duisende breinselle in haar kop almal in opstand kom teen haar besluit. “Is jy van jou flippen kop af?” skreeu hulle. Maar sy weet daar is geen ander uitweg nie.

Die twee aan die oorkant van die lessenaar lyk verlig. “Wel, sterkte vir jou.” Dewald sit terug. “Is jy oukei? Jy lyk nie vir my lekker nie.”

Marina moet skielik hard teen die trane baklei. Sy sukkel ’n oomblik om weer beheer oor haar emosies te kry en glimlag dan flou. “Seker maar die omstandighede hier wat my opnuut tref. Mens vergeet hoeveel hartseer daar in die lewe is wanneer jy sorgloos langs die see lê. Gisteraand toe ek die lêers kom kry het, was Helene hier met die X-strale van mevrou Breedt, een van ons nuwe pasiënte. Die pasiënt is deur verskriklike trauma en het baie letsels daarvan oorgehou. Geestelik sowel as liggaamlik.

“Ek sal haar behandeling ook oorneem, maar julle kan gerus net op hoogte van haar omstandighede kom.”

Hulle knik beide.

“Dan op ’n ligter noot: Ek hoor oom Peter is huis toe. Mag hy altyd vir ons ’n voorbeeld bly. Ons wou almal tou opgegooi het – oorgegee het – en siedaar! Vandag is hy terug in die samelewing. En dit is waarvoor ons hier is en waarvoor ons werk.”

Hulle bespreek nog ’n paar gevalle voordat Martie opstaan en die stoel terugskuif tot ’n entjie van die lessenaar af. “Ek moet wikkel. Mevrou Griesel wag seker al vir my. Sien julle later.”

Toe sy en Dewald alleen is, trek sy Christiaan se kaart uit die boksie en vra telefonies vir Lizel om gou Christiaan se lêer vir haar te bring. Met die lêer oop voor haar kyk sy op na Dewald wat haar die hele tyd dophou.

“Oukei, Dewald, lig my in. Wat is wat. Vertel my alles wat jy weet. Ek weet ek kan als in sy lêer kry, maar dis makliker as jy my inlig. Wat is sy prognose? Wat sê sy dokter?”

Dewald sug liggies. “Ek weet nie wat jy reeds weet nie, maar …”

“Maak asof ek niks weet nie. Begin voor.”

Dewald vee eers oor sy kaalkop asof hy dink. “Die ou het blykbaar probeer selfdood pleeg. Hy is, of liewers, was ’n ryk wynboer uit die Stellenbosch-omgewing. Was getroud, maar is geskei. Volgens sy huisdokterverslag was hy ’n paar keer in en uit rehab vir drankverslawing. Soms ook dwelms. Dit het ongeveer so vyf of ses jaar gelede begin, nog voor sy egskeiding. Ten tye van die motorongeluk het hy blykbaar weer in dié gewoontes verval.

“Na die ongeluk was hy vir amper twee maande in ’n koma. Dit het nogal gehelp om hom op passiewe wyse te rehabiliteer. Daarna is hy nog ’n ruk in die hospitaal behandel, maar hulle het later moed opgegee. Hy is toe onder toesig van sy suster ontslaan.”

Marina voel stokstyf van spanning. “Jy sê hy sal weer kan loop?”

“Ja, noudat die swelsel en bloeding gesak het, lyk sy kanse goed. Daar is geen skade aan sy rugmurg nie, tog wel nog van sy spiere wat onder swelling vasdruk. Ongelukkig het daar reeds baie spierweefsel verlore gegaan en is sy bene teen dié tyd uitgemergel. As die b … As die man net wil saamwerk.”

Marina voel opnuut duiselig van verligting en sy moet die begeerte om op haar knieë te val en dankie te sê sterk onderdruk. Sy sal hom weer laat loop. Sy moet net.

Die skril geluid van die telefoon laat haar amper orent spring. Dewald beduie dat hy moet gaan, en sy waai vlugtig vir hom terwyl sy die gehoorstuk optel en teen haar oor druk.

“Hallo, Ouma.”

“Môre, kind. Jong, ek weet jy het gevra dat ek vir Stiaan daar moet weghou, maar Lisbeth van langsaan het hier aangekom en met die geselsery moes hy weggeglip het. Hy en Milo het die pad gevat. Hulle kan dalk hier iewers naby speel, ek het nog nie regtig verder as die huis gesoek nie, maar ek het net gedink ek moet jou waarsku.