Читать книгу Wojna w Wietnamie 1941–1975 - Robert D. Schulzinger - Страница 7

Jaki okres można uznać za długi? Jest to kluczowe pytanie związane z wojną w Wietnamie. Dla Wietnamczyków walka była ostatnią fazą kilkusetletnich, a nawet tysiącletnich wysiłków mających na celu określenie własnej tożsamości i wyparcie najeźdźców. Wietnamscy nacjonaliści i rewolucjoniści, którzy walczyli z Francuzami i Amerykanami, mieli, jak się zdaje, niewyczerpane pokłady cierpliwości i żywili pogodne przekonanie, że ostatecznie intruzi będą musieli odejść. Wojna wydawała się jednak ciągnąć w nieskończoność najpierw dla Francuzów, a następnie dla Amerykanów i ich wietnamskich sojuszników. Francuzi i Amerykanie stawali się coraz bardziej sfrustrowani i tracili cierpliwość, kiedy wojna nie chyliła się ku końcowi na ich warunkach. Francuzi przed decydującą bitwą pod Dien Bien Phu (Điện Biên Phủ) w 1954 roku oraz Amerykanie w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku słyszeli tykanie zegara coraz głośniej z każdą kolejną bitwą, każdym raportem o śmierci w boju, każdą zmianą w rządzie wietnamskim i każdym pełnym udręki krzykiem sprzeciwu w ojczyźnie. Nic dziwnego, że dwa najpopularniejsze amerykańskie opisy wydarzeń w Wietnamie po 1945 roku noszą tytuły America’s Longest War i The Endless War1.

Wojna w Wietnamie przyczyniła się do zarysowania konturów globalnej polityki po erze dominacji Europy. Epoka europejska dobiegła jednak końca w XX wieku. Pierwsza wojna światowa podkopała potęgę Europy, a druga wojna światowa niemal ją zdruzgotała, wyznaczając jednocześnie przyszły kurs globalnej polityki. Koniec europejskiej dominacji był zapowiedzią upadku europejskich imperiów w Azji i Afryce. Przed 1940 rokiem wyzwania, przed jakimi stał kolonializm w Azji i Afryce, były w większości teoretyczne, po wojnie stały się realne. Chociaż antykolonialna agitacja miała trwać przez piętnaście kolejnych lat, dni bezpośrednich rządów Europy były policzone.