Читать книгу Włoski. Rozmówki. Powiedz to! - Tadeusz Wasiucionek - Страница 5

Wymowa w języku włoskim nie powinna sprawiać Polakom większych kłopotów. Jesteśmy w stanie nauczyć się jej dobrze w stosunkowo krótkim czasie, gdyż mamy do czynienia z dźwiękami w większości podobnymi do występujących w języku polskim. Także akcentowanie nie stwarza problemów, gdyż najczęściej akcent pada na przedostatnią sylabę (oczywiście występują wyjątki).

 Alfabet

Alfabet włoski składa się z 26 następujących liter (po myślniku podano ich nazwy włoskie):

A – a

B – bi

C – czi

D – di

E – e

F – effe

G – dżi

H – akka

I – i

J – i lunga

K – kappa

L – elle

M – emme

N – enne

O – o

P – pi

Q – ku

R – erre

S – esse

T – ti

U – u

V – vu, vi

W – vu doppio

X – iks

Y – ipsilon

Z – dzeta

Litery j, k, w, x, y występują jedynie w wyrazach obcych.

 Samogłoski

Samogłoskami są: a, e, i, o, u. Ich brzmienie pokrywa się z wymową polską, ale samogłoski e, o mogą być otwarte lub zamknięte. W tym drugim przypadku ich wymowa różni się nieco od wymowy spółgłoski otwartej (np.: bello, re, nove, sole).

 Spółgłoski

Różnice w wymowie dotyczą spółgłosek c, g, h, q, s, v, z oraz połączenia niektórych liter:

c – przed samogłoskami a, o, u, przed h oraz innymi spółgłoskami wymawia się jak k, np.: casa (kaza), come (kome), amico (amiko);

c – przed e, i wymawia się jak cz, np.: dolce (dolcze), bacio (baczio), cena (czena);

ch – wymawiamy jak k, np.: chiaro (kiaro), chi (ki), chitarra (kitarra);

g – przed a, o, u, h brzmi jak g, gamba (gamba), guerra (guerra), golfo (golfo);

g – przed e, i wymawia się jak dż, np.: gente (dżente), gita (dżita), giorno (dżiorno);

gl – przed a, o, u wymawia się podobnie jak po polsku gl, np.: gloria (gloria), globo (globo), glucosio (glukozio);

gli – wymawiamy miękko jak lj (li) podobnie jak w słowie konwalie, np.: aglio (alio), figlio (filio), foglio (folio);

gn – wymawia się jak ń, np.: bagno (bańjo), signore (sińjore), cagna (kańja);

h – jest bezdźwięczne i nie wymawia się go, pisane po c lub g wzmacnia twardą wymowę tych spółgłosek, np.: hanno (anno), laghi (lagi);

qu – wymawia się jak kł, np.: cinque (czinkłe), acqua (akła), quando (kłando);

s – zazwyczaj wymawia się bezdźwięcznie jak polskie s, np.: scopo (skopo), persona (persona), senso (senso), ale między samogłoskami brzmi jak z, np. rosa (roza), cosa (koza);

sci – brzmi jak szi, np.: sciagura (sziagura), liscio (liszio), uscita (uszita);

sce – brzmi jak sze, np.: scendere (szendere), scena (szena), scelta (szelta);

sch – brzmi jak sk, np.: schianto (skjanto), scherzo (skerco), scheda (skeda);

v – wymawia się jak polskie w, np.: vento (wento), volo (wolo), piovra (piowra);

z – wymowa tej spółgłoski jest zróżnicowana w zależności od pisowni słowa oraz od regionu Włoch. Jeśli po z występuje dwugłoska ia, ie, io wymawia się ją jak polskie c, np.: vizio (wicjo), grazia (gracja), marzo (marco). Na początku wyrazu z przeważnie brzmi jak dz, np.: zampa (dzampa), zanzara (dzandzara).

zz – podwójne „z” najczęściej wymawia się jak dzdz lub cc, np.: mezzo (medzdzo), prezzo (precco), ragazzo (ragacco).