Читать книгу Март Революциясы. Коомдук-саясий драма - Замирбек Өсөров - Страница 5

Сценага Даанышман менен Эл-аралык эксперт Куудул чыгышат. Даанышман – салабаттуу, оор басырыктуу адам, Эл-аралык эксперт – Батыш өлкөнүн өкүлү. Куудул – элпек, ыкчам кыймылдап, сымаптай ойноп, турган жеринде бийлеп да, машыгып да, энергияга толгон жигит.

Эл-аралык эксперт:

Дал экиге бөлүндү өңдөнөт өлкөнүн электораты,

Жарымы Бакиевди жактырып, башкасы Куловду.

Эми бул эки чыгаан кантип бөлүшөөр экен бир кызматты,

Утулган тарап да козгоп жибербейби кээ бир бүлгүндү?

Даанышман: Кудай сактасын андан. Кан төгүлбөй, баардыгы ушундай аяктаганы дурус эле болду. Эгерде ок атылып кан төгүлгөн болсо, бийлик менен элдин ортосундагы тирешүү мынчалык бат жана күтүлбөгөн жерден оңой басылмак эмес.

Эл-аралык эксперт: Эми аны териштирүүгө кажет жок. Кан төгүлүшү керек элеби же жокпу, ак-шапкечендерби же митингчилер өзүлөрүбү Бишкектин магазин-дүкөндөрүн тоноштубу же шаардын мыңк этпей жүргөн момундары түн ичинде шаарды тозутуштубу – эми бары бир болуп калбадыбы. Ошондой эле бул эмне өзү – ыңкылаппы же төңкөрүшпү же жөн «захватбы», мордобой, мародерчулукпу – мунун баарын эми тарых өзү ырастайт.

Даанышман: Ооба, мунун баарын тарыхка жана кийиңки муундарпыбыздын сынагына, сотуна, көзөмөлүнө кой…

Эл-аралык эксперт: Yes it is, I am wholly agry with you. It is just the Great Kyrgyz Revolution!

Куудул: А балким революция болбой калсачы?

Эл-аралык эксперт: Жок, жок. Бул накта революция. It is just the Great Kyrgyz Revolution! Little late all other states around you will go after yours path.

Даанышман: Бул соболдорго азырынча жооп табылбайт.

Кандай болгондо да Акаев качып кеттиби, бала-чака, күйө-балдары менен кошо, демек Кыргызстанда бийлик алмашты деген кеп да. Ал эми бийлик алмашканда, аны менен кошо бийлер, төрөлөр алмашат бири калбай, коом бир аз болсо да тазарат деген шанс, мүмкүнчүлүк пайда болот эмеспи.

Куудул:

Ооба, болгон дейт ошондой үмүт, кыял,

Эл-аралык деңгээлде тарады ушундай мишмиш,

Тетиги Грузия, Украинадан жуккан ооруу имиш,

Аягы айланса да ботко, кишмишке.

Бул уже биздин эмес маселе, ишибиз —

Баардыгана жооп беришет эртең —

Жыргал турмуш жаралабы же тажаалбы, —

Революциянын самап жараткандар,

Алла-Талаага ыраазылыгыбызды айталы бүгүн,

Мекенибизди өзгөртүүгө жол ачып бергени үчүн.

Мурдагы бийликке өлкөбүздү мүлжүттүрбөй бүтүн,

Жүрөк үшүн алдырып, четке кууп чыкканы үчүн.

Даанышман: Ооба, ырахмат сага, Кудайым, Кыргызстанда ушул күндөрдө болуп жаткан саясий окуялар Сен тууралуу кабарды берип жатпайбы.

Эл-аралык эксперт: Албетте ырахмат. Heaven blesses Kyrgyzstan selectively. For that yours people must to act and behave respectively, because it is Revolution!

Эл үнү: Рахмат сага, Жараткан!

Сценага Журналист менен Рухайым чыгышат.

Рухайым: Асман, Тенир, айкөл Манас баатырыбыз ушуну билишкен, өз батасын беришип. Кыргызстанды асмандагы улуу күч дүйнө-жүзүндөгү ажайып пилоттук проект, долбоор катары кабыл алды. Ушуну унутпайлы. Кыргыз эли, жери улуу экенин, Кудайдын көзү бизге түз болгонун сезбей жатасыңарбы?

Журналист: Эгерде андай болбогондо, кантип Ак-Үй куламак? Курал-жаракка жык толгон плутократ ажонун чээни. Кыргыз элинин алтынын, пахтасын, сууларын, жерин тоногон падыша, Аксы элин аттырган зөөкүр бийлик дагы бир жолу массалык түрдөгү кан төгүүдөн, өз элин автомат менен атуудан баш тартат беле?

Эл үнү: Плутократ деген эмине, туугандар,

Бергилечи анын аныктамасын?

Куудул: Хоп болоду, жан акебайлар. (Эл-аралык экспертине кайрылып). Сиз түшүндүрүп бересизби, мударис акебиз?

Эл-аралык эксперт: Yes, OK

Чөнтөгүнөн блокнотту алып, окуй байштай.

Кечиресиз, мен бул терминдерди мурдатан эле кыргызчалатып алганмын, эмесе кулак салып уккула.

Плутократия деп, өңкөй байлардын бийлигин айтат,

Кыскасы, байлар бийликке келип, кысталактар,

Ого бетер байыйлы деген максатта

Түзөт мыйзамдарын, Конституциясын, тартибин,

Башка балекеттин баарын ойлоп тапканын,

Эптеп эле сиз менен биздин канын сооробуз деп башкарганын,

Жалпы элдин талабын таптакыр унуткарганын —

Мына ушундай башкарууну, кудай урганды,

Плутократия же кыргызча Бүлдөккратия дейт, туугандар.

Ал эми Клептократия деп

бийликке келген кылмышкерлердин өлкөсүн айтат.

Бул бийликтин арам түрү амал дегенде

жатып калган кысталактардын бийлигин чагылдырат.

Эң жаман мыйзамдарды, Конституцияны

өзүнүн бийлигин кармап калуу үчүн

жараткан шүмшүктөрдүн бийлигин айтат.

Куудул:

Кыскасы, мындайдардан үлгү албагыла, туугандар,

Эгерде келечекте кимдир-бирөөңөр президент болуп калсаңар,

Булардын баары саясаттагы ириң-чирик, көтү-баш, гангреналар.

Элди бийликке келип биротоло курутабыз дегендер,

Ушуну эсиңерге бек түйүп эч убакта унутпаңар,

Эл-аралык эксперт:

Эгерде келечекте кимдир-бирөөңөр президент болуп калсанар,

Ушуну эсинерге бек түйүп, эч убакта унутпаңар!

Аскар Салымбеков болобу,

Же Эмиль Умөталиевби,

Же жолдош Ашир Түлөкабыловбу.

Негизи, өз элиңди тонобогун,

Тыгып атса да сага акчана, бурадарың.

Ажолук колдун кири—келет-кетет,

Абийирди жоготсоң – кайра таппайсың.

Бала-чакаң, небере-чөбөрөң толуп ызаага.

Эмнеге мындай жегич болгон деп биздин grand father.

Даанышман:

Анда эмесе, ушул күн кыргыз эли үчүн түбөлүктүү майрам болсун! Кыргыз эли Кудай менен бетме-бет сырдашкан, жүздөшкөн түбөлүктүү күн болсун 24 март күнү, баардыгыбыз ошого колубуздан келген күчүбүздү, акылыбызды кошолу. Оомийн!

Эл үнү (алыстан):

Түбөлүктүү Эл майрамы болсун бул күн!

Бүткүл дүйнө-жүзүн силкинтти катуу толкун,

Бүткүл дүйнө-жүзүндөгү бийлик амалкөйлөрү сокку жеди!

Клептократтар, плутократтар, доңузкраттар титиреди,

Ойлогон максатына, тилеген тилегине жетсин,

байыркы Ала-Тоо эли!

Диктор: Революцияны коргоогондордун бирине сөз берилет!

Гайд-парк трибунасына революциянын коргоочусу чыгат

Ишкер: Албетте, бул күн түбөлүктүү Эл майрамына айланат. Ыңкылаптын душмандары канчалык амалкөйлүк менен ошол 24 марттын түнүндө өзүнүн карамүртөз ыплас акцияларын аткарып койсо да. Акаевдин жактоочулары жөн жаткан жок. Жаңжалды күндүзү эле баштап ак-шапкечендер, өзүлөрү ит болуп калың элдин көзүнчө, түндөсү болгон күч-аракетин жумшашып, революцияны биротоло жок кылууга аракеттенбедиби бул шүмшүктөр. Ачыгын айталы, туугандар, аларга кошулуп калың элдин бир тобу да шаарды тоноо акцияларына аралашып кетпедиби. Бирок негизги уюштуруучулар дал ошо акаевчилер, алар бүгүн да болгон күч аракеттерин ыңкылапты жоктогонго жумшап жатпайбы, эртең да ушул иш менен алек болушат, шүмшүктөр жана суук тумшуктар. Ошондуктан революцияны коргой билели. Күрөш али алдыда.

Элдин үнү: Түбөлүктүү Эл майрамы болсун бул күн!

Диктор: Эми адилеттүүлүк үчүн трибунадан Революцияга каршы тарапка сөз берели.

(Кара костюмчан башына ак кепканы кийген Анти-Ишкер трибунага чыгат).

Анти-Ишкер: Ооба, силерге! Бул эч кандай ыңкылап эмес. Болгону эле төңкөрүш. Ошондуктан, бул күн мародерлордун күнү болуп түбөлүктө сакталып калсын!

Анткени бул ынкылаптын максаты канчалык чапса өргө,

Ошончолук мурдагы бийлик жылган болот көргө

Тарых алдында бөлөнүп чексиз уятка!

Тескерисинче, эгерде революциянын чыкса ашмалтайы

Анда ыңкылапчыларды да Кудай урганы.

Мурдагы бийликтин кайта баштайт кадыр-баркы,

Акырындап – унутулуп уурдаган миллиарды,

Бары бир жакшы болот аягында экс-ажо,

Эгерде жаңы бийлик андан да болсо келесоо,

Тез эле коррупцияга белчесинен матырылып,

Ыңкылаптын идеалын шылдың кылып.

(Сценадан түшүп кетет).

Эл үнү: Ыңкылапты төнкөрүш деп табышкан,

Төңкөрүлсүн баары каргыштан!

Диктор: Негизинен демократиялык өлкөлөр дүйнө жүзү боюнча Бишкекте болуп жаткан тарыхый окуяны революция катары кабыл алышты.

Эл-арадык эксперт: Yes it is. This is the Great Kyrgyz Revolution! The day when Heaven told with people on the Ala-Too.

Диктор:

Ошол эле мезгилде СНГ өлкөлөрдүн басымдуу көпчүлүгү, Грузия менен Украинадан тышкары, Март ыңкылабын салкын маанайда тосушуп, Россия Кыргызстандагы болгон окуяларда кайра эле Батыш менен Американы айыптагандай сыр көрсөтүп, Кыргызстандан качкан экс-ажоону өзүнүн жылуу берешен кучагына алып коргоду.

Бул жагынан алганда ыңкылаптын душманы болуп аталган, Акаевдин лагеринен чыккан журналист-Балитологдун айткан сөзү өзгөчө маанилуу. Мына мындай ал Москвадан чыккан газетага айтыптыр:

Трибунага Балитолог чыгат.

Балитолог: Разумеется, революцией в Кыргызстане и не пахнет. Произошел банальный переворот и приход к власти южных кланов взамен уступившего северного акаевского рода. Однако у нового руководства Кыргызстана свое мнение по этому поводу, и они уверены, что то что имело место 24 марта является революцией. Тогда как для этого дня больше подходит название – День мародера.

Куудул Балитологду трибунана түртүн, анын ордун ээлейт,

Балитолог «Я протестую» деп, бирок трибунадан кетет.

Куудул: Атаңдын көрү, өзүң мародерсун,

Акаевдин куралын көтөргөн бирөөсүн.

Өлкөнүн уурдалган акчасынан күн көрөсүң,

Чындыкка жамынган жалганды жазып көнгөнсүң!

Буларга ишенбегиле эч качан, калайык,

Акчаны ар тараптан соруу – булардын өнөрү анык.

Ким акчаны көп берсе,

Ошерде тинтип жүрөт мындай балит нерсе.

Эл үнү:

Молодес, эң туура айтасын

Жоголсун Кремлдин куйругу,

Керек болсо Кремлди да талкалайбыз,

Эгерде мындай болсо Асмандын буйругу.

Авторитаризмди сагынгандын баары,

Ыңкылаптын душманы.

Ыңкылапты төнкөрүш деп табышкан,

Төнкөрүлсүн баары каргыштан!

Ыңкылаптын шаңдуу музыкасы угулат.

(Көшөгө).