Читать книгу Қазақ тілі. Практический курс - Зайнұр Рахмет - Страница 16

Как обозначается, определяется наше время? Какие части речи мы используем для этого?

Основные обозначения времени, которыми мы пользуемся, это час (сағат), день (күн), сутки (тәулік), месяц (ай), неделя (апта), год (жыл), век (ғасыр)

41 тапсырма

Сұрақтарға жауап беріңіз:

Бір ғасырда неше жыл бар?

Бір жылда неше ай бар?

Бір айда қанша апта бар?

Бір аптада қанша күн бар?

Бір тәулікте қанша сағат бар?

Бір сағатта қанша минут бар?

Бір минутта қанша секунд бар?

Как определить время по часам?

Для того, чтобы указать на положение людей, предметов и событий во времени, применяем двадцатичетырех или двенадцатичасовой формат в минутах и часах.

Сағат қанша? Уақыт қанша? Сағат неше?

14:25 – 14 сағат 25 минут (он төрт сағат жиырма бес минут)

5: 45 – 5 сағат 45 минут (бес сағат қырық бес минут)

2:00 – тура 2 (тура екі, сағат екі)

Левая сторона циферблата

18:35 – сағат жетіге жиырма бес минут қалды

3:58 – сағат төртке екі минут қалды

7:45 – сағат сегізге жиырма бес минут қалды

6:30 – алты жарым

11:30 – он бір жарым

Правая сторона циферблата

4:10 – сағат төрттен он минут кетті

8:21 – сағат сегізден жиырма бір минут кетті

12:17 – сағат он екіден он жеті минут кетті

42 тапсырма

Қазақша айтыңыз:

12:01

23:45

09: 56

11:32

8 часов 37 минут

22 часа 42 минуты

3:30

9:30

10 часов 12 минут

Полована второго

Четверть восьмого

Без четверти шесть

Когда вы хотите сказать о времени совершения действия, вы должны будете отвечать на вопросы

Сағат нешеде? Сағат қаншада? Қашан?

И здесь вам на помощь придут окончания Жатыс септік —да/де, -та/-те, а глаголы кетті и қалды будут применяться в форме причастия қалғанда и кеткенде

14:25 – 14 сағат 25 минутта (он төрт сағат жиырма бес минутта)

5: 45 – 5 сағат 45 минутта (бес сағат қырық бес минутта)

2:00 – тура 2-де (тура екіде, сағат екіде)

Левая сторона циферблата

18:35 – сағат жетіге жиырма бес минут қалғанда

3:58 – сағат төртке екі минут қалғанда

7:45 – сағат сегізге он бес минут қалғанда

6:30 – алты жарымда

11:30 – он бір жарымда

Правая сторона циферблата

4:10 – сағат төрттен он минут кеткенде

8:21 – сағат сегізден жиырма бір минут кеткенде

12:17 – сағат он екіден он жеті минут кеткенде

10.00 – сағат тура онда

10.30 – сағат он жарымда

10.29 – сағат оннан 29 минут кеткенде

10.35 – сағат он бірге 25 минут қалғанда

12—51 – сағат бірге тоғыз минут қалды – Кино сағат бірге тоғыз минут қалғанда басталады.

Кино он екі сағат елу бір минутта басталады.

9 -38 – сағат онға 22 минут қалды – Сағат онға 22 минут қалғанда басыңызды жуу керек.

Нам в 18—58 быть в…

Біз сағат сегізге 2 минут қалғанда болуымыз керек

Ертең таңертең сағат сегізге 29 минут қалғанда үйде болуымыз керек.

Сағат бестен 28 кеткенде әуежайға бару керек

қалғанда (қалды) – — левая сторона циферблата

кеткенде (кетті) —правая сторона циферблата

В словосочетании, обозначающем время действия, окончание Ж.с. получает последнее слово.

43 тапсырма

Қазақша айтыңыз:

В 13:45

В 7:31

В 10:57

В 2:08

В 11:23

В половине пятого

В четверть седьмого