Читать книгу Бер ананың биш улы / Пять сыновей одной матери - Сарьян Хасан - Страница 17

Елның соңгы көне – декабрьнең утыз бере килеп җитте.

Кыска көн бетеп, өйләрдә күптән утлар алгач, без киенеп-ясанып мәҗлескә киттек. Яңа ел алды кичендә генә ява торган күбәләк кар төшкәли. Йөрәгем дә шул кардай җилпенеп, нидер көтеп, Яңа елның үзе кебек күренгән ямьгә – кичәгә очадыр төсле иде.

И, гел шушылай Яңа ел кичәсе булып торсын иде дә, Любовь Васильевна белән генә менә шушылай – гел янәшә барасы да барасы иде…

Без киемнәргә кунган кардан ап-ак булып, җәяү генә, ашыкмый гына барабыз. «Октябрь революциясе» дигән урам буйлап азагына хәтле төштек тә, биек күпердән чыгып, Иске Уфага менеп киттек. Аннан сулга борылып, тагы бардык. Бу тирәдәге өйләр сугышка кадәрге төзек авыл өйләре сыман иде. Без дә шуларның берсенә – каралтылы-куралы, бакчалы бер өйгә җитеп туктадык.

Кунакларның ашыкмый гына җыелган вакытлары иде. Любовь Васильевнаны кочаклап алдылар. Яшьлек дусты өенә килгәч, шундук үз кеше булып, биленә алъяпкычлар бәйләп, булыша да башлады. Җилкенеп йөрүләренә хәтле гел яшь кызларныкы сыман иде. «Сиңа күңелсез түгелме?» – дип, минем яннан да урап китә. Аны күреп, гәүдәсенең һәр җиренә карап калганда, миңа нишләп күңелсез булсын ди!..

Сәгать ун тулгач, без табынга утырдык. Любовь Васильевна колагыма әкрен генә:

– Серёженька, син мине кара инде: минем тәлинкәгә салаттыр-нидер сал, – диде.

Мин мондый табыннарда утырган кеше түгел, шунда гына мин башка ирләрнең, кашык-чәнечке уйнатып, янындагы хатыннары тәлинкәсенә салкын ризык салып утыруларын күрдем. Мин дә Любовь Васильевна алдындагы өлеш тәлинкәсен алып, кырдан башак җыйгандай, төрлесеннән җыеп чыктым.

Аннары һәммәсе рюмкаларга үрелде. Минем, бүгенге хәлдән болай да исереп, аракыга йогынасым да килми иде. Шулай иттем дә – уртлап кына кире куйдым. Ләкин:

– Юк инде, юк! Беренче рюмканы бездә алай куймыйлар, – дип, табыны белән миңа ябырылдылар.

– Гафу итегез, кунаклар, мин эчмим, – дип, кулымны күкрәгемә куйдым.

Любовь Васильевна да, мине яклап:

– Өч ел күрмәгән абыйсы килеп тә бер грамм капмады, – диде.

Әмма кунаклар тыңларга да теләмәде:

– Яңа ел табынында бераз гына тотарга ярыйдыр инде…

– Тавык та эчә…

– Сездәй таза ир-егеткә бер рюмка чүп кенә ул!..

Табында ике ялгыз хатын да бар иде, шуның берсе, Любовь Васильевнага үпкәләгәндәй:

– Кавалерың безне хөрмәт итми икән, – диде.

Ахырда Любовь Васильевна:

– Азрак булса да эч инде, Серёжа. Барысы да сине көтә, – дип, миңа карады.

Инде дә чара юк иде – мин рюмканы бик озаклап, шулай да яртылаш кына эчеп куйдым.

Моннан соң инде мине артык кыстамадылар. Ә сөйләшеп-танышып киткәч, бер ир:

– Шулай, спортсмен кешегә бу нәрсә дошман инде, – дип, кыстауларга нокта куйды.

– Йөз грамм алкоголь ярышка әзерләнгән спортсменны утыз алты сәгатькә формасыннан чыгара, – дидем мин.

Ләкин шунда ялгыз килгән ике хатынның берсе, бик телгә беткәне, күзенә шайтан чыгарып:

– Кадерле кунаклар! Әйдәгез Любовь Васильевна белән Серёжага бик күп бәхетләр теләп, бу рюмкаларны төбенә хәтле эчеп бетерик әле! – дип, тост әйтте.

Ни өчендер барысы да кул чапты.

Миңа бу мәҗлестән дә ямьле табын, бу кешеләрдән дә чибәр кунак булмас кебек тоела башлады.

Кай арада унике җиткәндер. Кремль куранты суга башлагач, барыбыз да аягүрә басып, юка читле стаканнарны зыңлатып, шампан күгәрдек.

– Яңа еллар котлы булсын!..

– Бәхете белән килсен!..

– Озын-озак яшәгез!..

Мин, уң кулыма бокал тоткан килеш, сулы белән йомшак кына итеп – беренче кабат! – Любовь Васильевнаны биленнән кочып алдым.

– Сезнең бәхет өчен!..

– Сезнең дә тулы бәхет өчен!..

Без бер-беребезнең күзенә карап эчеп куйдык.

Түшәмдәге зур ут сүндерелгән, почмактагы чыршы очында гына бер тонык ут яна иде. Бүлмә эче бөтен кешеләре белән сихри бер дөньяга күчкәндәй булды… Шунда патефон уйнатып җибәрделәр – яңа гына яңа елы туган сихри бу дөньяга «Амур дулкыннары» килеп тулды. Мин солдатта иптәшләрдән ояла-ояла өйрәнгән, өйрәнгәч сөенеп туймаган, сөйгән вальсым иде бу!..

Любовь Васильевна, яшь кызлар төсле, шашып әйләнә башлады.

– Бүген кайтмыйк… Шушында калыйк… – дидем мин.

– Мин исердем… – диде ул.

– Ике рюмка «Хирса» дан кеше исерәме?..

– Вальстан исердем мин!..

– Алайса, кайтмыйбыз…

Ул минем яңагыма яңагын тидереп алды.

– Ах, арыдым… – диде ул.

Вальстан соң без барыбыз бергә урамга сибелеп чыктык. Бераз корытып, салкынайтып җибәрсә дә, кар һаман явып тора – инде аяк йөзеннән булган. Урам тулы халык – җырлыйлар, көлешәләр, тау шуалар иде. Безнең хатын-кызлар да шактый кызган кәеф белән җырлап җибәрәләр. Любовь Васильевна гына җырламый, мине кысып култыклаган килеш, кулбашлары, янбашлары белән миңа ягылган, үзе бөтен авырлыгын беләгемә салып:

– Ах, Серёженька, милый… – дип пышылдый иде.

Без, суыктан кызарынып, кире өйгә кердек. Безне тагын өстәл янына утырттылар. Эчә алганнар тагын эчте. Аннары тагы җыр башланды…

Безгә бәхетләр теләп тост әйткән ялгыз хатын шактый кызган иде – рюмкасын күтәреп минем янга килеп басты да үтереп эчәргә кыстый башлады. Ләкин мин эчмәгәч, үзе бетереп куйды һәм көтмәгәндә бәгырь тавышы белән:

– Любушка, син нинди бәхетле!.. – дип кычкырып елап җибәрде.

Көчкә юатып, бер бүлмәгә кертеп яткырдылар.

…Сәгать бишкә кайтасылар кайтышып бетте. Хатын- кыз урын-җир хәстәрен күрә башлады. Любовь Васильевна мине бәләкәй генә бер бүлмәгә алып керде.

– Син шушында ятарсың, – диде ул.

Мин, җан атып:

– Ә сез?.. – дип пышылдадым.

– Хәзер… – диде ул. Һәм ут сүндереп яныма килде.

Шунда мин, үземә буйсынмаган бер теләк белән, аның татлы тәнен кочаклап алдым.

– Әйдә, гайбәтләре чынга әйләнсен!..

– Сөекле генәм!.. – диде ул. Эссе сулышы белән иреннәремә суырылды.

Аның сулышы гына түгел, бөтен күкрәге ут яна иде.

Һәм мин яңа елның беренче таңында, башымны югалтып, шул утка ташландым…