Читать книгу Uit die binneland - Dana Snyman - Страница 5

Saterdagoggend vroeg ry ek uit die stad weg, verby Tarlton, verby Boons, die witgerypte Wes-Transvaalse vlaktes in. Na Ouma Plaas toe, wat nou al hoe lank in Huis Willie Posthumus se siekeboeg lê.

Die twee, drie keer per jaar wanneer ek by Ouma Plaas gaan kuier, is al wanneer ek nog op die dorp kom – hier waar ons ook ’n jaar of twee gewoon en waar ek altyd vakansies vir Ouma-hulle kom kuier het.

Oom Sarel Velle se negosiewinkel in die hoofstraat is deesdae ’n cash loan-plek, oom Koos se haarkapper is ’n R5-winkel, en waar ons jêmtertjies by Tuiskeur gekoop het, verkoop ’n Chinees nou eg nagemaakte Nike-tekkies. Oom Mike se kafee is darem nog daar maar oom Mike nie meer nie. Hy het glo op Margate gaan aftree.

En elke keer wanneer ek by die NG kerk verbyry, is ek verbaas oor hoe die toring sedert my kleintyd gekrimp het. En elke keer besef ek my geloof in die Kerk het oor die jare ook so gekrimp.

Huis Willie Posthumus het nie juis verander nie.

Ek hou onder die kareeboom in die straat stil, klim uit en lig die Woolworths-vrugteruiker van die agtersitplek af – my soenoffer aan Ouma omdat ek so min kom kuier. Die plek se dak is steeds rooi en die mure net so wit as die inwoners. Matrone-hulle het wel ’n traliedeur in die portaal laat aanbring nadat twee gewapende mans nou die dag daar ingestorm en die oumense beroof het.

En in daardie lang, blink gange ruik dit steeds na medisyne. En kookvleis. En talcum powder. En Cobra-politoer.

Ek beweeg so suutjies as moontlik, bang die ooms en tantes wat stil langs hul aluminium-walkers in hul kamers sit, gewaar my, keer my voor en begin my vertel hoe hulle in ’34 soggens kaalvoet deur die ryp skool toe gestap het.

Elke keer wanneer ek hier afstap, sien ek goed uit my verlore verlede wat ek al gedink het ek het vergeet: Goodyear-asbakkies met motorbandjies om, cameo-borsspelde, piepiepotte, Pilot-radio’s, waskomme en lampetbekers, afdrukke van ’n seuntjie met trane op sy wange.

Die rowers was nie by Ouma Plaas in die siekeboeg nie. Maar al was hulle hier, sou hulle nie veel kon vat nie. Op die kassie langs haar bed is net ’n glas water, ’n bottel Oros-aanmaakkoeldrank, ’n Zobo-wekkertjie, ’n potjie Vicks en ’n ou Bybel, oorgetrek met dieselfde plakpapier as dié waarmee die gang in haar dorpshuis uitgeplak was.

Ouma Plaas lê op haar sy op die bed, haar gesig venster toe gedraai. Teen die muur hang ’n gehekelde Onse Vader, skeef geraam.

“Hallo, Ouma.” Ek gaan staan by haar.

Haar oë is oop, maar dit lyk nie of sy my gewaar nie. Haar nagrok het fyn, pienk blommetjies op.

Fyn, pienk blommetjies pas nie heeltemal by Ouma Plaas nie, dink ek, sit die ruiker op die kassie neer en gaan sit op die bankie langs die bed. Ek verkyk my altyd aan Ouma Plaas se hande: die blou are onder die dun oumensvel, die kneukelrige vingers. Hande wat eens op ’n tyd tertjies gevou en tamaties gepluk het, vuur in koolstowe gemaak het en besorg aan koorsige voorkoppe gevat het.

Hande wat nou stil op ’n wit laken lê.

“Slaap Ouma?” vra ek.

Maar Ouma reageer nie. Êrens gangaf speel musiek. Dit klink na Mantovani se weergawe van die “Elizabeth Serenade”.

Ek staan weer van die bankie af op, onseker of ek my hand moet uitsteek en aan Ouma raak. Ek gaan staan by die wasbak voor die venster en probeer om nie die valstande in die blikbeker op die rakkie raak te sien nie. Buite onder die afdak staan Huis Willie Posthumus se kombi. In die koelte van ’n seringboom sit ’n vrou aandete se aartappels en skil.

Ek gaan staan weer by Ouma. Wie is dit wat altyd bottels Oros-aanmaakkoeldrank vir siek oumense gee? wonder ek, en gaan sit weer op die bankie. Die Zobo se wysers hink in die rondte. Vier minute gaan verby. Vyf. Ses. Ek tel die Vicks-potjie van die kassie af op, draai dit oop en ruik daaraan. Dit is ook ’n reuk wat ek al vergeet het.

Net toe ek weer opstaan, lig Ouma haar kop en kyk na my.

“Hallo, Ouma. Hoe gaan dit?” Ek vat na haar hand. Dit is koud.

“Wie’s jy?” vra sy en trek haar hand stadig onder my vingers uit.