Читать книгу Ena Murray Keur 7 - Ena Murray - Страница 6
3
ОглавлениеDie frons is terug tussen Michael se wenkbroue.
“En jy het nie daaraan gedink dat die arme ou mens miskien nie die geld vir ’n treinkaartjie het nie. Werklik, Johan, soms kan jy uiters kortsigtig wees. Wat is haar ondervinding? En hoe is dit dat sy in die middel van die maand kan kom op so ’n kort kennisgewing? Sit sy sonder werk op die oomblik en hoekom? Wat …?”
Die vrae reën op die arme Johan af en hy gooi sy hande in die lug.
“Hou op. Jy kan haar al daardie goed vra wanneer sy môre hier aankom. Ek weet verder niks van die vroumens af nie, sê ek mos! Ek gee ook nie ’n duit om nie, solank ek net ’n slag ’n ordentlike bord kos voor my kan kry. Ek is nou al so siek en sat van mieliepap en vleis dat ek kan skree daarvan, en as ek ’n eier sien, wil ek begin kekkel.” Johan is nou billik ontstoke. “Ja, toe, vir wat glimlag jy nou?”
Die groen oë lyk meteens besonder sag.
“Jammer, Johan. Dis maar net dat ek ook al wil begin kekkel, soos jy dit stel. Ek besef dit moet vir jou nog swaarder wees. Ek bly darem nog doenig, maar jy is heeldag alleen hier. Ou Sabien doen haar bes, maar die gewillige ou siel is ook al oud. As ek net êrens iemand met ’n goeie aanleg vir huiswerk in die hande kan kry. Maar dis so ’n probleem. Hulle trek mos net almal dorp toe. Ou Sabien was ook nooit ’n kok nie. Sy was al die jare my ma se hulp om die huis skoon en aan die kant te hou en toe was sy ’n voorslag, maar die rumatiek vreet haar deesdae op. Sy is darem baie betroubaar.”
Hy sug en die dooie pyp hang in sy mond. Dan haal hy dit uit. “Miskien was dit maar goed dat dit jy was wat die telefoon beantwoord het toe die oproep deurkom. Jy is natuurlik heeltemal reg. Ek sou haar nie aangestel het nie. Ek het nie tyd vir gefrustreerde oujongnooiens nie. Die ou ding kry dalk naderhand allerhande gedagtes in haar kop en dan sit ’n mens net met ’n groot sonde en ergernis …”
Johan se hartlike lag dwing hom tot swye. “Ouboet, moenie vir my sê jy is báng vir haar nie!”
“Moenie twak praat nie, man! Hoekom sal ek vir die ou fossiel bang wees? Hemel, sy lyk seker soos ’n uitgedroogde stuk vetderm wat al maande in die son gehang het … en net so oninteressant ook. Wel, van oormôre af sal ons dus weer ’n huishoudster hê en jy weer ’n slag ordentlik kan eet. Ek ook, moet ek erken. As Erika haar darem nie soms oor ons ontferm het nie …” Hy staan op. “Ek gaan koffie haal. Wil jy ook hê?”
Die atmosfeer is skielik weer vreedsaam en ontspanne in die voorhuis van Duiwelskloof. Miskien by die gedagte aan oormôre se lekker ete wat die nuwe huishoudster vir die twee uitgehongerdes van Duiwelskloof sal voorberei …
Die volgende oggend is Marista vroeg reeds by haar ouma se woonstel ná ’n slapelose nag.
Terwyl die helder oggendson deur tant Miemie se kantgordyntjies na binne stroom, is Marista skielik oortuig daarvan dat sy en haar ouma gisteraand heeltemal van hul trollie gegaan het. Ouma se voorstel was vergesog, om dit sagkens te stel, en sý moes werklik van haar kop af gewees het om tot so iets in te stem. Daarom is sy reeds vroeg vanoggend hier. Ouma het haar in hierdie ding laat beland. Ouma moet sorg dat sy weer daar uitkom.
Maar tant Miemie is vanoggend nog meer vasberade as die vorige aand. Watter verskonings Marista ook al aanvoer, sy het vir elkeen ’n antwoord, en in geen onseker taal nie.
“Ouma, ek kan nie vanoggend al na Duiwelskloof vertrek nie. Ek kan nie sommer net so verdwyn nie. Ek kan Wouter nie so in die steek laat nie,” laat sy wanhopig hoor, maar tant Miemie se kierie klop weer ongeduldig as teken dat sy ’n antwoord gereed het.
“Hoekom nie? Hy verdien niks beter nie. Hy verdien om in die vlug gelos te word, die vals skepsel!”
“Ouma,” probeer Marista redelik wees, “ons moet onthou dat ons net die praatjies van die modelle het op grond waarvan ons Wouter veroordeel. Ek voel al baie sleg dat ek hulle so sonder meer geglo het. Ons is miskien baie onregverdig teenoor hom en …”
“Niks daarvan nie,” laat tant Miemie beslis hoor, haar lippe vasberade saamgepers. Sy frons eers nadenkend, en besluit dan om maar uit te kom met die hele sak patats. “Marista, ek wou jou nie vertel nie, maar … ek dink ek moet. Dis my plig. Lettie sal my vreeslik kwalik neem as ek jou vertel, want ek het haar belowe ek sal stilbly hieroor, maar … Gisteraand, nadat jy hier weg is – dit was al sommer laat – het Lettie hewig ontsteld hier aangekom. Sy was in trane, die liewe kind. Sy bewonder jou geweldig en sy het die wêreld se respek vir Wouter Malan, soos jy seker self weet. Ek dink haar teleurstelling in Wouter is net so groot, indien nie groter nie, as joune.”
Tant Miemie kyk haar kleindogter bekommerd aan. “Jy moet haar nie kwalik neem nie, kind. Sy het nie bedoel om haar in jou private sake in te meng nie, maar sy wou jou so graag help. Sy het na Wouter se woonstel gegaan om hom te vertel wat alles gebeur het. En toe sy daar kom … Daar was ’n ander meisie by hom in die woonstel.” Die ou oë sien hoe die bleek wange nog bleker word. “Ek is jammer, kind, maar … die praatjies is blykbaar waar. Wouter is besig om jou gruwelik te bedrieg.”
Marista swaai vinnig om terwyl sy pynlik sluk. Sy is nie eintlik verbaas om dit te hoor nie, nie nou meer nie. Sy onthou dat hy geensins ontevrede of ontsteld geklink het toe sy hul afspraak van gisteraand gekanselleer het nie. Hoekom sou hy, as daar genoeg ander is wat haar plek op kort kennisgewing kan inneem?
Sy sal die waarheid in die oë moet begin kyk. Sy is baie belangrik vir hom as model, maar in sy private lewe kan sy baie maklik vervang word. Die verloofring aan haar vinger sorg dat hy haar diens in sy onderneming behou, diens waarsonder hy nie maklik alleen so vinnig die leer van sukses sou kon bestyg nie. Maar dit beteken niks nie, daardie ring – nie wat dit moet beteken nie.
Weer eens is daar ’n gevoel by haar dat die vaste aarde skielik onder haar voete weggevee is; voel sy weer ’n magtelose verslaentheid oor haar spoel. En weer eens besef sy dat sy Wouter Malan nie weer in die oë kan kyk nie, dat sy hier moet wegkom … en gou.
Tant Miemie sug en trek dan die skraal skouertjies vierkant terug. As daardie Wouter darem dink dat hy haar geliefde kleinkind gaan onderkry, begaan hy ’n groot fout en hou hy nie rekening met Margaretha Jacomina Isabella Greyling nie. Dit sal die dag wees dat sy gaan toelaat dat daardie swierbol haar pragtige Miempie se lewe gaan verwoes!
Sy is ook sommer haastig.
“Ek kry my handsak en dan moet ons dadelik winkels toe, Miempie. Daar is baie om te doen. Solank ek my dingetjies regkry, bel jy gou die stasie en hoor wanneer die trein loop en …”
“Ouma, moet ek … moet ek regtig gaan?”
Tant Miemie lyk eerlik geskok. “Maar natuurlik, mens! Marista, jy kan mos nie ’n mens jou woord gee en dan daarop teruggaan nie! A nee a, kind, ek begin wonder of jou ma jou reg opgevoed het. Nee, kyk, ons woord was nog altyd ons eer. Of aard jy na daardie danige verloofde van jou? Dan kan jy bly, want dan is julle mekaar se soort.”
“Ouma, asseblief, dis nie … Begryp dan tog! As dit enige ander soort betrekking was, maar … huishoudster! Ek!”
Tant Miemie plant haar vierkant op haar kort beentjies voor die lenige Marista en kyk met kwaai oë na haar op.
“O, nè? Enige ander werk, sê jy? Goed. Noem hulle. Wat kan jy anders doen as om op en af te paradeer vir die sondigheid? Hm? Sê my!”
Marista kyk verslae terug. Weer soos altyd, is Ouma natuurlik reg. Dit is werklik ál wat sy kán doen! “Kind, jy is verniet so bang. Om huis te hou en kos te kook kom sommer vanself by ’n vrou. Dis ingebore. Jy het dit maar nog nooit probeer nie, dis al. Dis mos ook nie vir ’n ewigheid nie. Dis uiters ’n maand lank wat jy die arme mense sal moet uithelp. Dan sal tant Anna weer terug wees.”
“Is u seker dis net ’n maand? Het Lettie so gesê?”
“Ja,” lieg tant Miemie onbeskaamd. “En van Lettie gepraat … Ek dink nie ons moet haar vertel van dié plan van ons nie. Sy kan haar net in ’n brief verspreek. Nee. Dis veiliger dat net ek en jy daarvan weet.”
“Maar om sommer net te verdwyn!” Sy klink bekommerd en bang, en tant Miemie antwoord lighartig, hoewel sy self effens op haar senuwees voel. As daardie Michael-broer van Lettie hulle darem betrap, sal die hare waai, dis seker. Volgens Lettie is hy ’n regte despoot, ’n man wat hom nie vir die gek sal laat hou nie.
“Wat daarvan? Dit sal Wouter Malan die wêreld se goed doen. Nou kan hy agterkom wat jy werklik vir hom beteken, en as hy enigsins nog ’n gewete in hom het, hoop ek dit ry hom bloots. Ek sal Lettie vertel jy is ’n rukkie weg, êrens oorsee in die een of ander land. En ek sal net eenvoudig voorgee ek weet nie waarheen jy is nie, en klaar. Bel nou die stasie, Miempie!”
Selfs die Spoorweë is nie aan Marista se kant nie. Daar is ’n trein om halftwaalf. Daar is selfs plek. Marista voel die web ál nouer om haar span. Dit lyk nie asof sy uit hierdie penarie gaan loskom nie …
Sy gryp wanhopig na die enigste strooihalm wat oorbly. “Ek sal nooit klaarkry nie, Ouma. Dis nou agtuur. Die trein vertrek om halftwaalf. Ek sal nooit alles ingepak kry en …”
“Jy het niks om in te pak nie. Ons gaan nou alles wat jy nodig het, in die winkels koop, tasse en al, en dan is dit net nodig om ’n etiket aan te heg en jy is gereed.”
“Hoekom?” wil sy verbaas weet. “Ek het mos genoeg klere en …”
Ouma is nou openlik ongeduldig. Hemel, die kind is mos nie werklik só onnosel nie! Wat is dit vanmôre met haar verstand?
“Waar het jy gehoor van ’n huishoudster wat modelrokke dra? Moenie laf wees nie.” Sy skud haar kop meewarig. “As jy darem nie jou ouma gehad het nie, Marista, wonder ek waar sou jy beland het.”
Marista moet vinnig sluk. Bepaald nie op Duiwelskloof nie, het sy amper hardop gesê, maar dit toe maar daar gelaat. Dit help nie om nou te kere te gaan nie. Sy moes eerder haar gesonde verstand gebruik het.
Soos ’n lam wat ter slagting gelei word, volg Marista tant Miemie ’n rukkie later by een van die groot kettingwinkels in. Klop-klop met haar kierie stap sy reg op ’n ry rokke af: Uitverkoping! Fantastiese aanbod teen weggeepryse! – lees haar verstarde oë. Ouma bedoel tog nie regtig … Maar ouma Miemie bedoel dit! Marista staan soos ’n verdwaalde skaap tussen die rye rokke terwyl haar ouma kliphard sake doen en dan nog redekawel ook!
“Ek neem ses van hierdie rokkies, juffrou. Ek kry darem seker afslag vir kontant, hè?” hoor Marista haar ouma sê, en sy kyk vinnig om haar rond. Sy sterf as die een of ander bekende haar nóú moet sien! Sy het nog nooit in haar lewe by ’n kettingwinkel rokke gekoop nie, en dan staan sy nogal breed in ’n tou by die betaalpunt!
“E … nee, dame, jammer, maar hierdie rokkies word reeds so spotgoedkoop verkoop dat ons nie nog …”
“Dit maak nie saak nie. Ek betaal kontant en ek vat sés rokke. Kyk. Hier is my geld. Ek wil nog onderklere en nagklere en skoene en tasse en allerhande ander dinge ook hê. Dus verwag ek ’n afslaggie. Gaan roep jou hoofdame.”
Terwyl hulle wag, tree Marista vinnig nader, hewig ontsteld. “Wat makeer Ouma? Ek kan mos vir die goed betaal!”
Sy ontvang ’n stralende glimlag. “Natuurlik, kind. Dis sommer vir die lekkerte. Ek weet nie wanneer laas ek so lekker inkopies gedoen het nie! Wag, stil. Hier kom sy.”
Marista laat vinnig hoor: “Ouma, ek gaan nie daardie goedkoop goed dra nie! Ouma mors net Ouma se geld.”
“Dis huisdrarokkies. Ek sal netnou daar by die effens duurder goed vir jou ’n deftige dingetjie koop om mee dorp en kerk toe te gaan. Bly jy nou stil. Ek doen sake.”
En dat sy kan sake doen, is gewis. Naderhand is die verkoopsbestuurder ook daar en ’n halfuur later gooi hy sy hande in die lug en stap weg … en tant Miemie glimlag ingenome. En ook glad nie ’n slegte afslaggie nie!
Met die afgryse duidelik in haar oë, kyk Marista na die bondeltjie rokke op die toonbank.
“Dis maar sewe rokkies. En ek sweer hulle trek uitmekaar ná die eerste was, Ouma …”
“Sewe is meer as genoeg. Wat wil jy met meer maak? ’n Drarokkie vir elke dag en ’n goeie enetjie vir Saterdagmiddag en Sondag. ’n Huishoudster het selde meer as dit in haar kas,” laat tant Miemie blykbaar alleswetend hoor.
By die skoenafdeling steek Marista soos ’n steeks donkie vas. Wat te erg is, is te erg!
“Ek sal nie daardie plat, bruin skoolskoene dra nie, Ouma! Ek sál nie!”
“Dis goeie, stewige, duursame skoene om in die huis mee te loop. Of wil jy met hoëhakskoene jou huiswerk doen?”
Marista se oë vernou. “Ek is nie van plan om huiswerk te gaan doen nie, Ouma. Ou Sabien is mos daar. Ek sal nie daardie liederlike goed aan my voete trek nie. Ek sê dit nou. Ek loop liewer kaalvoet.”
Ouma sug. Miempie is darem regtig moeilik vanmôre. “Nou gee dan maar van die sandale aan. Nee! Nie met polvye nie, dankie. Daardie in die hoek wat plat is. Maar jy gaan spyt wees, Miempie. Jy dink nou Ouma weet niks nie … Onse hert, mens! Dis dan net ’n paar plastiekbandjies oor die voet en nog vasgegom boonop! Die laaste tyd gom hulle mos alles vas – skoene, meubels, alles. G’n wonder die goed hou skaars ’n week nie. En dit kos amper ’n fortuin! Dis bloedgeld!”
“Ek gee nie om wat die prys is nie, maar ek wil daarvan hê,” laat Marista beslis hoor, hoewel haar oë die goedkoop sandale met afsku beskou. Liewer dít as daardie beestonge wat Ouma wou koop!
Maar skielik is dit of sy die humor in die hele situasie sien. Is dit werklik sý, die bekende model Marista Minnaar, wat hier staan en rokke en sandale op ’n uitverkoping koop? Teen wil en dank begin haar lippe plooi.
“Ek sien daar anderkant nóg uitverkopingsandale. Is dit goedkoop genoeg vir ’n arm huishoudster?” wil sy droog weet, en Ouma se ogies flits vinnig in die rigting waarheen Marista wys.
“Haai, ek het dít nooit raakgesien nie! Ja, waarlik! Vat een paar van hierdie sandale terug, en gee my een paar van daardie in hul plek. My aarde, Miempie, dis nou gaaf dat jy dit raakgesien het. Dat ek dit nou kon miskyk. Ek het dan so ’n oog vir winskope!”
Hulle giggel skielik soos twee stout kinders, en Marista skud haar kop magteloos.
“Ouma! Waarmee is ons twee besig? Hierdie ding … ek weet nie so mooi nie. Dit gaan nie werk nie!”
Tant Miemie klop met haar kierie. “Dit gaan! Dit sal. Dit móét! Wag maar, jy sal nog sien,” laat sy selfversekerd hoor, maar Marista voel nie beter nie. Ouma kan maklik praat. Dis nie sý wat netnou op die trein moet klim nie.
“Nou nog net twee middelslagtasse en dan is ons klaar.”
“Ek het hope tasse by die woonstel, Ouma.”
“Nie daardie duur leergoed nie, kind. Dit stink van die geld op ’n afstand. Eerder daardie van karton.”
Marista slaan haar oë omhoog. Ek veronderstel sy gaan vir my donkerblou kniebroeke en flennienagrokke koop, dink sy en slaak ’n innerlike sug van verligting toe tant Miemie by die onderkleretoonbank verbystap na die afdeling vir tasse. Ouma het blykbaar vergeet van die onderklere en Marista sal haar gewis nie daaraan herinner nie. Sy sal darem ten minste haar eie onderklere en nagklere kan saamneem. Darem iets om voor dankbaar te wees, dink sy meewarig.
Vir die bekende model is dit ’n powere bondeltjie inkopies wat ’n rukkie later op haar bed oopgesprei lê, gereed om ingepak te word in die twee kartontasse wat oopgemaak staan. Die teensin in Marista groei aan. Hoe gaan sy dit ooit oorleef?
Tant Miemie bekyk die inkopies met ’n arendsoog en knik dan tevrede. “Goeie, dienlike, wasbare rokkies. Net die ware Jakob. Jy kan maar inpak, Marista. Jy moet dit liewer self doen. Lucie sal nie begryp wat aangaan as sy sulke goed vir jou moet inpak nie.”
“Ouma kan dit weer sê. Ek dink nie, of liewer, ek is oortuig daarvan daar hang nie sulke klere in háár kas nie.”
“Nee, want sy kry mos al jóú ou klere, wat vir ’n ander mens nog jare kan diens doen. Sy behoort ook ’n slag swaar te kry. Julle twee is ewe bederf,” laat tant Miemie gevat hoor en Marista bly maar liewer stil. Soos sy nou voel, kan sy gerus voor Lucie, haar huishoudster, op haar knieë gaan neerval en smeek om met haar plekke te ruil.
Dis toe sy die laaste tas toeknip, dat iets haar byval. “Ouma! Ek het totaal van geld vergeet! Ek het omtrent vyfhonderd rand kontant in my beursie. Sal ek die bank nog betyds haal?”
“Om wat mee te doen? Wat wil jy met geld doen?”
“Maar ek moet tog geld hê! En ek moet ook gaan reël dat hulle vir my ’n bedrag oorplaas na die tak op Middeldraai …”
“Dit doen jy nie. O nee, meisiekind, dit doen jy nie! Vyfhonderd rand is oorgenoeg vir jou om mee deur te kom totdat jy jou eerste maand se salaris kry. Waar het jy gehoor van ’n huishoudster met ’n bankrekening? Jy gaan net alles bederf …”
“Maar ek kan mos nie net met vyfhonderd rand die wye wêreld invaar nie!” protesteer Marista heftig, en gaan sit dadelik op ’n stoel. “Ouma, ek dink nie ek gaan verder voort met hierdie ding nie. Nee, laat ék nou praat, asseblief. Ek het sommer blindelings in hierdie ding gestap sonder om dit regtig van alle kante te oorweeg. Ek gaan nou dadelik na Duiwelskloof bel en hulle sê dat ek nie meer kom nie. Ouma, begryp tog …”
“Al wat ek begryp, is dat jy ’n papbroek en ’n lafaard is, ’n mens op wie se woord jy nie kan peil trek nie. Goed. Doen wat jy wil, maar dit sê ek vir jou, Marista: Moenie by my kom huil as dinge in die toekoms vir jou lelik skeefloop nie, want jy sal dit verdien, en ek sal geen simpatie hê nie.”
Nie Marista óf tant Miemie is verbaas dat laasgenoemde weer die beste uit die stryd tree nie en dat, toe die trein gereed staan op die perron om na die Noorde te vertrek, Marista veilig in ’n kompartement sit – tweede klas, natuurlik, soos tant Miemie besluit het. Marista sweer dat as sy net kon, haar ouma haar in die derde klas sou laat ry het.
Toe die trein sy eerste waarskuwende fluit laat hoor, soen hulle mekaar innig, albei nou regtig bang vir die speletjie wat aan die gang gesit is. Marista is so bang dat sy gerus hardop kan huil daarvan, en tant Miemie begin ook nou vrese kry. Nie dat sy dit wys nie, maar diep in haar hart woel die kommer met alle mag om na die oppervlak te kom. Sy het alles so mooi beplan, maar sê nou maar die ding slaag nie? Sê nou maar sy stuur Miempie nou werklik na haar ongeluk en hartseer toe? As daardie Michael net nie lol nie!
Maar dis reeds te laat om nou bedenkinge te kry. Die laaste waarskuwende fluit klink in hul ore en stadig begin die treinwiele rol …
“Onthou jou naam!” skree tant Miemie en dan moet sy nog harder agterna roep: “En hou jou handsak vas, kind! Dis ál wat jy het!”
Marista waai en waai totdat sy nie meer die kierie in die lug sien nie, en sak dan op die bank neer. Sy staar strak voor haar uit terwyl die treinwiele haar ál verder wegdra van alles wat bekend is. Asof in ’n droom span haar vingers om haar handsak. Nadat ’n gedeelte van die treinkaartjie betaal is – Ouma het die res bygedra, baie goedgunstiglik – is daar ’n skamele vierhonderd rand oor.
Net vierhonderd rand … Dis ál wat sy besit van nou af – dit en ’n geleende naam … Miemie Greyling. Sy voel die histerie in haar opborrel. Hoekom het sy haar tog deur Ouma laat ompraat tot iets so gekliks, so waansinnigs?
Sy stap na die klein kompartementjie aan die onderpunt van die wa en bekyk haarself goed in die spieël bokant die wasbak. Hemel, sy herken haarself skaars! Ouma hét haar darem onder hande geneem. Weer voel sy hoe die histerie na bo borrel terwyl sy die afgelope oggend in oënskou neem.
Toe sy eindelik die twee goedkoop tasse klaar gepak het, was ouma Miemie nog nie tevrede nie.
“Gaan kam nou uit daardie muisnes van jou en kom hier,” het sy beveel, en Marista het gelate die byderwetse kapsel gaan uitborsel. Toe het sy haar gesig gaan skrop, ook op Ouma se bevel, totdat die laaste tikkie grimering af was en haar gesig soos ’n spieël geblink het. So mak – en net so hulpeloos – soos ’n lam het sy gesit en toekyk hoe Ouma haar uiterste bes probeer het om haar binne die bestek van ’n kwartier van vyf-en-twintig na agt-en-dertig jaar te laat verouder, sonder veel sukses. Ondanks die stywe oumabollatjie agter die kop, sodat sy amper Chinese oë daarvan gekry het, en die afwesigheid van enige verf, soos Ouma na die grimeermiddels verwys, was sy steeds pragtig. Ouma het onvergenoeg na die pragtige vel gekyk.
“Jy lyk nou éérs jonk,” het sy ontevrede laat hoor. “Nóú lyk jy vyftien. Kind, waarom moet jy so pragtig wees?” Marista het maar geswyg teen hierdie onredelike aantyging, en Ouma het voortgekla: “As jy net ’n paar puisies of moesies wil ontwikkel …”
“’n Vrou kry nie meer op agt-en-dertig puisies nie, Ouma,” het sy verduidelik, maar soos altyd was die alwyse tant Miemie gereed met ’n antwoord: “Gefrustreerde oujongnooiens wel. Êrens moet dit uitbars. Laat ek sien …” Ouma se vlytige vingers het weer doenig begin raak, en ná ’n rukkie het sy sugtend op die bed neergesak.
“Dis die beste wat ek kan doen. Ek vrees daar is nie veel aan te doen nie. Jy moet maar sê jy dra jou jare goed. En hou op om soos ’n koningin op ’n rooi tapyt te stap. Loop effens krom en stokkerig …”
“Ouma, ek gaan nie met hierdie ding wegkom nie. Ek sê Ouma …”
“Ag, twak, Miempie! Hoe meer ek na jou kyk, hoe meer begin jy vir my soos ’n regte oujongnooi lyk. Nee wat, jy sal deug.”
“O, baie dankie,” het sy sarkasties geantwoord, maar natuurlik het dit verlore gegaan. Ouma is net vatbaar vir enige verskuilde boodskap wanneer sy wil, dit het Marista al begin besef.
Terwyl sy haar nou staan en bekyk, lyk Marista vir haarself minstens honderd jaar oud. As Wouter haar nou moet sien … Dan verstil die geamuseerde vonkeling in haar oë.
Wouter … Dis weens hom dat sy nou hier staan, op pad na ’n onbekende bestemming. Sy draai vinnig van die spieël af weg. Sy wil nie aan hom dink nie.
Toe tant Miemie haar woonstel binnestap, lui die telefoon dringend. Sy bedink eers die saak, en besluit dan om dit maar te antwoord. Die een of ander tyd sal hulle wel moet hoor.
“O, Lettie-kind, dis jy!” laat sy vrolik hoor toe sy die stem aan die ander kant herken. “O, jy soek my al lank? Ek is jammer, kind. Ek het ’n paar dringende … e … sakies in die stad gehad. So pas ingekom. Hm? O, Marista? Nie by haar woonstel nie? Ja, ek weet sy is nie daar nie. Nee, kindjie, sy is ook nie hier nie. Nie met ’n oog gewaar nie. Sy is mos weg. Ja, kindjie, weg – skoonveld weg. Hm? Nee, ek weet ook nie waarheen nie. Sy het net ’n nota gelos om te sê sy gaan ’n rukkie weg. Onbepaald glo. Ag nee wat, Lettie. Ek is nie danig bekommerd nie. Marista is vyf-en-twintig. Dis hoog tyd dat sy na haarself leer kyk. Jy sê Wouter is bekommerd? Nou raai, nè? Só gaaf van hom. Jammer, kindjie, maar ek kan nie help nie. Tata!”
Lettie laat die telefoon sak en byt haar onderlip vas. Marista weg! Onbepaald!
Sy swaai om toe Wouter Malan in sy kantoordeur verskyn. “Het jy haar nog nie gekry nie, Lettie?”
“Nee.” Haar stem klink bot, onvriendelik, maar die man merk dit nie op nie. Hy is te bekommerd.
“Waar de duiwel sal sy wees? Sy weet mos sy moes vanoggend kom aanpas. Het jy haar al by haar ouma gesoek?”
“Ja. So pas. Sy is nie daar nie. Sy is weg.”
“Weg?”
“Ja. Weg. Soos tant Miemie dit gestel het: skoonveld weg.”
Hy kyk haar fronsend aan. “Luister, ek is nie lus vir grappies nie. Soek haar totdat …”
“Jy kan haar self verder soek, Wouter Malan.” Die hele affêre begin nou op Lettie se senuwees werk. Sy is gek van bekommernis oor Marista. “Ek sê jou haar ouma sê sy is ’n onbepaalde tyd weg sonder om te sê waarheen. Dus moet jy maar self die soektog verder voortsit as jy haar wil terughê, en ek is glad nie seker dat ek bly sal wees as jy haar kry nie.”
Wouter stap nader, die ongeloof duidelik op sy gesig. Die altyd gewillige, slaafse Lettie het nog nooit só met hom gepraat nie. Wat gaan vandag aan? Eers daag Marista nie op nie, en nou is dit weer Lettie wat heeltemal buite haar aard optree.
“Wat bedoel jy met onbepaald weg? En wat bedoel jy dat jy …”
Lettie se groenbruin oë blits. “Ek bedoel presies wat ek sê! Marista is weg en dis jóú skuld!”
“Myne?”
“Ja, joune! Of dink jy werklik Marista is te vinde daarvoor om tweede viool vir jou swetterjoel ander nooiens te speel?”
Dit lyk asof die modebaas se oë uit sy kop wil peul. “Is jy heeltemal van jou verstand af, Lettie? Hoe durf jy beweer dat ek …?”
“Ek beweer dit nie. Ek sê dit! Daar was gisteraand wéér ’n vroumens in jou woonstel …”
Sy hand skiet uit en kry haar aan die een mollige arm beet, en nou begin sy oë ook gevaarlik flits. “Ek ontken dit nie. Ek het gisteraand ’n sakevriendin onthaal. Maar wil jy beweer, of sê dat ek …?”
“Is dit wat jy hulle noem – sakevriendinne! Hmpff!” Lettie snork kliphard, onbewus daarvan dat sy daardie geluid by tant Miemie afgeluister het en Wouter Malan, die verfynde heer, kry ’n pyntrek op sy gesig. Maar dit skrik Lettie gans en al nie af nie. Sy wens hy kry ’n opregte kramp, so ’n … bigamis! Dis bekommernis en teleurstelling wat haar laat voortborrel:
“Marista het agtergekom hoe jy haar agter haar rug bedrieg en sy het weggeloop. En sy het die regte besluit geneem! Jy behoort jou te skaam! Om ’n meisie soos Marista te bedrieg met … met daardie soort meisies wat te vinde is vir sulke dinge, en dan doen jy jou so goed voor … so ’n ware heer! Hmpff!”
Hierdie keer is dit sommer ’n volbloed snork. Sy draai weg en ’n oomblik lank heers ’n verslae stilte. Wouter sak op die kant van die lessenaar neer asof sy bene skielik onder hom padgee, terwyl Lettie haar neus driftig snuit en hard op haar tande byt om die snikke te keer. Behalwe dat sy verskriklik bekommerd oor Marista is, kan sy haar teleurstelling in Wouter Malan in geen woorde beskryf nie.
Sy het van die eerste dag af ’n bewondering vir dié man gekoester toe sy danksy tant Miemie as ’n groentjie hier ingestap het. Haar bewondering was nie net vir hom as modeontwerper nie, maar ook as man en as mens. Hy is briljant in sy werk en maak vinnig opgang in die modewêreld, en tog is hy nie verwaand daaroor nie. Die mense wat saam en onder hom werk, weet hy is altyd hoflik en redelik, hoewel hy net die beste vereis. Tog is hy altyd gou om lof toe te swaai waar dit verdien word, en hy het die afgelope maande duidelik aan Lettie getoon dat hy haar as uiters bekwaam beskou. Hy het haar sy regterhand begin noem. En nou … dié teleurstelling: Wouter Malan het voete van klei.
“Lettie … Lettie, glo jy werklik ek is … dáárdie soort man?”
Sy aarsel eers, maar antwoord dan reguit: “Dis waar, want … ek was gisteraand by jou woonstel en … ek het met my eie oë gesien …”
“Hoekom het jy juis gisteraand na my woonstel gekom? Ek het jou al dikwels in die verlede daarheen genooi, maar tot dusver het jy dit nog altyd van die hand gewys; seker te preuts om na ’n ongetroude man se woonstel te kom.”
Sy draai terug en haar oë blits weer gevaarlik. “Jy hoef nie te smaal oor my preutsheid nie, Wouter Malan. Ek is trots daarop dat ek nog beginsels het, nie soos …”
“Nie soos ek nie, wou jy sê.” Sy gesig verhard. So ook sy oë. “En noudat jy seker is ek is beginselloos … gaan jy ook verdwyn soos Marista?”
“Ek … oorweeg dit. Ek wonder lankal of ek nie maar moet terugkeer plaas toe nie. My twee broers sit alleen daar sonder sorg. My plig is eerstens daar …”
“Jy het natuurlik nie ook ’n plig teenoor my nie? Ewemin as wat Marista ’n plig teenoor my het.” Hy lag kortaf. “Ek moet sê, jou en Marista se lojaliteit verstom my.”
“Wouter …”
“Wel, aangesien ek nie laer in jou oë kan daal as wat ek reeds is nie, kan ek maar doen wat ek van plan is om te doen.”
“Wat bedoel jy?”
“Ek gaan jou hou by ons kontrak of het jy daarvan vergeet? Dit verval eers oor drie maande. Waag jy dit net om my ook in die steek te laat, dan sal ek jou deur die polisie op daardie plaas laat haal, begryp jy? Dis genoeg dat Marista van my ’n gek maak. Ek gaan dit nie ook van jou sluk nie. Daar is nog iets. Aangesien jy die een is wat Marista teen my vergiftig het …”
“Ek het nie!”
“Nie? Waar kom sy dan daaraan dat ek vroumense in my woonstel aanhou?”
“Wouter, moenie my woorde verdraai nie! Ek het nooit gesê jy hou vroumense in jou woonstel aan nie …”
“Dit kom op dieselfde neer. Laat dit daar. Wat ek wou sê, is dat jy van hierdie oomblik af my babawagter is. Van nou af beweeg ek nêrens sonder jou nie, begryp jy my? Sodat, as Marista die dag terugkeer, jy haar kan vertel dat ek my gedra het, dat ek nie heerlik rondgekuier het solank sy weg was nie. Hopelik glo sy jou dan net so geredelik as wat sy jou nou geglo het.”
“Wouter, asseblief, ek het nie …”
“Ek wil die saak nie verder bespreek nie. Laat ons aangaan met ons werk. Daar is nou baie te doen. Die ontwerpe wat vir Marista gemaak is, moet Sonja nou aanpas. Ek wil dit vanmiddag om vyfuur klaar hê en ons pas vanaand nog. Dit kan nou nie anders nie. En as jy al ooit in jou lewe gewerk het, sal jy nóú werk, my liewe Lettie. Ek ook. Van hierdie oomblik af sal ek nie meer tyd hê vir daardie swetterjoel nooiens, soos jy hulle noem nie. En nadat ons vanaand klaar aangepas het, kom jy saam na my woonstel en ons bespreek die aanpassings en veranderings daar. Dis ’n bevel. Môreoggend moet die naaisters daarmee begin.”
“Ek sal nie na jou woonstel kom nie.”
“Jy sal, Lettie. Jy is heeltemal veilig. Jy is net my babawagter, onthou?”
Hy stap uit en Lettie sak agter haar lessenaar neer. Sy het nie geweet Wouter Malan kan só kwaad word nie!
Lettie kry inderdaad nie tyd om haar te veel oor die huidige stand van sake te bekommer nie. Wouter voer sy dreigement letterlik uit en sy is werklik dankbaar om daardie aand op die bank in sy woonstel neer te sak en ’n lafenis te ontvang. Sy het vandag haar bene al afgehardloop.
Dit was net Lettie voor en Lettie agter, Lettie hier en Lettie daar, totdat sy later kon skree. Maar met ’n verbete vasberadenheid het sy niks laat blyk nie. Sy weet hy wil haar terugbetaal omdat hy vas oortuig is dit was sý wat Marista naaldgesteek het, en sy weet dat hy haar in dié stadium ook nie sal glo as sy hom die versekering gee dat dit nie sy is nie. Dus …
Terwyl hulle die laaste veranderings bespreek wat die volgende dag aangebring moet word, beskou sy die woonstel vlugtig. Soos sy verwag het, is dit smaakvol en deftig sonder om oordrewe te wees. Gee die duiwel sy eer, sê sy meewarig vir haarself. Wouter Malan is ’n man met fyn smaak.
Sy betrap sy oë op haar en draai haar blik vinnig weg. “Lettie, terwyl ons die eerskomende weke baie in mekaar se geselskap sal wees, kan ons gerus die strydbyl voorlopig begrawe. Jy weet dat ek sosiale verpligtinge het, en jy gaan my na almal vergesel en daarin bystaan.”
“Wouter Malan het ’n meisie soos Marista nodig om hom na sulke plekke te vergesel, nie iemand soos ek nie,” kap sy teë. “Die meisie saam met wie jy in die openbaar verskyn, moet ’n advertensie vir jou wees en ek …”
“Ek is op hierdie oomblik moeg en sat van advertensies. Jý gaan my vergesel, Lettie.”
“Wouter, moenie hierdie ding te ver dryf nie! Dis verspot dat ek jou moet oppas …”
“Dit is nie verspot nie. Daar is môreaand al ’n dinee en jy gaan saam met my. Ek sal jou om sewe-uur by jou woonstel kry.”
“Maar wat sal ek aantrek?” laat sy ontsteld hoor.
“Net wat jy wil. Ek gee nie ’n duiwel om nie,” laat die verfynde modebaas met ’n bitter laggie hoor.