Читать книгу Samobójstwo a dusza - James Hillman - Страница 11

[1] Dosł. „zamordowanie siebie/samego siebie” (przyp. tłum.).

[2] „Choroba psychiczna/umysłowa, obłęd, szaleństwo, niepoczytalność” (przyp. tłum.).

[3] William Blackstone, Commentaries on the Laws of England, t. IV: Of Public Wrongs [1752–1765], Beacon Press, Boston 1962, ss. 211–212.

[4] Zwłoki samobójcy, często z kołkiem wbitym w serce, grzebano zwykle na skrzyżowaniach i rozstajach dróg.

[5] Metoda ta została opisana już przez Shakespeare’a w Hamlecie [Akt 2, Scena 2]: „…wpędzi[ć] w obłęd winnych/ Strwoży[ć] niewinnych, spłoszy[ć] nieświadomych,/ Oczy i uszy wprawi[ć] w zdumienie”, tłum. Maciej Słomczyński.

[6] Zaliczenie samobójstwa w poczet chorób umysłowych/psychicznych (przyp. tłum.).

[7] S.E. Sprott, The English Debate on Suicide: from Donne to Hume, Open Court Press, LaSalle, Ill. 1961, s. 112 (podkreślenie moje – Th. Sz.).

[8] Angielski termin prawniczy, łac. „niespełna rozumu, niepoczytalny” (przyp. tłum.).

[9] William Blackstone, Commentaries on the Laws of England, s. 212.

[10] Isaac Ray, A Treatise on the Medical Jurisprudence of Insanity [1838], red. Winfred Overholser: Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1962, ss. 273–274.

[11] Ibid., s. 274.

[12] Jean Étienne Dominique Esquirol, Mental Maladies: A Treatise on Insanity [1838], faksymile wydania z 1845 roku, Hafner, New York 1965, ss. 281–312.

[13] Inaczej: „wspomagane samobójstwo z udziałem lekarza” (przyp. tłum.).

[14] Pojęcie freudowskie, analiza prowadzona przez osobę niebędącą lekarzem (wszystkie kolejne przypisy dolne pochodzą od tłumacza).

[15] Ang. speaking in wisdom jest wyrażeniem biblijnym.

[16] Wyd. pol. James Hillman, Re-wizja psychologii, Warszawa 2016.

[17] W tym akapicie Hillman nawiązuje do podziału na ścieżkę prawej i lewej ręki, wywodzącego się z tradycji tantrycznej Wschodu oraz zachodniej tradycji ezoterycznej, a także istniejącego w żydowskiej Kabale („prawa” i „lewa ręka” Boga). Podział ten odnosi się do dwóch rodzajów podejścia, odpowiednio do sztuki tantry i sztuki magicznej czy też, szerzej, do poznania jako takiego. W ścieżce prawej ręki, mówiąc najogólniej, główną rolę odgrywają aspekty racjonalne, moralne, uporządkowane, duchowe, jasne („biała magia”) i świadome (ogólnie „pozytywne”, „czyste”, „dobre”). Tymczasem w ścieżce lewej ręki główną rolę odgrywają aspekty irracjonalne, amoralne, nieuporządkowane, cielesne, ciemne („czarna magia”), nieświadome i nieuznające żadnych tabu (ogólnie „negatywne”, „brudne”, „złe”). Notabene łacińskie słowo sinister – od którego wywodzi się angielskie sinister – znaczy zarówno „lewy, po lewej stronie”, jak i „ciemny, mroczny, nieszczęśliwy [omen], niepomyślny, zły”, tymczasem dexter to „prawy, po prawej stronie” i „pomyślny, dobry, korzystny, szczęśliwy [omen]”. Por. także: „…nie wie (ang. know) twoja lewa ręka, co czyni prawa” Mt 6, 3 [Biblia Tow. Św. Pawła].

[18] Nawiązanie do tytułu rozdziału „O rzeczach pierwszych i ostatnich” w dziele F. Nietzschego Ludzkie, arcyludzkie.