Читать книгу Medycyna w Polsce - Janusz Skalski - Страница 9

Wielokroć próbowano odpowiedzieć na pytanie, od kiedy posługa medyczna istniała na ziemi polskiej. Pierwszym odnotowanym w pismach polskim lekarzem, lub też osobą uważaną za lekarza, był Jan Smera, o którym wzmiankowano, że działał ok. 990 r. w otoczeniu Władimira I (Włodzimierza Kijowskiego)[30] . Prawdopodobnie nie był narodowości polskiej (tzn. słowiańskiej, z terenów obecnej Polski)[31] , ale wywodził się z grupy etnicznej Połowców (inaczej Kumanów), ludu pochodzenia ałtajskiego, który przywędrował ze stepów Kazachstanu. Opisano go jednak jako „polskiego lekarza”, zatem traktujemy go jako pierwszą osobę powiązaną z Polską i udzielającą posług lekarskich[32] .

W późniejszej wielowiekowej historii medycyny średniowiecza i czasów nowożytnych, tej, którą zwyczajowo traktujemy jako polską, istotny udział mieli przedstawiciele różnych narodowości, pochodzący z sąsiednich albo też odległych regionów Europy i Azji. Wieki zatarły te szczegóły, ale nie jest tajemnicą, że liczni wybitni przedstawiciele polskiej medycyny nie byli Polakami. Personalny kosmopolityzm antenatów naszej medycyny w żadnej mierze nie umniejsza jej międzynarodowej pozycji i wkładu do powszechnych dziejów nauki. Fakt, że obcokrajowcy wybierali polską ziemię, że właśnie tu znaleźli swoje miejsce i odpowiednie warunki do uprawiania zawodu lekarskiego, a w późniejszych wiekach także do naukowego rozwoju, może tylko dobrze świadczyć o pozycji kraju leżącego w dorzeczu Wisły i Odry. Podobnie mieszkańcy Polski wyjeżdżali na południe i zachód, aby zdobywać wykształcenie, i bardzo często tam się osiedlali. W ten sposób tworzyła się medycyna powszechna – dzieło wspólne wielu narodów, a równocześnie medycyna polska wypracowywała sobie z wolna międzynarodową pozycję.