Читать книгу Kosmetologia t. 1 - Группа авторов - Страница 8

U osób dorosłych jest to kość pojedyncza stanowiąca górne ograniczenia kości okolicy twarzy. Kość czołowa powstaje z dwóch głównych punktów kostnienia, tzw. lewego i prawego. Punkty te zlokalizowane są w okolicach późniejszych guzów czołowych. U noworodka kość czołowa składa się z dwóch niezależnych części połączonych za pomocą szwu czołowego. Począwszy od 1,5–2. roku życia rozpoczyna się proces zrastania części prawej i lewej. Szacunkowo między 8. a 14. rokiem życia szew czołowy zanika (proces kostnienia szwu). Jednak u 8–10% populacji pozostaje on jako odrębna struktura anatomiczna – tzw. sutura metopica.

Kość czołowa składa się z czterech zasadniczych części: dwóch nieparzystych – łuski czołowej i części nosowej, oraz jednej parzystej – dwóch części oczodołowych (ryc. 1.3 i 1.4).

Rycina 1.3.

Czaszka z przyczepami mięśni widziana od przodu.

Źródło: według R. Aleksandrowicz, B. Ciszek, A. Krasucki, Anatomia człowieka. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.

W obrębie łuski czołowej możemy wyróżnić dwie powierzchnie: zewnętrzną i wewnętrzną.

Powierzchnia wewnętrzna łuski czołowej ma kształt wklęsły i stanowi ograniczenie przedniego dołu czaszki. Dzięki bezpośredniej bliskości graniczy z oponami mózgowymi pokrywającymi płat czołowy mózgowia. Do dwóch najważniejszych struktur anatomicznych leżących na powierzchni wewnętrznej należą: bruzda zatoki strzałkowej górnej (znajduje się w niej naczynie żylne pod postacią zatoki strzałkowej górnej) oraz grzebień czołowy (miejsce przyczepu sierpa mózgu).

Rycina 1.4.

Czaszka widziana ze strony prawej.

Źródło: według R. Aleksandrowicz, B. Ciszek, A. Krasucki, Anatomia człowieka. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.

Powierzchnia zewnętrzna łuski czołowej ma w części górnej kształt wypukły, w dolnej zaś bardziej płaski. Możemy na niej wyróżnić szereg struktur. Obustronnie, bocznie w stosunku do linii pośrodkowej ciała, w połowie wysokości kości znajdują się dwie wyniosłości będące, jak wcześniej wspomniano, niezależnymi ośrodkami kostnienia – guzy czołowe. Poniżej guzów czołowych nad oczodołami możemy dostrzec łuki brwiowe. Między łukami brwiowymi, tuż powyżej kości nosowych, leży spłaszczony obszar zwany gładzizną. Oprócz wymienionych elementów w obrębie powierzchni zewnętrznej łuski kości czołowej wyróżniamy:

• wyrostek jarzmowy (łączy kość czołową z kością jarzmową),

• kresę skroniową (stanowi górny brzeg przyczepu początkowego mięśnia skroniowego),

• brzeg ciemieniowy (łączy kość czołową z kością ciemieniową).

Strukturą wartą omówienia oddzielnie jest brzeg nadoczodołowy.

Brzeg nadoczodołowy stanowi górny brzeg oczodołu. W jego obrębie możemy zaobserwować dwa otwory/wcięcia:

• wcięcie/otwór czołowy (frontal notch/foramen) – zwykle leży bardziej przyśrodkowo od wcięcia/otworu nadoczodołowego, najczęściej zawiera gałąź przyśrodkową nerwu nadoczodołowego,

• wcięcie/otwór nadoczodołowy (supraorbital notch/foramen) – zwykle leży bardziej bocznie od wcięcia/otworu czołowego, najczęściej zawiera naczynia nadoczodołowe i gałąź boczną nerwu nadoczodołowego.

UWAGA!

Wcięcie/otwór czołowy i nadoczodołowy mogą przyjąć formę ubytku (czyli wcięcia) lub otworu w obrębie brzegu nadoczodołowego. W przypadku otworu gałęzie boczna i przyśrodkowa nerwu nadoczodołowego oraz naczynia nadoczodołowe są oddzielone mostem kostnym od brzegu górnego oczodołu.

W obrębie części oczodołowych możemy wyróżnić:

• dół gruczołu łzowego (zagłębienie w bocznej części sklepienia oczodołu, w którym leży gruczoł łzowy),

• dołek bloczkowy (dół dla kolca bloczkowego),

• kolec bloczkowy (miejsce przyczepu bloczka mięśnia skośnego górnego),

• wcięcie sitowe (wcięcie dla kości sitowej),

• brzeg klinowy (dla połączenia z kością klinową).

Ostatnią z omawianych części jest część nosowa. Leży najbliżej linii pośrodkowej, w pobliżu kolca nosowego i brzegu nosowego.

UWAGA!

Dzięki obecności w obrębie kości czołowej dwóch zatok czołowych spełnia ona definicję tzw. kości pneumatycznej. Zatoki czołowe oddzielone są od siebie przegrodą zatok czołowych. Uchodzą do przewodu nosowego środkowego.