Читать книгу Эргэ өтөх хоноһото - - Страница 6

Мин тус бэйэм, баччаҕа этэҥҥэ сылдьыахха, абааһыны көрбөтөҕүм. Дьиҥэр баран эттэххэ, көрүөхпүн даҕаны баҕарбаппын. Ол да буоллар, билигин даҕаны эргэ быраҕыллыбыт өтөхтөргө, киһи уҥуохтаах сирдэргэ соҕотоҕун сылдьыахпын куттана, дьаархана саныыбын.

Сэрии саҕана этэ. Дибдир Мэхээс холкуоска биригэдьииринэн үлэлиирэ. Мин киниэхэ көмөлөһөрүм. Отчуттары кэрийэ сылдьан ким төһөнү үлэлээбитин таабыллыыбын. Сир мээрэйдиибин, бугулларын холоон көрөбүн, кэбиһиллибит оту тутабын. Холкуоспут бухгалтера Георгий Романов: «Дьон үлэтин туох баарынан, үлүннэрбэккэ да, көҕүрэппэккэ да чиэһинэйдик тут. Үлүннэрдэххинэ бэйэҕиттэн тутуохпут», – диэн бэрт кытаанахтык эппитэ.

От ыйын бүтүүтүн саҕанааҕы кураан күннэр. Күн наһаа чаҕылыччы тыган, чэмэлийэн аҕай турар. Тыала-кууһа суох буолан, дьөрү сэбирдэх да хамсаабат. Күнүскү чэй саҕана Кустаах диэн алааска от мунньааччы дьахталларга бэҕэһээҥҥи үлэлэрин таабыллаары кэлбитим. Дьахталлар отторугар киирбэккэлэр, куулаҕа мастар күлүктэригэр саҥата суох сукуһан олороллоругар түбэстим.

– Хайа, доҕоттоор, оккутугар тоҕо киирбэккэ олороҕут? Бу үлүгэр курааҥҥа туттуммахтаан хаалыаххытын? – «тойон» киһи быһыытынан, дьорҕойо соҕус саҥардым.

Ким даҕаны саҥарбат. Бары алаас диэки көрөллөр. Онтон, балайда өр буолан баран, Чээмпээрэ Охонооһой ойоҕо Уһун буут Ылдьаана диэн сааһыран эрэр дьахтар:

– Тукаам, табыллыбакка олоробут, – диэтэ.

– Ол хайдах? – мин соһуйа иһиттим.

– Абааһыны көрдүбүт.

– Абааһы от муста.

– Маҥан ырбаахылаах дьахтар… – кыргыттар утуу-субуу кэпсээн бардылар.

– Бэйи, оҕолор, аргыый ньамалаһыҥ, – Ылдьаана буойталаан кэбистэ. – Аһаан бүтэн баран, үлэбитигэр киирээри аҕай олордохпутуна, Сыырдаахтан киирэр, билигин эн кэлбит суолгунан, маҥан ырбаахылаах, сытыы курбачыйбыт дьахтар тиийэн кэллэ уонна биһиги диэки хайыһан даҕаны көрбөккө, соруктаах курдук ол халдьаайы анныгар киирэн тохтоото. Ол кэнниттэн, кыратык сынньана түһэн баран, от мунньан элээриҥнэппитинэн барда. Көрдөхпүтүнэ, дьахтар дьахтар курдук, туттара-хаптара түргэнэ сүрдээх.

«Мандаас ойоҕуттан атын. Ол эрэйдээх ыарытыйар, от мунньар кыаҕа суох. Оппуруос эмээхсин дуу? Суох. Атын. Айгыр эмээхсинэ Натаалдьыйа дуу? Тоҕо эрэ хамсанара сытыы. Быһата, биһиги билбэт дьахтарбыт», – дэсиһэн мунааран турбахтаатыбыт. Ити икки ардыгар дьахтарбыт от мунньан курбанньыктаммытынан барбыта.