Читать книгу Wyklęta córka Kubiaków - Marta Konarzewska - Страница 15

Małga Kubiak, Akt i głowa. Pastel, węgiel, kredka, 1982.

Fot. Anders Jiras.

Jerzyna: Bufet był na dole, tam nawet i piwko było, przychodził Iredyński, Krasiński, Grochowiak, (…) tam się piło zawsze za sukcesy wielkich słuchowisk (…), a potem podobno – to są anegdoty takie, że palacz palacza udusił czy zabił i piwko wycofali – to się kawkę piło.

Wacław Rousseau: Utarło się u nas przekonanie, że ludzie pracy fizycznej po całodziennym znoju myślą tylko o odpoczynku, [tymczasem] że [lud] kocha poezję – był dowodem wieczór autorski młodego, bo dwadzieścia trzy lata liczącego, poety socjalistycznego Tadeusza Kubiaka, urządzony w fabryce Warta.

Jerzyna: Mój Boże, Tadeusz Kubiak (…). No, bardzo serdeczny człowiek, no, co można powiedzieć o człowieku – dobry człowiek, serdeczny…

Rousseau: Trzeba było widzieć tych prostych robociarzy, którzy odeszli od swych warsztatów, nie zdążywszy nawet umyć rąk, jak pilnie słuchali…

Krzysztof Karasek: Miał bardzo piękny życiorys na początku (…), działał w podziemiu, później w AK warszawskim, później gdzieś w Świętokrzyskim, w partyzantce.

Anna Maria Musz: Świat pierwszych wierszy zdominowała wojna: opustoszałe miejsca, ludzie przeżywający życiowe dramaty w sąsiedztwie toczących się walk, zaniepokojone matki…

Obecnie Tadeusz Kubiak przygotowuje do druku czwarty tom wierszy. Wejdą tu między innymi: poemat Towarzysze, mówię o nim napisany na 70 rocznicę urodzin Stalina oraz osnuty na oryginalnych motywach ludowych cykl Z notatek bułgarskich.

Z radością podajemy do wiadomości naszym Czytelnikom, że tegoroczną nagrodę ZLP za twórczość poetycką otrzymał stały współpracownik Polskiego Radia, Tadeusz Kubiak…

Kubiak: Oderwałem się nareszcie od tematyki wojennej (…). Treścią tomiku jest odbudowa.

Karasek: Był taki mit o nim, że taki cygan, prawda, bardzo barwna postać (…) to nie był cygan, tylko jednak bardzo karny zawodnik partyjny, co tu dużo mówić, na dziesięć książek, które wydał między czterdziestym ósmym rokiem a pięćdziesiątym czwartym, ostatnia przed Październikiem jest o miłości, a reszta to są… Żołnierze i robotnicy, (…) Rzecz o trasie W-Z, Serce Partii…

…poemat o Feliksie Dzierżyńskim w sześciu pieśniach.

Leszek Herdegen: Serce Partii trzeba ocenić jako pierwszy, pozytywnie zakończony etap.

Henryk Vogler: Droga poetycka Tadeusza Kubiaka zdaje się mieć przed sobą wyraźne perspektywy. Należy jednak ostrzec przed jej zakrętami i rozwidleniami.

Plenum ZG ZLP w styczniu 1951 roku: Kubiak pewno nie zdaje sobie sprawy, jak wiele mu zaszkodziła jego dzisiejsza „nerudyzacja”. (…) zapomniał, iż istotą poezji jest zwięzłość i prostota.

Herdegen: Kubiak porusza niektóre problemy z rewolucyjnej przeszłości Bułgarii, gubiąc jednak ich historyczne znaczenie w rozpoetyzowanym języku, w chaosie obrazowania. Nie dociera do istoty zjawisk, nie analizuje…

Vogler: Cała historia wielkiej rewolucji, walk klasowych lat dwudziestych i trzydziestych, wojny ojczyźnianej i odbudowy ojczyzny – ma być wypisana na podeszwie generalskiego buta – na żołnierskiej podeszwie Październikowej Rewolucji.

Herdegen: Abstrakcjonizm wyobraźni (…) kazał mu między innymi kopaczkę nazywać bykiem, robotnika – torreadorem, tor kolejki wąskotorowej – ścieżką, a lokomotywę – koziorożcem.

Plenum ZG ZLP: Poetyckość bynajmniej nie polega na tym, żeby kiedy się widzi dwie blondynki mówić:

Dwóch córek słońcu

włos poślubiony…

Wacław Sadkowski: Zły, niefortunny zestrój akcentowy.

Herdegen: Niefortunne ujęcia stylistyczne.

Grzegorz Lasota: Zupełne odrealnienie atmosfery (…).

Herdegen: …niepotrzebne hiperbole (…). W większości utworów „politycznych” forma nie nadąża za treścią.

Vogler: Stylizowanie, symbolizowanie…

Herdegen: …fragment ten jest przecież zlepkiem zupełnie nie powiązanych sformułowań.

Lasota: Nie wolno nam sądzić ani pochopnie głosić teorii…

Herdegen: Zaczęła się sprawa Tadeusza Kubiaka.

– Nie wolno nam sądzić…

– Niepotrzebne hiperbole…

Rok później:

Jerzy Lau: Kubiak świadomie coraz częściej odrzuca dekoracyjną stylizację, chociażby najpiękniejszą, na korzyść prostoty.

Sadkowski: Poeta zrozumiał historię (…) sprzymierzył się z siłami jej postępu.

Rousseau: Poeta rozumie…

Sadkowski: Nie tylko rozumie, ale także odczuwa.

Jerzy Miller: [Poezja Kubiaka] przyjacielem w trosce, kompanem w zabawie i orężem w walce.

Karolina Kwietniewska: Miłość do świata i ludzi, miłość do walczących i pracujących w pocie czoła, miłość do domu, żony i córeczki, miłość do polskiego krajobrazu, do mowy ojczystej…

Sadkowski: Życie rodzinne nie oznacza dla poety (…) cieplarenki kryjącej okruch szczęścia, lecz w atmosferze głębokiej tkliwości i miłości (…) naukę skierowaną nie tylko do dziecka, ale obowiązującą również i – ojca.

Tadeusz Kubiak:

A.

A jednak w mojej „pracowni” wśród wielu cieni pojawił się blask radości. Po blisko dwuletnich zabiegach i zachodach ukazał się tomik. (…)

B.

Biżuteryjny tytuł (Pierścienie) (…) nie ma nic wspólnego ze sklepem jubilerskim. (…) Miałem na myśli sprawy codzienne, powszednie, otaczające nas, zamykające się jak pierścienie, narastające jak słoje w drzewie – z roku na rok.

(…)

E.

(…) Marzę również o wydaniu książeczki z rysunkami mojej pięcioletniej córki, i wierszami – moimi – pisanymi do tych rysunków.

– Jak to się stało, że zainteresował się pan twórczością dla najmłodszych?

Kubiak: Urodziła mi się córka (…) i trzeba ją było usypiać.

„Życie Warszawy”: Wtorek poetycki – z udziałem poety Tadeusza Kubiaka – odbędzie się w Klubie Księgarza na Rynku St. Miasta 22/24 w dniu 13 marca o godz. 18. Wiersze czytać będą – sam poeta i artysta Teatru Młodej Warszawy – Wojciech Siemion. Wstęp wolny.

„Express Wieczorny”: Edward Fiszer i Tadeusz Kubiak: „Krotochwile miłosne”. Widowisko w trzech częściach oparte na piosenkach z XVII wieku. Muzyka Karola Stromengera (…) pełne szczerego, niepodrabialnego wdzięku.

Marek Hłasko: O godzinie ósmej przychodzili do mnie pierwsi goście: koledzy wracający z „Zieleniaka”, gdzie zazwyczaj trafiali po godzinie piątej rano, kiedy zamykano już „Kamerę nocną”. Na „Zieleniaku” można było pić na zasadzie overtime. Niektórzy z przyjaciół mej młodości przychodzili, aby otworzyć przede mną serca, inni, aby zaciągnąć pożyczkę umożliwiającą im dalsze kontynuowanie pijaństwa. Ja siedziałem w pościeli i płakałem; inni pili dyskutując o polityce. Kiedyś Tadeusz Kubiak przyprowadził ze sobą jakiegoś karła, którego kupił na prezent dla swego syna; i poprosił, abym przechował u siebie karła do następnej gwiazdki; było to zdaje się w lutym; chodziło o to, aby dzieci Tadzia Kubiaka otrzymały niespodziankę w Wigilię; ale na szczęście karła odkupił od Kubiaka kolega Janicki i odszedł z nim w sobie tylko wiadomym kierunku8.

8 Cytowane fragmenty pochodzą z (kolejno): Program II nadaje! – ważny moment w historii Polskiego Radia, https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/946190,Program-II-nadaje-–-wazny-moment-w-historii-Polskiego-Radia; Tadeusz Kubiak: Poeta powinien być komentatorem, https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1141993,Tadeusz-Kubiak-Poeta-powinien-byc-komentatorem; Liryk przekorny, rozmowa z Tadeuszem Kubiakiem, „Radio i Telewizja” 9.06.1974; Wacław Rousseau, Poeta socjalistyczny, Wieczór autorski T. Kubiaka w fabryce „Warta”, „Życie Częstochowy” nr 337, 7.12.1948; Anna Maria Musz, Pisane dzisiaj – przeczytane jutro. Poezja Tadeusza Kubiaka, http://pisarze.pl/index.php/eseje/5457-anna-maria-musz-pisane-dzisiaj-przeczytane-jutro-poezja-tadeusza-kubiaka.html; Poeci przed mikrofonem. Tadeusz Kubiak, „Radio i Świat” nr 18, W-wa, 30.03 – 7.04.1950; „Radio” nr 27, 3–9.12.1950; „Express Wieczorny” 27.06.1950 (Kubiak o tomiku Człowiek jest blisko); „Dziennik Zachodni” nr 245, Katowice, 5.09.1951 (nota o poemacie o Dzierżyńskim); Leszek Herdegen, O czujność poety, „Nowa Kultura” nr 4, W-wa, 27.01.1952; Henryk Vogler, Droga poetycka, „Życie Literackie” nr 4, Kraków 17.02.1952; L. Herdegen, Poeci(?). Sprawa wyobraźni, „Wieś” nr 47, W-wa, 25.11.1951; Wacław Sadkowski, Wśród ludzi i wobec historii, „Życie Literackie” 12.10.1952; Wacław Rousseau, Poeta socjalistyczny, Wieczór autorski T. Kubiaka w fabryce „Warta”, „Życie Częstochowy” nr 337, 7.12.1948; Grzegorz Lasota, Kiedy dwóch mówi to samo – to nie jest to samo „Nowa Kultura” nr 11/1952; Jerzy Lau, Wśród ludzi (rubryka „Sylwetki poetów”) „Głos Pracy”, grudzień 1953; Wacław Sadkowski, Na drogach poetyckiej dojrzałości, „Życie Literackie” nr 33, 22.08.1954; „Łódzki Express Ilustrowany” 9.06.1954 (nota o poezji Kubiaka – Jerzy Miller); Karolina Kwietniewska, Miłość prawdziwa, „Tygodnik Powszechny” 12.09.1954; „Nowa Kultura” 1.07.1956 (rubryka „W pracowniach pisarzy” – Tadeusz Kubiak); Liryk przekorny, rozmowa z Tadeuszem Kubiakiem, „Radio i Telewizja” 9.06.1974; „Życie Warszawy” 13.03.1956; „Express Wieczorny” 26–27.05.1956; Marek Hłasko, Piękni dwudziestoletni. Cytaty zostały skrócone na potrzeby książki.