Читать книгу Israel-reeks 11: Hooglied - Marzanne Leroux-Van der Boon - Страница 7

Jerusalem

15 Mei

1 Sivan 5778

Betogings op die grens tussen Israel en Gasa raak effens kalmer hierdie Dinsdag ná die vorige dag se gewelddadige skermutselinge waarin 60 mense gedood is.

Hamas het intussen op Arabiese kanale verklaar dat 52 van die dooies aktiviste was; en het hulle elkeen tot ’n shahid in die bevrydingstryd verklaar.

Die lug is verskriklik vervuil deur duisende motorbande wat aan die Palestynse kant van die grens verbrand word. Nog ’n bron van besoedeling en ergernis is die geweldige brande wat deur arson kites, oftewel brandvlieërs, asook brandballonne veroorsaak word. Nie lank nie of die landerye staan in ligte laaie. Kosbare natuurgebiede is ook gedeeltelik vernietig.

Vroeër die dag is hoogs emosionele en gewelddadige begrafnisse gehou vir sommige van die Palestyne wat gedurende die vorige dag se oproer gesterf het. Foto’s verskyn in die Arabiese media van ’n Palestynse meisietjie wat snikkend verklaar dat sy gebid het om ook ’n shahid te wees. Daar is berigte in die media van ’n baba wat dood is. Daar is later vasgestel die baba wat sogenaamd van rookinaseming gesterf en van wie die media ’n groot ophef gemaak het, is vir hartprobleme in ’n hospitaal in Israel behandel. Waarom ouers met so ’n baba na die geweld op die grens gegaan het waar die giftige lug alleen haar dood kon veroorsaak, sal net hulle weet.

Daar is wydverspreide internasionale veroordeling in die media van die IDF se verklaring dat sy lugmag 24 militêre teikens getref en 24 terroriste gedood het. Israel se minister van buitelandse sake blameer die Palestynse militante groep Hamas vir Israel se besluit om betogers te skiet wat die grensdrade vernietig en beskadig. Die IDF sê sy primêre plig is om seker te maak dat die massas, opgestook deur Hamas en die Islamitiese Jihad-terreurgroep, nie deur die grens breek en onskuldige burgers in Israel afmaai nie.

Maandag se geweld het die Verenigde Nasies se Veiligheidsraad vandag laat byeenkom om Israel se reaksie op “vreedsame betogings”, wat na bewering buite verhouding is, te bespreek. Amerika se ambassadeur by die VN, Nikki Haley, het Israel egter verdedig en gesê geen ander land in hierdie situasie sou met soveel selfbeheersing kon optree nie.

Riyad Mansour, woordvoerder van die Palestynse staat in die VN, was egter siedend van woede en het die aanvalle ten sterkste veroordeel. Hy beweer Israel se besetting is die hoofbron van geweld in die gebied en diegene wat dit nie kan erken nie, leef nie in die realiteit nie. Hy het ook ’n beroep op Amerika gedoen om nie met toe oë na die situasie te kyk nie.

Danny Danon, Israel se ambassadeur, het daarna in die Veiligheidsraad ook ’n spreekbeurt gekry. Hy was heelwat rustiger as die onstuimige Mansour.

“Hamas-terroriste skuil agter burgerlikes,” het hy gesê. “As dit by die veiligheid van die Israeliese publiek kom, is die wêreld dikwels stil. Die Palestynse leierskap val ons aan en wil ons vernietig.”

Hy het verder die Palestynse owerhede daarvan beskuldig dat hulle hul eie mense se dood veroorsaak deur vroue en kinders na die grens te stuur, terwyl hulle weet hoe gewelddadig en dus gevaarlik dit daar is, dat hulle die media manipuleer en altyd geweld kies.

Die aand sit die Kriges na die uitsending van die Veiligheidsraad se vergadering en kyk. Toe Rivkah vir Chaya in die bed gaan sit en Yhoshi sy huiswerk gaan afhandel, bly Marc en Natan in die woonkamer agter. Marc het self ook voorbereiding om vir die volgende dag te doen, maar Natan het styf teen hom kom sit en Marc kan aan die frons op sy gesiggie sien hy het nodig om te praat.

Met sy arm om die kind se skouertjies vra hy: “Beseder, babbelossie, sê maar vir my wat jou pla.”

“Abba, was dit regtig nodig dat Tzahal so baie mense moes doodskiet?”

“Hulle kon nie anders nie, Natani. As daardie mense deur die grensdrade gebreek en op die dorpe digby afgestorm het, sou daar groot bloedvergieting gewees het. Hamas het die mense vreeslik opgesweep. Hulle betaal die mense om te doen wat hulle doen. As ’n mens so driftig is, doen jy die vreeslikste dinge. Baie van hulle gebruik ook gevaarlike dwelms, wat maak dat hulle dinge sal doen wat hulle nie sou doen as hulle behoorlik kon dink nie. Dié wat doodgeskiet is, was byna almal vegters van Hamas en Islamitiese Jihad.”

“Ek het gehoor toe jy vir Simon vertel het, Abba, maar hoekom het hulle nie rubberkoeëls en waterkanonne gebruik nie. Of traangas?”

“Weet jy, Natani, navorsing wat gekyk het na lande wat dit wel in skarebeheer gebruik, het bevind dat rubberkoeëls ernstige gevolge kan hê. Dit kan tot 3 uit 100 mense se dood veroorsaak en permanente gestremdheid by 15 uit 100 tot gevolg hê, veral as hulle in die nek of kop gewond word. Dit kan ook blindheid veroorsaak.”

“Ek het dit nie geweet nie. Maar wat van waterkanonne?”

“Dit kan ook ernstige beserings veroorsaak. Weet jy hoe geweldig sterk daardie strale is? As Tzahal met rubberkoeëls, waterkanonne en traangas op die skare losgetrek het, sou daar uit 40 000 mense baie meer mense dood en beseer gewees het. Baie sou verstik het aan die rook en traangas. Daar was baie kinders op die grens daarso, nè? Onthou, Hamas het vroue en kinders in die voorste rye geplant. Daarom het Tzahal skerpskutters gebruik wat opgelei is om die gewapende aanstigters te kan uitken en onskadelik stel.”

“Maar, Abba, hulle sê dan daar is ook onskuldige mense geskiet.”

“Ken. Dat daar ook agt ander mense getref is, is baie jammer, maar tussen soveel duisende mense kan iemand maklik in die pad van ’n koeël kom wat nie vir hom of haar bedoel was nie. Dink daaraan – 40 000 mense. Natuurlik sou daar ook onskuldiges geskiet kon word.”

“Soos daardie baba wat die koerante van praat.”

“Natani, daardie baba is nie deur ’n koeël getref nie. Sy was ’n pasiëntjie wat hier in een van ons hospitale behandel is vir ’n hartsiekte. Haar ouers moes haar nie na daardie gevaarlike plek geneem het nie. Sy is waarskynlik aan rookinaseming dood. Of sy was dood toe hulle haar daarheen gebring het.”

“Abba! Mense sal mos nie so iets doen nie!”

Marc sug en trek Natan se kop teen sy skouer aan en vryf sy hare om hom te kalmeer.

“Ongelukkig sal mense, Natani.”

“Gaan jy grens toe, Abba?”

“Ek glo nie, babbelossie. Die kans is baie skraal.”

Toe sy uiteindelik vir Natan in die bed het en Marc sy eie voorbereiding afgehandel het én Yhoshi ook bed toe gegaan het, kom Rivkah met twee bekers warmsjokolade by Marc sit. Die dag was lank. Hulle strek hul bene behaaglik oor die bank uit.

’n Rukkie drink hulle in stilte. Hulle luister na die naggeluide wat van die plein af kom. Hulle hoor mense lag en gesels, en ’n kind wat luidkeels protesteer. Iewers speel iemand op ’n klarinet. ’n Hond huil teen die maan. Daar is balsem in die voorjaarnag se lug. Die lewe gaan doodgewoon voort.

“Ek wonder hoe dit met Shimón se kuier by die Arabiese student gaan,” sê sy.

Marc sit sy arm om haar en trek haar op die rusbank teen hom aan. “Hy moet asseblief maar sy eie afleidings maak. Ek gaan nie meer met hom redeneer oor wat hier gebeur nie.”

Sy vryf haar kop teen sy skouer en toe hy na haar afkyk, sien hy die warmsjokolade het haar mond glinsterend bruin gevlek. Haar oë is ’n intense donkerblou. Hy buk af en soen haar lank en innig.

“Marc …”

“Hmmm?” kom hy terug uit begeerte wat heftig in hom begin roer het.

“Ek het nuus vir jou.”

“Jy is weer swanger?” grinnik hy met sy gesig in haar hare, nog klam en geurend van die stort.

“Lo. Dis nie ’n grap nie. Ek is opgeroep om vir drie dae met MADA grensdiens te doen. Daar is heelwat soldate wat beseer word. Minder ernstig, maar tog. Ons het ’n klein kliniek daar.”

Hy kom regop. “Opgeroep – jy? Of most likely, vrywillig?”

Haar gesig verkleur effens. “Beseder. Ek gaan vrywillig, maar MADA is baie besig daar. Die klippe, petrolbomme en brandvlieërs wat gedurig oor die drade kom, is gevaarlik. Die soldate doen allerhande soorte beserings op.”

“Vir jou ook gevaarlik, nè?”

“Ons is nie so naby nie.”

“Ek is bly jy het dit nie voor die seuns gesê nie, want dit sou Natan lelik ontstel het. Hulle het heelmiddag gesit en kyk na wat daar aangaan.”

“Ek weet, maar dis net vir drie dae. Ons maak maar beurte. Wie weet hoe lank dit nog gaan aanhou.”

“Jy dink Tzahal sal tot die aanval oorgaan?”

“Nu, as hulle aanhou met vuurpyle en mortiere, of dit op groot skaal begin doen, sal hulle. Tzahal wag eintlik net dat hulle dit doen, want dan gaan hy groot verwoesting onder hul ammunisie- en wapenopslagplekke saai.”

“Dis wat ek ook dink.”

“Daar sal natuurlik op die vyfde ook weer ’n hernude uitbarsting wees op Nakbadag.”

Marc sug. “Inderdaad. Watter dae sal jy weg wees?”

“Op die 17de, 18de en 19de.”

“Vanaf oormôre dus?”

“Ken.”

“Jy sal dit dan ook net maak om terug te wees op die 20ste wanneer ons met Simon ons toertjie wil onderneem.”

“Ken. Ek het dit so bewerk. Ek het mos lankal gereël dat Abba en Imma hier by die kinders sal bly solank ons die week weg is.”

Hy trek haar in sy arms en vryf met sy ken in haar hare. “Jy het nou net gesê hoe gevaarlik dit is. Jy gaan nie daar probeer hero speel nie, nè?”

“Shahid word.” Haar hand kruip onder sy T-hemp op.

Hy sluk. “Hoor jy wat ek sê, my vrou?”

Sy lag teen sy nek. “Ek hoor jou, my luitenant.”

Hy kry haar wandelende hand in syne beet en byt die vingers saggies.

“Sal ons dan maar gaan lê?” fluister hy.

“Ek kan nie dink hoekom nie.”

Toe tel hy haar in sy arms op en dra haar na hul bed toe. Dit laat haar tevrede sug.

Buite in die groot iep hoe-hoe ’n naguil.

Gedurende Rivkah se afwesigheid kuier Marc en Simon een aand nadat die kinders bed toe is, oor ’n merlot. Dis een van die paar wat Simon uit Suid-Afrika saamgebring het.

Die goeie rooiwyn lei tot ’n byna salige gemoedelikheid tussen hulle. Dit is iets wat byna versteur geraak het tydens Simon se effens aanvallende houding ná sy besoek aan sy Arabiese kennis. Dis ’n student aan dieselfde universiteit waar Marc klasgee, maar ’n uitgesproke pro-Palestynse aktivis.

“Weet jy,” sê Marc, “toe ek daai aand op die lughawe vir jou staan en wag en jou daar deur die ingang sien kom het met jou sakke en jou hoedjie, was ek vir ’n oomblik weer terug in die ateljee daar in Blaauwklippen se houthuis …”

Simon skommel sy wyn stadig in die glas en hou dit op teen die goue lig van die laaste son oor die plein.

“Met Baruch …” sê hy gedemp

Die herinnering aan Baruch is so hewig dat dit hulle oomblikke sonder woorde laat.

Totdat Marc weer praat: “Toe ek jou so sien, het ek gedink aan daardie dag toe ek die eerste keer ’n naakmodel geteken het …”

“Ja,” grinnik Simon, “ons was almal so jonk … Veral jy.”

“En naïef.”

“Ek onthou hoe moeilik dit vir jou was. Hoeveel velle van jou pogings jy so van die esel afgetrek en op die grond laat val het.”

Marc glimlag skeef. “Sonder om te sien dat jy hulle almal optel, netjies platstryk en op die tafel stapel.”

“Ag, Marc, ek en Baruch het albei besef, van die begin af besef, dat jou vermoë ons albei s’n oortref. En nou sien ek dit in Natani ook.”

Marc reageer nie daarop nie. Hy neem ’n slukkie van die wyn en kyk by Simon verby, uit oor die plein waar die lampe aangegaan het.

“Ek onthou daardie dag nie net weens die skok van my eerste kennismaking met naakskilder nie. Die dag het nog ’n ander skok ook ingehou.”

Simon kyk hom ’n rukkie nadenkend aan. “Nicola?”

“Wel, ja en nee. Maar méér as my toenemende beheptheid met haar.”

“Wat was dit?”

Dit neem ’n rukkie voordat Marc praat. “Dit was ook die dag waarop ek gehoor het my pa is gay.”

Simon frons. “Ek het gedink dat jy dit lankal geweet het?”

“Nee. Ek het wel soms toe ek ouer geword het, daaroor gewonder …”

“Hoe oud was jy toe hy weg is.”

“Sewe jaar.”

“Sjoe, en jy was die enigste kind?”

Marc knik.

“Hy is Grahamstad toe? Na die universiteit?”

“Dis reg. My ma het nooit vir my gesê dat hy saam met ’n ander man daar gaan woon het nie. En die kere dat hy by ons kom kuier het, is daar ook nooit oor dié dinge gepraat nie. My ma, veral, het nooit enigsins in daardie rigting iets genoem nie.”

“Hoe het jy dit dan op daardie spesifieke dag te hore gekom?”

Marc leun oor om hul glase aan te vul.

“Ek het in ’n soort verdwasing van die ateljee af by die huis gekom. Ek was nie regtig in staat om met iemand te praat nie. Ek wou net by myself wees om alles te probeer hanteer wat in my aan die gebeur was …”

Simon knik begrypend.

“Maar my ma het dadelik agtergekom dat daar fout is. Toe sy niks uit my kon kry nie, het sy na my kamer toe gekom, want ek het soontoe gevlug. En in ABBA se musiek, kliphard gedraai, het ek by myself en my gevoelens probeer uitkom.”

Hy kry ’n skewe laggie en kyk oor sy glas na Simon. “Toe vra sy wat met my by Simon gebeur het.”

“By mý spesifiek? Hemel!”

“Toe vra ek haar wat met my by Simon kan gebeur. Tóé sê sy: ‘Ek weet nie wat julle doen nie. Ek weet nie wat tussen jou en Simon gebeur nie.’ ”

“Vaderland,” prewel Simon.

“Dít het vir my die stukkies skielik inmekaar laat pas. My pa was gay en sy was bang ek is ook.”

“Dit begryp ek. Het sy dit toe erken?”

Marc knik. Hy kyk in sy glas rooiwyn na die ligborrels wat dit optel uit die weerkaatsing van die pleinlampe.

“Ek kon sien wat dit haar gekos het om dit te sê. Dit het nog meer tot my verwildering bygedra. Dit was net te veel vir een dag. Ek móés wegkom en sy kon dit eenvoudig net nie verstaan nie. Ek het geweet sy wou práát. Moes praat. En dit was die allerlaaste ding wat ek wou doen.”

“En jy het geloop.”

Marc knik. “Ek het.”

“Na Nicola toe.”

Marc kyk vinnig op. Daar is ’n bitter trek om Simon se mond. Hy sien dit.

“Ja,” sê hy onwillig.

Simon lag skamper. “Jammer dat jy nie toe al kon weet sy poseer naak vir my nie; slaap met my nie.”

Marc byt sy onderlip vas en skud dan sy kop. “Dit maak nie meer saak nie, Simon …” sê hy gedemp.

Simon het opgestaan. “Nicolatjie. My vrou. My eksvrou. Troos jou daaraan – sy slaap ook nie meer by my nie.”

“Simon …”

Simon vee met die agterkant van sy hand oor sy oë. “Vergeet wat ek nou gesê het, Marc, asseblief. Dis net ’n emosie wat Nicola nou, drie jaar ná ons egskeiding, nog in my opwek.”

“Ek verstaan.”

“Ja, jy sal verstaan. Maar kom ons los dit net daar. Ek moet in die bed kom, want môre gaan ek heeldag Chagall se werk in die Ein Karem-hospitaal bestudeer.”

Toe Simon weg is, gaan leun Marc oor die muurtjie van die balkon en kyk af oor die nou verlate plein. Hy laat toe dat die herinnering van daardie aand, ná hy van sy ma af weggeloop het, ongehinderd oor hom spoel.

Hy weet nie hoe ver hy geloop het voordat hy aan homself toegegee het dat hy na Nicola toe gaan nie. Maar toe kry sy voete rigting en hy stap vinnig onder die straatlampe deur – ver van die vensterverligte hoofstrate af, so asof hy bang is hy kom ’n bekende teë.

Nicola maak die voordeur oop asof sy hom verwag het.

“Kom in,” sê sy en haak haar arm deur syne. “Het jy vanaand al geëet?”

Eers weet hy nie, maar later onthou hy tog dat hy al geëet het.

Sy bring hom in na ’n warm plek met twee skemerlampe wat die vertrek in kolle teen die plafon verlig. Hy is bewus van blomme en boeke en skilderye. Dis ’n plek baie soos sy eie. Hy sug van dankbaarheid en gaan op die groot, sagte rusbank sit. ’n Kat wat daar lê, kyk hom swyend aan en vou sy voorpote behoedsaam onder hom in voordat hy weer sy groot groen oë toemaak.

“Ek bring vir jou … Wat wil jy hê? My ma-hulle is uit.”

Hy glimlag vaag.

“Wat wil jy drink, Marc?”

“Ek gee nie om nie.”

“Daar is hot chocolate in die fles.”

“Asseblief.”

Hy weet nie hoe lank sy weg was nie, maar toe sy terugkom, het sy ’n groot bruin erdebeker in elke hand.

“Hier.” Sy gee een van hulle aan en hy vou sy koulike vingers dankbaar om dit.

Hy drink en voel die warmte geleidelik deur hom sprei. Sy trek ’n diep stoel naby hom nader en kom met haar bene feitlik teen syne sit met haar elmboë op haar knieë gestut. Haar donker hare val om haar gesig. Die lamplig blink daaroor.

“Wat het gebeur, Marc?”

Hy antwoord haar nie. Hy sien hoe haar borste teen haar trui druk wanneer sy asemhaal.

“Het Lesley vanmiddag vir jou gesit?”

Hy lig sy oë na haar gesig. Hulle kyk lank na mekaar. Toe knik hy.

“Dis nie altyd so ’n skok soos die eerste keer nie, Marc. ’n Mens raak gewoond daaraan.”

“Dit was ongelooflik …”

Toe hy homself dit hoor sê, word die verskriklike noute in sy bors ligter.

“Vertel my.”

Hy huiwer, maar haar oë stel hom gerus.

“Daar was baie son. Baie lig. Maar dit was … asof die lig van binne uit haar uitkom. Ek kon nie verstaan dat daar so baie lig was nie en hoe die kontoere so duidelik omlyn kon wees nie …”

Hy bly ’n rukkie stil. “Onthou jy Degas se Woman in the Bath?”

Hy kyk vraend na haar, skielik verleë oor sy emosionele vertoning.

Sy knik en glimlag vir hom.

“Die lig op die meisie se voet en haar skouers en haar hand. Onthou jy?”

Nicola knik weer.

“Maar daar was die duidelike omlyning …”

Hy beduie en die onvermoë om hom uit te druk, frustreer hom. “Dit was vanmiddag ook so. Dit was net asof sy gloei. Ek het aan Renoir se Seated Nude gedink. Die ateljee was dof; net sy was stralend van lig. Amper soos die naakfiguur in Manet se Picnic. Net dit was nie ’n video nie, dit … Sy het gelewe. Ek kon die lewe voel. Eers nie, maar later het ek gevoel ek kry die lewe geteken. Ek … ek kon dit op die papier ook sien. Ek kon dit voel in my hande, Nicola.”

Sy leun vooroor en neem sy warm gesig spontaan tussen haar hande. Sy steek haar vingers deur die digte swart krulhare teen sy slape. “Dis goed, Marc. Ek is bly.”

“Jy is nog mooier as sy.”

Sy laat haar oë sak.

Hy vat haar hande om haar polse vas en voel die klop van haar bloed in sy vingers.

“Sal jy dit doen? Sit?”

Sy skud haar kop.

“Moenie!” sê hy dringend.

Sy kyk weer op en hy voel haar asem teen sy wang. “Ek sal nie, Marc. Ek sê mos ek sal nie.”

“Moenie, Nicola,” sê hy weer.

Sy bewende mond ontmoet hare net vir ’n oomblik. Toe trek sy sy kop teen haar skouer en hou hom vas met haar arm om sy nek geslaan. Haar hare val teen sy gesig.

Ná ’n rukkie staan sy op, tel die leë bekers van die vloer af op en sit hulle op die koffietafel neer. Hy hou haar dop toe sy voor die musieksentrum hurk en ’n CD daar uittrek. Sy gesig word warm toe hy dink aan haar liggaam onder die sagte trui. Sy hou die CD na hom op. Hy kan nie sien wat dit is nie, maar hy knik en sy sit dit op.

Hy herken die musiek al kan hy dit nie identifiseer nie omdat die duister onthou van die ander openbaring weer in hom teruggekom het.

Sy kom weer oorkant hom sit. Haar mond is sag en vol. Hy onthou die aanraking daarvan. Hy wil met haar praat oor sy pa. Maar die woorde steek in hom vas.

“Het jy al met jou ma daaroor gepraat?” vra sy asof sy aanvoel dat alles nie tussen hulle gesê is nie.

Hy skud sy kop. Hy kyk vinnig na haar omdat hy wil praat, maar kan toe nie.

Sy het dit gesien, want sy wurm haar voorvinger in sy geklemde hand en lê haar kop teen syne.

“Oester, my oester, wat is dit dat jy so gou weer toegaan?” vra sy sag.

Hy glimlag flou. “Ek gaan nie toe nie.”

“Nie?”

“Nicola?”

“Ek hoor jou, dierbare hart, maar as jy nie sê nie, kan ek nie luister nie.”

“My pa was gay.”

Sy vat sy hand vinnig vas. “Hoe weet jy?”

“My ma het vanaand vir my gesê.”

“Vanaand? Hoekom?”

“Ek … Sy’t gesien ek’s deurmekaar … Ek wás toe ek by die huis gekom het. Nie deurmekaar nie, net …” Hy beduie magteloos. “Maar sy het gedink …”

“Wat het sy gedink?”

“Sy het gedink daar is iets tussen my en Simon.”

Sy maak ’n geluidjie, maar sê niks.

“En toe, oor sy dit dink, toe weet ek vir seker daar is iets wat haar juis dít laat dink het. En toe …”

“Marc …”

“Toe vra ek haar reguit.”

“Wat het sy gesê?”

“Net ‘ja’.”

Terwyl hulle praat, het albei weer nader aan mekaar gekom en nou laat sy haar kop teen sy skouer sak. “Dit verander tog nie wat jy aan hom gehad het nie.”

“Nee,” sê hy stil.

“Hoekom is dit dan so erg?”

Hy skud sy kop.

“Marc?”

“Wat dan van my?”

“Maar jy is mos jý. Hoekom moet dit jóú dan verander?”

“Ek is deel van hom – verskriklik deel van hom,” sê hy byna onhoorbaar.

Hulle staan saam op en hou mekaar styf vas. Haar sagte wolmou-arms is om sy nek. Sy hande is laag agter haar rug bymekaar gevat. Haar gesig is teen hom sodat hy haar mond teen sy nek voel oopgaan.

“Jy is jy.”

“Is ek?” vra hy en sy lyf sug van verligting teen hare.

“Ja. Ja!”

Sy lig haar gesig en hy soen haar sag. Maar die mees vertroostende is om haar vas te hou. So warm teen hom, so styf in sy arms.

Sy lag.

“Wat?” vra hy dronk.

“Jy maak my seer.”

Hy verslap sy arms en sy skud haar soet hare teen hom los. Die vel oor haar wangbene is ligbruin in die lamplig en haar oë is diep en donker.

“Ek is jammer.”

“Is jy?” vra sy en hulle lag en laat mekaar gaan en sak dronkerig op die bank neer.

“My ma weet nie waar ek is nie,” sê Marc toe hy uit sy beneweling kom.

“Dis amper elfuur.”

Hy skrik. “Sy sal bang geword het.”

Sy vroetel onder die kussings op die bank en haal haar selfoon uit.

“Laat haar weet jy leef.”

Hy neem dit by haar en sukkel om sy ma se selnommer te onthou. Hy skakel eers verkeerd.

“Mamma,” sê hy toe hy oplaas haar stem hoor, “ek kom nou, hoor?”

Hy druk die aansluiting dood voor haar verligting hom kan ontspoor. Of voordat sy kan vra van wie se foon hy dan bel.

Buite is dit bitter koud en sy bring hom haar blou denimbaadjie. Hy trek dit sonder teenstribbeling aan.

“Moenie weer in jou skulp terugtrek nie, my oester-oester.”

Hy kyk na haar, maar in die flou lig wat deur die venster val, kan hy nie die uitdrukking op haar gesig sien nie.

“Ek sal nie.”

Marc sit ’n rukkie ingedagte, halfverslae oor hoe helder die herinnering na hom toe terugkom. En toe dink hy ook aan die gesprek wat hy en Simon die vorige jaar in Stellenbosch gehad het – juis oor Nicola en oor Marc se verhouding met haar toe hy ’n sensitiewe 17 jaar oud was. En oor die feit dat sy Simon, met wie sy jare lank getroud was en by wie sy twee kinders gehad het, uiteindelik verlaat het.

Hy het vir die eerste keer vir Simon vertel hoe hy te wete gekom het dat Nicola terselfdertyd met hulle albei ’n verhouding gehad het.

Simon het hom ’n rukkie stil aangekyk toe hy klaar gepraat het.

Toe sê hy: “Vergeef my dat ek dit uit jou gewurm het, maar ek wou weet hoe sy gelyktydig met jou ’n verhouding kon hê wat jou so totaal oorrompel het, terwyl sy al meer as een maal met my geslaap het. Ek verstaan nou iets daarvan.”

“Hoe so?”

“Sy was verlief op jou werk en sy het nodig gehad om te weet wie die mens daaragter is. Maar sy het ook ander minder verhewe behoeftes gehad wat vervul moes word en dit kon ek doen.”

“En tog het sy jou verlaat?”

Simon skud sy kop. “Dis nie so eenvoudig soos ek netnou gesê het nie – ryker man, mooier huis. Ek dink dat sy sonder dat sy dit besef het, in my bly soek het na die soort mens wat sy in jou gewaargeword het. Die pêrel waaroor jy so pynlik waak.”

“Nee, Simon, ek dink nie …”

“Já, Marc, ek weet,” val hy hom in die rede. “Nou wéét ek. Die dinge wat jy van haar onthou, is die mens wat sy is. Sy het daarvan vergeet in die eerste jare van babas en nuwe ervarings. Maar met verloop van tyd het sy begin soek, want daardie pêrel is nie in my nie. Ook nie in my werk nie. Ek het haar van jou weggeneem deur haar met my seksuele ervaring te betower. Maar dié soort betowering het sy mag verloor toe daar nie ’n pêrel was om dit in stand te hou nie.”

“Het jy haar liefgehad?”

“Ek het haar liefgekrý. Toe ek my woede te bowe gekom het omdat sy my mislei en opsetlik swanger geraak het. Maar toe was dit te laat en het haar soektog na ’n ander pêrel al begin.”

“Ek is jammer.”

“Is dit nie jou Heilige Boek wat sê jy maai wat jy gesaai het nie?”

Marc glimlag effens. “Dit is.”

Nou, daar in die donker met die maan wat teen die hemel afgeskuif en verdwyn het, met die uil wat nou en dan in die iep steun, glimlag hy weer by homself.

“Abba, Vader, in u grote liefde het u my ’n heerliker pêrel gegee. Die land, die Tora en Rivkah. O Adonai, én Rivkah!”