Читать книгу Krucjaty - Paul M. Cobb - Страница 7

Niezależnie od entuzjazmu czytelników, którzy chcą dowiedzieć się więcej o historii islamu, średniowieczne praktyki islamskiego nazewnictwa i nadawania imion mogą zdezorientować nawet najbardziej zdeterminowanych badaczy. Średniowieczni muzułmanie, szczególnie wywodzący się ze szlachetnych rodów, występują pod wieloma imionami i noszą liczne tytuły lub ich kombinacje. Oto jeden z przykładów standardowego średniowiecznego muzułmańskiego imienia, w pełnej okazałości: Madżd ad-Din Muhammad ibn Chalid ibn Abd Allah at-Tamimi.

Można je rozbić na części składowe następująco: Madżd ad-Din to przykład wyrafinowanego formalnego tytułu, zazwyczaj nadawanego państwowym urzędnikom. Tytuły te przeważnie obejmują element „ad-Din” (Religia, czyli islam) lub „ad-Daula” czy też „al-Mulk” (Państwo, Królestwo). W tym przypadku Madżd ad-Din oznacza „Chwała Religii”, ale ponieważ są to zazwyczaj puste tytuły, nie znaczą one, że ich posiadacz był szczególnie wielki lub religijny. Muhammad to imię własne nadane jakiejś osobie, używane przede wszystkim w najbardziej intymnych okolicznościach, ibn oznacza „czyjś syn” (bint w przypadku kobiet oznacza „czyjaś córka”, natomiast Banu, często używane w imionach plemiennych, to „czyiś synowie”), zatem jego ojciec miał na imię Chalid, a jego dziadek Abd Allah. Imię dziadka jest popularnym imieniem arabskim oznaczającym sługę (Abd) Boga (Allah). Często „Allah” był zastępowany jednym z Jego atrybutów, stąd też Abd ar-Rahman („Sługa Miłościwego”). Dla średniowiecznych Arabów, i nie tylko, genealogia była bardzo istotna, i miało to odzwierciedlenie w ich imionach, które mogą sięgać wstecz na wiele pokoleń, spajane serią „ibnów” i „bint”. Wreszcie at-Tamimi to tak zwana nisba, przymiotnik opisujący różne atrybuty, na przykład miejsce urodzenia, zawód, sektę lub plemię (w tym przypadku mężczyzna wywodził się z plemienia Tamim). Współcześni autorzy często usuwają przedrostek przy nisbach, więc at-Tamimi może występować zamiennie z Tamimi. Dodatkowo ludzie mogli być nazywani różnymi przydomkami. Zazwyczaj mężczyźni znani byli z imienia swojego najstarszego męskiego potomka, na przykład „Ojciec Jusufa”, a po arabsku Abu Yusuf („Abu” to „ojciec”, z kolei w imionach kobiecych „Umm” oznacza „matkę”).

Większość z muzułmańskich postaci w tej książce ma imiona arabskie lub tureckie o różnym stopniu złożoności. Ponieważ lektura ta jest przeznaczona dla czytelników nieposiadających głębszej wiedzy o historii arabskiej lub islamskiej, wszędzie gdzie mogłem, starałem się upraszczać i ujednolicać te imiona. Jednak, jak czytelnik będzie w stanie dostrzec, przy odrobinie cierpliwości można odczytać z nich cenne informacje o korzeniach i rodowodzie danej osoby. Z podobnych powodów nie używałem licznych kropek i kresek oraz innych uczonych konwencji stosowanych w kręgach akademickich do opisu arabskiego alfabetu za pomocą znaków łacińskich. Wyjątkiem są znaki ‘ i ʾ, które oznaczają dwie arabskie litery (odpowiednio ‘ayn i hamza), które nie mają bliskiego odpowiednika w angielskim. Wreszcie, jeśli istnieje powszechnie przyjęta angielska wersja imienia lub nazwy, została ona użyta. Dlatego też stosuję nazwę Mekka zamiast akademickiej formy Makka, oraz Saladyn, nie zaś Salah ad-Din.