Читать книгу Алиф - Пауло Коэльо - Страница 7

Ноширим ва муҳарририм билан Москвадаги меҳмонхонага келганимизда кираверишда мени ёшгина аёл кутиб турарди. У олдимга келиб тортиниб ўтирмай қўл бериб сўрашади.

– Сиз билан гаплашиб олишим керак. Шуни деб атайин Екатеринбургдан келдим.

Мен чарчаганман. Тўғридан-тўғри рейс бўлмагани учун одатдагидан эртароқ турганман ва Парижда алмашишга тўғри келганди. Самолётда мизғишга уриндим, лекин ҳар сафар кўзим илиниши билан ўша бир хил ёқимсиз ва зерикарли тушга дуч келавардим.

Ноширим дастхат-сессия эртага бўлишини, бундан ташқари уч кундан сўнг Екатеринбургга боришимизни тушунтиради. Мен хайрлашиш учун қўлимни узатаман ва қизнинг бармоқлари муздеклигидан ҳайрон бўламан.

– Нега мени ичкарида кута қолмадингиз?

Аслида ундан мен тўхтайдиган жойни қаердан билганини сўрамоқчи эдим. Бироқ бу унчалик қийин масала эмас: бунга ўхшаш ҳодисалар аввал ҳам бўлган.

– Тунов куни сизнинг блогингизни ўқидим ва айнан менга мурожаат қилаётганингизни тушундим.

Интернетдаги блогимда йўл хотираларимни қайд қилиб борардим. Бу ўзига хос синов бўлиб, унда воқеалар кетма-кетлигига амал қилмасдим. Энди бўлса, айнан қайси ёзувларимни назарда тутаётганини билолмай ҳайронман. Нима бўлганда ҳам, блогдаги ёзувларимда ҳозир илк бор кўриб турган одамимга мурожаат қилишим мумкин эмасди.

Нотаниш қиз варақ узатади, менинг хотираларимдан чоп қилиб олингани. Бу ҳикояни илк марта қаерда эшитганимни эслолмасам-да, уни ёддан биламан: Али исмли одам муҳтож бўлиб, бир савдогардан қарз сўрайди. Савдогар баҳс таклиф қилади: тунни тоғ чўққисида ўтказа олсанг, кўп пул оласан, эплолмасанг, менга текинга ишлаб берасан. Воқеанинг давоми шундай:

У кўчага чиққанда совуқ шамол эсарди. Қайғуга ботган Али дўсти Ойдиннинг ёнига йўл олди ва бу шартга кўниб аҳмоқлик қилганини айтди.

Бироз ўйлаб кўргач, Ойдин деди: “Хафа бўлма, сенга ёрдам бераман. Бугун оқшомда чўққига чиққанингда фақат тўғрига қара. Мен тун бўйи рўпарадаги чўққида гулхан ёқиб ўтираман. Оловга қараб дўстлигимиз ҳақида ўйла; бу сени иситади ва сен, албатта, уддалайсан. Бу яхшилигимни вақти келганда қайтарасан”.

Али баҳсда ютиб чиқди. Пулни олиб, Ойдиннинг ёнига келди: “Яхшилигимни қайтарасан дегандинг”.

– Ҳа, шунақа дегандим. Аммо менга пул керакмас. Менинг ҳаётимда совуқ шамол эсганда сен ҳам дўстлик гулханини ёқишга ваъда бер.

Менинг ишларимга бефарқ эмаслиги учун қизга миннатдорчилик билдираман ва жуда бандлигимни, аммо эртага китоб дўконида ўтказиладиган дастхат-сессияга келса, китобларимдан бирига дастхат қўйиб беришдан хурсанд бўлишимни айтаман.

– Мен бунинг учун келганим йўқ. Бутун Россияни кезиб чиқмоқчилигингизни биламан ва мени ўзингизга ҳамроҳ қилиб олишингизни сўрамоқчи эдим. Сизнинг биринчи китобингизни ўқиганимда мен овозни эшитдим. У айтдики, сиз мен учун муқаддас олов ёқдингиз ва куни келиб мен ҳам сизга шуни қайтаришим керак бўлади. Мен тунлари тинмай шу ҳақда ўйладим ва сизни излаб топиш учун Бразилияга учмоқчи эдим. Сизга ёрдам кераклигини биламан, шунинг учун ҳам бу ердаман.

Ҳамроҳларим кулишади. Мен хушмуомалалик билан эртагача хайрлашаман. Ношир мени кутишаётганини тушунтиради ва бу мен учун айни муддао бўлади.

– Менинг исмим Ҳилол, – дейди қиз кетишдан олдин.

Ўн дақиқадан сўнг хонада ёлғиз қоламан. Меҳмонхонага киришда олдимга келган ғалати қиз ҳақида унутиб юбордим. Унинг исми ҳам эсимда йўқ ва яна кўрсам таниб олишим ҳам маҳол. Барибир юрагим безовта: унинг кўзларида муҳаббат ва ўлимни кўрдим.

Кийимлардан халос бўлиб, душ остига тураман. Мана менинг энг ёқтирган удумларимдан бири. Бошимни ортга ташлаб, мени ҳамма нарсадан ажратиб, бошқа оламга олиб кираётган сувнинг бир маромдаги овозига қулоқ тутаман. Оркестрдаги ҳар бир асбоб овозини ажратиб оладиган дирижёр каби мен ҳам аста сўзларга айланаётган алоҳида овозларни фарқлайман. Уларнинг маъносини тушунмайман, аммо биламан: бу тил мавжуд.

Чарчоқ, ҳадик ва уйидан шунча узоққа келиб қолган одамнинг ташвиш ҳислари аста чекина бошлайди. Саёҳатим ўз хосилини беришига кун сайин ишончим ортмоқда. Ж. ҳақ эди: бир жойда қотиб қолиш – оғу. Душ терини тозалайди, овқат танани озиқлантиради, узоқ ёлғиз саёҳатлар эса руҳни қувватлайди.

Энди ҳаётимда ўзгаришлар бошланмоқда: шошилмай, асталик билан бўлса-да ҳаётим ўзгармоқда. Овқат устида дўстлар билан суҳбатдан баҳра оламан, сайр вақтида ҳозирим тўғрисида ўйларга чўмаман. Тушаётган сув эса беҳуда хаёлларни олиб кетади. Агар белгиларнинг асл маъноси билан қабул қилишни ўргансак, шунақа арзимасдек кўринган нарсалар ҳам бизни Яратганга яқинлаштиришга қодир аслида.

Ж. менга одатий ҳаёт тарзидан воз кечиб, ўз оламимни излашга киришиш вақти келганлигини айтганда довдираган ва ўзимни тушкун ҳис қилгандим. Чунки шубҳа-гумонларимга тайёр жавоб ёки қарор деймизми, хуллас, мени тинчлантирадиган, руҳий ҳаловатга эришишимга ёрдам берадиган бир нималар керак эди. Сафарга отланганлар ўз оламлари ўрнига шунчаки янги чорловлар, чексиз умидлару кутилмаган ўзгаришларни топишган, холос. Ёки ундан ҳам ёмони, ҳеч нимага эришишмаган.

Йўқ, ошириб юборяпман. Агар бир нимага интилсанг, у ҳам сенга интилади.

Нима бўлганда ҳам, ҳар нарсага тайёр бўлиш керак. Шунинг учун лозим бўлган қарорни қабул қиламан: бу саёҳатда ҳеч нарсага эриша олмасам ҳам, изланишда давом этаман. Чунки Лондондаги меҳмонхонада тушундим: илдизларим етарлича ўсган бўлса-да, англаб олиш жуда мураккаб, ундан шифо топиш эса ундан ҳам қийин бўлган бир нималар руҳимни аста ўлдирмоқда.

Кундалик ташвишлар.

Кундалик юмуш ва такрорлаш бошқа-бошқа нарсалардир. Ҳар қандай ишда мукаммалликка эришиш учун машқ қилиш, бажариш усулингиз нафас олишдек табиий чиқмагунча такрорлаш ва такрорлаш керак бўлади. Буни мен болалигимдаёқ, оиламиз билан ёзни ўтказган Бразилиянинг кичик бир шаҳарчасида билиб олганман. Қўшни уйда яшаган темирчининг иши менда ҳаммадан кўпроқ таассурот қолдирганди. Унинг оғир болға билан қизиган темир парчасига уришини ва атрофга сачраган учқунларни соатлаб кузатардим. Бир сафар темирчи мендан сўради:

– Мени доим бир ишни такрорлайверади, деб ўйлаётгандирсан, шундайми?

– Ҳа.

– Аслида эса бундай эмас. Ҳар бир зарбани бир хил куч билан берилмайди. Бир марта бор кучинг билан урсанг, кейингисида сал тегиб қўясан. Лекин буни ўрганиш учун узоқ йиллар бир хил ишни такрорлайверишга тўғри келган. Кейинчалик қилаётган ишимни ўйлашнинг ҳам ҳожати қолмади, қўлим ўрганиб кетди.

Бу сўзлар хотирамга муҳрланиб қолган.