Читать книгу Reize van Maarten Gerritsz - Philipp Franz von Siebold - Страница 5
ОглавлениеEn opdat de voyagie volgens dese Instructie en onse goede intentie wel magh gereguleert en voltrocken werden, goede ordre onder ’t volcq onderhouden, recht en justitie conform den generalen artyckelbrieff geadministreert, en vorders ten meesten dienst van de Comp. gedaen en verricht magh werden, ’t gunt op soo peryculeuse en langhdurige reyse voorvallen en vereysschen mocht, soo hebben den E. Maerten Gerritsen Vries tot Commandeur van beyde de schepen gestelt, denselven by desen authoriserende, om de vlagge op Castricum van de groote stenge te voeren, den Raed te beroepen en continueel daerin te presideren. Oversulcx gelasten en gebieden aen alle officieren en matrosen, niemant uytgesondert, die op de schepen Castricum en Breskens bescheyden syn, den gemelten Maerten de Vries voor haer Commandeur en Opperhooft t’ erkennen, respecteren en gehoorsaemen, mitsgaders in alle voorvallende gelegentheden met goeden raed en vlytige dienst, tot vorderingh der voyagie en ontdeckinge der onbekende landen, te assisteren, als vigilante en getrouwe dienaren betaemt en gelyck yder voor ons in ’t wederkeren meend te verantwoorden.
Den Raed van dese twee schepen sal bestaen uyt de volgende personen, namentlyck:
Den Commandeur Maerten Gerritsen Vries, Continueel Preses. | |||
Schipper Hendrick Cornelisz. Schaep, | op | Breskens. | |
Ondercoopman Willem Byleveld, | » | » | |
Schipper Pieter Willemsz. Knechtjes, | » | Castricum. | |
Opperstuerman Cornelis Jansz., (Coen) | » | » | |
Opperstuerman Jeuriaen Bruyn, | » | Breskens. | |
Provisioneelen Ondercoopman Abraham Pittavin op Castricum, die mede als Secretaris en by vereysch als Fiscus wesen sal. |
By desen Raed sullen alle voorvallende saecken, tot bevorderingh deser voyagie en uytvoeringh onser ordre, beleyd en afgehandelt werden, sullende den Commandeur by steeckingh twee stemmen hebben, doch in saecke van justitie sullen d’hooghbootslieden mede geroepen werden, als d’ordre onser principalen dicteert. Maer in saecken die de zeevaert, als coursen en ’t ontdecken van de landen etc., aengaen, sullen d’onderstierlieden mede compareren en adviserende stemmen hebben, die den Commandeur coligeren en met de meeste concluderende stemmen sluyten sal, versorgende alle resolutien terstont dobbel geregistreert, geteykend en ten dienste van de Comp. wel uytgevoert werden.
Soo den Commandeur Vries (dat God verhoede) quaeme te overlyden, sal de Schipper Hendrick Schaep in desselfs plaetse succederen en in alle deelen conform den inhoud deser Instructie, even als syn voorsaedt, gebieden en gehoorsaemt werden, soo dat betaemt.
De schepen gaen gemant met 110 cloecke coppen, daeronder 10 soldaten, synde op ieder schip even veel, mitsgaders van alle nodige amunitie, gereetschap en provisien wel versien en voor twaelf maenden ruymelyck gevictualieert. Laet alles wel en behoorlyck mesnageren, en ’t ordinarie rantsoen van twee vleesch- en een speckdagh, een mutsken asyn en 1⁄2 mutsken oly ter weecke, en 11⁄2 mutsken arack des daeghs, onder ’t volcq uitdeelen. Stercken arack gaet in yder schip twee leggers, om in de coude tot des volcx gesondheyd soberlyck uyt te deelen, maer insonderheyd diend ’t versch water en brandhout seer gemesnageert, synde daer omme van watervaeten ryckelyck versien, opdat daervan in geen noodwendige behoeften vervalt, en om ’t selve te soecken in uwer reyse niet verachterd ofte onverrichter saecken te keren genoodsaeckt werd, dat tot groote schaede van de Comp., die in ’t equiperen van dese schepen groote costen heeft gedaen, en u aller schande gedyen soude, dat daeromme met naerstige voorsichtigheyd voorgecomen diend.
Tot besluyt van dese Instructie willen UE. des Albestierders segen toewenschen, welcx Divine Maijt. bidden uwe personen, tot volvoeringh van dese voorgenomen ontdeckinge, met mannelycke couragie te begenaedigen en verrichter saecken, behouden te laten keren, tot verbreydinge syner eeuwige glorie, reputatie onses Vaderlands, des Comp. sonderlingen dienst, ons contentement, en U aller onsterffelycke eere.
In ’t Casteel Batavia, desen 2 February, Anno 1643.
(Get.) Anthonio van Diemen.
Cornelis van der Lyn.
Joan Maetsuycker.
Justus Schouten.
Salomon Sweers.
Memorie van de boecken en pampieren, die by d’Instructie van de Tartarise besendingh gevoucht moeten worden.
No. 1. den Comm. alleen. | Tooneel des Aertrycx ofte nieuwe atlas, synde een beschryvinge met Caerten van alle landen des aerdcloots, door Wilhelm en Joannes Blauw. | ||||
do. eygen 2. | Itinerarium ofte Schipvaert van Jan Huyghen van Linschoten. | ||||
do. alleen. 3. | Nieuwe Wereld ofte beschryvinge van West-Indien, door Johannes de Laet. | ||||
4. | Extract uyt ’t Vertoogh van den Coopman Willem Verstegen, nopende ’t ontdecken van de onbekende Custen van Corea, Jeso en Japan, mitsgaders d’eylanden daer by Oosten gelegen. | ||||
5. | Remonstrantie van ditto Verstegen, op ’t ontdecken van ’t Goudrycke eyland by Oosten Japan. | ||||
6. | Instructie voor den Comm. Mathys Quast, tot ontdeckinge van d’onbekende eylanden by Oosten Japan. | ||||
do. alleen | 7. | Een Journael van Commandeur Quast. | nopende hunne gedaene reyse in de Zuyd-zee. | ||
8. | Een do. van Schipper Tasman | ||||
9. | Extract uyt ’t Journael van India, vervattende ’t succes van des Comm. Quasts voyagie by Oosten Japan. | ||||
10. | Extract uyt de memoriale aenteyckeninge en bedenckinge van Maerten Gerritsen Vries op d’ontdeckinge van ’t Zuydland, de Oostcust van Tartaria en d’eylanden by Oosten Japan. | ||||
11. | do. uyt ’t Cort verhael van Maerten Gerritsen Vries, nopende de nuttigheden van ’t ontdecken van ’t Zuydland en Tartaria. | ||||
12. | do. uyt ’t Vertoogh van Franchois Jacobsen Visscher, nopende ’t ontdecken der onbekende Custen van Japan, Corea, China, Tartarien en d’eylanden by Oosten gelegen. | ||||
No. 13. | Cort begrijp van ’t ontdecken van Cathaya en d’eylanden by Oosten Japan, door Maerten Gerritsen Vries. | ||||
14. | Memorie op ’t stellen van de raporten, voor de dienaers van de geoctroyeerde Oost-Ind. Comp. | ||||
15. | Ordre voor den Schipper-Comm. Maerten Gerritsen Vries en vorder overicheyd van ’t fluytschip Castricum en ’t jacht Breskens, op hunne reyse van Batavia nae Molucco. | ||||
16. | Factura van de Coopmanschappen en monsters van allerley waren, gescheept in Castricum en Breskens. | ||||
den Com- man- deur alleen. | 17. | Inventarissen van de voornoemde schepen. | |||
18. | Originele resolutien, getrocken op de gemelte reyse van den Comm. Quast. | ||||
19. | Seynbrieff op ditto voyagie beraemt. | ||||
20. | Twee Caerten van gedaene Coursen des Comm. Quast, tot ontdeckingh van ’t Goudrycke eyland. | ||||
21. | Twee Caertges van ’t Goudrycke eyland, soo ’t selve in de Japanse Beobys staet. | ||||
do. alleen. | 22. | Gedruckte pryscouranten off Cours van negotie in Amsterdam, dato 30 September en 4 November anno 1641. |
Alle welcke voorstaende Schriften ende Caerten by den Gouvern.-Generael en Raden van India syn overhandight aen den Schipper-Comm. Maerten Gerritsen Vries op Castricum en den Schipper Hendrik Cornelisz. Schaep op Breskens, gedestineert tot de Tartarische ende voordere ontdeckingh; met last, sy alle deselve, in conformité van dese memorie, op hun keeren aen ons weder sullen hebben over te leveren, om ons in tyden en wylen daervan naeder te mogen dienen.
In ’t Casteel Batavia, desen 2 February, Anno 1643.