Читать книгу Platt is wat - Plattdeutsch hat Bedeutung - Rolf Ahlers - Страница 37

Lüe-Vartellen un Sprickwöre

_{(Von allewoans tähupe efunnen)}

„Dat maket man sä.“ Von Wiehnachten an un obern Niejohrsdag weg ligget de „Twölften“, wat et uk allemal damidde up sik hat, weit ik nich. De Früenslüe häbbet in düsse Tied de Wäsche nich ewuschen un al vorher de Tüglienig – de süss dat ganze Johr ober hüng – afenohmen. – Wo dat man güt for wesen möchte?

„Ik kann dat nich lesen.“ – „Sett doch dienen Brill up.“ – Dat kann ik ja dän, aber damidde geiht dat uk nich.“ – „Wotä hast dü denn dienen Brill?“ – „Na, tän angeben!“

Et see en Vader tä sien öllstet Meeken, as se morgens al fleutsche: „Voggels, de morgens singet, halt abends de Katte.“

„Morgen besteiht – Schönheit vargeiht“, düssen Henwies gaf de Vader den Jungen, de anfüng nah de Meekens tä kieken. Oftemals kann en sik mehr anfrieen, as dor de Hänne Arbeit tähupe tä bringen.

An Sprickwöre is wat anne, de häbbet mit Speukenkiekeriee nist tä dän. Da süht en al an:

„Wenn et Silvester früst un snieet, denne is Niejohr nich mehr wiet.“ – Wenn et nü aber Silvester nich früst un Snie uk nich gift, denne is en andern Dag aber uk Niejohr. Ob dü et glöfst oder nich.

Upeschrebenet besteiht – Vartelltet vargeiht.

Früensminsche un Mannsminsche, dat deit en doch nich!

Dat is ja al mannigen Dönnerdag her.

Dü sühst üt, wie dien Vader. – Ik häbbe ja uk sien Himmet anne.

Dat Himmet mott sä grut wesen, dat dü da rinpassest.

Wat beter is wie ne Lüs, dat nehme ik midde nah Hüs.

Wat en nich böern kann, dat mott en liggen laten.

Wer nich kummt, de klappet nich mit de Dör.

Wer nich da is, de word nich ewuschen.

Wer up en Barge steiht, de kann wiet kieken.

Hindern Barge wohnet uk Minschen.

De/Dat is nich bluß dumm, de/dat is sägor detsch.

Et is nich allens Grafensteiner, wat nah Appel ütsüht.

Wer dat Richtige efunnen hat, de tüschet nich geern.

Wer Land gewinnt, de mott uk ackern.

In andere Dörper word uk mit Water ewuschen un ekoket.

Wenn de ulen Lüe nich wüssten, wo et lang geiht, denne mössten de jungen Lüe den Weg alleene finnen.

Mit den Seuken is hei/öt al ganz güt, bluß mit den Finnen is et noch nich wiet her.

Wenn hei nich oberall siene Näse rin estoken härre, denne wüsste hei nich, wo wat tä halen is.

Veele Lüe sünd nah Westen etrecket; nü stahet se vor den Ozean un wett nich, wie se rober kumet.

Wo al wat is, da kummt noch wat tä.

Wer siene Gröschen tähupe ehulen hat, de smitt uk mit de Euros nich rumme.

Wo Geld is, da is de Düwel, un wo nist is, da is de Düwel twei Mal.

Schullen (= Schulden) fret mit üt de Schöttel.

Schullen (= Schulden) sünd wie Kletten, nich wie Hasen, se lupet nich weg.

De Fieer is tä Enne, wenn nich einer mehr da is, mit den ik einen drinken kann.

Wer sik nich satt eten kann, de kann sik uk nich satt licken.

Borns (= Brunnen), in de en dat Water rindragen mott, de döget nist.

Immen un Schape eernt, wenn ik slape.

Wenn de Böme ütslaget, denne mosst dü dik wohren (= in acht nehmen, aufpassen).

Wenn in den Dieke bluß Ütschen sünd, denne bliebet de Angler weg.

Wat güt geiht, dat maket de Büere sülmst.

Ik kriege dik an en Kanthaken. (Bedrohung. Der Kanthaken ist ein Hebel mit gelenkig angebrachtem Haken zum Umkanten von Kanthölzern.)

Wenn de Hackeboren erst kumet. (= Wenn ich denn 77 Jahre alt werde.) – Mit de Hackeboren bin ik dor. (Die Ziffer 7 wird schematisch als Beil gedeutet.)

Wat düer is, mott lange hulen. Aber: Wat nich sä düer is , mott nich sä lange hulen un dü hast öfter mal wat nieet.