Читать книгу Dieta przeciwmigrenowa - Tara Spencer - Страница 6

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z powszechności występowania migren. Trzech mężczyzn na stu i aż dziesięć kobiet na sto cierpi na migrenowe bóle głowy. Najliczniejszą grupą są osoby między 30. a 40. rokiem życia, czyli w wieku, gdy najintensywniej zajmują się rodziną i są najbardziej aktywne zawodowo.

Co się dzieje, gdy pojawia się migrena, i w jaki sposób jest wywoływana? Uważa się, że u osób cierpiących na migrenę występuje gen (lub geny) wpływający na funkcjonowanie układu nerwowego. Mimo wielu różnych form migreny ich wspólną cechą jest wyższa niż zwykle wrażliwość układu nerwowego. Przy pobudzeniu nerwów zachodząca głęboko w mózgu reakcja staje się przyczyną aktywności elektrycznej i wydzielania substancji chemicznych, które wywołują kurczenie się lub rozszerzanie naczyń krwionośnych. Stan zapalny powoduje obrzęk i ból. Ta nadmierna reakcja może jednak objąć inne części układu nerwowego, które nie wywołują bólu. To wyjaśnia, dlaczego napady migrenowe obejmują przejściowe dolegliwości żołądkowe, z reguły mdłości i wymioty, oraz zaburzenia wzrokowe, na przykład pojawianie się falistych linii i zaniki widzenia. Jest też wyjaśnieniem krótkotrwałych zaburzeń mowy, drętwienia, a nawet paraliżu części ciała. Po zakończeniu napadu przez dzień lub dwa chory odczuwa zaburzenia koncentracji i nadwrażliwość na światło oraz ogólne zmęczenie.

Przebieg choroby migrenowej zwykle zmienia się z czasem. U dziecka może objawiać się kolkami lub wymiotami, u nastolatka chorobą lokomocyjną lub bólami głowy, a u dorosłego zawrotami głowy. Wskutek zmian hormonalnych i trwałych skutków powtarzających się stanów zapalnych w mózgu u wielu osób pojawiają się codzienne objawy: napięcie mięśni twarzy, nadwrażliwość skóry lub inne dziwne symptomy. Uważa się, że dzięki kontroli nad czynnikami wywołującymi migrenę (tzw. czynnikami migrenogennymi) chory może uniknąć bardziej przewlekłych form choroby. Migrenę może wywoływać dowolny czynnik środowiskowy, pokarmowy bądź fizjologiczny. Powszechne czynniki środowiskowe obejmują: zmiany pogody, bolesne bodźce, silne zapachy i nadmiar światła lub hałasu. Do czynników fizjologicznych należą: brak snu, stres i zmiany hormonalne. Organizm może też reagować w różny sposób na spożywane produkty i dania.

Niektórzy sądzą, że pewne produkty uboczne przyswojonych składników pokarmowych wnikają do układu nerwowego i udają tam neuroprzekaźniki bądź bezpośrednio prowokują reakcje układu nerwowego. Są to czynniki chemiczne. Istnieje też inny pośredni sposób pobudzania układu nerwowego przez pokarmy – u niektórych chorujących na migrenę reaguje on na składniki pokarmowe jako na obce ciała i wzbudza reakcję układu immunologicznego.

Istnieją setki potencjalnych pokarmowych czynników migrenogennych. Obszerny wykaz produktów i potraw, które mogą przyczyniać się do wystąpienia napadu migrenowego, można znaleźć w internecie, niektóre jednak omówiono na kolejnych stronach tej książki. Przyczyny i sposoby takiego niezwykłego reagowania niektórych osób na różne białka pokarmowe lub substancje chemiczne pochodzenia spożywczego nie są jeszcze w pełni rozpoznane.

Pokarmowe czynniki migrenogenne można podzielić na trzy główne kategorie:

1. produkty pochodne dojrzewania i fermentacji (czerwone wino, twarde sery),

2. produkty zawierające związki chemiczne podobne do neuroprzekaźników mózgowych (kawa, czekolada, glutaminian sodu i azotany w konserwowanych wyrobach mięsnych),

3. produkty wywołujące łagodne lub ukryte alergie bądź nadwrażliwość.

Często u pacjentów chorych na migrenę wykonuje się testy w kierunku alergii pokarmowych i wykrywa nadwrażliwość na codzienne pokarmy. Nawet jeśli nie powodują one zaburzeń żołądkowo-jelitowych, które zwykle sygnalizują brak tolerancji, wyeliminowanie danego produktu z diety często okazuje się pomocne. Czasem alergię pokarmową daje się wykryć na podstawie prób skórnych lub badania krwi. Na przykład w badaniu krwi można wykryć alergię na gluten, zwaną celiakią, ale u większości osób wykazujących jakąś formę nadwrażliwości na białka zbożowe nie da się tego stwierdzić w wyniku takich badań.

Zastosowanie diety eliminacyjnej – staranne wyłączenie określonych produktów przez pewien czas, po którym następuje ich ponowne wprowadzenie – jest jednym z najbardziej wiarygodnych sposobów określenia pokarmowych wyzwalaczy napadów migrenowych. Niech ta książka posłuży jako przewodnik po kolejnych etapach diety eliminacyjnej, a następnie etapie ponownego wprowadzania produktów, które pomogą rozpoznać osobiste pokarmowe czynniki wywołujące napad. Przede wszystkim należy wykazać się cierpliwością. Na poprawę można czekać 6–10 tygodni, ale w większości przypadków ona następuje. Po uzyskaniu poprawy i złagodzeniu objawów podejrzane produkty można pojedynczo przywracać do codziennej diety, aby wyraźnie zidentyfikować te z nich, które wywołują napady migrenowe. Mimo trudności tego rodzaju selekcji przekonaliśmy się, że nawet pacjenci najciężej dotknięci migreną reagują pozytywnie i ich wysiłki zostają nagrodzone. Bezpieczne przepisy zawarte w książce mogą pomóc zbudować nowy sposób panowania nad chorobą. Mamy nadzieję, że materiał ten będzie przydatny w lepszym kontrolowaniu objawów migrenowych i podniesie jakość życia chorych.

Frederick Godley III, doktor nauk medycznych, członek Amerykańskiego Kolegium Chirurgów, przewodniczący Stowarzyszenia Zaburzeń Migrenowych, oraz Michael Teixido, doktor nauk medycznych, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Zaburzeń Migrenowych