Читать книгу Trompie Omnibus 3 - Topsy Smith - Страница 8
2
ОглавлениеDie einde van die Boksombende?
Die lang somervakansie is iets van die verlede.
Dit is die eerste dag van die eerste kwartaal. Trompie, Rooie en Blikkies ry mismoedig op hul rooi geverfde fietse skool toe. Dawie is nie by hulle nie. Hy is mos nou ’n koshuisbobbejaan.
Dawie se ma het Trompie se ma ná die voorval met die donkie gaan spreek. Sy het haar bedank vir die aanbod dat Dawie by hulle kan bly, maar gesê sy voel dit sal in die omstandighede beter wees as sy haar seun in die koshuis plaas. Hoewel sy dit nie met soveel woorde gesê het nie, het sy mevrou Toerien duidelik laat verstaan dat Trompie nie ’n goeie invloed op haar Dawie het nie.
Trompie se ma was kil. Sy het by haar vriendinne gehoor mevrou Theron noem haar seun ’n barbaar.
Die res van die Boksombende het Dawie die afgelope paar dae maar min gesien. Arme Dawie moes sy ouers help met die inpakkery en hy is gistermiddag koshuis toe.
Trompie se pet sit skeef op sy kop en al is dit nog vroeg in die oggend hang sy hemp al klaar by sy broek uit. Daar is ’n frons op sy sproetgesig terwyl hy langs sy twee maats skool toe ry. Hy kyk ingedagte hoe sy fiets se voorwiel om en om draai.
Rooie ry langs Trompie. Sy hare is ongekam en hy is kaalvoet. Hy voel hoe die skurwe pedale sy voete kielie wanneer hy trap en hy hou daarvan. Maar dit is al waarvan hy vanmôre hou. Rooie is ook terneergedruk.
Langs Rooie ry Blikkies. Hy kou aan ’n grashalmpie en gee ’n lang, droewige sug.
“Dis hoe ek ook voel,” sê Trompie.
“En ek ook,” mompel Rooie.
Hulle is so mismoedig omdat die skooljaar vandag begin én omdat Dawie nie by hulle is nie. Hulle wonder al drie hoe hy in die koshuis regkom.
“Ons moet partykeer vir Dawie gaan kuier,” sê Trompie, “want hy sal maar min vir óns kan kom kuier. Die ouens leer mos dag en nag daar in die koshuis en hulle’t allerhande reëls en regulasies en simpel goeters …”
“Tjips!” sê Rooie.
Die sersant kom om die hoek van die straat aangestap. Trompie ry vinnig voor, Blikkies agter hom en dan kom Rooie. Die sersant het hulle al eenkeer gewaarsku dat hulle nie langs mekaar mag ry nie.
Hulle ry nou mooi stadig en netjies agter mekaar. Hulle kom by die sersant wat hulle agterdogtig aankyk en Trompie sê vriendelik: “Môre, oom.”
Blikkies verplaas die grashalmpie na sy een kies en sê ook beleefd: “Môre, oom.”
Rooie brom binnensmonds: “Môre, oom.”
Die sersant knik streng met sy kop, maar toe die seuns verby is, glimlag hy. Dié Trompie en sy maats! Hulle is vier lewenslustige karnallies wat altyd in die moeilikheid beland, maar gelukkig is hulle baie versigtig vir hom en dit maak sy lewe aansienlik makliker.
Rooie wat heel agter ry gee die teken dat die sersant by die polisiestasie se hekkie in is, en die seuns ry weer langs mekaar.
By die skool wemel dit van kinders op die speelterrein. Almal groet Trompie en sy maats. Daar is ’n oorverdowende lawaai, gekskeerdery en geskree.
Uiteindelik kry Trompie-hulle hul fietse neergesit. Rooie en Blikkies gesels met ’n klomp klasmaats. Trompie stap oor die skoolgrond. Hy gaan kyk of die koshuiskinders al gekom het.
Skielik staan daar ’n meisie voor hom. Hy kyk effens verbaas na haar en dan sê hy: “Jissie, Katrien, is dit jy? Ek het jou amper nie herken nie.”
Katrien woon langs Trompie-hulle. Sy was die hele vakansie saam met haar ouers by die see en het die vorige nag laat eers teruggekom.
“Hoekom het jy my nie herken nie?” vra sy vir Trompie.
“Jou vlegsels,” sê hy. “Waar’s hulle?”
“Ek het hulle afgesny.”
Trompie kyk aandagtig na die glimlaggende meisie. Sy het ook nie meer so baie sproete soos gewoonlik nie. Sy lyk ook nie meer so skaam soos altyd nie; dit is asof sy baie meer selfvertroue het. Ja-nee, besluit Trompie, Katrien lyk glad nie meer so onaardig soos verlede jaar nie.
“Het jy lekker vakansie gehou?” vra Trompie vriendelik.
“Baie lekker, dankie. Ek het baie nuwe maats by die see ontmoet – meisies én ouens.”
“Jissie, nè?” Trompie weet nie juis wat anders om te sê nie. Hy wens sy wil nou loop. Hy wil mos na Dawie gaan soek.
“Trompie, daar’s iets waaroor ek met jou wil gesels.”
“Ja?” Trompie kyk haar agterdogtig aan.
Op laerskool was hy en sy maats eendag soos gewoonlik platsak. Toe bied hulle aan om Katrien ’n halwe lid van die Boksombende te maak as sy hulle ’n paar rand daarvoor betaal. Sy het dit gedoen en Trompie, Rooie, Dawie en Blikkies het lekkers met die geld gaan koop.
Maar nadat hulle alles verslind het, het hulle skoon vergeet om Katrien ooit na hul vergaderings te nooi en sy het nooit enige waarde vir haar geld gekry nie.
“Dink jy ook waaraan ek dink, Trompie?”
“Waaraan dink jy?” Hy is nou nog agterdogtiger.
“Aan hoe jy, Rooie, Blikkies en Dawie my ingeloop het.”
“Ons het nie …”
“Julle hét!” sê Katrien skerp.
Trompie kyk haar verbaas aan. Sy was altyd so saggeaard.
“Wat gaan met jou aan?”
“Niks. Ek weet nou net baie meer as voor ek met vakansie weg is. Ek wil nie meer ’n kastige halwe lid van die Boksombende wees nie. Ek het my geld betaal, maar niks in ruil daarvoor gekry nie. So nou wil ek my geld terughê, verstaan?”
Trompie knik, maar hy kan nie begryp hoekom sy so omgekrap is nie. Dit lyk of die vakansie haar glad nie goed gedoen het nie.
Maar Katrien is nog nie klaar met hom nie.
“En moenie ooit weer kom vra ek moet jou met huiswerk help nie!” vervolg sy bitsig. “Jy’t laas jaar heeltyd na my toe gehardloop as jy in die moeilikheid is, maar toe die skoolfunksie kom, was ek nie goed genoeg nie! Toe vra jy mos vir Lucille! Wel, vra haar nou maar om ’n halwe lid van jou kastige wonderlike bende te wees. Ek wil my geld terughê – en ek gee jou en jou maats net ’n dag tyd!”
Katrien swaai vinnig om en stap weg. Jissie, dink Trompie. Die meisiekind is omgekrap. Ja-nee, die vakansie het haar beslis nie goed gedoen nie. Meisies is darem maar snaakse goed. Wat het die feit dat hy Lucille skoolfunksie toe gevat het te doen met die geld wat Katrien betaal het om ’n halwe lid van die Boksombende te word?
Trompie weet hy en sy maats is almal platsak. Maar hulle sal vinnig ’n plan moet maak. Hy sal met die ander oor hierdie krisis moet praat. Hy staan by Rooie en Blikkies. Almal kyk hoe die koshuiskinders by die hek inkom. Hulle moet altyd in ’n groep van drie rye van die koshuis af skool toe stap.
Die dorpseuns maak aanmerkings oor die koshuisbobbejane. Die koshuisseuns noem hulle weer “dorpsjapies”.
“Daar’s Dawie!” sê Trompie verlig. Die drie maats kyk hoe loop hy gedwee saam met die ander.
“Hy lyk soos ’n lam wat slagpale toe gelei word,” sê Trompie. Dan voeg hy vies by: “Hoekom was ons so simpel om op die dekselse donkie te probeer ry?”
“Dit was nie die probleem nie,” sê Blikkies droogweg. “Die nonsens het begin toe ons Dawie op sy rug vasgemaak het.”
Die koshuisseuns verdaag en begin hul maats groet.
Trompie, Rooie en Blikkies is by Dawie. Hy is baie mismoedig. Hy vertel vir hulle dis net reëls en klokke en klokke en reëls. “Ek weet nog nie eers wat presies al die goed beteken nie,” sê Dawie mismoedig. “Die prefekte sê hulle sal ons later leer. Hulle doop ons eers klaar.”
“Wat doen hulle aan jou?” vra Trompie.
“Soos ek hier staan,” sê Dawie dramaties, “sien julle ’n ou wat laas nag omtrent niks geslaap het nie. Die prefekte het amper heelnag deur met ons nuwe koshuisouens gesukkel. Ons moes die simpelste liedjies sing …”
“Watse liedjies?” wil Trompie weet. Dawie kan mos nie sing nie.
“Sulke ou goed. Soos ‘Sarie Marais’ en ‘Siembamba’ en so.”
“Dis gelukkig maklik.”
“Dis wat jy dink. Ek moes ‘Sarie Marais’ op ‘Siembamba’ se wysie sing!”
Dawie se drie maats kry hom baie jammer. Dit kon nie maklik gewees het nie.
“En toe ons uiteindelik slaap,” vertel Dawie gegrief verder, “word ons skielik weer wakker gemaak. Toe moet ons almal gaan bad en ons Sondagklere aantrek sodat ons stasie toe kan gaan om ’n baie belangrike persoon te ontmoet. En weet julle ouens wat gebeur tóé?”
Hulle verseker Dawie hulle het nie die vaagste benul nie.
“Wel, ons was almal uiteindelik aangetrek – party van ons moes eers ons skoene politoer – en toe ons in ’n lang ry voor die koshuis inval, toe sê een van die prefekte ewe koel en kalm dat ons darem ’n klomp skape is. Daar ry mos nie in die middel van die nag ’n trein deur Kwaggaberg nie! Almal het heerlik gelag. Behalwe ons klomp skape natuurlik. Ek dink nog steeds dit was ’n goor grappie.”
Trompie, Blikkies en Rooie simpatiseer met Dawie. Hulle verseker hom hulle dink ook nie dit is snaaks nie.
Terwyl die vier maats na hul ry toe stap, stel Trompie hulle in kennis dat hulle die middag net ná skool by die fort moet wees vir ’n amptelike vergadering. “Dis ’n ernstige saak,” sê hy. “Iets wat ons sakke raak.”
Hulle is nuuskierig om te weet wat Trompie wil bespreek, maar besef dit sal nie help om hom nou te vra nie. Hulle ken hom te goed. Hy sal net geheimsinnig en belangrik probeer lyk en sê hulle moet tot vanmiddag wag.
“Ek sal vandag kan kom,” sê Dawie, “want ons kry af om dorp toe te gaan en inkopies te doen. Maar dit is glo net vir vandag. Van môre af is daar blykbaar studietye en sulke goeters. Dan twyfel ek of ek julle ouens baie ná skool sal kan sien.”
Al vier dink nou aan dieselfde ding – hoe anders dit sou gewees het as Dawie by Trompie gebly het in plaas van in die koshuis.
Wat het hulle tog besiel om Dawie op die donkie se rug vas te maak?
Die klok lui. Die seuns val aan die een kant van die saal in rye in en die meisies aan die ander kant. Hulle stap in.
Nadat die dominee die verrigtinge met gebed geopen het, steek die voorsitter van die beheerliggaam ’n toespraak af. Dan is dit die skoolhoof se beurt.
Toe almal klaar hul sê gesê het, kondig die hoof af dat die nuwe graadagts moet agterbly, asook die graadneges.
Trompie se jaargroep kyk verbaas na mekaar. Hulle weet die nuwelinge moet agterbly sodat hulle in klasse ingedeel kan word, maar wat wil die hoof met die graadneges doen? Hulle is mos al ’n jaar in die skool.
Die nuwe leerders bly agter in die saal staan en die graadneges beweeg tot voor waar die hoof met hulle gaan praat.
Die Boksombende staan in die ry heel voor teen die verhoog. Die hoof kyk glimlaggend na die kinders wat so bekommerd na hom opkyk.
Hy lyk darem nie te kwaai nie, dink Trompie. Hy ken hierdie hoof – hy is gaaf en vriendelik, maar wanneer hy straf uitdeel, is hy genadeloos! Trompie het al by hom detensie gekry. Hy dink daaraan dat hy nou al ’n jaar lank ’n leerder aan die beroemde Hoërskool Kwaggaberg is en nog nie weet hoekom almal die hoof “doktor” noem nie. As hy ’n dokter is, moet hy mos siek mense gaan gesond maak!
“Leerders,” sê die hoof en hy glimlag vriendelik, “ek het julle laat agterbly omdat ek met julle wil praat.”
Die graadneges luister aandagtig.
“Ek is nie heeltemal tevrede met julle uitslae nie. Verlede jaar was weliswaar julle eerste jaar op hoërskool, maar ek het nogtans verwag dat julle beter sou vaar. Julle het almal geslaag, maar party het die paal ook maar net-net gehaal.”
Trompie probeer ongeërg lyk, maar dit voel vir hom of die hoof reguit na hom kyk!
“Ek wil hê julle moet vanjaar harder werk,” gaan die skoolhoof voort. “Ons matriekuitslae is altyd uitstekend – en oor drie jaar is julle ons matriekleerders. Onthou, julle is nou in graad nege. Daar is nie meer tyd vir onsinnige, lawwe speletjies nie. Julle word nou groot.”
Hoe gouer, hoe beter, dink Trompie.
Die hoof praat verder: “Vergeet nou van klieks vorm en bendes wat allerhande kattekwaad aanvang. Hier by die skool word genoeg vir julle gereël. Sluit aan by die verskillende klubs – daar is die skaakklub, die debatsvereniging en baie ander. Neem deel aan al hierdie skoolaktiwiteite. En werk hard. Ons het julle verlede jaar in ’n mate julle gang laat gaan, want julle was nog rou en onervare. Maar ek gaan vanjaar drasties optree as enigeen ’n misstap begaan.”
Die leerders word met ’n knik van die kop verdaag.
In die klas sit Trompie ernstig en dink aan wat hy vanmiddag vir sy Boksombende gaan sê.
Toe hy die vergadering belê het, wou hy hulle net vertel het van Katrien se nuwe nuk en dat hulle ’n plan sal moet maak om haar geld terug te gee. Maar nou dink hy aan wat die skoolhoof van bendes gesê het. Het hy miskien van hulle gepraat – van die Boksombende? Die hele dorp ken mos vir Trompie en sy bende.
Die hoof het gesê hulle word nou groot. Moet hulle die bende wat gestig is toe hulle nog in graad vyf was nou ontbind?
Trompie sien hoe staar Rooi, Blikkies en Dawie fronsend voor hulle uit terwyl die ander in die klas werk. Hy weet sy manskappe sit ook en dink oor wat die hoof gesê het.
Hy besef as die bende nie meer bestaan nie, sal hulle natuurlik nie meer vir Katrien haar geld hoef terug te betaal nie. En wat meer is, hulle gaan Dawie die volgende drie maande bitter min sien.
Moet die Boksombende regtig nou ontbind word? Trompie kry ’n knop in sy keel as hy net hieraan dink. Al was daar die afgelope maande nie baie vergaderings nie, het hy en sy manne altyd saam dinge gedoen. Die feit dat hulle ’n bende is, was gedurig in hul agterkoppe.
Trompie besluit uiteindelik hulle moet by vanmiddag se vergadering oor hierdie belangrike vraagstuk gesels – oor of die Boksombende moet voortbestaan of nie. Hulle sal daaroor moet stem.
Dié middag eet Trompie vinnig en dan stap hy deur die veld na die bouvallige ou waenhuis wat as sy bende se fort dien. Hy het ’n sakboekie en ’n potlood by hom. Alles moet streng volgens prosedure geskied, veral vandag.
Hy loop ingedagte na graspolle en skop. Hoe baie het hy nie die afgelope jare al só geloop om sy manskappe daar by die fort te ontmoet nie? Trompie voel weer vanoggend se knop in sy keel. Dink net, die Boksombende kan dalk ná vanmiddag miskien nie meer bestaan nie! Hy het besluit hy sal probeer om nie vir Rooie, Blikkies en Dawie te beïnvloed nie. Hy sal net die feite aan hulle stel. Dan moet elkeen self kies.
Boesman draf langs Trompie. Dit is warm en die hond se tong hang uit.
“Ja, ou Boesman,” sê Trompie met ’n sug. “Die lewe is maar moeilik.”
Trompie gaan sit op een van die kissies in die ou murasie. Boesman plof in die skaduwee neer.
Skielik hoor hy ’n gefluit – ’n hoë noot afgewissel met ’n lae een. Dit is die Boksombende se sein. Trompie fluit op dieselfde manier terug.
Rooie en Blikkies kom by die fort aan. Hulle groet hul vriend en kom sit ook op kissies.
Blikkies sit met sy bene lank voor hom uitgestrek en sy rug rus teen die muur. Hy is lui en vaak. Sy kieste beweeg stadig op en af soos hy aan ’n grashalmpie kou.
Rooie sit ook gemaklik. Hy kyk na sy tone en wikkel hulle. Hy probeer om een te wikkel terwyl hy die ander nege stilhou. Dit gaan moeilik.
“Wanneer kom Dawie dan?” vra Blikkies.
Sy woorde is skaars koud, toe hoor hulle ’n fluit.
“Jis!” sê Dawie ’n paar oomblikke later en sy ondeunde oë vonkel. “Hoe gaan dit met julle dorpsjapies?”
“Probeer jy snaaks wees, koshuisbobbejaan?” brom Rooie.
Dawie, Rooie en Blikkies kyk na Trompie. Hy sit met ’n groot frons op sy voorkop. Hy weet hulle kyk na hom. Hulle moet mos sien hoe ernstig hy nou sit en dink. Hy voel dit maak ’n goeie indruk. Maar die drie word moeg van so sit en niks doen.
“Wanneer begin ons, Trompie?” vra Blikkies uiteindelik.
“Wie’s jou Trompie? Onthou, dis ’n amptelike vergadering dié.”
Hy is altyd baie gesteld daarop dat die ander hom tydens vergaderings reg moet aanspreek.
“Oukei dan, kaptein,” sê Blikkies lui. “Maar ek vra nog, wanneer begin ons?”
“Nou-nou. Kan jy nie sien ek dink nog nie?”
“Waaroor is die vergadering, Trompie – ag, ek bedoel kaptein?” vra Dawie.
“Julle sal binnekort weet.” Die Grootkaptein sit sy hand weer onder sy ken en staar kastig diep ingedagte voor hom uit. Hulle moet besef hy is ’n ernstige denker – hy dink nou sommer oor groot goed na.
Hy loer onderlangs om te sien watter indruk hierdie houding op hulle maak. Dit lyk egter nie of dit baie geslaag is nie. As dit nie vir Blikkies se bewegende kake was nie sou ’n mens kon dink hy slaap. Rooie probeer nog steeds om elke toon afsonderlik van die ander te roer. Dawie kielie vir Boesman.
Trompie staan op. Hy maak keel skoon. Dan sê hy: “Is almal hier?”
Hulle verseker hom al die Boksombende se lede – al vier van hulle – is teenwoordig. Trompie sien so, maar hy tel hulle nogtans sedig! Alles moet mos stiptelik en volgens die regte prosedure geskied.
So ja, hy is tevrede. Almal is teenwoordig. Hy lek aan die kort potloodpuntjie en dan skryf hy – sy tong steek effens uit – in die sakboekie dat die Boksombende se lede almal by hierdie belangrike vergadering teenwoordig is.
Trompie staan op sy tone. Dit moet hom langer en belangriker laat lyk. Hy kug. Die vergadering gaan nou begin.
“Manne van die Boksombende!” Trompie laat sy stem tril om die erns van die saak te beklemtoon. “Ons vergader vandag hier onder die blou hemel om oor groot dinge te praat – groot en ernstige dinge.” Trompie hou baie van die frase “onder die blou hemel” en besluit om dit te herhaal.
“Ons vergader hier onder die blou hemel om te besluit oor iets wat ons hele toekoms gaan raak. Dis ’n groot saak waaroor ons vandag moet besluit en ek wil hê alles moet mooi stigtelik verloop. Daar moenie ’n geraas wees nie.
“Julle moet my nie met dom vrae in die rede val nie. Ek sal eers praat, dan kry julle ’n beurt en dan gaan ons stem.”
“Maar kom ons begin dan nou,” sê Rooie.
“Wat’s jy so haastig?” Trompie se stem is kil.
“Ons wil nog gaan swem, kaptein.”
“Reg,” sê Trompie en lig sy hand. Wanneer hy sien hoe vuil die hand is, laat hy dit weer sak. “Katrien het my vanmôre bygedam. Julle onthou mos sy’t ons destyds ’n paar rand betaal om ’n halwe lid van ons bende te word? Wel, sy wil haar geld nou terughê.”
“Sy kan gaan slaap,” brom Rooie.
“Wie dink sy miskien is sy?” grinnik Dawie.
“Waar moet ons soveel geld vandaan kry? Sy kan dit maar vergeet,” mompel Blikkies.
Trompie sê hard: “Ek het gesê julle moet stilbly tot ek klaar gepraat het!”
Almal bly stil.
“Manne van die Boksombende, ek stem saam met alles wat julle gesê het. Een honderd persent … Maar dis nie oor Katrien dat ek hierdie vergadering belê het nie. Ek het dit sommer maar net gesê – as ’n inleiding. Daar is ’n ander en baie groter saak wat ek met julle wil bespreek. Ek dink julle weet wat dit is. Ek het gesien hoe sit julle in die skool en dink, en ek ken julle mos. Ek het sommer geweet julle wonder oor dieselfde ding as waaroor ek wonder.”
Die seuns is skielik ernstig. Hulle staar strak voor hulle uit. Almal dink – moet die Boksombende nou, ná soveel jare, ontbind word?
Trompie is moeg om die hele tyd te staan. Hy gaan sit en dit is asof hy skielik van die “amptelike” vergadering vergeet het.
Sy stem is sag toe hy sê: “Moet ons bende aangaan of nie? Die hoof meen as ’n ou in graad nege is, het hy nie meer tyd vir bendes en sulke goeters is nie – en ons moet nou besluit of ons ook so dink. Ek gaan nou vir elkeen ’n kans gee om te praat en dan sal ons oor die saak stem.”
Die vier seuns sit ernstig en nadink.
Dan staan Rooie skielik op en sê: “Ons het nog altyd saamgestaan – deur dik en dun. Dis wat ons gedoen het!”
Hy gluur sy maats woes aan. Hulle knik hulle koppe om te wys dat hulle met hom saamstem.
“Die hele dorp ken ons as die Boksombende en ek sê dis ’n goeie ding. Ons staan saam …”
“… deur dik en dun,” fluister Dawie met ’n vonkeling in sy oë.
“Dis reg,” sê Rooie aangedaan, “deur dik en dun. Dis wat ons in die verlede gedoen het en dis wat ons nou doen en dis wat ons altyd gaan doen!”
Omdat Rooie altyd van Trompie se inleiding hou wanneer hy ’n “amptelike” vergadering open, sê hy nou: “Hier onder die blou hemel sê ek dit vir julle – die Boksombende bly staan! Ons bly staan! Almal bly staan! Die hele wêreld bly staan!”
Rooie gaan sit. Die ander dink oor sy toespraak. Hulle verstaan nie mooi wat sy “Almal bly staan! Die hele wêreld bly staan!” eintlik met die saak uit te waai het nie. Maar dit is tog gelukkig heeltemal duidelik dat Rooie dink die bende moenie ontbind word nie.
Vir ’n rukkie is dit stil. Dan staan Dawie op. Hy praat oor hoe hulle die Boksombende as graadvyfs gestig het. Hy praat van insidente uit die verlede, van dominee se bobbejaan én al die kere wat die bende goeie dade probeer doen het. Hy praat van al die lief en leed wat hulle al saam deurgemaak het.
Dawie noem ook hoe hulle al onder mekaar baklei het – hy onthou nog hoe Trompie vir Rooie ’n blouoog gegee het. Maar dit was ’n kleinigheidjie. Hulle vier het altyd soos een man teen die buitewêreld saamgestaan!
Dan sê Dawie: “Gepraat van ons Grootkaptein – ons het Trompie as ons leier gekies en hy was en is nog altyd ’n baie goeie kaptein!” Trompie glimlag kastig skaam en skud sy kop asof hy dit alles wil ontken. Maar hy is eintlik hoog in sy noppies.
“Ek sê vir julle,” gaan Dawie voort, “ek wil nie hê ons moet ontbind nie. Ek is dié kwartaal in die koshuis, maar oor drie maande is ek mos weer by julle.”
Dawie het sag en vertroulik gepraat, maar nou gooi hy sy arms skielik in die lug en skree hard: “Lank lewe die Boksombende!”
Die ander drie wip soos hulle skrik. Blikkies val amper van sy kissie af. Boesman gee ’n tjankblaf en spring op.
Almal sit weer. Boesman draai ’n paar keer in die rondte en dan plof hy ook weer op sy plek neer.
Blikkies staan op. Hy spoeg die grashalmpie waaraan hy gekou het met ’n boog uit.
“Ek gaan nie baie sê nie,” begin Blikkies, “want Dawie en Rooie het klaar gesê wat ek wil sê. Ek wil net sê dis nonsens. Dis wat ek wil sê. Dis nonsens om eers daaraan te dink of daaroor te praat om ons bende te los. Dis al wat ek wil sê.” Blikkies gaan sit. Hy het sy sê gesê. Hy pluk ’n vars grashalmpie uit en begin kou.
Trompie staan op. Hy maak keel skoon. Dan sê hy: “Manne van die Boksombende, ek vereenselwig my volkome met die menings wat hier uitgespreek is.”
“Jissie!” sê Dawie verbaas. “Het jy ’n woordeboek ingesluk?”
“Ek herhaal,” gaan Trompie hoogdrawend voort, “ek vereenselwig my volkome met julle menings. Ek glo ook die Boksombende moet voortbestaan. Ek het die saak net aangeroer omdat die hoof vanoggend daaroor gepraat het. En natuurlik ook omdat Dawie dié kwartaal in die koshuis is en Katrien haar geld wil hê. Maar nou is die groot oomblik hier. Ons moet stem of die Boksombende ontbind gaan word of nie …”
“Maar dis mos onnodig,” brom Rooie. “Ons het dan almal …”
“Alles moet streng volgens prosedure geskied,” val Trompie hom in die rede en haal die sakboekie en potlood weer uit sy sak. Hy lek aan die potloodpunt. Dan sê hy: “Dié wat stem dat die Boksombende nié ontbind word nie – steek op julle hande!”
Almal se hande vlieg op. Trompie s’n ook. Hy tel versigtig. Vier stem dat die bende nie ontbind moet word nie. Trompie skryf die getal 4 in sy boekie neer.
“En wie stem dat die bende ontbind moet word?” Nie een hand gaan op nie.
“Nes ek verwag het,” sê Trompie. Hy lek die potlood se punt weer en skryf ’n 0 in sy boekie.
So ja, nou het alles mos volgens prosedure geskied. Trompie is verlig en tevrede. Die Boksombende bly voortbestaan.
“Wat van Katrien se geld?” vra Dawie toe hulle opstaan.
Trompie meen sy moet dit terugkry.
“Hoekom?” wil Rooie weet.
“Omdat dit die regte en eerlike ding is om te doen,” snou Trompie hom toe.
“En waar kry ons die geld vandaan?” wil Blikkies weet.
Ja-nee, dit is nogal ’n probleem. Geld is maar ’n skaars artikel by die Boksombende.
Die seuns dink hieroor na. Dan sê Dawie: “Ek sal julle sê wat ons doen. Trompie is mos ’n gewilde ou onder die meisies. Hy het Lucille skoolfunksie toe gevat. Hy kan Katrien so ’n bietjie vlei en vir haar ogies maak en vertel hoe verkeerd sy is om te dink ons skuld haar geld. As sy sien hy neem notisie van haar, sal sy gou van daai paar rand vergeet.”
“Ek weet nie so mooi nie,” sê Trompie, “maar ek kan probeer.” Dan voeg hy kastig nederig by: “Ek dink Katrien hou nogal van my, julle weet.”
“Ha, Trompie die groot hartedief,” sê Blikkies spottend.
Trompie skud net sy skouers. Hy kan dit mos nie help as die meisies van hom hou nie.
Trompie, Rooie en Blikkies lê oop na die dam in die kloof toe. Hulle gaan nou in die water baljaar. Dawie stap mismoedig terug koshuis toe. Daar is nie vir hom tyd om te gaan swem nie.
