Читать книгу Tim Cook. Człowiek, który wzniósł Apple na wyższy poziom - Линдер Кани - Страница 5

Za każdym razem, gdy ktoś broni ideału, gdy podejmuje działania na rzecz poprawy losu wielu innych osób lub decyduje się na walkę przeciwko niesprawiedliwości, wysyła w świat maleńką falę nadziei. Te fale napływają z milionów różnych ośrodków siły i odwagi, a razem tworzą prąd, który jest w stanie burzyć najpotężniejsze mury opresji i oporu.

Robert F. Kennedy

Obejmując w 2011 roku stanowisko dyrektora generalnego Apple, Tim Cook stanął przed niebagatelnym wyzwaniem. Oto największa, najbardziej innowacyjna firma na świecie straciła właśnie swojego założyciela i wizjonera. Steve Jobs i jego firma mieli już wówczas status legendy. Eksperci przewidywali, że bez wielkiego lidera Apple nie ma przyszłości. Konkurencja ze strony Androida cały czas się nasilała, przyszłość produktów też rysowała się nie do końca jasno – przejmując stery firmy, Cook bardzo dużo ryzykował.

Jak się okazało, krytycy nie mieli racji. Osiem lat później Apple pod rządami Cooka świetnie sobie radziło. Po śmierci Jobsa, współzałożyciela firmy, osiągnęło coś bardzo znaczącego, a mianowicie jako pierwsze przedsiębiorstwo w skali globalnej osiągnęło wycenę na poziomie biliona dolarów i stało się tym samym najlepiej wycenianą korporacją na świecie. Wartość akcji firmy wzrosła niemal trzykrotnie[1] . Rezerwy gotówkowe Apple zwiększyły się ponad czterokrotnie w stosunku do 2010 roku, osiągając rekordową wartość 267,2 miliarda dolarów (pomimo przeznaczenia blisko 220 miliardów na wykup akcji i dywidendy[2] ). Dla porównania: amerykański rząd dysponuje zasobami gotówki na poziomie 271 miliardów dolarów[3] .

Aby łatwiej było zrozumieć skalę potęgi Apple pod rządami Tima Cooka, podam dane dotyczące pierwszego kwartału 2018 roku, czyli okresu powstawania tej książki[4] . W tym raporcie wyszczególniono 88,3 miliarda dolarów przychodu i ponad 2,2 miliarda zysku. Dla porównania: Facebook, mający ponad 2,2 miliarda aktywnych użytkowników, przez cały 2017 rok uzyskał przychody na poziomie „zaledwie” 40,6 miliarda dolarów[5] . Warto też nadmienić, że w ciągu jedynie trzech miesięcy Apple wygenerowało przychody niemal na tym samym poziomie co jej konkurent Microsoft – niegdyś największa firma technologiczna – przez cały rok 2017 (90 miliardów dolarów)[6] .

Apple kierowane przez Cooka bije konkurentów na głowę niemal pod każdym względem.

 iPhone to najlepiej sprzedający się produkt wszech czasów. To prawdziwa potęga. W ciągu dziesięciu lat od premiery – czyli przez cztery lata pod rządami Jobsa, a potem już pod kierownictwem Cooka – Apple sprzedało ponad 1,2 miliarda iPhone’ów[7] . Łączne przychody ze sprzedaży tego urządzenia sięgają blisko biliona dolarów. Choć Android może poszczycić się większą liczbą sprzedanych urządzeń, to Apple zachowuje miano lidera pod względem przychodów i inkasuje 80% wszystkich zysków w branży urządzeń mobilnych[8] . Apple utrzymuje marżę zysku na poziomie 30–40%, podczas gdy pozostali rynkowi gracze walczą między sobą o dostęp do mniej zamożnych klientów i zadowalają się skrajnie niskimi marżami[9] . Odkąd na rynku pojawił się iPhone X wraz z modelami pokrewnymi, udział Apple w rynku tylko rośnie[10] . Reszta branży toczy boje o stale kurczące się zyski.

 Apple świetnie sobie radzi również na rynku komputerów, które co prawda odgrywają mniejszą rolę od iPhone’ów, ale ostatnio firma po raz pierwszy od dziesięcioleci zaczyna zwiększać swój udział w rynku – czym odróżnia się od pozostałych konkurentów[11] . Sprzedaż komputerów osobistych spadła o 26% w stosunku do szczytowego momentu w 2011 roku. W związku z popularnością tabletów i smartfonów komputery PC raczej nie odzyskają dawnej pozycji. Odkąd jednak Cook przejął stery, Apple konsekwentnie powiększa swój udział w tym rynku – z 5% w 2011 roku do około 7% obecnie[12] . Na pozór wydaje się, że to niewielki wzrost, trzeba jednak pamiętać, że podobnie jak w przypadku iPhone’ów, również w branży komputerów firma angażuje się w najbardziej ekskluzywnym sektorze rynku.

 Za sprawą Apple powstała cała nowa branża technologicznych akcesoriów. W kwietniu 2015 roku na rynku pojawił się Apple Watch, pierwszy ważny produkt stworzony w całości w epoce Tima Cooka, bez inspiracji Steve’a Jobsa[13] . Smartwatch wydaje się mieć wielki potencjał. Dotychczas nabywców znalazło 40 milionów sztuk, a sprzedaż z kwartału na kwartał rośnie o 50%[14] . Zegarki Apple już sprzedają się lepiej niż rolexy[15] . Na rynku świetnie sobie radzą również AirPods[16] . Firma przewiduje, że w 2018 roku sprzeda ponad 50 milionów słuchawek AirPods i Beats. W związku z pojawieniem się w ofercie głośnika HomePod Apple spodziewa się przekroczyć poziom 10 miliardów dolarów rocznie ze sprzedaży sprzętu smartaudio[17] .

 Bardzo dynamicznie rozwijają się również usługi Apple. W drugim kwartale 2018 roku udało się w tym segmencie wygenerować 9,1 miliarda dolarów przychodów, zatem jest to dla firmy drugi największy strumień gotówki (o sile porównywalnej do tego, który wypracowuje firma Dish Network, obsługująca telewizję satelitarną)[18] . Usługi Apple mogłyby śmiało trafić na listę Fortune 500, nawet gdyby rozpatrywać je zupełnie oddzielnie[19] . Zdaniem niektórych ekspertów usługi – a więc w szczególności sprzedaż muzyki, aplikacji oraz subskrypcji cyfrowych – osiągną do 2020 roku wartość 50 miliardów dolarów i mogą nawet przewyższyć Maca i iPada razem wzięte (przewyższą też Disneya czy Microsoft)[20] .

Niewykluczone jednak, że Apple najlepsze czasy ma dopiero przed sobą. Nieoficjalnie mówi się o tym, że firma pracuje nad robotycznym samochodem, który – jeśli tylko uda się go stworzyć – mógłby doprowadzić do przełomu na globalnym rynku motoryzacyjnym, którego wartość szacuje się na 2 biliony dolarów. Apple mogłoby za pomocą tego wynalazku dokonać tego samego, czego dokonała iPhone’em w branży telefonów komórkowych. GM i Ford mogą skończyć jak Nokia czy Motorola.

Wbrew oczekiwaniom Apple pod rządami Cooka odnosi spektakularne sukcesy i wydaje się mieć jeszcze lepsze perspektywy na przyszłość. Nie potwierdziły się obawy, że po śmierci Jobsa dojdzie do masowego exodusu talentów i że firma straci swoich najlepszych ludzi na rzecz rywali. Cook zdołał utrzymać zespół kierowniczy odziedziczony po Jobsie w niemal niezmienionym składzie, a z czasem wprowadził do niego nowych, błyskotliwych ludzi. Nie tylko sprawnie pokierował Apple w okresie niepewności po śmierci Jobsa i pomógł firmie rozkwitnąć, ale też zainicjował kulturową rewolucję w jej szeregach. Pod rządami Cooka w Apple nie toczą się już krwawe boje i zażarte spory jak kiedyś – a nie ucierpiały na tym ani najważniejsze produkty firmy, ani jej zyski. Steve Jobs często nastawiał zespoły, a nawet poszczególnych dyrektorów, przeciwko sobie, z kolei Cook kładzie większy nacisk na harmonię. Zwolnił kilku wysoko postawionych menedżerów, którzy wywoływali konflikty, stara się też zwiększać zakres współpracy między zespołami, które dotychczas pracowały w silosach.

Cook głęboko wierzy, że firma powinna mieć dobrą strategię i mieć na uwadze wartości. Pod koniec 2017 roku bez większego rozgłosu zaprezentował sześć podstawowych wartości Apple w ogólnie mało czytelnym zestawieniu finansowym przedsiębiorstwa[21] . Potem zostały one przedstawione również na specjalnej podstronie w firmowej witrynie internetowej. Ani Cook, ani firma nigdy ich oficjalnie nie zdefiniowali, ale analiza stylu przywódczego Cooka z ostatnich ośmiu lat wyraźnie wskazuje na to, że sześć poniższych wartości ma dla niego duże znaczenie jako lidera i wyznacza kierunek wszelkich działań podejmowanych przez Apple:

 Dostępność: Apple uważa, że dostępność to podstawowe prawo człowieka i że technologia powinna być dla każdego[22] .

 Edukacja: Apple stoi na stanowisku, że edukacja to podstawowe prawo człowieka i że każdy powinien mieć dostęp do wysokiej jakości edukacji[23] .

 Ochrona środowiska: w procesie projektowania i wytwarzania produktów firma Apple kładzie duży nacisk na odpowiedzialność wobec środowiska naturalnego[24] .

 Różnorodność i polityka włączająca: Apple wierzy, że innowacyjność bierze się z różnorodności zespołów[25] .

 Prywatność i bezpieczeństwo: Apple zakłada, że prywatność to podstawowe prawo człowieka. Kwestia ochrony prywatności i bezpieczeństwa ma zasadnicze znaczenie już na wstępnych etapach pracy nad produktami[26] .

 Odpowiedzialność dostawców: Apple kładzie nacisk na edukację i upełnomocnienie przedstawicieli swojego łańcucha dostaw, dba również o zachowanie najcenniejszych zasobów naszego środowiska naturalnego[27] .

Pisząc tę książkę, doszedłem do wniosku, że model przywództwa Cooka w Apple opiera się właśnie na tych podstawowych wartościach. Czytelnik dowie się więc najpierw, jak Cook odkrył znaczenie tych wartości, a potem jak je wprowadzał w firmie od momentu, gdy podjął tam pracę. Będziemy przyglądać się procesowi dopracowywania tych wartości, które stały się fundamentem kultury organizacji. W tym celu przeanalizujemy okoliczności, w jakich Cook odziedziczył stanowisko po Jobsie. Zastanowimy się nad wielkim ryzykiem, które się z tym wiązało. Potem wyruszymy w podróż w czasie, żeby poznać go jako dziecko, jako początkującego pracownika i jako członka zespołu Apple.

Firma znajduje się w futurystycznym budynku kształtem przypominającym statek kosmiczny – jednej z największych firmowych siedzib w Dolinie Krzemowej – i powoli wkracza w trzeci akt swojej wielkiej historii. Oto za chwilę zacznie wykorzystywać rozwiązania informatyczne tam, gdzie dotychczas nie robiło się tego na dużą skalę – w medycynie, ochronie zdrowia, branży fitness, przemyśle motoryzacyjnym albo budowie domów typu smart. Cook, jako dyrektor generalny Apple, już zapewnił sobie miejsce na kartach historii biznesu, najwyższa pora, aby uczcić jego wkład w funkcjonowanie firmy i w losy świata. W końcu to właśnie Apple, jako pierwsza firma na świecie, osiągnęła wartość biliona dolarów. Zachęcam więc do lektury opowieści o Timie Cooku, cichym geniuszu, który prowadzi Apple na nowe wyżyny.