Читать книгу QRAF MONTE-KRİSTO - Александр Дюма - Страница 11

Qeyd etdiyimiz kimi, Vilfor yenidən Qran-Kur küçəsindəki xanım de Sen-Meranın evinə yollandı, qonaqlar artıq yemək otağından çıxmış, qonaq otağında qəhvə içməkdə idilər.

Rene digər qonaqlar kimi onu səbirsizliklə gözləyirdi. Buna görə də onlar Vilforu şən nidalarla qarşıladılar.

Qonaqlardan biri qışqırdı:

– Hə, başkəsən, dövlətin dayağı, kralsevərlərin Brutu! Necə oldu?

Başqa birisi soruşdu:

– Sui-qəsd hazırlanmır ki?

Üçüncüsü soruşdu:

– Korsikan adamyeyəni öz mağarasından çıxmayıb ki?

Vilfor gələcək qayınanasına yaxınlaşaraq dedi:

– Məni bağışlayın, markiza, geri qayıtmaq üçün sizdən izin istəmək məcburiyyətindəyəm… Markiz, izin verirsəniz sizə təklikdə iki kəlmə söz deyərəm.

Vilforun qaşqabaqlı sifətini görən markiza dedi:

– Deməli, məsələ doğrudan da ciddidir?

– Çox ciddidir, mən buna görə bir neçə günlüyünə sizi tərk etməyə məcburam.

Reneyə müraciətlə əlavə etdi:

– Məsələnin nə dərəcədə ciddi olduğunu bundan görə bilərsiniz.

Kədərini gizlədə bilməyən Rene ucadan dedi:

– Siz gedirsiniz?

Vilfor cavabında dedi:

– Təəssüflər olsun ki, bu lazımdır.

Markiza soruşdu:

– Bəs hara?

– Bu istintaq sirridir. Mənim yaxınlarımdan biri bu gün Parisə gedir, ora aid kiminsə bir tapşırığı varsa, bunu məmnuniyyətlə öz üzərinə götürə bilər.

Hamı bir-birinə baxdı.

Markiz dedi:

– Siz mənimlə danışmaq istəyirdiniz?

– Bəli, əgər icazə versəniz, kabinetinizə keçərdik.

Markiz Vilforun qolundan tutdu və onlar birlikdə çıxdılar.

Kabinetə daxil olduqda markiz soruşdu:

– Nə olub? Danışın.

– Parisə təcili yola düşməyim üçün vacib səbəblər mövcuddur. Markiz, indi isə yersiz və nəzakətsiz suala görə məni bağışlayın: sizdə dövlət istiqrazları varmı?

– Mənim bütün yatarlarım ondadır; altı yüz, ya yeddi yüz min frank dəyərində.

– Elə isə onları satın, satın, əks halda iflas edəcəksiniz.

– Onları buradan necə sata bilərəm?

– Parisdə dəllalınız varmı?

– Var.

– Mənə ona ünvanlanmış bir məktub verin: bir dəqiqə, bir saniyə itirmədən belə, hamısını satsın; ola bilsin, mən həddindən artıq gec gedib çataram.

Markiz dedi:

– Lənətə gələsən! Onda gəlin vaxt itirməyək!

O, masa arxasına keçib öz müvəkkilinə, istiqrazların istənilən qiymətə satılmasına dair təlimat yazdı.

Vilfor kağızı səliqə ilə cib kisəsinə qoyaraq dedi:

– Artıq məktubun biri hazırdır, indi mənə o biri də lazımdır.

– Kimə ünvanlanmış?

– Krala.

– Krala?

– Bəli.

– Lakin mən zati-alilərinə bir səbəb olmadan, durduq yerə məktub yaza bilmərəm.

– Amma mən sizdən məktub yazmağınızı istəmirəm, sizin qraf de Salvyodan məktub yazmasını xahiş etməyinizi istəyirəm. Dəyərli vaxtımızı itirməmək üçün mənə elə məktub lazımdır ki, müxtəlif rəsmi sənədlərin tərtibinə vaxt itirmədən, onunla bilavasitə kralın yanına girmək imkanım olsun.

– Bəs ədliyyə naziri necə? Axı, o Tüilriyə girməyə səlahiyyətlidir və siz onun əli ilə istədiyiniz vaxt kralın yanına girmək üçün izin ala bilərsiniz.

– Əlbəttə. Lakin mənim apardığım vacib xəbəri başqası ilə bölüşməyin mənası yoxdur. Başa düşürsünüzmü? Ədliyyə naziri, şübhəsiz, məni ikinci plana itələyib uğurumu mənimsəyəcək. Markiz, sizə yalnız bunu deyə bilərəm: Tüilriyə birinci çataramsa, bu mənim mənsəbimin təmin olunması deməkdir, çünki krala elə bir xeyrim dəyəcək ki, o, bunu heç zaman unutmayacaq.

– Dostum, əgər belədirsə, gedin yol hazırlığına başlayın; mən Salvyonu çağıraram, o sizə elə məktub yazar ki, buraxılış vəsiqəsini əvəz edər.

– Yaxşı, lakin vaxt itirməyin; on beş dəqiqədən sonra mən poçt karetində olmalıyam.

– Tapşırıq verin bizim evin qarşısında dayansın.

– Siz əlbəttə, mənim əvəzimdən markiza və mademuazel de Sen-Merandan üzr istəyəcəksiniz, çünki böyük təəssüf hissi ilə də olsa, belə bir gündə ondan ayrılıram.

– Onlar sizi mənim kabinetimdə gözləyəcəklər, onlarla orada vidalaşarsınız.

– Min dəfələrlə təşəkkür edirəm. Elə isə məktubu hazırlayın.

Markiz zəngi çaldı. Nökər içəri girdi.

– Qraf de Salvyonu dəvət edin gəlsin… – Markiz Vilfora müraciətlə dedi: – Siz isə gedin.

– Mən tezliklə geri dönərəm.

Vilfor tələsik çıxdı; lakin qapının ağzında kral prokurorunun köməkçisi harasa iti addımla addımlamasının bütün şəhərin rahatlığını poza biləcəyini düşünüb özünün adi vüqarlı yerişi ilə addımlamağa başladı.

Öz evinə çatarkən qaranlıqda tərpənmədən onu gözləyən ağ bir kölgə gördü.

Bu Mersedes idi, Edmondan xəbər tuta bilməyən Mersedes, onun nə üstə həbs olunduğunu öyrənməyə qərar vermişdi.

Vilforu gördükdə divardan ayrılıb onun qarşısını kəsdi. Dantes Vilfora nişanlısı barədə məlumat vermişdi, ona görə də Mersedesin ona özünü təqdim etməyinə ehtiyac yox idi; onsuz da Vilfor onu tanımışdı. Qız gözəlliyi və şux qaməti ilə Vilforu mat qoymuşdu, Mersedes nişanlısını ondan soruşanda, Vilfora elə gəldi o təqsirləndirilən, Mersedes isə hakimdir.

– Sizin haqqında danışdığınız adam qatı cinayətkardır, mən onun üçün heç nə edə bilmərəm. – Vilfor cavab verdi,

Mersedes hönkürtü ilə ağlamağa başladı; Vilfor onun yanından ötmək istədi, lakin Mersedes onu saxladı.

– Heç olmazsa onun yerini deyin ki, onun diri və yaxud da ölü olduğunu öyrənə bilim.

Vilfor cavab verdi:

– Bilmirəm, o, artıq mənim sərəncamımda deyil.

Onun bəsirətli baxışı və yalvarıcı hərəkətləri Vilforu darıxdırırdı; Mersedesi itələyib evə daxil oldu və sanki bu qızın kədərindən qorunmaq üçün, cəld qapını çırpıb örtdü.

Lakin kədəri uzaqlaşdırmaq o qədər də asan deyil. Onunla yaralanan adam Vergilinin dediyi kimi, onu ölüm oxu kimi özü ilə aparır. Vilfor qapını bağlayıb qonaq otağına qalxdı, yalnız burada ayaqlarının necə taqətdən düşdüyünü hiss etdi; onun köksündən hönkürtüyə bənzər dərin bir nəfəs çıxdı və kresloya yıxıldı.

Məhz belə bir zamanda, bu xəstə qəlbdə, ölümcül xəstəliyin ilkin əlamətləri ortaya çıxdı. Öz şöhrətpərəstliyinə qurban etdiyi, onun atasının günahlarına görə cəzalandırılan və heç nədə günahı olmayan o gənc, nişanlısını qoluna alaraq solğun və qəzəbli bir şəkildə onun vicdanını parçalayaraq qarşısında dururdu, bu vicdan əzabı xəstələrin dik atılmasına səbəb olan, alın yazısı dediyimiz deyil, vaxtaşırı törətdiyin əməllərə görə ürəyi parçalayan və məzaradək gündən-günə dərinləşərək vicdanı yeyib bitirən bir əzabdır.

Vilfor, sonuncu dəfə daha bir dəqiqəlik tərəddüd keçirtdi. Artıq birinci dəfə deyildi ki, o mübarizə həyəcanından başqa heç nə hiss etməyərək, məhkumlara ölüm cəzası tələb edirdi; onun ildırım sürətli gözəl nitqi hesabına, hakimlərin və iclasçıların marağına səbəb olan və baş tutan bu edamlar onu qətiyyən narahat etmirdi, çünki müttəhimlər təqsirkar idilər və ya Vilfor onları belə görürdü.

Bu səfər isə məsələ tamamilə başqa idi: o, günahsız, xoşbəxt bir adama ömürlük həbs cəzası vermişdi: Vilfor ondan təkcə azadlığını yox, xoşbəxtliyini də almışdı; buna görə də o, özünü hakim deyil, cəllad hesab edirdi.

Bunları düşünərkən bu zamanadək hiss etmədiyi küt və ağrıverici zərbələr hiss etməyə başladı, onlar onun sinəsində əks olunaraq qəlbini hesabda olmayan qorxu ilə doldururdu.

Əgər bu anda Rene zərif səsi ilə onun bağışlanması üçün yalvarsaydı, yaxud da gözəl Mersedes içəri girib ona desəydi: “Bizi görən və mühakimə edən Tanrının adına and verirəm, mənim nişanlımı mənə qaytarın”, – Vilfor artıq qaçılmaz məğlubiyyətə tabe olaraq, başına gələcəklərə baxmayaraq, tamamilə ona tabe olar və buz bağlamış əlləri ilə Dantesin azad olunması haqda əmri imzalayardı; lakin sakitlikdə heç kimdən səda gəlmədi və qapı yalnız otaq xidmətçisi üçün açıldı, o, poçt atlarının faytona qoşulduğunu bildirdi.

Vilfor ayağa durdu, daha doğrusu daxili mübarizədən qalib çıxmış adam kimi atılıb yazı masasına tərəf qaçaraq orada saxlanılan qutulardan birinin içərisindəki bütün qızılları cibinə doldurdu, özünü itirmiş halda hələ də otaqda dolanaraq alnını əli ilə silir və rabitəsiz sözlər donquldanırdı; nəhayət otaq qulluqçusunun yağmurluğunu çiyinlərinə atdığını hiss edib, tez çıxıb faytona atılaraq kəskin halda əmr etdi:

– Qran-Kur küçəsinə, markiz de Sen-Merangilə sürün.

Zavallı Dantes geri dönüşü olmayan bir məhkumluğa məruz qalmışdı.

Vilfor markiz de Sen-Meranın arvadını və qızını söz verdiyi kimi, gəlib kabinetində gördü. Gənc Reneni gördükdə diksindi: Renenin yenə Dantes üçün xahiş edəcəyindən qorxurdu. Lakin, əfsus! Boynumuza almalıyıq ki, bizim xudbinliyimizin əksinə olaraq gənc qız yalnız bir işlə: nişanlısının yola salınması ilə məşğul idi.

Vilfor Reneni sevirdi; o, toy ərəfəsində yola düşürdü, nə zaman qayıdacağını heç özü də dəqiq bilmirdi; Rene isə, Dantesə yazığı gəlmək əvəzinə, bu cinayətlə əlaqədar onu nişanlısından ayıran adamı lənətləyirdi.

Bəs Mersedesin vəziyyəti nə yerdə idi?

De-la-Loj küçəsində onun ardınca gəlmiş Fernan gözləyirdi; Mersedes Katalana qayıtdı və yarıcanlı, ümidsiz halda yatağının üzərinə atıldı. Fernan bu yataq qarşısında diz üstə çökərək, onun soyuq əllərini əlinə alıb, həyəcanlı şəkildə öpməyə başladı, lakin Mersedes bunların heç birini hiss etmədi.

Gecə belə keçdi. Qabdakı yağ yanıb bitdikdən sonra, gecə lampası söndü, lakin Mersedes bunu hiss etmədi, işığı da hiss etmədiyi kimi səhərin açılmasını da hiss etmədi.

Kədər onun gözlərini pərdələmişdi, Edmondan başqa heç nə görmürdü.

Nəhayət Fernana tərəf dönərək dedi:

– Sən burdasan!

Fernan kədərlə nəfəs alaraq dedi:

– Dünəndən yanından ayrılmamışam.

Morrel özünü məğlub edilmiş saymırdı. O, dindirmədən sonra Dantesi həbsxanaya apardıqlarını bilirdi, bütün dostlarına baş çəkib, bütün təsir edə biləcək adamlara dəydi, lakin artıq hər tərəfdə Dantesin Bonapartın casusu olduğuna görə həbs olunması haqda şayiələr gəzirdi, o zaman hətta ən cəsur adamlar belə, Napoleonun taxt-tacı özünə qaytarmaq cəhdini ağılsızlıq hesab etdiyindən, Morrel müraciət etdiyi yerlərdə yalnız soyuq münasibət, qorxu və imtina ilə rastlaşırdı. O, evə ümidsiz halda qayıtdı, qəlbində başa düşürdü ki, işlər çox pisdir və heç kəs kömək etmək iqtidarında deyil.

Öz tərəfindən Kadruss da böyük narahatçılıq içində idi. Dantesə kömək məqsədi ilə, Morrel kimi bütün şəhəri dolanmaq əvəzinə, söz yox, bu heç nəyi dəyişməyəcəkdi, o, iki butulka şərab alıb evinə qapanaraq bütün həyəcanını şərabla boğmağa çalışırdı. Lakin onun itirilmiş ağlını dumanlandırmaq üçün iki butulka şərab kifayət etməzdi. Ona görə də həm evdən şərab dalınca çıxmağa halı olmadığından, həm də baş verənləri unutmamaq üçün, sınıq ayaqlı oturacağa söykənib, iki boş butulka arasında oturmağa davam edərək hisləyən şamlar işığında Qofmanın fantastik toz şəklində punşdan nəm çəkmiş səhifələr üzərində xəyalatların fırlanaraq rəqs etməsinə tamaşa edirdi.

Təkcə Danqlar narahat deyildi, təlaş da keçirmirdi. Hətta sevinirdi; o düşmənindən qisasını almış, “Faraon” gəmisində isə məhrum olmaqdan qorxduğu vəzifəni təmin etmişdi. Danqlar qulağının arxasında lələk və ürək yerinə mürəkkəb qabı ilə doğulan, öz xeyrini bilən, ehtiyatlı adamlardan biri idi; dünyada nə varsa onun üçün vurma və çıxma ilə bağlı idi, rəqəmlər isə onun üçün bir adam tərəfindən azaldıla bilən cəmi artırmağa qadir idisə, adamdan daha böyük əhəmiyyət kəsb edirdi.

Ona görə də Danqlar adəti üzrə yatdığı vaxtda yatağına girib rahat yatdı.

Qraf de Salvyodan zəmanət məktubu alan Vilfor, Renenin hər iki yanağından öpərək, markiza de Sen-Meranın əlinə dodaqlarını yapışdırıb, markizin əlini sıxaraq, poçt faytonu ilə Eks yoluna doğru çapdı.

Kədərindən dərin sarsıntı keçirən yaşlı Dantes isə ölümcül təlaş içərisində idi.

Edmona gəldikdə isə, onun başına nə gəldiyi artıq məlumdur.