Читать книгу Dwaalpoort - Alexander Strachan - Страница 12

Die regmaak vir die jag het ’n klomp ou goed in my losgemaak. Terwyl ek in die studeerkamer op Van der Beul gewag het, het my gedagtes bly terugtoer na daai naweek . . . Skielik het die spoor voor my in die sand gelê. Ek het my hand uitgesteek en daaraan geraak. Die tweede toon was langer as wat ek gedink het. Maar watse klere het sy gedra? Min? Amper zero? Ek kon die skelm vonkel in die jagter se oog onthou, maar ek het wragtig nie sy hele storie geglo nie. Stadig het ek op die spoor begin loop, tussen die bossies deur tot by die klip waarop sy gesit het. Daar was ’n nattigheid op. ’n Bloedvlek? Shit. Ek het daaroor gevee en my vinger in die lug gehou. Het dit dalk iets met die boskamp te doen gehad? Sonder om daaraan te ruik, het ek die rooierigheid teen die gras afgevee en nog ’n entjie op die spoor geloop.

Toe sien ek haar ’n entjie vorentoe op die stomp. Haar rug was op my gedraai – kaal nek, kaal heupe. ’n Ruk kon ek net staan en kyk, ek kon genuine nie bleddiewil move nie. Iewers het ek sonbesies gehoor, maar dit was winter. Sy het haar skouers beweeg. Het sy my agter haar gevoel? Sy het skielik langs haar op die stomp gevat. As sy sou omkyk, sou sy my sien. Ek het doodstil gestaan, nie eens my oë het geknip nie; toe begin ek stadig terugtree. Versigtig, sodat sy nie hoor nie. Voel-voel agteruit. Toe trap ek op die droë tak.

Die veghoender het omgekyk.

Ek het die skrik in haar oë gesien. Maar sy het opgestaan en in die sonlig het ek ’n full frontal gekry. Nog ’n tree terug gegee, al verder tot by die bakkie. My hande het misgevat; ek kon my flippen oë nie van haar afvat nie – sy het hulle soos ’n magneet vasgehou. Met die wegtrek, het sy in die truspieël gestaan. Die agterwiele het in die sand gespin, toe was ek om die draai.

Die bakkie het teen die opdraande uitgeskiet; ek het ratte verander en skerp teen die rant afgedraai. By die suiping het die modderwater ’n streep oor die voorruit gespat; ek het aan die ruitveërs se lever geruk en water gespuit. Voor my het die pad onsigbaar geraak en ek moes briek trap en stilhou. Wat was dit met my? Hoekom het die veghoender my so op loop gejaag?

Ek moes eers chill, maar die wilde geklop van my hart wou nie stop nie en ek het die sweet van my gesig gevee en gewag dat my asemhaling egaliger word. Toe het ek die pet terug op my kop gesit en met my vingers op die dash getik. Ek het my kop op die stuurwiel laat rus. Eers na ’n hele paar tellings het ek weer opgekyk. Was ek nou oor die skrik?

Toe klap die skoot!

Poachers? Of die jagters wat gespuit geraak het in die kamp? Maar dalk was dit van een van die buurplase af – dit was mos winter, jagtyd. Ek het op my horlosie gekyk. Demmit. Die middagskof moes nog ingepas word!

Net toe ek wou vorentoe ry, het ek die stewelhak voor my in die sand gesien. Vreemd. Sover ek geweet het, was daar nie tot onlangs iemand op daardie deel van die plaas nie. Ek het versigtig uitgeklim en eers ’n wye draai geloop. Maar ek het niks gesien nie. Boggherol. Nie bloed nie, nie takke wat gebreek was nie, of gras wat platgetrap is nie. My geweer was voor in die bakkie. Moes ek dit nie maar eerder uitgehaal het nie? Ek het ’n lang ruk in die skaduwee gestaan en luister. Maar niks gehoor nie.

Ek hoef nie weer op my horlosie te gekyk het nie, enige jagter kon mos sien die son het heelwat laer gesit. Maar ek het bly worry terwyl ek boskamp toe ry om die middagskofjagter te gaan oplaai. Ek het besluit om eerder niks van die meisie of van die stewelspoor te sê nie.

Toe ek by die kamp stilhou, was hy besig om hout op die vuur te gooi. Hy het dadelik na die kloof gewys. “Ek het ’n skoot gehoor.”

Ek het uitgeasem en my skouers opgehaal. “Van die buurplaas af,” het ek gesê. “Dis mos hierdie tyd van die jaar.”

Hy het sy geweer opgetel en deur die teleskoop gekyk asof hy op ’n denkbeeldige bok mik; toe laat sak hy die geweer. “Ek dag jy kom nie meer nie.”

Vanuit die tent was daar ’n gemompel, ’n swaar sug; die geluid van lywe wat op ’n matras ronddraai. ’n Gejaagdheid in die asems. Toe iets soos ’n kreet, ’n vrou wat kla. ’n Rukkie stilte. Weer die rukkerigheid van die asems. Agter my het die jagter gepraat, maar ek het nie gehoor wat hy sê nie. Op die matras het die lywe gedraai en iets het teen die kant van die tent gebult. Heup of elmboog? Ek het weer die gedempte roep gehoor. ’n Ingehoue gil? Die meisie se stem?

Langs my het die jagter sy keel hard skoongemaak. “Het jy al ons merker gesien?” Hy het vir my geknipoog. Eers het ek nie verstaan wat hy bedoel nie. Toe wys hy na die stukkie helderrooi onderklere wat boaan die tentpaal vasgebind is. “Solank die vlag op is, is dit no-go area.”

Dit was eintlik al heeltemal te laat toe ons uiteindelik in die veld kom. Die troppie rooibokke wat ons bekruip het, het elke keer net deur hul neuse geblaf en ’n entjie verder gemove. Ons kon nie ’n skoot inkry nie. Die jagter het ’n sigaret aangesteek. Dit het my irriteer, maar ek het liewer niks gewys nie. Hy het dit in die lug opgehou en gekyk hoe die rokie trek. “Net om die wind te toets,” het hy gesê.

Toe sien ek meteens die donker vlek in die bos. Sonder om te praat, het ek die rigting met my hand gewys. Hy het die sigaret deur sy lippe in die sand laat val en in die mik van die boom aangelê.

“Sien jy hom?” het ek gefluister.

Die lig was te swak; daar was te veel takke voor my. Toe die skoot klap, het albei my ore toegeslaan. Agter die bos het ’n rooihartbees hoog in die lug opgespring. Fok. Die jagter het sy geweer met ’n harde stamp teen die boom neergesit. Hy het die brandende sigaret langs hom opgetel, toe plat op die grond gaan sit en daaraan getrek. “Dis mos jý wat die bok uitgewys het!”

“Kom ons gaan kyk eers,” het ek gesê. “Dalk was dit ’n misskoot.”

Hy het die rook stadig uitgeblaas. “Ek mis nie maklik nie.”

Ek het vorentoe geloop terwyl die dorings sulke hale oor my voorarms krap. Ek het die takke weggestoot, my asem opgehou. Maar agter die boom het die bloedkol onmiskenbaar in die sand gelê. Om my was die bos doodstil; behalwe vir die bloed was daar nie ’n bleddie teken van die bok nie.

Toe ek terugkom by die jagter het hy steeds gerook. “Ek het nie geld om vir ’n hartbees te betaal nie.”

Wat nou? Wat vertel ek vir oom Ludwig? Elke bok het sy prys, al het daar nou ’n fout ingesluip.

“Sit eers,” het hy gesê.

Sy woorde was vir my amper ’n verligting. Dit was anyway te donker om iets te probeer doen. Uit die binnesak van sy jagbaadjie het hy die half-jack gehaal. Hy het eers diep daaruit gedrink. Toe laat sak hy die bottel en kyk my reguit in die oë. “Ek kon gister al sien jy’s nuut hier rond.” Hy het weer ’n slag gedrink. “Maar ek’s nie difficult nie. Ons gaan half-half . . . mits jy die hartbees kry.”

Hy het die half-jack vir my aangegee. Sonder om te dink, het ek dit na my mond gelig. Die rand van die bottel was koel teen my lippe en ek het amper gretig gesluk.

Die alkohol het my bors laat gloei, my oë laat traan. Met die half-jack in albei hande tussen my knieë het ek aan Bullet gedink, met die bierblikkie wat hy ongeërg tussen sy knieë swaai. Ek het die bottel aan die jagter teruggegee.

Die aand het ek my CD-speler weer hard aangesit. Hoe kon ek die naweek regmaak? Ek kon dalk voorgee dat die skoot mis was. Dit sou die jagter please, maar daar was niks in die veld wat jy vir die spoorsnyers kon wegsteek nie. Wat as hulle my by oom Ludwig gaan verklik het?

Ek het deur die huis begin dwaal. In die gang het ek voor Henriette se portret gaan staan. Ek het dit van naby bekyk, die eerste keer dat ek dit gedoen het. Sy het omtrent dieselfde ouderdom gelyk as wat Rentia was. Hoeveel keer loop ’n mens by ’n portret verby voordat jy dit ken? Ek het omgedraai en by oom Ludwig se kamer ingeloop, die lig aangesit en weer die nota opgetel wat ek die vorige dag op die blad gekry het.

Met ’n longskoot is dit beter om net te sit en wag nadat jy die bok getref het. Moenie dadelik nader gaan nie, die bok het jou waarskynlik nie gesien nie, hy het net die skoot gehoor en gevoel dat iets deur hom trek. As jy hom los waar hy die eerste keer gaan staan het nadat hy die skoot gevat het, behoort sy longe vanself plat te val. Jy moet jou onervare gids wat altyd nuuskierig sal wees om nader te gaan nadat die skoot geklap het, onder beheer kry. Sit eers ’n ruk en wag. Selfs so lank as ’n halfuur. As jy die bok na so ’n skoot te gou skrikmaak, kan die adrenalien wat hy afskei, hom nog ver laat hardloop. En as dit naby donker is, kan jy hom maklik verloor.

Ek het op die bed gaan lê en die leeslig langs my doodgemaak. Ingehoktheid? Was dít wat ek in die veghoender se oë gesien het?

Vroeg die volgende oggend vat ek die spoorsnyer na die plek toe waar ons die bok gekwes het. Pleks ek ’n merker opgesit het. Ons het die veld deurkruis voor ons na ’n gesukkel op die droë bloed afkom.

“Koei,” het die spoorsnyer gesê en na die kol gewys waar sy voor die skoot haar blaas tussen haar agterbene leeggemaak het.

Hy het ’n droë grashalm tussen sy voortande uitgetrek, ’n stukkie groen mis opgetel, sy kop geskud en sy tong geklap – pensskoot.

In die begin het die bloedspoor maklik gevolg en ek het sommer ente voor die spoorsnyer uitgeloop. Toe raak die bloed meteens op; die spoor het onsigbaar geword asof die wond toegetrek het.

Die spoorsnyer het my terug beduie en ’n wye draai geloop terwyl hy aanhoudend gewys het ek moet bly waar ek was. Toe wink hy vir my.

Ek het agter hom gaan loop, maar hy het so skielik gaan staan dat ek in hom vasgeloop het. My hart het begin klop. Het hy die kwesbok gesien? Hy het voor hom op die grond gewys, maar ek kon nie sien wat hy bedoel nie. Hy het ’n langer grashalm gepluk en op die grond beduie na waar ’n ander spoor die kwesbok s’n gekruis het. Heeltyd het hy op ’n afstand gewys, asof hy glad nie met die grashalm aan die spoor wou raak nie.

“Mhlophe,” het hy gesê en plat op die grond gaan sit. My hart het tot in my skoene gesak. Ek kon my eie ore nie glo nie. Daar was nie nou tyd vir bygelowe nie. Al wat getel het, was om die kwesbok te kry.

Ek kon die pleit in my eie stem hoor toe ek hom aanpor. Gelukkig het hy my desperaatheid gesien. Hy het traag, onwillig opgestaan, my ’n oomblik verwytend aangekyk, maar ons was weer op die spoor.

Met die son wat al hoog bo die kloof staan, het ons die koei uiteindelik in die hoek van die wildkamp gekry. Haar voorbeen was hoog teen haar lyf opgetrek. ’n Mens hoef nie veel van wild te geweet het nie, aan haar staan alleen kon ek sien sy weet daar was nou nêrens meer heen nie. Die spoorsnyer het vinnig in die gras gehurk sodat ek ’n skoot kon inkry.

Toe sy omdraai en vir ons kyk, het ek die geweer gelig.

Ek het gesukkel om die teleskoop se kruis stil te hou, dit eers oor haar oog beweeg en probeer om dit agter haar oor te hou. Toe haar oog knip, het ek die sneller getrek.

Die koei se onderkaak het gehang. Groot, stadige druppels bloed het by haar neus uitgedrup.

Ek het weer die kruis getrek. Hierdie bleddie deel van jag was nie vir my bedoel nie. My asemhaling was heeltemal te vinnig. Sy het doodstil gestaan asof sy vir die skoot wag. Toe ek die sneller trek, het haar kop weer geruk, maar sy het nie geval nie.

Sy het my in die oë bly kyk.

Ek het weer oorgehaal. Klik, klik. Was die patrone op? Die koei het op haar voorbeen gehink en ’n slag in die rondte gedraai. My vinger het amper desperaat om die sneller gekrul. Toe klap daar ’n skoot. Die koei se knieë het geknak en sy het in haar spore neergeval. Ek het half verdwaas na die geweer in my hande gekyk. Ek het dan nie die skop gevoel nie.

Die spoorsnyer het na die bok geloop, sy pinkie in die koeëlgat gedruk en sy kop geskud. Toe sien hy iets anders in die sand raak. Weer ’n bokspoor! Hy hoef nie eens die naam te genoem het nie, ek het klaar geweet wat hy gaan sê.

By die hek het ek hom afgelaai en alleen boskamp toe gery met my hande styf om die stuurwiel geklem. Die jagter het in die kamp se opening vir my gewag. Toe ek stilhou, het hy agterop die bak gekyk en liggies deur sy tande gefluit. “Magtig, sy’t my heeldag laat worry!” Dit het meer geklink of hy met die bok praat as met my. Hy het afgebuk en die koei op haar neus gesoen. Toe roep hy sy maat. Hulle het die bok se slap nek in die regte hoek vir die foto gedraai en saam met haar agterop die bak geklim.

Ek het op die sand rondgekyk – halfgeëte stukke steak, pap, verkoolde aartappels. ’n Paar piskolle. Niks anders nie. Ek het bly wag. Maar hulle het nie die veghoender uit die tent genooi vir ’n foto saam met die bok nie.

Toe ek na my bakkie loop, kon ek nie help om weer ’n keer om te kyk nie.

’n Ent weg het die jagter in die sand geskop-skop. “Die vlag is af,” het hy gesê. Hy het in sy vuis gekug, eers na die tent gekyk en toe reguit na my. “Ons gee nie om om te deel nie. Ek het gister mos al gesê ons gaan fifty-fifty. Ons kan die bok se prys sommer hier regmaak.”

Sy oë het my bly nooi en my keel het skielik droog gevoel. Toe sien ek die beweging oor sy skouer. Die veghoender het in die tent se deur gestaan. Ek het in my spore gevries terwyl sy geruisloos uit die skaduwee tot in die laatmiddagson getree het. Sy was nog jonger as wat ek gedink het. Dit was eintlik of ek haar nou eers behoorlik gesien het. Die ontmoeting in die veld was te vinnig, te verskrik. Hier het sy nou reg voor my gestaan. So naby dat ek selfs die sagte geklop van die slagaar onder die sweet teen haar keel gesien het.

My oë het afgesak, al laer. Ek kon haar ruik – ’n reuk van seil en sweet. Ek het afgekyk, by haar lyf verby tot by haar skraal voete. Maar dit was haar oë wat my weer laat opkyk het.

Iewers het ek hulle al gesien. Nie vroeër die middag in die veld nie. Dit was iewers anders. ’n Kyk wat deur jou gesny het. My mond het nog droër gevoel, maar sy het reguit gekyk, sonder huiwering, asof sy niks vra nie, niks wegsteek nie. Toe beweeg haar lippe van mekaar af. “Henning,” het ek haar hoor sê.

Met die terugtree, het ek oor die stomp agter my gestruikel.

Op die werf het ek langs die stoep gestop. My hande het bewerig gevoel terwyl ek in die sitkamer vir my ’n glas whisky skink. Ek het water op die kabinet gemors en die drank afgesluk sonder om ys by te gooi.

In die badkamer het ek uitgetrek en my natgeswete klere in ’n bondel in die hoek ingeskop. Onder die stort het ek die seep gevryf oor die droë bokbloed wat aan my vel gekleef het. Ek het die water groter oopgedraai en die doringskrape op my arms het al meer begin brand. Ek het agteroor geleun en die seep al harder oor my maag ingevryf. In my slape kon ek die are voel klop. Die seep het wit op my maag geskuim. Onder die skuim het die bloed vloeibaar geraak, dit het onder my voete in die dreineerpyp afgeloop.

Die vinnige whisky het my naar gemaak. In die stoepkamer het ek die pyltjies uit die bord agter die deur getrek. Ek het my oë geknip en na die middel van die bord gemik. Die veghoender se naeltjie. Ek het die bord hier en daar getref, al die pyltjies het skeef ondertoe gehang.

Toe ek op die bed gaan lê, het ek my met die draai van die wind ’n roep uit die boskamp verbeel. Net toe ek wou insluimer, was daar kopligte op die werf. Hulle wou ’n bottel brandewyn ruil vir flitsbatterye.

Die jagter het hom teen die kant van die bakkie gestut. “Jy moet hierdie nuwe soort apparate sien,” het hy gesê. “Hy’t ’n groen lig vooraan. In die donker kan jy die skynsel deur haar maagvel sien.”

Ek het nie die bottel brandewyn gevat nie. Ek het niks gesê nie; spens toe geloop om die batterye te gaan haal. Met die terugkom het ek in die gang vasgesteek. Agter die portretglas het ek Henriette se oë gesien.

My hele lyf het koud geword.

Die vaak het weggebly. Later die aand het ek opgestaan en weer ’n keer deur die gang geloop. Nog terwyl ek dit gedoen het, het ek geweet dis kinderagtig. Stupid. Maar sonder om reguit vir haar te kyk, het ek my hande uitgesteek en die portret afgehaal. Ek het dit op die vloer neergesit, met die gesigkant na die muur gedraai. Toe het ek weer op die bed gaan lê.

Iewers deur die nag het die weer verander; dit het aan die vensterrame geruk. Eers net wind, maar toe begin dit saggies reën.

Toe ek die volgende oggend by die boskamp kom, was die jagters besig om beddegoed uit te skud. “Ons het klaar gejag. Ons geld is op.”

Die veghoender? het ek gewonder. Was sy nog in die tent? Maar die jagters was haastig; dit was eintlik of ek in hulle pad was, het ek gedink toe ek terugry.

Deur die kombuisvenster het ek gesien hoe hulle die bakkie voor die slagkamer stop sodat die werkers die karkasse agterop kon laai. Dit was mistig op die werf en ek kon nie binne-in die bakkie sien nie. Die twee jagters het na die huis aangestap. Op die stoep het ek vir hulle die vervoerpermit uitgeskryf, terwyl hulle vir my ’n pakkie note uit ’n koevert afgetel het. Toe die jagter dit vir my aangee, het hy vir my geknipoog, maar ek kon sien hoe hy sy rug styf maak. “Twee rooibokke,” het hy gesê, “dís mos wat ons kom jag het.”

Ek het nie gekibbel nie; ek het die geld gevat. Toe is hulle weg en die bakkie het om die hoek van die skuur verdwyn.

In die gang het ek die portret teruggehang. Wat de hel was dit gisteraand met my? Helder oordag was die portret glad nie intimiderend nie. Ek het weer op die stoep uitgeloop, maar my hande het steeds na iets bly soek. Ek het die bakkie se sleutels gaan haal en opgery boskamp toe om te kyk hoe hulle dit agtergelaat het. Weer die stewelhak in die pad. Ek het nie stilgehou nie; ek het net verbygery.

Daar het meteens ’n stilte oor die plaas neergesak.

Die boskamp het vreemd gelyk, so sonder die mense. Hulle het ’n halwe bottel brandewyn vergeet wat agter ’n stomp ingerol het. In die tent het die matrasse leeg gelê op die beddens, hier en daar ’n leë bierbottel, ’n flentertjie rooi materiaal in die hoek. Ek het dit opgetel. Toe gaan kyk ek by die stort. Plassies water het op die sementvloer gelê. In die veldtoilet het ek doodgedrukte sigaretstompies gekry.

Ek het op die stomp by die vuurmaakplek gaan sit. Onder was die kole nog effens warm. Ek het die bottel brandewyn oopgemaak en vir my ’n dop in die blikbeker geskink. Die skerp reuk het in my neus opgewalm. Ek het ’n sluk gevat, gehoes en met die stukkie onderklere tussen my vingers gespeel.

Die weer het effens gelig en die son het uitgekom.

Langs my het die spoor vars in die sand gelê. Ek het ’n grashalm opgetel en stadig, versigtig aan die spoor se kante begin krap . . . ek het nie die voetstappe gehoor nie, net die donker skaduwee gesien wat oor die spoor val.