Читать книгу Сонечны чалавек (зборнік) - Андрэй Дзічэнка - Страница 10

Агаф’я Пятроўна не выглядала злосным чалавекам, аднак усе ў двары яе цураліся і сыпалі праклёнамі толькі пры згадванні яе імя. Парадаксальна, але людзі, якія жывуць у гэтым кутку вялікага горада, не ведалі адзін аднаго ў твар, аднак назаўжды запомнілі старую Агаф’ю. А ўсё праз яе аповеды пра загінулага сына, якога многія памяталі мілым, усмешлівым хлопчыкам з хуліганскай кампаніі вулічнай шпаны.

Стукалася Агаф'я ў хісткія дзверы, абабітыя дэрматынам. Вартавала суседзяў каля пад’ездаў і нават падсаджвалася да шумных кампаній яшчэ зусім юных школьнікаў. Але тыя толькі смяяліся з яе, а іншы раз і зусім ганьбілі бруднымі словамі, ад якіх станавілася моташна на душы. Дзверы ёй ніхто не адчыняў.

– Разумееце, у мяне быў сын. Аляксандр, як дзеда звалі… – але ў адказ сутулая жанчына з поліэтыленавым пакетам махнула на яе свабоднай рукой і паскорыла хаду.

Агаф'я ўжо не плакала, калі справа тычылася несправядлівасці. Апошні раз яна выцірала маршчыністы твар шурпатай хусткай роўна праз сорак дзён пасля смерці сына. Ён ёй прысніўся і паведаміў, што пакінуў межы планетарнай сістэмы, у якой страшна пакутаваў, а значыць – наступіў перыяд спакою. Пасля гэтых падзей мінула ўжо каля пяці гадоў, і сын больш не прыходзіў да яе ў сне. Боль жа за гэты час не сціх. Але яго знешнія праявы неяк сцерліся за непатрэбнасцю.

Некаторая надзея быць пачутай з'явілася, калі ва ўсім мікрараёне праз аварыю адключылі халодную ваду. Тут жа на месца вывазу смецця прыехаў стары грузавік з поўнай цыстэрнай пітной вады. Імгненна людзі павылазілі са сваіх бярлогаў, трымаючы ў руках вёдры, каністры і хрумсткія пластыкавыя бутэлькі з-пад ліманаду і мінеральнай вады.

Агаф'я Пятроўна спачатку падышла да поўнага мужчыны, які, як ёй здавалася, калісьці служыў у войску. Можа быць, ён пагодзіцца яе выслухаць?

– Разумееце, мой сын… Ён быў афіцэрам…

Тлустае цела ўскалыхнулася, нібы было дрэнна застылым жэле ў мудрагелістай шарападобнай форме. Бабуля спалохалася і, прапусціўшы некалькі злосна настроеных людзей, падышла да рабаватай дзяўчыны ў ружовых гетрах.

– Вы ведаеце, калі я яго нарадзіла, мне суседка сказала, што мой муж не вернецца… – але толькі яна сказала некалькі слоў, як з цемры з'явілася ваяўнічая старая ў чорным дзіравым паліто. На самым кончыку носа ў яе быў велізарны пухір. Здаецца, гэтая гарадская ведзьма працавала загадчыцай у інтэрнаце для рабочых.

– Ды хопіць ужо тваіх гісторый, хворая! Усе даўно чулі твае гісторыі!

Агаф'я Пятроўна не раззлавалася ў адказ, на гэта папросту не было сіл. Яна знервавалася, таму што ў яе сцэнарыі гэтай злоснай цёткі быць наогул не павінна. Сапраўды, навошта яна патрэбная свету, калі сын быў усмешлівым хлапчуком і чамусьці загінуў героем?

Вырашыўшы, што нават у гэтым велічэзным натоўпе безаблічных людзей ёй няма месца, яна выправілася ў сутарэнні, дзе пахла саладкаватым ацэтонам і наогул было цёпла праз абгорнутыя ў шклавату трубы. Звычайна па буднях там нікога не было. Але на гэты раз на поліэтыленавым пакеце сядзеў разгублены студэнт.

– Родненькі мой! Што ж ты тут робіш у такі час цёмны?! – узрадавалася Агаф'я Пятроўна.

– Час сапраўды цёмны… – адказаў студэнт і пачаў далонямі абмацваць гарбастую бетонную падлогу.

– А сыночак у мяне быў, дакладна ты выліты!

Студэнт, пачуўшы словы бабулі, страпянуўся. Зняўшы акуляры, ён дастаў лінзу і што было моцы сціснуў у далоні. Пачуўся трэск. Кроў дробнымі кроплямі пачала падаць на зямлю, ствараючы дысгарманічны агідны ўзор з металічным водарам.

– Закон захавання энергіі адмаўляе ўсякае, можна так сказаць, знікненне без следу…

Вочы бабулі загарэліся. Ёй захацелася абняць незнаёмага студэнта, але спачатку трэба было выказацца.

– А сыночак мой у В’етнаме ваяваў! Герой! У залатую кнігу краіны яго гэтыя занеслі… За незалежнасць ваяваў.

Тым часам студэнт, мачаючы кончык указальнага пальца ў рассечаную далонь, маляваў на бетоне літары іншапланетных алфавітаў. Прынамсі, ён так лічыў.

– В'етнам гэта добра. Паліць напалмам мірных таксама добра.

Бабуля, пачуўшы знаёмыя словы, якімі калісьці трызніў сын, войкнула і пачала так хутка прамаўляць словы, што сама не паспявала сачыць за іх сэнсам.