Читать книгу Сонечны чалавек (зборнік) - Андрэй Дзічэнка - Страница 9

Ты ляжыш на канапе і шэптам кажаш, што больш нічога не хочацца, акрамя як накрыцца цяплей і чакаць, калі пахаладае і не пацягне гуляць па цёмнай вуліцы. Гэта важна, таму што лепш засцерагчыся ад свабоды ў думках, чым проста ведаць аб сваёй непажаданай прысутнасці сярод людзей. Адлік дзён становіцца хваравітым выпрабаваннем. Нулявая трываласць і жалезныя нервы, паедзеныя карозіяй. Ты стараешся. У цябе ўсё атрымаецца. Галоўнае – як мага менш думаць пра…

– Дзевяць гадзін. Вячэрні прыём прэпарата.

Галаўны мозг, вытачаны і злеплены з самых лепшых парод архаічнай драўніны, зжэрты тэрмітамі. Траншэі, шчыліны, тунэлі – густая кроў засыхае, утвараюцца поры. Быццам пажоўклая пемза, прысыпаная чырвоным парашком і аброслая шчыльнай карой, схільнай да гніцця. Скрозь рубцы прасвечваецца вадкасць. Яна ліпне да тканак і прыносіць боль. Прыкладзі намаганні, адарві бінты ад сухой раны – і зноў пацячэ кроў, ад выгляду якой ужо не ванітуе.

Зідавудзін. Усё, што нас аб'ядноўвае на канчатковым этапе. Калі стадыя дзеяння віруса і пачатку актывацыі сіндрому ўжо ў дарозе, цяжка думаць пра рознагалоссі і старыя крыўды.

Ты часта ўспамінаеш той час, калі была яшчэ зусім дзяўчынкай з заплеценымі ў касу чорнымі бліскучымі валасамі. Ужо тады ўяўляла сабе невядомасць як нейкі цягнік, які заязджае ў цёмны тунэль без адзінай лямпачкі дзённага святла. Даўжэзны чыгуначны склад, сабраны з велічэзных чорных цаглін і круглых цыбулін замест колаў. Ён нясецца спачатку па тунэлі бязважкасці, а потым выпадае ў бязмерны вакуум, дзе няма ні дна, ні столі. Нават зорак няма. Нешта падобнае ўтрымлівае шпрыц, калі праз тоненькую іголачку адна вадкасць складанага хімічнага рэчыва ўкараняецца ў іншую біялагічную сістэму і ўтварае злучэнні, якія нясуць шчасце. Усё гэта падобна да алхіміі, пакуль зноў не адбываецца вяртанне ў век навукова-тэхнічнай рэвалюцыі. Рацыянальнасць не ідзе на карысць.

Прычына адчайнага стану зусім не ў гэтых рэчах.

– Амаль поўнач. Кладзіся на ложак, мая маленькая дзяўчынка.

«Маленькая дзяўчынка», «маленькая дзяўчынка»… І так разоў дзесяць. Можа, больш. І яшчэ будзе зноў «маленькая дзяўчынка», «маленькая дзяўчынка», «маленькая дзяўчынка»… Інакш як можна было дапусціць такое? Толькі быць маленькай. Бо дзецям Бог даруе ўсе кепскія ўчынкі.

«Ты так часта называеш мяне маленькай дзяўчынкай, што я ўжо паверыла ў гэта. Што я – маленькая дзяўчынка на дзіцячай пляцоўцы. Я босая, а ў густой сакавітай траве шмат вострых аскепкаў. Ножкі рэжуцца. Каленкі б'юцца. Рукі цягнуцца да пагнутага турніка, які нехта моцны хацеў прыціснуць да зямлі. Рукі цягнуцца да дугі. Калі ўзяцца за яе аберуч, можна папаўзці ўверх».

Мы не імкнёмся ўвысь. І тым больш не пераадолеем гэтую крутую дугу, падобную да горнага серпантыну, абсыпанага чорным попелам. Зідавудзін нагадае пра гэта мінімум два разы на дзень.

Калі надыходзіць ноч, арганізм патрабуе зносін. Праз пастаяннае бяссонне толькі і хочацца рабіць, што размаўляць адно з адным. Гэта ўсё ж лепш, чым спаць. Каця баіцца нават думаць пра сны, таму што можа адключыцца, лежачы на спіне. А калі засне на спіне, то яе абавязкова званітуе і яна захлынецца. Яе і так пастаянна ванітуе, а паміраць яна не хоча. Прынамсі такой смерцю. Таму і глядзіць па баках цёмнага пакоя. Ці проста ляжыць на жываце і бубніць пад нос усякія недарэчнасці.

Цяпер яна на кукішках, глядзіць на сябе ў люстэрка і ўсміхаецца сваёй худзізне. Кожная костачка, кожнае рабро прасвечваецца скрозь яе бледную скуру. Стукні мацней – костачка трэсне, і працяглага тупога болю не абмінуць. Толькі акуратнае абыходжанне адно з адным ратуе нас.

Каця ўсміхаецца і кажа, што стала б найлепшай сяброўкай мастака. Або прафесара анатоміі. Або лекараў, якія змогуць паказваць яе студэнтам. Яны будуць глядзець на яе з асуджэннем. Не зусім так, як глядзяць лекары, якія бачылі ўжо самых страшных пацыентаў на апошніх стадыях хваробы.

– А як на цябе глядзяць лекары?

Лекары глядзелі з цікавасцю. Калі ўсё гэта пачалося і яшчэ ніхто не ведаў, што рабіць, што калоць і прапісваць. Санітаркі мылі падлогу пеністым сродкам, ад якога пахла гуашшу. Спрабавалі пасыпаць нас хлоркай. Іншыя людзі стараліся не размаўляць, хоць на іх панурых тварах праглядалася цікавасць.

Заўсёды наступала чарга раздражнення. Якраз у той момант, калі адэптаў Зідавудзіна стала так шмат, што затхлыя бальнічныя палаты проста не маглі змясціць усіх. Напэўна, у гэтай арміі хапіла б сілы арганізаваць сваю ўласную краіну. Але праз некаторы час іх чакалі абсалютная бездапаможнасць і хатні стацыянар, дзе можна было размясціць сваё цела.

Прыгнечаны крывятвор падобны да вібрацыі. Або іншапланетных касмічных прамянёў.

Вірусная нагрузка – гэта варожы бамбавоз, які падае і аскепкамі падпаленай матэрыі ўтыкаецца ў зямлю. Порах гарыць страшным, шыпячым і надзвычай гарачым полымем.

– Ты калі-небудзь уяўляла, як ён наогул выглядае?

І Каця маўчыць. А потым натхнёна распавядае, як на школьнай лінейцы разам з сяброўкай запускала яркія каляровыя шарыкі. Яны ляцелі да свінцовага неба, падганяемыя ветрам. Як толькі апошні з іх схаваўся за аблокамі, пачаўся дождж.

Ён такі ж вясёлкавы, прыгожы. Няўлоўны, як той шарык, што ляціць. Не такі надакучлівы, як Зідавудзін.

Не парашок крышталічнага колеру. І не белы.

Горкі раствор для інфузій. Затым – паспрабаваць заснуць.

Калі б яно было чалавечых памераў, то нагадвала б пластмасавага васьмінога, які пахне шаўкапрадам. Ліпкія шчупальцы зацягваюцца ўсё тужэй вакол шыі. Усё, што можна зрабіць, – гэта калоць яго ў цвёрдую скуру знішчальна-таксічнымі прэпаратамі.

«Баю-баюшкі-баю», – шэпчаш ты калыханку для віруса. Але ён усё не сунімаецца, павялічваючы вытворчасць мяцежных бялкоў.

«Баю-баюшкі-баю», – цябе возьмуць замуж выключна рытуальна, працятую адной-адзінай дэфларатыўнай кропельніцай.

– Здаецца, мы сталі неверагодна блізкімі і існуем толькі адно для аднаго.

Каця адказвае, што «так».

Яна прыгожая, толькі дурная. Чытае шмат разумных кніг, а потым панікуе і ідзе гуляць, пакуль не стоміцца.

Самае галоўнае, што мы да гэтага часу кахаем адно аднаго. Гэтага ні вірус, ні яе бацькі ніколі не зразумеюць.

Уначы мы глядзім музычны канал. Там чорна-белы Фрэдзі Мэрк'юры і велізарная воля да жыцця, якую ён транслюе ўсім прапашчым. Я адчуваю да яе тое ж, што яна цяпер атрымлівае ад асуджанага музыканта. Вялікае каханне, якое не сцерці ніводным, нават самым далёкім іншапланетным вірусам.

Дзеля гэтага варта даведацца, што такое Зідавудзін.