Читать книгу Księgowość małej firmy 2014 - Anna Jeleńska - Страница 23

ROZDZIAŁ III
ZAPISY W PODATKOWEJ KSIĘDZE PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW
6. Przykłady księgowania przychodów
6.1. Wartość sprzedanych towarów i usług – kolumna 7

Оглавление

Kolumny od 1 do 6 księgi podatkowej służą do opisu zdarzeń gospodarczych, zarówno przychodów, jak i kosztów. W kolumnach tych wpisujemy liczbę porządkową, datę zdarzenia gospodarczego, nr dowodu księgowego, nazwę i adres kontrahenta oraz opis transakcji. W przypadku sprzedaży nie udokumentowanej fakturami podatnik nie wypełnia kolumn od 3 do 5. W kolumnie 7 ewidencjonuje się wyłącznie wartość (należność) sprzedanych towarów i usług (bez należnego podatku od towarów i usług).

W przypadku prowadzenia księgi przychodów i rozchodów w skróconej formie, liczbę porządkową, datę zdarzenia gospodarczego i nr dowodu księgowego wpisać należy w kolumnach od 1 do 3. Nazwa kontrahenta, jego adres i opis transakcji nie jest wpisywany do księgi prowadzonej przez rolników, przy czym możliwe jest w tym celu wykorzystywanie kol. 6 – „Uwagi”. Wartość sprzedanych towarów lub świadczonych usług należy w tym przypadku wpisać w kolumnę oznaczoną nr 4 – „Przychody”.

UWAGA!

Przedstawione w dalszej części przykłady księgowań obejmują tylko „wyrwane z kontekstu” zapisy za miesiące od stycznia do grudnia 2014 r.


PRZYKŁAD:

Poz. 1

Zapisy w księdze przychodów ze sprzedaży wyrobów, towarów handlowych i usług są dokonywane przede wszystkim na podstawie wystawionych faktur, posiadających cechy, o których mowa w rozdziale poświęconym VAT.

Poz. 2

Jeżeli podatnik wystawia w danym dniu kilka faktur, zapisów w księdze można dokonywać jedną sumą wynikającą z dziennego zestawienia tych faktur, zwanego dalej zestawieniem sprzedaży. Zestawienie to powinno zawierać co najmniej: datę i kolejny numer zestawienia, numer „od – do” faktur objętych zestawieniem, sumę zbiorczą faktur oraz podpis podatnika lub osoby, która sporządziła to zestawienie.

Poz. 3

W przypadku sprzedaży nie udokumentowanej fakturami, gdy w danym dniu dokonano wielu transakcji tego rodzaju, zapisów w księdze dokonuje się na podstawie wystawionego na koniec dnia dowodu wewnętrznego, w którym w jednej kwocie wykazana jest wartość tych przychodów za dany dzień, o ile nie jest prowadzona ewidencja sprzedaży lub ewidencja przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zapisów tych dokonuje się raz dziennie, po zakończeniu dnia, nie później jednak niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym, z wyjątkiem:

● podatników, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących – oni mogą dokonywać zapisów w księdze na koniec każdego miesiąca (nie później niż do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni) na podstawie danych wynikających z raportów miesięcznych skorygowanych o kwoty mające wpływ na wysokość przychodu;

● sytuacji, gdy księgowość powierzona została biuru rachunkowemu.

Poz. 4

Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży mogą dokonywać zapisów dotyczących przychodu, wykazanych w ewidencji, w jednej pozycji na koniec każdego miesiąca.

W przypadku prowadzenia przedsiębiorstwa wielozakładowego, księgi muszą znajdować się w każdym zakładzie. Istnieje możliwość prowadzenia jednej księgi w miejscu wskazanym jako siedziba, pod warunkiem że w poszczególnych zakładach będzie prowadzona co najmniej ewidencja sprzedaży i ewentualne dodatkowe ewidencje.

Poz. 5

Podatnicy, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokonują zapisów w księdze na podstawie danych wynikających z raportów dobowych, skorygowanych o kwoty mające wpływ na wysokość przychodu (np. skorygowanych o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewidencji). Pamiętać należy, że nie wpisuje się do księgi kwot wynikających z faktur dokumentujących dokonanie sprzedaży uprzednio zarejestrowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, natomiast podatnicy są obowiązani do połączenia w sposób trwały zwróconych oryginałów paragonów fiskalnych z kopiami wystawionych faktur.

Poz. 6

Podatnicy ewidencjonujący swój obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących mogą także dokonywać zapisów w księdze na koniec każdego miesiąca (do dnia 20 następnego miesiąca), na podstawie danych wynikających z raportów miesięcznych skorygowanych o kwoty mające wpływ na wysokość przychodu (np. dotyczące zwrotów towarów lub z ustawowej korekty kosztów).

Podatnicy stosujący kasy fiskalne nie wpisują do księgi kwot wynikających z faktur dokumentujących dokonanie sprzedaży uprzednio zarejestrowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, natomiast są obowiązani do połączenia w sposób trwały zwróconych oryginałów paragonów fiskalnych z kopiami wystawionych faktur.

Korygowania danych wynikających z raportów dobowych lub raportów miesięcznych, o którym mowa wyżej, dokonuje się na podstawie odrębnych ewidencji. Korekty, które nie podlegają ujęciu w odrębnych ewidencjach, podatnik opisuje na odwrocie raportu dobowego lub miesięcznego.

Poz. 7

Podatnik sprzedał odbiorcy zagranicznemu towar. Kwotę przychodu z faktury wyrażoną w dewizach przeliczył według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu – wystawienia faktury VAT. Wartość sprzedaży zaksięgował w kolumnie 7 księgi. Tak obliczona wartość sprzedaży nie jest wartością ostateczną. Korekta kwoty sprzedaży nastąpi w dniu otrzymania zapłaty, po obliczeniu tzw. różnic kursowych.

Przychody w walutach obcych przeliczane są na złote wg kursów średnich, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania, ogłaszanych przez NBP.

Jeżeli przychody uzyskane są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różnice kursów walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz zastosowania kursu średniego ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.) Od początku 2012 r. podatnicy przy ustalaniu różnic kursowych, w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, stosować mają faktycznie zastosowany kurs waluty obcej. W pozostałych przypadkach, a także gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, zastosowanie znajdzie kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Poz. 8

W poz. 7 zaksięgowano wewnątrzwspólnotową dostawę towaru. Kwotę przychodu w wysokości 2.110 euro przeliczono na złote po kursie średnim ogłoszonym przez NBP 8 stycznia 2014 r. Średni kurs euro był w tym dniu równy 1 euro = 4,20 zł (kurs przykładowy). 12 stycznia 2014 r. na konto podatnika (co potwierdzono wyciągiem bankowym) wpłynęła właściwa kwota waluty. Bank, z którego usług korzysta podatnik, ustalił kurs kupna waluty w dacie 12 stycznia 2014 r. na 1 euro = 4,256 zł.

Faktyczny przychód podatnika jest więc równy 8.967,50 zł, a nie 8.862 zł (dodatnia różnica kursowa). Różnica w wysokości 105,50 zł zostanie więc wpisana do kolumny 7, co zaktualizuje zaistniały stan faktyczny. Zgodnie z art. 24c ust. 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako różnice ujemne.

Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

● przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

● poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

● otrzymanych lub nabytych środków pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków w dniu zapłaty lub innej formy wpływu tych środków według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,

● kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu,

● kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Ujemne różnice kursowe powstaną np., jeżeli:

● wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP będzie wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

● wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej, po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP, jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.

Przez średni kurs ogłaszany przez prezesa NBP, o którym mowa powyżej, należy rozumieć kurs z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.

Przy obliczaniu dodatnich i ujemnych różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski. Jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu.

Dniem faktycznego otrzymania przychodów (tu przyjmuje się kurs kupna walut) jest np. dzień, w którym na konto bankowe przedsiębiorcy wpłynęły środki w walucie obcej jako zapłata za wewnątrzwspólnotową dostawę lub wyeksportowany towar. Dzień zarachowania przychodów (tu przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu), to np. dzień podpisania umowy z kontrahentem zagranicznym na dostawę lub eksport towarów z Polski.

Poz. 9

Firma wykonała usługę dla kontrahenta włoskiego. Fakturę wystawiła w euro. Należność otrzymała w gotówce. Całą otrzymaną kwotę sprzedała w kantorze, a uzyskane złotówki wpłaciła na konto firmy.

Rezydenci i nierezydenci, przekraczający granicę państwową są obowiązani zgłaszać w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, przywóz do kraju oraz wywóz za granicę krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10.000 euro.

Od 1 października 2002 r. nie ma prawnych przeciwwskazań, aby przedsiębiorcy dokonywali transakcji kupna–sprzedaży wartości dewizowych w kantorach. Realizując gotówkowe transakcje w kantorze, przedsiębiorcy podlegają ponadto ograniczeniu wynikającemu z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej16, gdzie jednorazowa wartość transakcji zakupu i sprzedaży walut, nie może przekroczyć równowartości 15.000 euro.

Dodatnie różnice kursowe stanowią przychód, ujemne – koszt podatkowy.

Poz. 10

W grudniu 2013 r. podatnik wystawił fakturę VAT, w związku z otrzymaniem zaliczki w kwocie 400 zł.

Zgodnie z przepisami, kwota ta nie stanowi przychodu w podatku dochodowym. Takiej faktury zaliczkowej nie księgujemy. 10 stycznia 2014 r. podatnik usługę wykonał i wystawił fakturę na całość usługi, z tym, że wartość usługi pomniejszył o wartość pobranej zaliczki (taka faktura powinna także zawierać numery faktury dotyczącej zaliczki). W podatkowej księdze przychodów i rozchodów podatnik zaksięgował w jednej pozycji pełną wartość netto usługi z obu faktur.

Poz. 11

Po wystawieniu faktury VAT na sprzedaż towaru stwierdzono, że na fakturze podano niewłaściwą cenę. Sprzedawca wystawił fakturę VAT – korektę. O kwotę podwyższenia ceny, bez podatku VAT (u nas 36 zł), zwiększono przychód.

Poz. 12

Sprzedano zakupiony uprzednio towar wystawiając fakturę VAT, w której określono dwutygodniowy termin zapłaty. Przychód zostanie zaksięgowany w księdze w dniu wydania towaru, który jest zarazem dniem wystawienia faktury, pomimo że podatnik nie otrzymał jeszcze pieniędzy za wydany towar.

Poz. 13

Podatnikowi zwrócono wadliwą partię towaru. Dla udokumentowania zwrotu towaru podatnik wystawił fakturę VAT-korektę. Zwrot wpisał w kolumnie 7 ze znakiem minus (lub na czerwono). Korekta faktury zgodnie z przepisami VAT powinna być potwierdzona przez odbiorcę. Potwierdzona faktura daje możliwość zmniejszenia przychodu.

Poz. 14

Właściciel wystawił w poprzednim miesiącu fakturę na otrzymaną zaliczkę i zapłacił należny podatek VAT. Po wykonaniu usługi zaksięgował powstały przychód w księdze, dla potrzeb obliczenia podatku dochodowego w łącznej kwocie. Przychodem nie jest pobrana przez podatnika zaliczka lub przedpłata na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnym okresie sprawozdawczym.

Należy tu zwrócić uwagę, że dla potrzeb podatku VAT, od dnia 1 maja 2004 r., każda zaliczka powoduje powstanie obowiązku podatkowego i odprowadzenia należnego podatku.

Poz. 15

Kontrahent zawiadomił podatnika, że zakupiony towar jest niepełnowartościowy. Podatnik zdecydował się na udzielenie bonifikaty na wadliwą partię towaru. W związku z tym wystawił fakturę VAT – korektę, w której określił wysokość przyznanej bonifikaty. Wystawioną fakturę przesłał pocztą, a kwotę bonifikaty przekazał na konto kontrahenta. Udzielona bonifikata zmniejsza przychody podatnika – faktura korygująca zostaje zaksięgowana ze znakiem minus. Bonifikata oznacza bowiem zmniejszenie uzgodnionej wcześniej należności za przekazany towar. Otrzymanie korekty faktury przyznającej bonifikatę powinno być potwierdzone przez odbiorcę. Dopiero wtedy można obniżyć przychód.

Poz. 16

Zamiana towaru traktowana jest jako transakcja kupna–sprzedaży. Dla potrzeb podatku VAT wystawiane są 2 faktury. Również w księdze przychodów i rozchodów należy zaewidencjonować tę transakcję, zarówno w kolumnie 7 – w przypadku wydania towaru, jak i kolumnie 10 (zakup towarów handlowych i materiałów) – w przypadku otrzymania od kontrahenta towaru, będącego przedmiotem zamiany (poz. 44).

Tak samo należy potraktować księgowo transakcje barterowe.

Poz. 17

Podatnik od lutego 2014 r. uruchomił dodatkowy punkt sprzedaży detalicznej. Od tego momentu we wszystkich punktach prowadzi ewidencję sprzedaży, na którą to sprzedaż nie wystawia faktur ani rachunków. Ewidencja sprzedaży na potrzeby podatku dochodowego służy jedynie rejestracji sprzedaży nieudokumentowanej fakturami czy rachunkami. Po zakończeniu miesiąca księguje na podstawie ewidencji łączną kwotę tej sprzedaży.

Poz. 18

Podatnik wystawił fakturę VAT na kwotę 5.000 zł netto 7 stycznia 2015 r. Jako datę sprzedaży wpisał grudzień 2014 r. W PKPiR obrót ten księgujemy pod datą wykonania usługi, tj. najpóźniej 31 grudnia 2013 r. Natomiast zobowiązanie w podatku VAT wystąpi w rozliczeniu za styczeń 2014 r.

Także zobowiązanie w VAT wystąpi w miesiącu wykonania usługi (bądź dokonania dostawy towarów), niezależnie od momentu wystawienia faktury, czyli w rozliczeniu za grudzień 2014 r.

Gdyby podobna sytuacja zdarzyła się w ciągu roku, np. sprzedaż nastąpiła w lipcu 2014 r., a fakturę, wystawiono, zgodnie z przepisami o VAT, 10 sierpnia 2014 r., to obrót należałoby zaksięgować w dacie wydania towaru lub wykonania usługi, czyli lipcu 2014 r.

Poz. 19

Podatnik jest właścicielem budynku. Na piętrze wynajmuje kilku firmom pomieszczenia na biura, na parterze sam prowadzi działalność gospodarczą.

Przychód z wynajmu lokali użytkowych – na biura, jest przychodem z działalności gospodarczej. Jeśli bowiem składnik majątku jest związany z działalnością gospodarczą, najem nie stanowi odrębnego źródła przychodu, staje się przychodem z działalności gospodarczej.

Za przychody z tytułu umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, uważa się przychody należne określone na dzień, w którym należności wynikające z tych umów stają się wymagalne. W przypadku umowy najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, jeżeli wynajmujący lub wydzierżawiający przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat wynikających z takich umów, a umowy te między stronami nie wygasają, do przychodów wynajmującego lub wydzierżawiającego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności. Opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu wymagalności zapłaty.

Od 2004 r. jest możliwość ryczałtowego opodatkowania przychodów z najmu nawet przez przedsiębiorcę, jeśli umowa najmu nie jest zawierana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przepis ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne stanowi, że osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Stawka podatku wynosi 8,5% przychodów, niezależnie od wysokości przychodów z tego tytułu. Przy tym sposobie opodatkowania przychodów nie obniża się o koszty, inaczej jak ma to miejsce przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Poz. 20

Mały podatnik w rozumieniu ustawy o VAT, rozliczający się metodą kasową, wystawił 13 października 2014 r. fakturę kontrahentowi, niebędącemu podatnikiem VAT czynnym, z terminem płatności 13 listopada 2014 r. Fakturę tę ewidencjonuje w księdze pod datą wystawienia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT, obowiązek podatkowy pojawi się u niego pod datą otrzymania należności od kontrahenta, czyli np. w terminie płatności, a najpóźniej w 180 dni od dnia wydania towaru. Podatnik składa deklarację co kwartał.

Jeżeli kontrahent zapłaci mu w terminie płatności, fakturę wykaże w rozliczeniu za IV kwartał 2014 r. Jeśli jednak będzie zwlekał z zapłatą, musi wykazać tę fakturę w rozliczeniu za I kwartał 2015 r. Jeżeli zapłaci część w terminie, a część na początku stycznia 2015 r., podatnik będzie musiał „podzielić” fakturę. Kontrolę momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT należy prowadzić w ewidencjach VAT. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by takie informacje dla porządku umieścić także w kolumnie 16 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Z początkiem 2013 roku tzw. ustawa deregulacyjna wprowadziła zmiany dotyczące kasowej metody rozliczeń małych podatników.

Poz. 21

Otrzymano premię od kontrahenta w kwocie 3.000 zł za usługi marketingowe. Należy ją rozliczać tak jak wynagrodzenie za świadczenie tego typu usług. Premie pieniężne, związane z określonymi zachowaniami otrzymującego, a więc związane ze świadczeniem usług otrzymującego taką premię, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym i VAT. Otrzymujący premię powinien zatem za świadczoną usługę wystawić fakturę VAT, przyjmując jako netto kwotę: 2.459,02 zł, VAT (np. 23%) w kwocie 565,57 zł (zob. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Przychód po stronie otrzymującego premię pieniężną powstanie w dniu otrzymania tej premii, czyli np. w dniu wpływu środków na rachunek bankowy przedsiębiorcy, w dniu dokonania kompensaty wzajemnych zobowiązań.

Inna sytuacja byłaby, gdyby otrzymano premię pieniężną od kontrahenta za osiągnięcie określonego pułapu zakupów w jego firmie np. w okresie ostatnich 6 miesięcy. Premie pieniężne, związane z określonymi zachowaniami nabywcy, np. nabywaniem określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie, niewątpliwie też wpływają na opodatkowanie podatkiem dochodowym. W tym przypadku jednak do tej pory pojawiają się sprzeczne opinie. Na gruncie bowiem przepisów o VAT dawniej organy podatkowe traktowały otrzymywane premie jako wynagrodzenie przyznane kontrahentowi za spełnienie określonych w zawartej umowie warunków (zachowań), czyli za podlegające opodatkowaniu VAT świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Następnie Ministerstwo Finansów wydało interpretację, która ujednoliciła stanowiska urzędów skarbowych. Stwierdzono w niej, że w przypadku, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT (obecnie art. 29 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT).

W uchwale składu 7 sędziów z dnia 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FPS 2/12) NSA wyjaśnił, iż premia pieniężna udzielona kontrahentowi obniża VAT podobnie jak rabat. W uchwale tej chodziło o premie pieniężne udzielane przez podatników kontrahentom za zrobienie zakupów o określonej wielkości bądź za terminową zapłatę za kupowane towary i usługi. Sąd zauważył przy tym, że nie ma w ustawie o VAT przepisu, na podstawie, którego można byłoby karać za brak korekty faktury po udzieleniu premii. Rabatu nie trzeba bowiem zawsze dokumentować fakturą korygującą. Według NSA (np. w wyroku z 11 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 310/13) nie w każdym przypadku po przyznaniu rabatu sprzedawca musi wystawić fakturę korygującą. Gdy przedsiębiorca nie zamierza obniżać podstawy opodatkowania, nie musi tego dokumentować. Nie może też ponosić z tego tytułu żadnych sankcji. Dopiero jeśli zdecyduje się zmniejszyć podstawę opodatkowania, musi spełnić warunki formalne, w tym związane z korektą faktur.

Czynności stanowiące opodatkowaną dostawę towaru nie mogą jednocześnie stanowić podlegającej opodatkowaniu VAT usługi polegającej na osiągnięciu określonego poziomu zakupów i dokonaniu zapłaty za nie.

NSA już w wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. (sygn. akt I FSK 94/06), dotyczącym m.in. opodatkowania VAT premii pieniężnych za wyniki sprzedaży, wyraźnie zauważył, iż za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT nie można uznać obrotów w wysokości określonej umownie, osiągniętych przez nabywcę towarów; premia wypłacona przez sprzedawcę w razie osiągnięcia określonego progu obrotów nie jest dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczone usługi.

Podatnik-sprzedawca dysponuje wynagrodzeniem (z tytułu wszystkich zrealizowanych dostaw), które jest następnie pomniejszone o udzieloną premię pieniężną, ekonomicznie skutkującą podobnie jak w przypadku udzielenia rabatu, co powinno zostać uwzględnione poprzez obniżenie podstawy opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT (do początku 2014 r. zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT).

Zatem jeżeli wypłata premii uzależniona jest jedynie od wartości osiągniętego przez nabywcę obrotu, stanowi ona w istocie rabat obniżający wartość konkretnych dostaw udokumentowanych poszczególnymi fakturami, zmniejszający podstawę opodatkowania VAT.

Wypłata premii stanowiącej rabat udzielony po sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu, wymaga wystawienia faktury korygującej. Wypłacone premie można powiązać z dostawami dokonanymi w przyjętym okresie rozliczeniowym i tym samym powinny być one traktowane jako rabat potransakcyjny podlegający regulacjom ustawy o VAT, dokumentowany za pomocą faktur korygujących. Gdy zaś wysokość wypłaconej premii pieniężnej uzależniona jest od wszystkich dostaw dokonanych w danym okresie rozliczeniowym, uznaje się, że przyznana i wypłacona premia odnosi się proporcjonalnie do każdej z nich. Sam sposób naliczania premii, jako procent bądź kwota od wartości zakupionych towarów, powoduje, że jest ona związana z każdą dokonaną w danym okresie dostawą i stanowi obniżenie jej wartości. Należy przy tym wspomnieć, iż istnieje obecnie możliwość wystawiania jednej, zbiorczej faktury korygującej dokumentującej rabat udzielony w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych dla jednego odbiorcy w danym okresie.

16

Dz. U. Nr 173, poz. 1807, ze zm.

Księgowość małej firmy 2014

Подняться наверх