Читать книгу Baby by Ann - Anna Lewandowska - Страница 9

5

Suplementacja

Witamina D dla zdrowych kości – i nie tylko…

→ Witamina D jest niezmiernie ważna z punktu widzenia prawidłowego rozwoju dziecka. Odpowiada nie tylko za budowę kości i zębów, lecz także za rozwój układu nerwowego czy immunologicznego. Warto wiedzieć, że to przede wszystkim metabolity witaminy D odpowiadają za wchłanianie wapnia w jelitach. Jeśli nasze dziecko ma wystarczającą ilość wapnia w diecie, ale też ma zbyt niski poziom witaminy D, to i tak jest narażone na nieprawidłowy rozwój kostny, związany z brakiem tego składnika. Bilansowanie witaminy D jest zatem tak samo istotne, jak bilansowanie wapnia.

Ok. 90% tej witaminy (w tym przypadku – wit. D₃) powinno być syntetyzowane w skórze naszego malucha. Stosowanie kremów z filtrem i zbyt mała dawka słońca w okresie jesienno-zimowym powodują, że jej synteza skórna jest często niewystarczająca. W takim przypadku powinniśmy zwiększyć jej ilość w żywności. Niestety, niewiele produktów spożywczych zawiera witaminę D i pomimo że nasz maluch je zdrowe i zróżnicowane posiłki, nie jest w stanie dostarczyć tyle, ile mu potrzeba. Warto również podkreślić, że dzieci z nadmierną masą ciała mają zdecydowanie większe zapotrzebowanie na witaminę D niż ich rówieśnicy z prawidłową masą ciała.

Instytut Żywności i Żywienia podkreśla, że codzienna suplementacja tego składnika powinna zabezpieczyć dzieci przed skutkami niedoborów. W jakich dawkach suplementować?

 Niemowlęta do szóstego miesiąca życia: 400 IU, codziennie, niezależnie od sposobu karmienia.

 Niemowlęta od szóstego do 12. miesiąca życia: 600 IU/dobę, niezależnie od sposobu karmienia.

 Dzieci i młodzież (1–18 lat): 600–1000 IU/dobę przez cały rok.

 Dzieci i młodzież z nadmierną masą ciała: 1200–2000 IU/dobę przez cały rok. Zwiększenie dawki suplementacyjnej powinno odbywać się pod okiem lekarza lub dietetyka i być poprzedzone badaniami stężenia markera niedoboru witaminy D – 25-hydroksycholekalcyferolu (25-OH-D).

Czy warto suplementować witaminy i pierwiastki, które wspomagają rozwój kości, takie jak wapń, magnez czy witamina K?

Większość z tych związków można dostarczyć w odpowiednio zróżnicowanej diecie (wyjątkiem u małych dzieci może być witamina K, którą w pierwszych miesiącach życia podaje się razem z witaminą D). Jeśli jednak z jakiegoś powodu musimy wyeliminować z diety dziecka produkty bogate w te składniki, powinniśmy rozważyć ich suplementację w porozumieniu z lekarzem lub dietetykiem.

Kwasy tłuszczowe omega-3

→ Kolejnym niezbędnym składnikiem, który ciężko dostarczyć wyłacznie z dietą, są kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3. Do najważniejszych jej przedstawicieli należą kwas α-linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA). Pierwszy z nich (ALA) to składnik olejów roślinnych, głównie rzepakowego oraz lnianego. Prawidłowa dieta dostarcza nam odpowiednią jego ilość (chociaż nie zawsze). Pozostałe kwasy – EPA i DHA – są obecne głównie w rybach morskich, których spożycie w Polsce jest bardzo niskie. Pełnią one bardzo ważną rolę metaboliczną. Wspomagają układ nerwowy, determinują poprawną odpowiedź immunologiczną i regulują przemiany makroskładników w organizmie, co zapewnia prawidłowy rozwój dziecka.

Ile kwasów omega-3 powinniśmy dostarczyć z żywnością?

 Spożycie ALA powinno utrzymywać się na poziomie 0,5% dostarczonej w diecie energii, niezależnie od wieku dziecka.

 Do drugiego roku życia malucha należy dostarczyć 100 mg/dobę DHA.

 U dzieci powyżej drugiego roku życia zaleca się spożywanie 250 mg/dobę EPA + DHA.

 Jeśli nie jesteśmy w stanie zapewnić dziecku wystarczającej ilości tych kwasów, musimy rozważyć ich suplementację.

Głównym źródłem witaminy D oraz kwasów EPA i DHA są ryby. Niestety, zanieczyszczenie środowiska powoduje, że nie wszystkie gatunki są bezpieczne dla nas i dla naszych dzieci. Warto wybierać ryby z wód czystych i hodowli ekologicznych, a przed zakupem – spytać sprzedawcę o pochodzenie produktu!

Poniżej przedstawiono tabelę z zawartościami witaminy D oraz EPA i DHA w rybach. Sprawdźcie, czy wasze dziecko spożywa wystarczającą ilość tych składników.

Tabela 1. Zawartość kwasów omega-3 i witaminy D w wybranych gatunkach ryb.

RYBA	Witamina D [ug*]/100 g	EPA [mg]/100 g	DHA [mg]/100 g	ALA [g]/100 g
Dorsz świeży	1	60	120	0
Flądra	0,8	200	160	0
Gładzica	0,8	320	160	0
Halibut	5	140	370	0,03
Karp	5	80	80	0,12
Łosoś	13	710	2150	0,55
Makrela	5	630	1120	0,25
Mintaj	0,1	60	120	0
Pstrąg strumieniowy	2,1	70	300	0,08
Pstrąg tęczowy	13,6	600	1760	0,15
Szczupak	0,9	60	170	0,05
Śledź	9,2	960	890	0,17
Tuńczyk	7,2	320	680	0,08
* 5 ug – 200 IU