Читать книгу Katalekte - Breyten Breytenbach - Страница 22

Toe ons nog klein was, B en ek, het ons in eenderse huise gebly met net ’n draadheining om ons werwe te skei. By elkeen van ons het ’n grootvader in die stoepkamer gewoon. Van kleins af, ek weet nie hoe dit begin het nie, wanneer B en ek stry gekry het, het die oupas mekaar getakel. Mettertyd het ons dit aspris gedoen, gemaak of ons ’n huilende uitval het net om te sien hoe die twee oumense bolle rol, vuisslaan en skop en soms stoei in die stof. Hulle het goed opgeweeg teen mekaar, was dieselfde ouderdom en portuur, eers veel later het ons geweet hulle is ’n tweeling, en beide van hulle was ewe verknog aan ons, B en ek hulle kleinkinders, en sou ons met hand en tand verdedig. Behalwe vir die gevegte het hulle nooit enige kontak gehad of selfs met mekaar gepraat nie. Vir B en ek was hulle die versigbaring van ons grootword. Op maanskynnagte het een van ons deur die draad geklim om voor die ander se huis te gaan staan en roep soos ’n naguiltjie totdat ’n lig aangaan in een van die kamers, en dan sou die een wat buite is ’n belediging skree en die ander sou begin huil, “Oupa! Oupa!” net om te sien hoe die twee oues soos steunende skimme baklei op die donker grasperk.

En ons het groter geword, skool toe gegaan, saam begin werk, verhoudings gehad, vrou gevat en laat staan. Met die wegval van ons onderskeie ouers en familie het ons elk sy oupa geërf. Hulle was soortgelyk vol knoppe en rowe, ewe taai, en het ’n fenomenale kennis opgedoen van messe, kneukelysters en knuppels. Soms was die situasie ongemaklik. Op laerskool al het die twee oues partykeer geduldig in die reën buite die skoolterrein moes wag, kiertsregop sy aan sy sonder om ooit ’n dooie woord te wissel, tot wanneer die klok lui vir speeltyd en ons, B en ek, stry kon kry en die twee aanhits om mekaar te pak. En in later jare was dit omslagtig om te reis want ons moes altyd plekke bespreek vir vier mense saam op treine en in vliegtuie.

Nou is ons albei oud en der dae sat, B en ek. Ons het in dieselfde ouetehuis beland, Herfsvreugde, en gevra dat ons oupas saam met ons opgeneem word want wie sou omsien daarna dat hulle nie verwaarloos en vereensaam nie? Dikwels sit ons saam op die agterstoep om die laatmiddagson te koester. En dan sal ons oudergewoonte begin kibbel, B en ek, ou-ou griewe opdiep, hier kiep-kiep en daar kiep-kiep totdat een van ons skree:

“Jou oupa is die skelmste oupa in die wêreld!”

En die ander antwoord:

“Issie! Issie! Jou oupa is skelmer as myne. Jou oupa se poes!”

Net om te sien hoe die twee ou here verbete maar byna statig nou

met hygende asems mekaar te lyf gaan in die naderende skemer.

Dit gebeur soms dat B en ek ongesiens ’n sakdoek deel om ons trane af te vee.