Читать книгу Katalekte - Breyten Breytenbach - Страница 25

wanneer ek na ’n lang afwesigheid

geknaag deur ’n skuldige geheue

in Parys arriveer om weer gewoond

aan Breyten te raak

te red wat nog vergewe kan word

maak ons ’n afspraak in ’n straatkafee

van rue Mouffetard

wanneer hy inkom met sy oë op skrefies

teen die meteense donkerte

gewaar hy my nie agter die koerant

en die donkerbril nie

en ek hou dop hoe hy sy glas wyn bestel

(god so vroeg reeds in die môre)

die verwaarlosing van die skouers

die hand té bang op die toonbank

’n gevilde vis

wanneer hy my sien

is daar geen vreugde om van te praat nie

en kyk hy na my

met iets tussen verdoeming en weemoed

wanneer hy my deur die stad se strate begelei

is dit verby geboue wat ek herken soos skaduwees

gespat teen die sonlig oor die keie

die geritsel van seerpootjie duiwe in die bome

tot by die ateljee (die straatdeur sluit nog steeds nie)

en die trappe op (die sleutels klingel aan die bekende ring)

“while the skin that you’re working on is wet

alert like a flower recently cut you harbour

the illusion that everything is still possible”

die notaboeke op die werktafel onaangeroer

maar dood

stof in ’n lagie oor verfbuise en kwaste

’n stapel koerante geelgetyd

waarom? waarom nou? waarom

nou eers? wat soek jy van my?

ek lê my hand oor syne

se bewerigheid:

ek het gereis woestyne en berge

met dooie donkies in die ravyne

en vroue wat dans in die nag

en die rou krete van revolusie

wanneer hy sy hand oor myne lê:

jy lieg wie is jy eintlik?

vir wat vir wie is jy altyd op vlug?

ek lê my hand op sy hart en sê:

jy moet na my luister

dis vir jou dis vir óns

vir ons mense en die ritme van ons asem

opdat ons nie vergeet nie

“you have the stuffed head of the green parrot

born far away in Africa decapitated

and emptied of all imitations and echoes and illusions

far away all the visions of Africa’s green hills

too and put up for sale among old men’s teeth

and boots and coughs and mirrors and other knickknacks

it was always dead but never as dead as now”

hy deins terug dat ek die dooie as van grys afgryse

in sy oë mag gewaar: hou óp! dis nie jóú wêreld

en dis nie jóú mense nie ék het hulle in my woorde

en my beelde begrawe soos voëls wat nooit weer

sou terugkom aarde toe nie

jóú verflarde observasies en besinning

is versinde singsels soos windverrotte vlae

“only the hand that effaces can write the true thing”

wat kan ek verder sê?

wanneer hy sy hand skulp oor myne se bewerigheid:

bly bly (my) (by) my kom tot rus sáám

kan ons nog ’n paar rympies en prentjies prakseer

riempies sny om onder die hart te bind

voor hierdie hand soos ’n vis verrot

wat moet ék doen? wat moet ek dóén?

en haastig nou om weg te kom van Breyten

se stom kreet

kyk ek na die tikkende hart van my horlosie en sien

dis byna aand

dat die duiwe in die bome onrustig sou wees

en iewers die papegaai se groen koggelsang:

ek moet weg die wêreld die volk

roep my mens se tong het verantwoordelikhede

immers so baie om nog te sien en kwyt te raak

in blink skemering oor die stowwerige

venster na buite lees ek sy spottende grynslag

gespieël in droefheid

durf ek nie kyk na sy stukkende gesig nie:

maar ek kom terug dit belowe ek jou

o hopelose soeke o angsklop van die hart

o verwarde drome o die skrywes en geskilder

is (ek is seker)

om die dood te beteken om die dood te verhaal

om ’n onsigbare voël te word

“… secrete the paintings to put a term

to the void outside the window

entirely in the day

birds are going to the emptiness of trees

clouds sift light shift the eye …”