Читать книгу Infanta - Деон Мейер - Страница 9

In ’n tweedeverdieping-woonstel in Mouillepunt, waar jy die see kan sien as jy die hoek by die venster regkry, lê die vrou in die slaapkamer en speurder-inspekteur Bennie Griessel staan in die sitkamertjie en kyk na die foto’s op die klavier wanneer die ou van Forensies en die toneelfotograaf inkom.

Forensies sê: “Jissis, Bennie, jy lyk kak,” en hy antwoord: “Flattery wil get you nowhere.”

“Wat het ons?”

“Vrou in haar veertigs. Verwurg met die ketelkoord. Geen geforseerde toegang nie.”

“Dit klink bekend.”

Griessel knik. “Dieselfde MO.”

“Die derde een.”

“Die derde een,” beaam Griessel.

“Fok.” Want dit beteken daar’s geen vingerafdrukke nie, die plek sal skoongevee wees.

“Maar dié een is nog nie ryp nie,” sê die fotograaf.

“Dis omdat haar char op ’n Saterdag inkom. Ons het die ander eers op die Maandag gekry.”

“So hy’s ’n bok vir ’n Vrydagaand.”

“Lyk so.”

En as hulle langs hom verbybeweeg slaapkamer toe, snuif Forensies teatraal en sê: “Maar iéts ruik kak.” Dan sê hy sagter, vertroulik: “Jy sal wil stort, Bennie.”

“Doen net jou fokken werk.”

“Ek sê maar net,” sê hy en loop slaapkamer toe. Griessel hoor hoe die knippe van hul kassies oopgaan en Forensies sê vir die fotograaf: “Dis die enigste girls wat ek deesdae kaal sien. Lyke.”

“Hulle praat minstens nie terug nie,” kom die antwoord.

’n Stort is nie wat Griessel nodig het nie. Hy wil drank hê. Waarheen gaan hy? Waar slaap hy vanaand? Waar sal hy sy bottel bêre? Wanneer gaan hy weer sy kinders sien? Hoe gaan hy konsentreer op dié ding? Daar is ’n drankwinkel in Seepunt wat oor ’n uur oopmaak.

Ses maande om te kies tussen ons en die drank.

Hoe het sy gedink gaan hy dit regkry? Deur hom uit te gooi? Deur nóg druk op hom te sit? Deur hom te verwerp?

As jy kan droog bly, kan jy terugkom, maar dit is jou laaste kans.

Hy kan hulle nie verloor nie, maar hy kan nie droog bly nie. Hy is gefok, hy is totaal en al gefok. Want as hy húlle nie het nie, sal hy nie die drank kan los nie – verstaan sy dit nie?

Sy selfoon lui.

“Griessel.”

“Nog een, Bennie?” Senior superintendent Mat Joubert. Sy baas.

“Dis dieselfde MO,” sê hy.

“Enige goeie nuus?”

“Niks sover nie. Hy is slim, dié fokker.”

“Hou my op die hoogte.”

“Ek sal.”

“Bennie?”

“Ja, Mat.”

“Is jy okay?”

Stilte. Hy kan nie vir Joubert lieg nie – daar’s te veel geskiedenis. “Kom praat met my, Bennie.”

“Ek sal later kom praat. Laat ek eers hier klaarmaak.”

En dan besef hy Joubert weet iets. Het Anna …

Sy is ernstig, dié keer. As sy selfs vir Mat Joubert gebel het.

* * *

Hy ry met die motorfiets Alice toe, na die man wat die wapens met die hand maak. Soos hul voorvaders.

Die binnekant van die geboutjie is halfdonker en wanneer sy oë gewoond is aan die swak lig, soek hulle tussen die assegaaie deur wat in blikke gebondel is, steel na onder, blink lemme na bo.

“Wat maak jy met alles?”

“Dit is vir die mense wat nog tradisie het,” sê die grysaard, sy hande besig om ’n steel uit ’n lang loot te vorm. Die skuurpapier rits ritmies op en af, op en af.

“Tradisie,” eggo hy.

“Maar hulle word minder. Al hoe minder.”

“Waarom maak jy die langstele ook?”

“Dit is tog deel van ons geskiedenis.”

Hy draai om die bondel met die korter hewwe. Sy vinger streel oor die lemme – hy soek na ’n spesifieke vorm, ’n sekere balans. Hy trek een uit, toets dit, sit dit terug, neem ’n ander.

“Wat wil jy met ’n assegaai maak?” vra die man.

Hy antwoord nie dadelik nie, want sy vingers het die regte een gevind. Dit lê met gemak in sy palm.

“Ek gaan jag,” sê hy. Wanneer hy opkyk, is daar ’n groot tevredenheid in die gryskop se oë.

* * *

“Toe ek nege geword het, het my ma my ’n stel plate vir my verjaardag gegee. So ’n kassie met tien seven singles en ’n boekie met prentjies van prinsesse en goeie feë. Daar was stories op en elke storie het meer as een einde gehad – drie of vier. Ek weet nie presies hoe dit gewerk het nie, maar elke keer as jy daarna luister, het die naald na een van die eindes toe gespring. ’n Vrou het die stories vertel. In Engels. En as dit na die unhappy ending gespring het, het ek die naald teruggesit en weer geluister, tot dit reg eindig.”

En dan weet sy nie mooi waarom sy dit opgediep het nie en die dominee sê: “Maar die lewe werk nie so nie?”

“Nee,” sê sy, “die lewe werk nie so nie.”

Hy roer aan sy tee. Sy sit met haar koppie op haar skoot, al twee haar voete nou op die vloer en daar is iets wonderliks aan die toneel wat sy sien, asof sy ’n buitestander is: die vrou en die dominee in sy studeerkamer, besig om by die lamplig uit fyn wit porselein te drink. So normaal. Sy kon ’n dorpenaar gewees het, onskuldig, soekend na raad oor haar lewe. Dalk oor ’n verhouding? Met ’n jong boer? En hy kyk vaderlik na haar en sy weet: Hy hou van my, hy dink ek is okay.

“My pa was in die Weermag,” sê sy.

Hy neem ’n klein slukkie van sy tee om die temperatuur te toets.

“Hy was ’n offisier. Ek is in Upington gebore, hy was toe ’n kaptein. My ma was eers ’n huisvrou. Later het sy by prokureurs gewerk. Partykeer was hy lank weg grens toe, maar ek kan dit net vaagweg onthou, want dit was toe ek klein was. Ek is die oudste, my broer is twee jaar ná my gebore. Gerhard. Christine en Gerhard van Rooyen, die kinders van kaptein Rooies en mevrou Martie van Rooyen van Upington. Die ‘Rooies’ was net oor sy van, dit was ’n Weermag-ding, elke tweede ou het ’n bynaam gehad. My pa was handsome, met swart hare en groen oë – ek het my oë van hom geërf. En my hare van my ma, so ek sal ook vroeg grys word, blond werk maar só. Daar is foto’s van toe hulle getroud is, toe sy haar hare ook lank gedra het. Maar later het sy dit in ’n bob gesny. Sy het gesê dit is oor die hitte, maar ek dink dit was oor my pa.”

Sy oë is op haar gesig, op haar mond. Luister hy, hoor hy regtig? Sien hy haar soos sy was? Sal hy later onthou, wanneer sy haar groot bedrog voor hom onthul? Sy bly ’n oomblik stil, bring die koppie na haar lippe, sluk, sê selfbewus: “Dit gaan lank neem om jou alles te vertel.”

“Dit is een ding wat hier volop is,” sê hy rustig. “Daar is baie tyd.”

Sy beduie deur se kant toe. “Jy het ’n gesin en ek …”

“Hulle weet ek is hier en hulle weet dit is my werk.”

“Miskien moet ek môre weer kom.”

“Vertel jou storie, Christine,” sê hy sag. “Kry dit uit jou uit.”

“Sure?”

“Absoluut.”

Sy kyk af na haar koppie. Dit is halfvol. Sy lig dit, sluk alles met een teug af, sit dit op die piering en plaas dit terug in die skinkbord op die lessenaar. Trek weer haar been onder haar in, vou haar arms voor haar. “Ek weet nie waar dinge verander het nie,” sê sy. “Ons was soos almal. Miskien nie heeltemal nie, want my pa was ’n soldaat en in die skool was ons die Weermag-kinders. As die Flossies uitvlieg, het die hele dorp daarvan geweet – ons pa’s gaan teen die Kommuniste veg. Dan was ons special. Ek het daarvan gehou. Maar die meeste van die tyd was ons soos al die ander. Ek en Gerhard het skool toe gegaan en in die middag was my ma daar en ons het huiswerk gedoen en gespeel. Naweke het ons gaan shop en gebraai en gekuier en kerk toe gegaan en elke Desember was ons Hartenbos toe en daar was niks snaaks aan ons nie. Niks waarvan ek geweet het toe ek ses of agt of tien was nie. My pa was my hero. Ek onthou hoe hy geruik het as hy in die middag huis toe kom en hy kom druk my. Hy het my ‘ounooi’ genoem. Sy uniform met die blink sterre op sy skouers. En my ma …”

“Leef hulle nog?” vra die dominee skielik.

“My pa is dood,” sê sy. Met finaliteit, asof sy nie daaroor wil uitwei nie.

“En jou ma?”

“Ek het haar lanklaas gesien.”

“O?”

“Sy bly op Mosselbaai.”

Hy sê niks.

“Sy weet nou. Watse werk ek gedoen het.”

“Maar sy het dit nie altyd geweet nie?”

“Nee.”

“Hoe het sy uitgevind?”

Sy sug. “Dit is deel van die storie.”

“En jy dink sy sal jou verwerp? Omdat sy weet?”

“Ja. Nee … Ek dink sy is op ’n guilt trip.”

“Omdat jy ’n prostituut geword het?”

“Ja.”

“Is sy skuldig?”

Sy kan nie meer sit nie. Sy staan op, haastig, en loop na die muur agter haar om afstand tussen hulle te kry. Dan stap sy na die rugkant van die stoel, hou dit vas.

“Miskien.”

“O?”

Sy sak haar kop, laat haar hare toe om haar gesig te bedek. Sy bly só staan, stil.

“Sy was mooi,” sê sy eindelik, kyk op en lig haar hande van die stoel se rugkant af. Sy beweeg regs, na die boekrak toe, haar oë op die boeke, maar sy sien dit nie.

“Hulle was in Durban vir honeymoon. En die foto’s … Sy kon enige man gekry het. Sy het ’n figure gehad. Haar gesig … sy was so mooi, so fyn. En sy het gelag, op al die foto’s. Partykeer dink ek dit is die laaste keer dat sy gelag het.”

Sy draai na die predikant, leun haar skouer teen die boekrak, een hand liggies teen die boeke, vertroetelend. “Dit was soms seker vir my ma moeilik gewees as my pa weg was. Sy het nooit gekla nie. Wanneer sy geweet het hy kom terug, het sy die huis aan die kant gemaak, van hoek tot kant. Spring cleaning, het sy dit genoem. Maar nooit vir haarself nie. Netjies, ja. Skoon, maar sy het al hoe minder make-up gedra. Haar klere het al hoe losser geraak, en valer. En haar hare korter. Jy weet hoe dit is as jy elke dag saam met iemand leef – jy sien nie geleidelike veranderinge nie.”

Sy vou haar arms weer, ’n omhelsing van haarself.

“Die ding met die kerk … dit is seker waar dit begin het. Hy het van die grens af gekom en gesê ons gaan nou na ’n ander kerk toe. Nie meer die NG kerk op die basis nie, ons gaan na ’n dorpskerk toe, een wat Sondagoggende in die laerskoolsaal bymekaar kom. Hande klap en floutes en bekerings … Ek en Gerhard sou dit geniet het as hy nie so ernstig daaroor was nie. En skielik het ons elke aand huiskerk gehou en hy het gebid, lang gebede oor die duiwels wat in ons is. Hy het begin praat van uit die Weermag gaan, want hy wil gaan sendingwerk doen, en hy het heeldag met die Bybel begin loop, nie die klein soldatebybeltjie nie, ’n grote. Dit was ’n vicious circle, want die Weermag was seker eers geduldig, maar later het hy begin bid dat die Here die duiwels uit die kolonel en die brigadier ook moet dryf en dat die Here vir hom moet deure oopmaak.”

Sy skud haar kop. “Dit moes vir my ma moeilik gewees het, maar sy het niks gedoen nie.”

Sy loop terug na haar stoel. “Nie eens toe hy met my begin het nie.”