Читать книгу Ena Murray Keur 4 - Ena Murray - Страница 10

Die weke word maande. In hierdie tyd is daar meer vrede op Babilon as ooit tevore, want Ria en Calvyn is nou byna die enigste mense in die groot ou herehuis. Deon het ná sy troue met die buurmeisie sy intrek op die buurplaas geneem, want Wanda se ouers het dorp toe verhuis. Eindelik was hy onder Calvyn se oë uit en kon hy na willekeur die luilekker lewe van ’n ryk man voer, want hierdie tweede vrou van hom het haar heeltemal by hom aangepas en heerlik saam met hom gekuier-lewe. Hoekom sal Deon dan ook soos ’n armblanke werk as daar ’n knap voorman op die plaas is om na alles om te sien? Dan ook het Calvyn, ten einde raad, Deon se deel van Babilon oorgeneem. Met daardie geld, en met die wete dat Wanda die enigste erfgenaam van skatryk ouers is, kon hy eindelik met ’n geruste hart die lewe lei wat hy nog altyd begeer het.

Ná die uitbetaling van die boedel, het Joey de Ridder ’n bietjie gaan rondreis. Eindelik het sy ook genoeg geld om te doen wat sy wil, en in haar hart is daar ’n grenslose dankbaarheid dat Deon met Wanda Wolfaardt getroud is en sy nie meer deur hom leeggesuig sal word nie. Die enkele kere dat sy wel tuis is, is sy meestal op die buurplaas, dus is dit eintlik net Calvyn en Ria wat op Babilon oorbly – twee vereensaamde mense wat by mekaar verby lewe.

Toe Calvyn weer een aand lank ná donker die eerste keer in die huis kom, gaan sit Ria langs hom aan die tafel, waar hy swyend besig is om ’n stukkie te eet … op ’n wyse wat haar vertel dat hy nie eens bewus is van wat hy mond toe bring nie.

“Calvyn …” Hy hoor haar nie. Sy gedagtes is duidelik met ander dinge besig, gedagtes wat nie te aangenaam kan wees as sy na die frons op sy voorkop kyk nie. Sy huiwer eers en bekyk hom intens. In die skerp lig beskou sy hom deeglik – die eerste keer in maande – en wat sy sien, skok haar. Calvyn het oud geword, besef sy. Daar is lyne op sy songebruinde gesig, diep kepe wat lelik insny in die aristokratiese gelaat. Dis of hy ook maerder geword het, want die neus staan skerper uit, die kakebene hoekiger. Sy hande, wat die mes en vurk vashou, is net so vereelt en gebars soos dié van sy voorman. In alle regverdigheid moet sy erken – Calvyn het die afgelope tyd ’n slawedrywer geword, maar hy het homself ook nie gespaar nie.

Sou Hendrik gelyk hê in wat hy gesê het toe sy kort gelede haar kommer oor Calvyn en die besete wyse waarop hy te kere gaan op die plaas, hardop uitgespreek het? “Los hom. Dis ’n swaar gewete wat hy moet doodwerk. Dit kos harde werk om ’n gewete stil te werk, en wanneer hy die dag in sy spore neersak en nie verder kan nie, sal hy besef dat ook hy met ’n verlore stryd besig is.”

Het Hendrik gelyk? Is dit waar dat Calvyn ’n gewete probeer stilwerk? wonder sy nou met haar oë op die stroewe gelaat. Sy kyk vinnig weg sodat hy nie miskien onverhoeds opkyk en die jammerte in haar oë lees nie, want jammerte is so onvanpas by hierdie groot, klipharde man. Al slaan al die elemente in wrede geweld teen ’n granietblok aan, kry jy tog nie die granietblok jammer nie. Al slaan die bliksem op die ysterklip, het jy geen simpatie met die ysterklip nie, voel jy nie bekommerd daaroor nie. Want wat kan storms aan graniet en ysterklip doen? Tog, toe haar blik weer na hom terugdwaal, besef sy dat al breek en bars die graniet nie onder die aanslae van storms nie, verweer dit tog. Trapsgewys word daar kepe ingesaag, spoortjies om die oë gevorm, graveerwerk gedoen sonder dat jy dit agterkom.

“Calvyn, ek praat met jou.” Toe hy vlugtig, vraend opkyk, vervolg sy sag: “Hoekom sloof jy jou so af? Waarvoor werk jy soos ’n besetene? Vir wie en vir wat, my broer?”

Hy antwoord nie dadelik nie; sekondes gaan verby, en toe is sy oë op die koffie in sy hand gerig, sy antwoord ontwykend:

“’n Mens moet werk. Elke mens moet werk.”

“Dis reg, ja, maar met ’n doel voor oë. Vir watter doel werk jy?”

Hy sug en kyk eindelik op, vas in haar oë.

“Vir Babilon.”

“Vir Babilon? Vir ’n dooie, siellose stuk grond wat ná jou dood in vreemde hande sal val, wat nie die sweet sal waardeer wat daarvoor gestort is nie?”

’n Vlammetjie flikker skielik in sy oë.

“Babilon sal nooit in vreemdes se hande val nie. Dis die erfenis van die De Ridders.”

“So? En as daar geen erfgenaam is nie?”

“Hoekom sal daar nie wees nie? Deon en Wanda is blakend gesond.”

Ria kyk hom net stil aan. Dan, met ’n ligte sug, tel sy sy bord op, en toe sy agter hom verbykom, lê sy met onverwagse dapperheid haar hand ’n oomblik op die donker kop. Maar sy sê niks nie en stap voort kombuis toe terwyl Calvyn haar verbaas, verward agternastaar.

Dat albei binne ’n paar weke ná hierdie gesprek weer aan hierdie aand herinner sal word, het nie een van hulle gedink of verwag nie. Dis egter net ’n paar weke later dat Calvyn hierdie gesprek tussen hom en Ria woord vir woord onthou en tot die besef kom: die mens wik, maar daar is Iemand wat die finale beslissing in sy hande hou. Ons mensies, ook die De Ridders van Babilon, beplan, besluit, maar net tot op ’n punt. Daarvandaan is dit Iemand anders wat die pen oorneem en verder berekenings maak, verder uitwerk, en net by Hom lê die finale antwoord van die som wat jy as power mens begin het.

Dis in die koelte van ’n vroeë somermiddag dat Wanda se motor voor Babilon se deur stilhou. Ria kyk verbaas van haar naaldwerk af op en sê aan Calvyn, wat ook op daardie oomblik ’n lafenissie kom soek: “Ek het nie geweet hulle is al terug uit die stad nie? Ek het gedink hulle sal ’n paar dae daar bly. Hallo, Wanda. Ek sê nou net vir Calvyn …” Dan kyk sy skerp na Wanda se gesig. Daar is iets in haar uitdrukking wat onvanpas lyk, amper iets treurigs. “Is daar … is daar fout, Wanda?”

“O nee, nee. Niks. Nee, ons het maar teruggekom. Deon wou nog bly, maar ek wou nie. Ek was nie lus nie …” Sy swyg en weer is daar iets in haar oë, haar stem wat Ria haar ondersoekend laat aankyk. Wanda sal die geleentheid om ’n paar dae in die stad te bly nie deur haar vingers laat glip nie. Gewoonlik kan sy en Deon nie genoeg kry van die sosiale lewe wat die stad bied nie. Daar skort beslis iets.

Dan lag sy kortaf, ’n vreemde laggie wat Calvyn vraend laat opkyk. “Ek kan julle maar vertel wat ek eintlik in die stad gaan maak het. Almal sal dit die een of ander tyd weet. Al wat mens is, kyk my deesdae met sulke speurende oë aan dat …”

“Hoekom?” wil Ria verbaas weet.

“Jy weet mos hoe dit hier gaan. Jy is skaars getroud, of die mense begin die maande aftel. Stel jy hulle nie teleur nie, dan is jy natuurlik alles wat sleg is, en skinder hulle heerlik. Stel jy hulle teleur, dan kyk hulle jou beskuldigend aan, asof jy nogtans ’n vreeslike sonde begaan het om nie aan hul verwagtinge te voldoen nie.”

Calvyn kyk sy skoonsuster fronsend aan.

“Waarvan, in hemelsnaam, praat jy nou, Wanda?”

“Ek praat natuurlik daarvan dat ek nog geen tekens toon dat ek verwag nie,” kom die reguit antwoord en ’n hewige frons skiet tussen Calvyn se wenkbroue in. Wanda steur haar nie daaraan nie. “Ek was stad toe na ’n ginekoloog,” verduidelik sy aan Ria. “Die ou dokter De Jonker sê toe mos vir my ek sal nooit kinders hê nie. Toe maak hy vir my ’n afspraak in die stad en dis waarheen ons was.”

“Wel?” Calvyn se stem is skielik skor.

“Wel …” Wanda de Ridder probeer glimlag, doodluiters voorkom, en dit in ’n grap afmaak. “Wel, die ginekoloog het bevestig dat ou De Jonker gelyk het. Ek sal nooit kinders hê nie. Daar is glo iets wat nie reg ontwikkel het nie. Ek weet ook nie wat nie. Maar dis ’n voldonge feit dat ek nie in staat is om ooit swanger te raak nie.” Sy draai haar oë vinnig weg van die twee verstarde gesigte en vervolg gedemp: “Ek het toe maar gedink ek sal julle kom sê daarvan. Dan weet julle, Calvyn veral …”

Die volgende oomblik spring sy op en storm na haar motor, en voordat Calvyn en Ria ’n vinger kan lig, trek sy in ’n stofwolk weg. Dis doodstil op die stoep. Die tee word koud in die teepot.

Dis Calvyn wat eerste opstaan en in die rigting van sy studeerkamer verdwyn. ’n Peinsende Ria klim met die stoeptreetjies af en kry koers in die rigting van die land agter die eerste rantjie, waar die dreuning van ’n trekker opklink.

Sy beduie aan Hendrik om die trekker af te skakel, en toe hy by haar kom, vee hy die sweet met die rugkant van sy hand weg.

“Ek verwag Calvyn elke oomblik hier. Ek dink jy moet liewer huis …” begin hy.

“Calvyn is in sy studeerkamer en ek dink nie ek of jy sal hom voor môreoggend weer te sien kry nie. Sy hele wêreldjie, waaraan hy so hard opgebou het, het netnou om hom ingetuimel.”

Hendrik frons skerp.

“Wat … bedoel jy? Wat het gebeur?”

Hy staan en luister swyend, en eers toe Ria aan die end van haar vertelling kom, kyk hy haar direk aan.

“Miskien sal jy nie nou verstaan nie, Hendrik, maar ek kry hom so innig jammer, baie jammerder as wat ek Wanda het. Calvyn het al sy drome en ideale op sand gebou … en vanmiddag het dit onder hom weggekrummel. Daar het niks oorgebly nie, niks vir die toekoms nie. Al sy sweet, al sy opoffering, al die bakkende ure in die son, al die beplanning en berekeninge in sy studeerkamer, al die spartel en spook om die De Ridder-naam hoog te hou – alles het vandag op ’n ronde nul uitgeloop. Dit is die eindtotaal van die som van sy lewe. ’n Nul. Een ronde nul.”

Sy begin saggies huil en Hendrik trek haar teer teen hom vas. Bokant haar kop staar sy oë na die rooi sooie wat omgekeer lê, nie vir die nageslag van die De Ridders nie, maar vir vreemdes – en op hierdie oomblik kry die voorman sy baas uit sy hart uit jammer, só jammer dat hy gerus saam met Ria kan huil oor die arme, ryk dwaas. Dan is daar tog dinge in die lewe wat geld nie kan koop nie. Dan is daar tog oomblikke waarin selfs die baas van Babilon kragteloos is, omstandighede wat nie eens die rykdom en die naam van die De Ridders kan beheer nie, feite wat Calvyn de Ridder nie na sy smaak en wense kan hervorm nie. Vandag is Calvyn de Ridder nie meer ’n baas nie, maar ’n voorman, en moet hy dit besef. Hy was maar heeltyd ’n voorman. Hy het gewerk, gesweet vir vreemdes.

En skielik staan ’n fyn gesiggie voor hom. As sy gebly het … As die De Ridders Salome aanvaar het, sou Calvyn nie nou met ingetuimelde lugkastele om hom gesit het nie. Want hy het net vanoggend ’n brief ontvang …

Calvyn kyk verbaas op toe sy studeerkamerdeur oopbars en Ria verwilderd op hom afpyl. Hy het haar nog nooit só sien lyk nie. Haar hare is deurmekaar, haar gesig vertrek, daar is traanmerke op haar wange. Hy kan haar net ongelowig aanstaar toe sy losbars, want sulke histerie van die altyd inskiklike Ria is ongekend.

“Nee, moenie nou hier sit asof die wêreld om jou vergaan het nie. Jy is self die oorsaak daarvan. Niemand anders nie … Jy …”

“Ria! Wat gaan met jou aan? Ruk jou reg! Jy is histeries!”

“Ja, ek is, en wat daarvan?” Opnuut vloei die trane, maar sy wend geen poging aan om hulle af te vee nie. Met gebalde vuiste staan sy voor haar broer. “Dit is om van histeries te word! Jy en Deon en Wanda kry nou net wat julle verdien. Ja, julle verdien hierdie ramp … elke stukkie daarvan. Deon was sy lewe lank nog ’n skurk van die opperste water. Wanda het nie gehuiwer om Salome tot in die afgrond te verneder en haar man oop en bloot te steel nie. En jy … jy, die grootbaas van Babilon, met jou verdraaide sin vir waardes, met jou verwronge uitkyk op die lewe, met jou belaglike eiedunk, met jou afgodery van ’n stuk dooie grond en ’n nog dooier naam … jy, Calvyn de Ridder, verdien dit nog die meeste.”

“Ria! Is jy van jou sinne beroof …”

“Nee, Calvyn. Ek … en jou voorman … is die enigste mense op hierdie plaas wat nog ’n stukkie verstand het – en harte wat nog kan voel. Dis júlle, jy veral, wat ’n ysterkliphart het, wat net so hard en gevoelloos geword het soos daardie ysterklipkoppies wat jy daar buite sien en aanbid asof jy hulle saam met jou graf toe sal kan neem. En dis wat jy nou daarmee sal moet doen, dan nie?” Skielik huil sy histeries. “Daar is niemand aan wie jy dit kan nalaat wanneer jy die dag sterf nie. Jy sal die hele Babilon saam met jou in die graf moet inpiekel!”

Sy hand tref haar onsag teen die wang, en ’n lang oomblik heers ’n grafstilte om hulle. Verwese staar Ria na haar broer, terwyl hy op sy beurt bleek en granietagtig terugstaar.

“Ek moes jou klap. Jy was totaal histeries. Maar loop nou voordat ek my selfbeheersing heeltemal verloor. Met wie dink jy praat jy?” vra hy dan eindelik.

Haar stem is nou kalmer, amper te kalm.

“Met jou, Calvyn. Met die baas van Babilon, wie se plannetjies almal geboemerang het. Ek het nog nooit in my lewe ’n mens so diep bejammer nie – nie eens myself nie – soos vir Salome toe sy die dag by hierdie voordeur uitgestap het, weggedryf is van hierdie plaas. Maar vandag kry ek jóú jammerder, werklik innig jammer. Jy het ’n bed vir jouself gemaak en nou moet jy daarop slaap. En dis vol dorings, nè, my broer? Nét dorings.”

“Ria, moet my nie verder tart nie. Lóóp, asseblief!”

“Nie voordat ek klaar is nie. Te lank was ek net ’n marionet in hierdie huis. Maar nie méér nie.”

“Daar is niks verder te sê nie …”

“O ja, daar is. Sommer nog baie, oneindig baie. Die eintlike ding wat ek vir jou kom sê het, het ek nog nie eens aangeroer nie …”

“Nou sê dit en kry klaar!”

Sy stem bulder deur die vertrek, maar Ria wyk geen tree nie. Sy bly hom kalm aankyk, en daar speel selfs ’n vreemde glimlaggie om haar lippe.

“In ’n goedkoop losieshuiskamertjie êrens in die stad lê Babilon se erfgenaam.” Haar oë trek peinsend saam. “Verstaan jy wat ek sê, Calvyn?”

Stadig sink hy terug in die stoel, kyk Ria verstard aan.

“Dis waar, die reine waarheid. Gaan vra vir Hendrik Jansen. Hy sal jou vertel … vertel van die maande van swaarkry wat Salome geken het sedert sy soos ’n hond van Babilon af moes wegsluip; hoe sy gesukkel het om liggaam en siel aan mekaar te hou terwyl Babilon se erfgenaam in haar gegroei het; hoe sy die laaste twee maande nie meer kon werk nie; hoe sy selfs soms honger gely het. Ja, Calvyn, honger gely het. Was jy al ooit werklik honger? En dit terwyl ’n De Ridder in haar gegroei het. Hy sal jou vertel hoe sy byna dood was met die geboorte, hoe daar dae lank vir haar lewe gevrees is. Maar nou is sy weer terug in haar losieshuiskamertjie met haar seuntjie, en ek is byna seker sy ly nog steeds honger, want nou is daar nog ’n mondjie om te voed, nog ’n liggaampie om toe te hou. En soos ek Salome, die vrou wat julle nie geag het nie, leer ken het in die paar maande wat sy hier was, sal sy die kos uit haar mond neem om vir haar kind te gee.”

Dan is hy op sy voete, en nou is dit sy gesig wat vertrek is. Sy hande gryp Ria se skouers pynlik vas.

“Waar, om liefdeswil, kom jy aan hierdie dinge?”

“Ek het jou reeds gesê. Hendrik … Hendrik Jansen het my so pas vertel. Ons het weke lank geen brief van haar gehad nie. Ons het albei gewonder wat aangaan. En toe het Hendrik vanoggend ’n brief gekry.”

Hy is by die deur uit en Ria volg hom haastig. Die storm het in haar uitgewoed, en kommer groei in haar aan. Wat gaan Calvyn doen? Sy moes stilgebly het. Salome het uitdruklik in haar brief geskryf dat niemand, niemand van hierdie dinge moet weet nie. Maar in die woede van die oomblik, in haar verskriklike ontsteltenis, kon sy haarself nie keer om Calvyn met hierdie kennis te treiter nie. Sy is langs Calvyn toe hy voor Hendrik Jansen tot stilstand kom. Net een blik na sy baas se gesig vertel Hendrik alles en sy oë gaan beskuldigend en verwytend na Ria wat net haar kop laat sak.

“Waar is daardie brief?”

“Dit is ’n persoonlike brief aan my en …”

“Jansen, ek breek jou nek! Waar is daardie brief?”

Nog ’n oomblik staar die twee mans mekaar vierkant aan. Toe ruk Babilon se voorman die brief uit die bosak van sy kakiehemp en gooi dit byna teen Calvyn se gesig.

“Ja, lees dit! Lees en kyk of daar nie darem nog ’n greintjie menslikheid in jou oorgebly het, wat jou jou kop in skaamte sal laat sak nie!”

Calvyn tel die brief op, maar voordat hy dit oopmaak, kyk hy sy voorman vernietigend aan.

“Ek moes jou jare gelede weggejaag het!”

“Ek moes jare gelede self weggeloop het,” is die antwoord, en nie ’n enkele sekonde weifel sy oë nie.

Die papier in sy hande ritsel in die ligte windjie, en Calvyn se blik sak af. Hy begin lees: Liewe Hendrik, jy en Ria wonder seker wat die afgelope weke van my geword het dat julle niks van my hoor nie. Maar ek was baie siek. Hendrik, wat ek vandag vir jou skryf, moet jy vir geen sterfling vertel nie, nie eens vir Ria nie. Dis beter dat sy nie weet nie. Sy kan dalk in ’n onbesonne oomblik my geheim verklap. Ek gaan jou vandag eerlik alles vertel. Ek het al die maande nooit in my briewe daarvan melding gemaak nie. Ek wou julle nie ontstel nie, en julle sou daar tog niks aan kon doen nie. Maar dit was bitter maande wat verby is sedert ek daardie dag van Babilon af weg is …

Hoe bitter en hoe swaar hierdie vrou werklik gekry het, ontvou in die volgende bladsye. En terwyl Calvyn de Ridder dit woord vir woord lees, dans die note voor sy oë rond, daardie note wat elke einde van die maand – te midde van gebrek, soos hy nou besef – so getrou op Babilon aangekom het. Dan bereik hy die einde van die brief: Ek is jammer, Hendrik, dat ek jou met hierdie dinge belas, maar as ek nie nou my hart teenoor iemand uitpraat nie, sal ek heeltemal ingee. Liefde, Salome.

Hy vou die brief op en steek dit eiegeregtig in sy sak. Dan kyk hy op, vas in Hendrik se glurende oë.

“Al jaag jy my ook weg hierna, maak dit geen saak nie. Maar daar is een ding wat jy vandag goed moet verstaan, Calvyn de Ridder. As jy jou hande op Salome se kind lê, gaan jy met my te doen kry. Jy weet ek het niks nie, maar al moet ek die geld gaan bedel of steel om jou in die hof te beveg – Salome se kind gaan jy nie van haar steel nie.”

Roerloos staan en wag Ria en Hendrik dat die moordende vuishou moet kom. Maar Calvyn draai om en stap weg … en laat twee verslae, verbaasde mense agter.

As sy maer was toe sy van Babilon weg is, is Salome net ’n strepie toe die deur van haar losieshuiskamer oopswaai. Wat die groot man op hierdie oomblik voel en wat presies in hom omgaan noudat sy oë weer ná maande op haar rus, kan Salome nie op sy gesig lees nie. Maar hy kan die wisseling van verskillende emosies op háár vermaerde gelaat lees. Eers is daar ongeloof in die oë wat diep vanuit hul kasse na hom opstaar; dan verbystering, gevolg deur ’n vraende blik; en dan vrees, soos hy dit nog nooit in haar oë gesien het nie. Dis ’n patetiese beweging wat sy maak om die deur in sy gesig toe te druk. Met sy hand op die knop druk hy dit wyer oop, stap binne en druk dit dan agter hom toe. Sy retireer.

“Wat … wat soek jy hier?” Dis net ’n skor fluistering, bevange van vrees.

“Salome, ek het jou kom haal … vir jou en … die kind …”

“Die … die kind? Watter … watter kind? Hier is geen … kind nie.”

Dis weer ’n patetiese poging, waarop hy nie eens antwoord nie, want agter haar in die hoek is daar ’n kniesgeluidjie. Calvyn kyk oor haar skouer en sien die ligte roering. Hy stap vorentoe, maar sy is voor hom daar. Met haar rug teen die kant van die wiegie gedruk, kyk sy na hom op en haar oë gloei koorsig.

“Jy sal nie jou hande op my kind lê nie, Calvyn! Oor my dooie liggaam …”

Sag maar baie beslis neem hy haar aan die skouers en sy is soos ’n ligte veertjie in sy arms toe hy haar optel en op die bed neerdruk. Dan buk hy oor die bondeltjie, en van waar Salome hom met groot, verstarde oë sit en aankyk, kan sy nog geen emosie op sy gesig uitmaak nie.

Toe hy eindelik orent kom, kyk hy nie eens na haar kant toe nie, maar laat sy oë deur die vertrekkie dwaal totdat hulle op ’n plek tot rus kom. Hy stap daarheen, haal die twee verweerde tasse van die hangkas af, maak hulle oop en sit hulle op die kaal houtvloer neer.

“Wat … wat gaan jy nou doen?”

Eindelik kyk hy na haar, en Salome sal nooit raai hoeveel moed dit van die groot man verg nie. Ook sal sy nie raai dat dit skaamte is wat hom tot dusver haar oë laat ontwyk het nie. Hy hou sy hande uit en trek haar orent, en in ’n vreemde stemtoon wat sy nooit tevore by hom gehoor het nie, sê hy: “Kom. Ek sal jou help inpak. Jy en jou seun kom saam met my.”

“Waarheen?”

’n Oomblik kyk hy in haar vreesbevange oë af voordat hy antwoord: “Waarheen anders as na Babilon – waar julle twee hoort?”

“Nee! Nee!” Sy rem terug. “Wat moet ek daar gaan maak? Daar is geen plek vir my … vir ons nie! Nee, ek …”

“Al die plek in die wêreld … as my vrou en my kind.” Verbystering is in elke lyn van die skraal gesiggie en maer lyfie afgeëts.

“Wat … wat het jy gesê?”

’n Sterk hand vou om haar bewende ken.

“Ek vra jou om met my te trou sodat ek vir jou en jou seun ’n huis en ’n toekoms kan gee.”

“Jy … jy is van jou verstand af!”

Sy oë vernou, staar priemend na haar.

“Haat jy my só erg, Salome?”

Sy kyk terug, vol verwarring. Haat sy hom? Sy het haarself nog nooit die vraag afgevra nie. Sy weet nie wat sy teenoor hom voel nie. Al wat sy weet, is dat dit hierdie man se gesig was, en nie dié van die pa van haar kind nie, wat telkens voor haar opgeduik het in die maande wat verby is. Al wat sy weet – en hoekom dit so is, sal sy nie kan verklaar nie – is dat die verpleegsters haar gesê het dat sy na ’n Calvyn geroep het toe sy met die dood geworstel het. Dit was ook nie Deon se beeld wat voor haar verskyn het in die maande wat sy so swaar gekry het nie, toe sy gewonder het hoe sy die noodsaaklike goedjies vir haar baba gaan bekom, hoe sy die broodnoodsaaklike vir haarself gaan koop. Dit was hierdie man se beeld wat dan voor haar gestaan het – en sy het nog nooit die moeite gedoen om die emosies te ontleed wat op daardie oomblikke in haar hart was nie. Maar één emosie het sy tog wel geëien – die bitterheid wat so dikwels as wat Calvyn se gesig voor haar verskyn het, in haar opgestu en soos ’n hoogoond gebrand het.

“Ja, ek haat jou.” Sy sê dit reguit, kalm, amper sonder emosie. “Ek haat jou en Babilon en die naam De Ridder.”

Hy kom orent en laat sy vingers losgly van haar ken. Hy staar na die twee leë tasse voor sy voete.

“Tog moet jy saam met my terugkeer na Babilon. Jou kind se toekoms lê dáár, nie hier nie …” en sy oë dwaal weer vlugtig deur die beknopte vertrekkie.

“Nie eens ter wille van my kind gaan ek deur ’n tweede Babiloniese hel nie, Calvyn.”

“Daar sal nie ’n tweede keer wees nie, Salome.” Sy oë skiet terug na hare, hou hare gevange. “Jy trou nou met Calvyn de Ridder – nie met Deon de Ridder nie.”

“Is daar enige verskil?”

“’n Wêreld se verskil, belowe ek jou. Hierdie keer sal jy ’n De Ridder in die volle sin van die woord wees. Jy sal jou regmatige plek kry, en jou kind sal sy regmatige erfenis kry. Moenie dat haat jou verstand oorheers nie, Salome. Dink aan jou kind!”

Sy laat haar kop sak en voel die warm trane op haar wange brand. Wat moet sy doen? Sy is so moeg en suf van swaarkry, so kragteloos om die lewenstryd vir haarself en haar kind aan te knoop. As hy ’n paar maande later gekom het, wanneer sy miskien meer krag teruggekry het, weer moed gekry het om die toekoms aan te durf … Maar op hierdie oomblik voel dit vir haar asof sy liewer op die bed kan omval en sterf. Sy is so moeg, so swak nog … Sy kan nog nie dink nie. Sy kan nie met ’n Calvyn de Ridder redeneer nie. Sy het haar kind lief, maar dis ’n grenslose wanhoop wat in haar opstyg as sy na die klein, afhanklike mensie kyk. Hoe gaan ek jou grootkry? Hoe gaan ek vir jou sorg, vir jou alles gee wat jy nodig het? Here, Here, hoe gaan ek elke dag sy magie vol hou en sy liggaampie toe? het sy al so dikwels in die maand wat sy terug is uit die hospitaal gevra.

Toe sy haar kop eindelik weer oplig, sien sy dat die kasdeure oopstaan en dat Calvyn reeds besig is om haar skamele besittings in te pak. Dis of sy na ’n toneel uit ’n rolprent kyk, asof sy nie deel daarvan is nie. Sy sien hoe hy die tasse toeknip, hoe hy sy hand uitsteek.

“Kom.” Sy staan op, gehoorsaam soos ’n outomaat, of soos een wat gehipnotiseer is. “Bring jy vir Calvyn.”

Sy kyk verward, fronsend op. “Hoe weet jy …?”

“Natuurlik is sy naam Calvyn. Die oudste De Ridder-seun was nog altyd Calvyn. Daarom het jy hom so laat registreer, nie waar nie?”

Sy antwoord nie, laat haar oë sak. Ja, dis seker daarom. Sy kan nie onthou nie. Hulle het haar gevra wat haar kind se naam moet wees, en sy het gesê Calvyn. Sy was toe nog baie siek, kon skaars konsentreer, maar dit was seker haar onderbewussyn wat haar laat onthou het dat die oudste seun in ’n nuwe De Ridder-geslag altyd Calvyn is.

Hy neem die baba by haar toe sy inklim, en sit hom weer op haar skoot terug. ’n Oomblik kyk hy af op die verkreukelde gesiggie.

“Hy is donker – soos ek en Pa.” Sy hoor nie die vreemde noot in sy stem nie, want haar oë staar vas en nikssiende voor haar uit. Op hierdie oomblik is sy net bewus van een ding: sy is ’n tweede keer op pad na Babilon.