Читать книгу Susodźa - Ingrid Juršikowa - Страница 8

Hdyž dźeš přez nawjes delanskeje wsy, takle nawječor abo připołdnju, hdyž ludźo wobjeduja, to móžeš zetkać žonu w serbskej narodnej drasće. Sedźi něhdźe na jednym kamjenju abo něhdźe na trawniku při burskim dworje, a to je ći dźiwne. Drasta na njej njeskutkuje někak akuratna, je dźě to tež wšědna drasta do dźěła, ale rubiško, fala, pjezl, to je, kaž by na prawym blaku njebyło. Wobličo je hłuboko schowane pod rubiškom, skoro kaž pola muzelmanki, a napadnej stej jenož wulkej čornej woči. Wobknježitej cyłe wobličo. Ale někajke dźiwne swětleško so w nimaj dymi, někajki fantastiski wuraz matej, kołujetej, sapatej, zašlewjeritej so, a wuraz jeje rukow podšmórnje dźiwnuške zadźerženje. Ludźo wo njej praja, zo njeje cyle prawa při rozumje. Ruce hiba a łama, bórčo njerozumne sady, zaswari, dźěćom hrozy. Wšitcy wědźa: To je Bětnarjec Madlena. Mój nan přeco powěda, kajka rjana a mudra holca je Bětnarjec Madlena była. Wón dźě dyrbi to wědźeć. Bě jeho přećelnica z dźěćacych zažnych dnjow. Su wjele kuskow hromadźe hrali, njerozdźělni mali worakawcy, na haćenjach a w lěsu, při pasenju hus, při kupanju a łójenju a hdyž zahrachu kwas. Kak sta so Bětnarjec Madlenje to njezbožo, zo bu duchownje chora? Nichtó to prawje njewě. Powěda so, zo bě w Drježdźanach, jako tam słužeše, swědk jednoho mordarstwa. Nětko je wona tak z přirodu zwjazana, zo je so snadź wotwobroćiła wot ludźi, natwari sej budku ze słomy a lěha w lěsu, chodźi po dalokich delanskich lěsach a wuznaje so wšudźe. Jědźe samo z busom a wulěze a dźe cyły dźeń do zdaleneho lěsa a wróći so w prawym času domoj. Chodźi kaž wšitcy ludźo njedźelu kemši a druhdy spěwa rjenje a prawje, a nadobo brunči a korči, zo so dźěći směja.

Jako mój nan a jeho bratr-dwójnik prěni raz k spowědźi dźěštaj, tak bě to wulka wěc. A njebě scyła tak jednorje wšitke hrěchi wunamakać a na cedlku napisać. Bětnarjec Madlena dyrbješe pomhać. Bě starša a mudriša, ale wona to njechaše na žadyn pad zadarmo činić – mjenujcy te hrěchi napisać.

»Što da chceš měć?«, so worakawcaj woprašeštaj, lesćiwaj a strachoćiwaj. Madlena so wiješe a so směješe a wubuchny: »Šokoladu!« Nan našeju hrěšnikow bě mały wjesny klamar. Měješe šokoladu w swojim wobchodźiku. »Haj!«, slubištaj kadličkaj.

Jako dyrbješe so nětko ta cedlka pisać, lězechu wšitcy třo do sćiny hata.

»Sy ty łžał?«, prašeše so Madlena wobchodnisce. Madlena zapisa »haj«.

»Sy ty žaby rězał?«

»Haj.«

»Sy ty bratra přemłóćił?«

»Sy ty na wowku jazyk wusunył?«

»Haj.«

»Na dočakajtaj«, wěšćeše Madlena, »to budźe ćežka pokuta.«

Madlena naličowaše a zapisowaše. Na kóncu so cyle začerwjeni, hladajo na tu dołhu cedlku. »Wój staj hrěšnikaj!«, wobdźiwaše hólcow.

»Daj nětk jow!«, kazaštaj bratraj. »To dosaha.«

Madlena pak cedlku kruće dźeržeše: »Najprjedy zapłaćić!«

Mój nan wućahny rjanu wulku taflu šokolady. Błyšćeše so jeno tak w slěbornej papjerje. Madlena ju hrabny a tykny ju za falu.

»A nětko, mojej hólcaj, dyrbi hišće jedyn hrěch na papjeru: Sym šokoladu pokradnył!«

Hólcaj na so hladaštaj. Bě to jenički hrěch, kotrehož běštaj sej wědomaj. Začerwjeništaj so hač za wuši, Madlena pak wuskoči a smějo so lećeše wotsal.