Читать книгу Mity medyczne, które mogą zabić - Katarzyna Świątkowska - Страница 10

Badanie PURE

Оглавление

The Prospective Urban Rural Epidemiology jest jednym z największych badań dietetycznych w historii. Wyniki opublikowane w 2017 roku wstrząsnęły światem naukowym. Oceniano dietę 135 315 pacjentów z osiemnastu krajów na pięciu kontynentach przez siedem lat i trzy miesiące. Wysokie spożycie węglowodanów zwiększało całkowitą śmiertelność. Wysokie spożycie tłuszczu natomiast wiązało się z niższym ryzykiem zgonu. I teraz najlepsze: wyższe spożycie tłuszczów nasyconych (czyli też masła) było związane z 21% niższym ryzykiem udaru mózgu (37). Oj, totalna sprzeczność z aktualnymi zaleceniami…

Obszerna metaanaliza na łamach „PlosOne” w 2016 roku – 636 151 osób, 6,5 mln osobolat obserwacji. Nie stwierdzono ŻADNEGO ZWIĄZKU pomiędzy wyższym spożyciem masła a wzrostem śmiertelności, ilością chorób układu krążenia, cukrzycą (47). W ramach badania Women’s „Health” i „Initiative” przez około 8 lat części uczestniczek zalecono zmniejszenie ogólnej ilości tłuszczu w diecie a zwiększenie ilości warzyw, owoców i zbóż. Nie przełożyło się to jednak wcale na mniejsze zagrożenie zawałem oraz udarem (48).

Wiele obserwacji udowodniło, że tłuszcze nasycone, szczególnie te w nabiale mają neutralny lub nawet pozytywny wpływ na zdrowie sercowo-naczyniowe (49-66). Są nawet sugestie, że spożycie żółtych serów (bogatych przecież w tłuszcze nasycone) może wiązać się ze zmniejszonym ryzykiem udaru i choroby wieńcowej (64, 65).

Pełnotłusty nabiał może być zdrowszy niż sądziliśmy (67).

Tłuszcz mleczny (zawarty na przykład w maśle, serze, tłustym mleku) to skomplikowana mieszanina związków. Zawiera prawie 400 różnych kwasów tłuszczowych (69), jak też bioaktywne cząsteczki (68). Ludzie z wyższym stężeniem tłuszczów w ciele, które mamy w mleku przeżuwaczy, rzadziej cierpią na otyłość brzuszną (70), stłuszczenie wątroby, insulinooporność, cukrzycę II typu (70-75, 92-96). Ponadto, w ciele krąży mniej substancji świadczących o zapaleniach (76-80).

Wysokotłuszczowe produkty mleczne (masło) zwiększają zarówno stężenie „dobrego” cholesterolu (HDL), jak i cholesterolu „złego” (LDL). Poziom LDL zwykle faktycznie koreluje z ryzykiem chorób serca i naczyń, ale dużo zależy od wielkości cząstek cholesterolu LDL. Mogą one być małe, gęste (=wredne) albo duże, „puszyste” (=lepsze, bo leniwe). Niektóre tłuszcze występujące w mleku i maśle zmniejszają w nas ilość małych, gęstych cząstek LDL (80,81).

Prawdą jest, że rodzaj tłuszczów w nabiale zależy od sposobu żywienia zwierząt (82-84). Lepiej zapoznać się z jakąś ekologicznie żyjącą krow :). W jednym z badań mleko organiczne zawierało 25% mniej kwasów tłuszczowych omega-6 i 62% więcej kwasów tłuszczowych ω-3 niż mleko konwencjonalne (85).

Bardzo możliwe, że tłuste mięso wywiera niekorzystne działanie na serce, ale tłuszcze nasycone pochodzące z nabiału i roślin są OK(86-88).

Zalecenia, aby wyrzucić z lodówki i swojego życia tłuszcze zwierzęce, zainicjowały produkcję olejów roślinnych bogatych w tłuszcze omega-6, radykalnie zmieniając dietetyczny stosunek tłuszczów omega-6 do omega-3.

A tu, jak i wszędzie, potrzebujemy równowagi, obowiązuje zasada – „za dużo dobrego nie jest niczym dobrym”, albo – „Co za dużo, to niezdrowo”. Nadmiar omegi-6, może być sporym problemem (98), ale jest to temat nie na artykuł, tylko na książkę. O tej tłuszczowej rewolucji będzie IV część moich „Mitów Medycznych”.

Często słyszę pytanie – „Czy za parę lat znowu nie okaże się, że naukowcy w 2019 roku mylili się, skoro dzisiaj tyle dogmatów naukowych, obowiązujących przez ostatnie kilkadziesiąt lat upada z hukiem na naszych oczach?”. Odpowiedź jest prosta. Raczej tak nie będzie. Dzięki możliwości komunikacji jesteśmy dzisiaj jak globalna wioska. Wcześniej tak nie było. Internet sprawił, że naukowcy z każdego zakątka świata mogą wymienić się poglądami, przedstawić szerokiemu gronu odbiorców wyniki swoich badań. Nie muszą mieć znanego nazwiska, wysokiego stanowiska w hierarchii, czy promotorów w świecie nauki, żeby ich posłuchano. Wystarczą sensowne argumenty i fakt, że badania prowadzone w różnych zakątkach świata przynoszą takie same wyniki, są powtarzalne. Poza tym, nauczyliśmy się w jaki sposób przeprowadzać badania, żeby wykluczać tak zwane czynniki zakłócające.


Podsumujmy:

W świetle aktualnych badań masło jest OK. Nie ma więc sensu rezygnować z niego i „przestawiać się” na drogie, reklamowane smarowidła masłopodobne (którymi też się jeszcze zajmiemy!), choć już biała bułeczka, do której masło tak pasuje, nie jest zdrową opcją (tak jak i inne oczyszczone węglowodany) (89-91).

Szkoda tylko, że ma tyle kalorii…

Kostka masła (200 g) to aż 1500 kcal. Kromka chleba razowego ma około 75 kcal, posmarowana masłem ma już 50% więcej czyli około 115 kcal. Jeśli ktoś ma podobne jak ja wrażenie, iż tyje od samego patrzenia na tłuszcze, powinien uważać.


Źródła:

1. Hooper L., Summerbell C.D., Thompson R., Sills D., Roberts F.G., Moore H., Smith G.D. Reduced or modified dietary fat for preventing cardiovascular disease. Cochrane Database Syst. Rev. 2011.

2. Association A.H. Dietary Fat and Its Relation to Heart Attacks and Strokes. American Heart Association; Dallas, TX, USA: 1961. pp. 133–136. Report of the Committee for Medical and Community Program of the American Heart Association.

3. Micha R., Mozaffarian D. Saturated fat and cardiometabolic risk factors, coronary heart disease, stroke, and diabetes: A fresh look at the evidence. Lipids. 2010;45:893–905. doi: 10.1007/s11745-010-3393-4. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref].

4. Jakobsen M.U., O’Reilly E.J., Heitmann B.L., Pereira M.A., Bälter K., Fraser G.E., Goldbourt U., Hallmans G., Knekt P., Liu S. Major types of dietary fat and risk of coronary heart disease: A pooled analysis of 11 cohort studies. Am. J. Clin. Nutr. 2009;89:1425–1432. doi: 10.3945/ajcn.2008.27124.

5. Nettleton J.A., Brouwer I.A., Geleijnse J.M., Hornstra G. Saturated fat consumption and risk of coronary heart disease and ischemic stroke: A science update. Ann. Nutr. Metab. 2017;70:26–33.

6. Kannel W.B., Dawber T.R., Kagan A., Revotskie N., Stokes J. Factors of risk in the development of coronary heart disease – Six-year follow-up experiencethe Framingham study. Ann. Intern. Med. 1961;55:33–5.

7. Astrup A., Dyerberg J., Elwood P., Hermansen K., Hu F.B., Jakobsen M.U., Kok F.J., Krauss R.M., Lecerf J.M., LeGrand P. The role of reducing intakes of saturated fat in the prevention of cardiovascular disease: Where does the evidence stand in 2010? Am. J. Clin. Nutr. 2011;93:684–688.

8. Lordan R., Tsoupras A., Zabetakis I. Phospholipids of animal and marine origin: Structure, function, and anti-inflammatory properties. Molecules. 2017;22:1964.

9. SSFAL 2014 Debate: It Is Time to Update Saturated Fat Recommendations. Nettleton JA, Legrand P, Mensink RP Ann Nutr Metab. 2015; 66(2-3):104-8.

10. German JB, Gibson RA, Krauss RM, Nestel P, Lamarche B, et al. (2009) A reappraisal of the impact of dairy foods and milk. Eur J Nutr 48: 191–203.

11. Siri-Tarino P.W., Sun Q., Hu F.B., Krauss R.M. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. Am. J. Clin. Nutr. 2010;91:535–546.

12. Micha R., Mozaffarian D. Saturated fat and cardiometabolic risk factors, coronary heart disease, stroke, and diabetes: A fresh look at the evidence. Lipids. 2010;45:893–905.

13. Legrand P., Rioux V. The complex and important cellular and metabolic functions of saturated fatty acids. Lipids. 2010;45:941–946.

14. German J.B., Dillard C.J. Saturated fats: What dietary intake? Am. J. Clin. Nutr. 2004;80:550–559.

15. Lawrence G.D. Dietary fats and health: Dietary recommendations in the context of scientific evidence. Adv. Nutr. 2013;4:294–302.

16. Astrup A, Dyerberg J, Elwood P, Hermansen K, Hu FB, Jakobsen MU, Kok FJ, Krauss RM, Lecerf JM, The role of reducing intakes of saturated fat in the prevention of cardiovascular disease: where does the evidence stand in 2010? Am J Clin Nutr. 2011 Apr; 93(4):684-8.

17. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. Siri-Tarino PW, Sun Q, Hu FB, Krauss RM Am J Clin Nutr. 2010 Mar; 91(3):535-46.

18. Skeaff C.M., Miller J. Dietary fat and coronary heart disease: Summary of evidence from prospective cohort and randomised controlled trials. Ann. Nutr. Metab. 2009;55:173–201.

19. Trumbo, P. Schlicker S., Yates A.A., Poos M.; Food and Nutrition Board of the Institute of Medicine, The National Academies. Dietary reference intakes for energy, carbohydrate, fiber, fat, fatty acids, cholesterol, protein and amino acids. J. Am. Diet. Assoc. 2002, 102, 1621–1630.

20. Shepherd J, Packard CJ, Grundy SM, et al. Effects of saturated and polyunsaturated fat diets on the chemical composition and metabolism of low density lipoproteins in man. J Lipid Res 1980;21:91–9. AbstractGoogle Scholar.

21. Turner JD, Le NA, Brown WV. Effect of changing dietary fat saturation on low-density lipoprotein metabolism in man. Am J Physiol 1981;241:E57–E63.

22. Rafieian-Kopaei M, Setorki M, Doudi M, Baradaran A, Nasri H. Atherosclerosis: process, indicators, risk factors and new hopes. Int J Prev Med. 2014;5(8):927–946.

23. Lipids and risk of coronary heart disease: the Framingham study. Castelli W, Aderson K, Wilson P, Levy D. AEP. 1992;2:23–28.

24. Lack of an association or an inverse association between low-density-lipoprotein cholesterol and mortality in the elderly: a systematic review. Ravnskov U, Diamond D, Hama R, et al. BMJ Open. 2016;6:10401.

25. Relationship between serum low-density lipoprotein cholesterol and in-hospital mortality following acute myocardial infarction (the lipid paradox) Reddy V, Bui Q, Jacobs J, Begelman S, Miller D, French W. Am J Cardio. 2015;115:557–562.

26. Kandel S. An Evidence-based Look at the Effects of Diet on Health. Cureus. 2019;11(5):e4715. Published 2019 May 22. doi:10.7759/cureus.4715.

27. Keys A., Menotti A., Aravanis C., Blackburn H., Djordevic B.S., Buzina R., Dontas A.S., Fidanza F., Karvonen M.J., Kimura N., et al. The seven countries study: 2289 deaths in 15 years. Prev. Med. 1984;13:141–154.

28. YERUSHALMY J, HILLEBOE HE., Fat in the diet and mortality from heart disease; a methodologic note, N Y State J Med. 1957 Jul 15;57(14):2343-54.

29. Bonaccio M, et al. Mediterranean diet and mortality in the elderly: A prospective cohort study and a meta-analysis. British Journal of Nutrition. 2018;120(8):841–854.

30. Bonaccio M, Pounis G, Cerletti C, et al. Mediterranean diet, dietary polyphenols and low grade inflammation: results from the MOLI-SANI study. Br J Clin Pharmacol. 2017;83(1):107–113. doi:10.1111/bcp.12924.

31. Renaud S, de Lorgeril M. Wine, alcohol, platelets, and the French paradox for coronary heart disease. Lancet. 1992; 339:1523-6.

32. Bianchini F, Vainio H. Wine and resveratrol: mechanisms of cancer prevention? Eur J Cancer Prev. 2003; 12:417-25.

33. Goldberg DM, Yan J, Soleas GJ. Absorption of three wine-related polyphenols in three different matrices by healthy subjects. Clinical Biochemistry. 2003; 36:79-87.

34. Norström T, Ramstedt M. Mortality and population drinking: a review of the literature. Drug Alcohol Rev. 2005; 24:537-47.

35. Klatsky AL. Alcohol and cardiovascular diseases. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2009; 7:499-506.

36. Lordan, Ronan et al. “Dairy Fats and Cardiovascular Disease: Do We Really Need to Be Concerned?” Foods 7.3 (2018): 29. PMC. Web. 1 June 2018.

37. Dehghan M., Mente A., Zhang X., Swaminathan S., Li W., Mohan V., Iqbal R., Kumar R., Wentzel-Viljoen E., Rosengren A., et al. Associations of fats and carbohydrate intake with cardiovascular disease and mortality in 18 countries from five continents (pure): A prospective cohort study. Lancet. 2017;390:2050–2062.

38. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, et al. Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death: evaluation of recovered data from the Sydney Diet Heart Study and updated meta-analysis. BMJ 2013;346:e8707.

39. ROSE GA, THOMSON WB, WILLIAMS RT. CORN OIL IN TREATMENT OF ISCHAEMIC HEART DISEASE. Br Med J. 1965;1(5449):1531–1533. doi:10.1136/bmj.1.5449.1531.

40. Christakis G, Rinzler SH, Archer M, et al. Effect of the anti-coronary club program on coronary heart disease. Risk-factor status. JAMA 1966;198:597–604.

41. James J DiNicolantonio The cardiometabolic consequences of replacing saturated fats with carbohydrates or Ω-6 polyunsaturated fats: Do the dietary guidelines have it wrong? Open Heart 2014;1.

42. Ramsden CE, Zamora D, Majchrzak-Hong S, et al. Re-evaluation of the traditional diet-heart hypothesis: analysis of recovered data from Minnesota Coronary Experiment (1968-73). BMJ. 2016;353:i1246. Published 2016 Apr 12.

43. Harcombe Z, Baker JS, Cooper SM, et al Evidence from randomised controlled trials did not support the introduction of dietary fat guidelines in 1977 and 1983: a systematic review and meta-analysis Open Heart 2015;2:e000196. doi: 10.1136/openhrt-2014-000196.

44. Hu D, Huang J, Wang Y, Zhang D, Qu Y. Dairy foods and risk of stroke: a meta-analysis of prospective cohort studies. Nutrition, metabolism, and cardiovascular diseases: NMCD. 2014;24(5):460–9.

45. Mozaffarian D, Cao H, King IB, Lemaitre RN, Song X, Siscovick DS, Hotamisligil GS. Trans-palmitoleic acid, metabolic risk factors, and new-onset diabetes in U.S. adults: a cohort study. Ann Intern Med 2010;153:790–9.

46. de Goede J, Soedamah-Muthu SS, Pan A, Gijsbers L, Geleijnse JM. Dairy Consumption and Risk of Stroke: A Systematic Review and Updated Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies. J Am Heart Assoc. 2016;5(5):e002787.

47. Pimpin L., Wu J.H., Haskelberg H., Del Gobbo L., Mozaffarian D. Is butter back? A systematic review and meta-analysis of butter consumption and risk of cardiovascular disease, diabetes, and total mortality. PLoS ONE. 2016;11:e0158118.

48. Howard BV, Van Horn L, Hsia J, et al. (2006) Low-fat dietary pattern and risk of cardiovascular disease: the Women’s Health Initiative Randomized Controlled Dietary Modification Trial. JAMA 295, 655–666.

49. De Souza R.J., Mente A., Maroleanu A., Cozma A.I., Ha V., Kishibe T., Uleryk E., Budylowski P., Schünemann H., Beyene J., et al. Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: Systematic review and meta-analysis of observational studies. BMJ. 2015;351:h3978.

50. Guo J., Astrup A., Lovegrove J.A., Gijsbers L., Givens D.I., Soedamah-Muthu S.S. Milk and dairy consumption and risk of cardiovascular diseases and all-cause mortality: Dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. Eur. J. Epidemiol. 2017;32:269–287.

51. Goldbohm R.A., Chorus A.M.J., Garre F.G., Schouten L.J., van den Brandt P.A. Dairy consumption and 10-y total and cardiovascular mortality: A prospective cohort study in The Netherlands. Am. J. Clin. Nutr. 2011;93:615–627.

52. Lamarche B., Givens D.I., Soedamah-Muthu S., Krauss R.M., Jakobsen M.U., Bischoff-Ferrari H.A., Pan A., Després J.-P. Does milk consumption contribute to cardiometabolic health and overall diet quality? Can. J. Cardiol. 2016;32:1026–1032.

53. Dumas A.-A., Lapointe A., Dugrenier M., Provencher V., Lamarche B., Desroches S. A systematic review of the effect of yogurt consumption on chronic diseases risk markers in adults. Eur. J. Clin. Nutr. 2017;56:1375–1392. doi: 10.1007/s00394-016-1341-7.

54. Alexander D.D., Bylsma L.C., Vargas A.J., Cohen S.S., Doucette A., Mohamed M., Irvin S.R., Miller P.E., Watson H., Fryzek J.P. Dairy consumption and CVD: A systematic review and meta-analysis. Br. J. Nutr. 2016;115:737–750.

55. Qin L.-Q., Xu J.-Y., Han S.-F., Zhang Z.-L., Zhao Y.-Y., Szeto I.M. Dairy consumption and risk of cardiovascular disease: An updated meta-analysis of prospective cohort studies. Asia Pac. J. Clin. Nutr. 2015;24:90–100.

56. Crichton G.E., Elias M.F. Dairy food intake and cardiovascular health: The maine-syracuse study. Adv. Dairy Res. 2014;2:1–8.

57. Crichton G.E., Alkerwi A. Dairy food intake is positively associated with cardiovascular health: Findings from observation of cardiovascular risk factors in Luxembourg study. Nutr. Res. 2014;34:1036–1044.

58. Svendsen K, Arnesen E, Retterstøl K. Saturated fat - a never ending story? Food Nutr Res. 2017;61(1):1377572. Published 2017 Sep 19.

59. Drouin-Chartier J.-P., Brassard D., Tessier-Grenier M., Côté J.A., Labonté M.-È., Desroches S., Couture P., Lamarche B. Systematic review of the association between dairy product consumption and risk of cardiovascular-related clinical outcomes. Adv. Nutr. 2016;7:1026–1040.

60. Houston D.K., Driver K.E., Bush A.J., Kritchevsky S.B. The association between cheese consumption and cardiovascular risk factors among adults. J. Hum. Nutr. Diet. 2008;21:129–140.

61. Tholstrup T. Dairy products and cardiovascular disease. Curr. Opin. Lipidol. 2006;17:1–10.

62. Tavani A., Gallus S., Negri E., La Vecchia C. Milk, dairy products, and coronary heart disease. J. Epidemiol. Community Health. 2002;56:471–472.

63. Hjerpsted J., Tholstrup T. Cheese and cardiovascular disease risk: A review of the evidence and discussion of possible mechanisms. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 2016;56:1389–1403.

64. Praagman J., Dalmeijer G.W., van der Schouw Y.T., Soedamah-Muthu S.S., Monique Verschuren W.M., Bas Bueno-de-Mesquita H., Geleijnse J.M., Beulens J.W.J. The relationship between fermented food intake and mortality risk in the European prospective investigation into cancer and nutrition-netherlands cohort. Br. J. Nutr. 2015;113:498–506.

65. Michaëlsson K, Wolk A, Langenskiöld S, et al. Milk intake and risk of mortality and fractures in women and men: cohort studies. BMJ. 2014;349:g6015.

66. Gholami F., Khoramdad M., Esmailnasab N., Moradi G., Nouri B., Safiri S., Alimohamadi Y. The effect of dairy consumption on the prevention of cardiovascular diseases: A meta-analysis of prospective studies. J. Cardiovasc. Thorac. Res. 2017;9:1–11.

67. Soltani S, Vafa M. The dairy fat paradox: Whole dairy products may be healthier than we thought. Med J Islam Repub Iran. 2017;31:110.

68. Parodi P.W. Cooperative action of bioactive components in milk fat with ppars may explain its anti-diabetogenic properties. Med. Hypotheses. 2016;89:1–7.

69. Månsson HL. Fatty acids in bovine milk fat. Food Nutr Res. 2008;52:10.3402/fnr.v52i0.1821. doi:10.3402/fnr.v52i0.1821.

70. Smedman AE, Gustafsson I-B, Berglund LG, Vessby BO. Pentadecanoic acid in serum as a marker for intake of milk fat: relations between intake of milk fat and metabolic risk factors. The American journal of clinical nutrition. 1999;69(1):22–9.

71. Santaren ID, Watkins SM, Liese AD, Wagenknecht LE, Rewers MJ, Haffner SM. et al. Serum pentadecanoic acid (15: 0), a short-term marker of dairy food intake, is inversely associated with incident type 2 diabetes and its underlying disorders. The American journal of clinical nutrition. 2014;100(6):1532–40.

72. Mozaffarian D, de Oliveira Otto MC, Lemaitre RN, Fretts AM, Hotamisligil G, Tsai MY. et al. trans-Palmitoleic acid, other dairy fat biomarkers, and incident diabetes: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA) The American journal of clinical nutrition. 2013;97(4):854–61.

73. Kratz M, Baars T, Guyenet S. The relationship between high-fat dairy consumption and obesity, cardiovascular, and metabolic disease. European journal of nutrition. 2013;52(1):1–24.

74. Kratz M, Marcovina S, Nelson JE, et al. Dairy fat intake is associated with glucose tolerance, hepatic and systemic insulin sensitivity, and liver fat but not β-cell function in humans. Am J Clin Nutr. 2014;99(6):1385-96.

75. Imamura F, Fretts A, Marklund M, et al. Fatty acid biomarkers of dairy fat consumption and incidence of type 2 diabetes: A pooled analysis of prospective cohort studies. PLoS Med. 2018;15(10):e1002670.

76. Mozaffarian D, de Oliveira Otto MC, Lemaitre RN, Fretts AM, Hotamisligil G, Tsai MY, Siscovick DS, Nettleton JA. trans-Palmitoleic acid, other dairy fat biomarkers, and incident diabetes: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Am J Clin Nutr 2013;97:854–61.

77. Maeda K, Cao H, Kono K, Gorgun CZ, Furuhashi M, Uysal KT, Cao Q, Atsumi G, Malone H, Krishnan B, et al. Adipocyte/macrophage fatty acid binding proteins control integrated metabolic responses in obesity and diabetes. Cell Metab 2005;1:107–19.

78. Cao H, Gerhold K, Mayers JR, Wiest MM, Watkins SM, Hotamisligil GS. Identification of a lipokine, a lipid hormone linking adipose tissue to systemic metabolism. Cell 2008;134:933–44.

79. Lordan R., Zabetakis I. Invited review: The anti-inflammatory properties of dairy lipids. J. Dairy Sci. 2017;100:4197–4212.

80. Sjogren P, Rosell M, Skoglund-Andersson C, Zdravkovic S, Vessby B, de Faire U, et al. Milk-derived fatty acids are associated with a more favorable LDL particle size distribution in healthy men. J Nutr. 2004;134:1729–35.

81. DiNicolantonio JJ, O’Keefe JH Effects of dietary fats on blood lipids: a review of direct comparison trials Open Heart 2018;5:e000871.

82. Livingstone K.M., Lovegrove J.A., Givens D.I. The impact of substituting SFA in dairy products with MUFA or PUFA on CVD risk: Evidence from human intervention studies. Nutr. Res. Rev. 2012;25:193–206.

83. Lordan R., Zabetakis I. Invited review: The anti-inflammatory properties of dairy lipids. J. Dairy Sci. 2017;100:4197–4212.

84. Markey O., Souroullas K., Fagan C.C., Kliem K.E., Vasilopoulou D., Jackson K.G., Humphries D.J., Grandison A.S., Givens D.I., Lovegrove J.A., et al. Consumer acceptance of dairy products with a saturated fatty acid–reduced, monounsaturated fatty acid–enriched content. J. Dairy Sci. 2017;100:7953–7966.

85. Benbrook CM, Butler G, Latif MA, Leifert C, Davis DR. Organic Production Enhances Milk Nutritional Quality by Shifting Fatty Acid Composition: A United States–Wide, 18-Month Study. Wiley AS, ed. PLoS ONE. 2013;8(12):e82429.

86. de Oliveira Otto MC, Mozaffarian D, Kromhout D, et al. Dietary intake of saturated fat by food source and incident cardiovascular disease: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis. Am J Clin Nutr. 2012;96(2):397–404.

87. Zhu Y, Bo Y, Liu Y. Dietary total fat, fatty acids intake, and risk of cardiovascular disease: a dose-response meta-analysis of cohort studies. Lipids Health Dis. 2019;18(1):91. Published 2019 Apr 6. doi:10.1186/s12944-019-1035-2.

88. Hooper L, Martin N, Abdelhamid A, Davey Smith G., Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease., Cochrane Database Syst Rev. 2015 Jun 10;(6):CD011737.

89. Yang Q, Zhang Z, Gregg EW, Flanders WD, Merritt R, Hu FB. Added sugar intake and cardiovascular diseases mortality among US adults. JAMA internal medicine. 2014;174(4):516–24. 10.1001/jamainternmed.2013.13563 . [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar].

90. Hodge AM, English DR, O’Dea K, Giles GG. Glycemic index and dietary fiber and the risk of type 2 diabetes. Diabetes care. 2004;27(11):2701–6. . [PubMed] [Google Scholar]

91. Sun Q, Spiegelman D, van Dam RM, Holmes MD, Malik VS, Willett WC, et al. White rice, brown rice, and risk of type 2 diabetes in US men and women. Archives of internal medicine. 2010;170(11):961–9. 10.1001/archinternmed.2010.109.

92. Gijsbers L., Ding E.L., Malik V.S., de Goede J., Geleijnse J.M., Soedamah-Muthu S.S. Consumption of dairy foods and diabetes incidence: A dose-response meta-analysis of observational studies. Am. J. Clin. Nutr. 2016;103:1111–1124.

93. Lu L., Xun P., Wan Y., He K., Cai W. Long-term association between dairy consumption and risk of childhood obesity: A systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. Eur. J. Clin. Nutr. 2016;70:414–423.

94. Crichton G.E., Alkerwi A. Whole-fat dairy food intake is inversely associated with obesity prevalence: Findings from the observation of cardiovascular risk factors in Luxembourg study. Nutr. Res. 2014;34:936–943.

95. Lee K., Cho W. The consumption of dairy products is associated with reduced risks of obesity and metabolic syndrome in Korean women but not in men. Nutrients. 2017;9:630 doi: 10.3390/nu9060630.

96. Chen G.C., Szeto I., Chen L., Han S., Li Y., van Hekezen R., Qin L. Dairy products consumption and metabolic syndrome in adults: Systematic review and meta-analysis of observational studies. Sci. Rep. 2015;5:14606.

97. Hall KD. What is the required energy deficit per unit weight loss? Int J Obes (Lond). 2008;32(3):573–576. doi:10.1038/sj.ijo.0803720.

98. Freitas RDS, Campos MM. Protective Effects of Omega-3 Fatty Acids in Cancer-Related Complications. Nutrients. 2019;11(5):945. Published 2019 Apr 26. doi:10.3390/nu11050945.

Mity medyczne, które mogą zabić

Подняться наверх