Читать книгу Պատմութիւն Հայոց - იაკობ ცურტაველი - Страница 12

ԺԱ. Եւ մինչդեռ խորհէր Տրդատիոս խաւսել եւ այլ ողոքով ընդ նմա եւ յղել պատգամ եւ խոստանալ կեանս եւ պատիւս որում ոչ ինչ էր *լսելոց.– « Եթէ այնմ եւս ոչ լսիցէ՝ *ասէ եւ այլ եւս յաւելից եւ *ի տոկ *կտտեցից յառաջ *մատուցեալ ոմն ի նախարարացն *որում անուն էր Տաճատ փեսայ Արտաւանայ սպարապետի արքայի՝ սկսաւ խաւսել եւ տալ տեղեկութիւն եւ ասել այսպէս վասն նորա թէ Վասն զի չէ պարտ կենաց՝ վասն այնորիկ ոչ կամի կեալ *եւ զլոյս տեսանել։ 2 Զի այսքան ժամանակք են որ առ մեզ բնակեալ է եւ ոչ գիտէաք զսա այլ դա է որդի Անակայ մահապարտի որ սպան զհայր քո Խոսրով եւ արար խաւար *Հայոց աշխարհիս եւ ի կորուստ մատնեաց *զայս աշխարհ եւ ի գերութիւն արդ՝ չէ պարտ կեալ դմա զի որդի վրիժապարտի է դա »։

3 Եւ յետ այսչափ հարցից եւ տանջանաց գանից եւ բանտից *գելարանաց եւ *կախաղանաց *դառն նեղութեանց *եւ ամենայն կտտանաց որով կտտեցին զնա բազում համբերութեամբ յանձն իւր տարեալ վասն անուան *Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի այդ՝ իբրեւ այնմ եւս հասանէր թագաւորն ի վերայ իրացն *եթէ արդարեւ որդի Անակայ Պարթեւի է որ սպան զԽոսրով *հայր նորա՝ հրաման տայր *կապեալ ոտիւք եւ կապեալ ձեռաւք եւ կապեալ պարանոցաւ խաղացուցանել զնա *յԱյրարատ գաւառ եւ տալ զնա ի դղեակ բերդին Արտաշատ քաղաքի եւ իջուցանել ի վիրապն ներքին որ անհնարին էր խորութեամբ մինչեւ *անդէն մեռցի։ 4 Եւ եղեւ նա յայնմ վիրապի *ամս երեքտասան։ 5 Եւ ինքն իսկ թագաւորն *խաղայր գնայր ի ձմերոց յԱյրարատ գաւառ ի Վաղարշապատ քաղաք *ի Հայոց աշխարհ յարեւելս։

6 Իսկ թագաւորն Տրդատ զամենայն ժամանակս *իւրոյ թագաւորութեանն աւերէր քանդէր զերկիրն Պարսից թագաւորութեանն եւ զաշխարհն Ասորեստանի աւերէր եւ հարկանէր ի հարուածս անհնարինս։ 7 Վասն այսորիկ պատշաճեցան բանքս այս ի բանս կարգի առակաց թէ Իբրեւ զսէգն Տրդատ որ սիգալովն աւերեաց զթումբս գետոց եւ ցամաքեցոյց իսկ ի սիգալն իւրում զյորձանս ծովուց»։ 8 Վասն զի սէգ իսկ էր առ հանդերձս եւ այլ ուժով պնդութեան հարստութեամբ բուռն ոսկերաւք եւ յաղթ մարմնով քաջ եւ պատերազմող անհնարին բարձր եւ լայն հասակաւ *որ զամենայն ժամանակս կենաց իւրոց պատերազմեալ եւ առնէր մարտիցն յաղթութիւն։ 9 Մեծ անուն պարծանաց քաջութեան անձին ստանայր եւ զհոյակապ շքեղութիւն յաղթութեան ընդ ամենայն աշխարհ կացուցանէր հարկանէր ի հարուածս զթշնամիսն եւ խնդրէր *զքէնս վրիժուց *իւրոց հայրենեացն առնոյր աւար բազում ի կողմանցն Ասորւոց եւ թափէր կապուտ սաստիկ անհնարին ի նոցանէն ։ 10 Արկանէր ի սուր զզաւրս Պարսից եւ թափէր կողոպուտ անհնարին լինէր առաջնորդ առն եւ ձիոյ զաւրացն Յունաց եւ մատնէր նոցա զբանակս նոցա հանէր զզաւրս Հոնաց սաստիկ յոյժ եւ գերէր զկողմանս Պարսից։

11 Եւ *զայն ամս երեքտասան որ եղեւ Գրիգորիոս ի բերդին բանդին եւ ի խոր վիրապին կին ոմն *այրի որ էր *ի բերդին յայնմիկ հրաման առեալ յարհաւրաց ՝ զի աւուրն նկանակ մի * արարեալ պատրաստական ընկենուլ ի ներքս *ի խոր վիրապն եւ այնու *կերակրեալ լինէր նա ի հրամանէն Աստուծոյ *զայն ամս որ եղեւ նա անդ։ 12 Իսկ *յայն վիրապ ուր ընկեցին զնա՝ պահեալ լինէր նա կենդանի *շնորհիւ Տեառն իւրոյ ։ 13 Իսկ այլ մարդիկ որ միանգամ իջուցեալ էր անդր ՝ ամենեքեան մեռեալ էին վասն դժնդակ չարաշունչ դառնութեան տեղւոյն վասն կարակում տղմին աւձախառն բնակութեան եւ խորութեանն ։ 14 Վասն չարագործաց *իսկ էր շինեալ զայն տեղի եւ ի սպանումն *մահապարտացն ամենայն Հայոց։