Читать книгу Folwark komendanta - Norbert Grzegorz Kościesza - Страница 2

Aby jak najwierniej oddać realia, Autor posługuje się policyjnym slangiem – słownictwem powszechnie używanym przez tę grupę zawodową.

Poniżej Czytelnik znajdzie słowniczek, który objaśnia, do jakich pojęć odnoszą się pojawiające się w książce słowa charakterystyczne dla tego socjolektu.

ALO, SALUT, SUNT EU, UN HAIDUC  – Cześć, cześć, to ja, banita

ARCHIPREZBITER – urząd lub tytuł honorowy w Kościele katolickim

BAKSY – dolary

BIAŁY – skrót od nazwy Białystok

BIRET – nakrycie głowy duchownych Kościoła katolickiego, rzadziej pastorów, może mieć trzy (w Polsce) lub cztery rogi oraz ewentualnie pompon z wełny

BLONDYNA, GUMA, LOLA – pałka policyjna

BOMBA, BOMBY, KOGUTY – sygnały świetlne i dźwiękowe; w cywilnym radiowozie wożona jest lampa błyskowa przyczepiana do dachu za pomocą magnesu

BSW – Biuro Spraw Wewnętrznych, tak zwana policja w policji, prowadząca śledztwa przeciwko funkcjonariuszom policji

BUDA – budka wartownicza, na przykład przy ambasadach

CELA – znana knajpka w Szczytnie w pobliżu WSPolu, gdzie często poborowi, kursanci, przyszli oficerowie, a nawet kadra szkoły chodzą na imprezy

CZARNA – miejscowość Czarna Białostocka

CZARNUCH – czarne moro policyjne

CZARNY – ksiądz

CZEKOLADA – haszysz

DRES – osiedlowy „gangster” ubierający się w sportowe ciuchy

DWUKROPEK – podkomisarz

DZIĘCIOŁ, KOT – młody policjant

FABRYKA OFICERÓW – WSPol Szczytno, sześcio-, siedmiomiesięczne kursy oficerskie

FALA W WOJSKU – nieformalna hierarchia wśród odbywających zasadniczą służbę wojskową. Wojskiem (dotyczy korpusu szeregowych) rządzili starsi żołnierze. Pozycja w fali zależała od stażu służby i „cyfry” (także DDC – Dni Do Cywila), to jest od liczby dni pozostałych do „wyjścia do cywila”. Najniżej w hierarchii stały miśki i koty, później ogony, wicki i w końcu dziadki – tak zwana rezerwa, która rządziła razem z wickami. Fala zakończyła się wraz ze zlikwidowaniem zasadniczej służby wojskowej

FALKLANDY – oddalona od WSPolu część magazynów należących do szkoły

FIRMA – między policjantami: określenie całej formacji, jaką jest policja

GABARDYNA – tutaj: marynarka munduru (nazwa średnio grubej, mocno utkanej tkaniny wełnianej o splocie ukośnym. Gabardyna używana jest do produkcji płaszczy, garsonek, garniturów, spodni, kostiumów i innych części garderoby, a przede wszystkim mundurów galowych oficerów i podoficerów zawodowych policji i wojska)

GEST KOZAKIEWICZA – potoczna polska nazwa obraźliwego gestu, zwanego także „wałem”, który polega na zgięciu jednej ręki w łokciu i złapaniu jej ramienia drugą ręką

GREEN GHOST  – zielony duszek

GREY GOOSE VODKA MAGNUM – inaczej „szara gęś”, wódka francuska z regionu Cognac. Sprzedawana w specjalnej klatce za około 2600 zł, a półlitrowa butelka bez klatki to bagatela 1500 zł (ceny z 2013 roku)

GUMISIE, KRYMY – kryminalni

GWIAZDOR – zazwyczaj oficer z dużą liczbą gwiazdek na pagonach, w książce: nadkomisarz posiadający cztery gwiazdki

HERBATNIK – osoba pijąca sporo alkoholu

INSPEKTOR – najwyższy stopień oficerów starszych w polskiej policji. Niższy stopniem jest młodszy inspektor, a wyższy – nadinspektor

JENIEC – osoba zatrzymana

JĘZYK SPUSTOWY – część mechanizmu broni palnej o kształcie przystosowanym do palca. Za jego pomocą uruchamia się mechanizm uderzeniowy w celu oddania strzału

KABAN – tutaj: wieprz

KALOTKA – mała okrągła czapeczka noszona przez biskupów katolickich na szczycie głowy

KARBID – acetylenek wapnia, węglik wapnia – po wypiciu niektórych „szlachetnych” trunków z Podlasia i nie tylko wydychane powietrze ma zapach karbidu

KGP, GŁÓWNA – Komenda Główna Policji

KIEP – tutaj: niedopałek papierosa. Kiep może też oznaczać – w przenośni od prasłowiańskiego srom – kobietę, a także mężczyznę zniewieściałego lub zachowującego się nie po męsku; stąd wzięło się później kolejne znaczenie na określenie człowieka głupiego, używane do naszych czasów

KLAMKA – potocznie: pistolet, broń służbowa

KOLORATKA – stosowany przez duchownych kołnierzyk, który występuje w dwóch postaciach: krótkiej (tak zwany listek) i długiej z pektorałem

KOMIS – komisariat

KONOWAŁY – lekarze

KRAWĘŻNIK – pogardliwie: policjant chodzący z buta, zazwyczaj najniższego stopnia, patrolujący ulice

KULKI MOCY – gotowane pulpety lub kula sera białego z ziołami

KULOCHWYT – urządzenie do wyłapywania pocisków na strzelnicy zamkniętej, na przykład w WSPolu używa się odpowiednich skrzyń z piaskiem

KYRIE ELEISON  – Panie, zmiłuj się (nad nami)

LEPA W KARCZYCHO – cios otwartą dłonią w kark

LIZAK – potoczna nazwa tarczy do zatrzymywania pojazdów

ŁABĄDKI – dwóje

ŁYPA – japa, ryj, morda; dostać w łypę – dostać w japę

MAŁADIEC – zuch (ros. mołodiec)

MANTOLET – strój bez rękawów (peleryna), sięgający kolan, nakładany na komżę i rokietę przez biskupów, prałatów i kanoników

MIEĆ GARBA, PLECAK – mieć znajomości

MIETEK – merc, mercedes

MORACZ – ubiór ćwiczebny, czarny. Jeszcze do niedawna używany przez prewencję podczas służby patrolowej, a także przez pododdziały OPP i NOP w czasie działań policji, zabezpieczeń imprez masowych, meczów i tak dalej

MOSSBERG – gładkolufowa strzelba powtarzalna skonstruowana przez firmę O.F. Mossberg & Sons

NA KOLORACH – na czerwonych światłach

OBWARZANKI – ecstasy

OPP, NOP – Oddziały Prewencji Policji, Nieetatowe Oddziały Policji

ORMO – Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej

O-ZONE – mołdawski boys band grający i śpiewający muzykę dance w latach 1998–2005

PAŁA – wulgarne określenie milicjanta, później policjanta

PAPILIO ULYSSES  – motyl z rodziny paziowatych, uznawany za jednego z najpiękniejszych na świecie

PEKTORAŁ – ozdobny krzyż noszony na piersi przez wyższe duchowieństwo

PERTURBATIO PERSONALITATIS – zaburzenia osobowości

PESZAK – pistolet P-64, polski pistolet samopowtarzalny na nabój 9 mm Makarowa, skonstruowany po drugiej wojnie światowej, jeszcze do niedawna w policji i służbach mundurowych

PIERWSZA LINIA – policjanci pionów prewencji

PITER – portfel

PODESZWA – gotowany lub pieczony kawałek mięsa o dość dużym stopniu twardości

POLDEK – określenie poloneza

POLICYJNA BLACHA – odznaka, gwiazda policyjna

POP – duchowny, ksiądz prawosławny lub greckokatolicki

POPULARNE, MOCNE – marki papierosów gorszego gatunku, popularne zaprzestano produkować pod koniec lat dziewięćdziesiątych

POSTERUNKOWY – najniższy stopień w policji, odpowiednik szeregowego w wojsku. Funkcjonariusz z czystymi pagonami

PROROK – prokurator

PSIARNIA – policja

RAJDOWÓZ – radiowóz

RMG – ręczny miotacz gazu

ROKIETA – komża biskupia noszona przez kardynałów, biskupów i kanoników jako element stroju, używana od IX wieku

RUCHACZ – policjant ruchu drogowego

SCENKI – odgrywanie scen mających uzmysłowić, odzwierciedlić i pokazać kadetom realność tego, co może się zdarzyć podczas pełnienia służby w patrolu, wydziale konwojowym, kryminalnym i tak dalej

SIERŚCIUCH, SIERŚĆ, SIERŚCIU – sierżant

SKOSZONY POCISK – utknięcie pocisku w oknie wyrzutu łusek, między komorą nabojową a magazynkiem

SUFITÓWKA – amfa, amfetamina

SZASZŁYK – aspirant

SZMATA – legitymacja (słowo uznawane za obraźliwe, jednak używane przez samych policjantów); wyjęcie szmaty – okazanie legitymacji służbowej

SZWEJ – policjant OPP (Oddziałów Prewencji Policji)

TRAKTORZYSTA – sierżant sztabowy (mówi się także „sierściuch”, czyli sierżant)

TRANSPLANTATOR – złodziej

TRAWA – marihuana

UNITARKA – okres, w którym przyjęci do wojska żołnierze szkoleni są przed złożeniem przysięgi wojskowej

WIĘZIENNE TATUAŻE – piorun oznacza grypsującego więźnia; 1500V to siła, z jaką bije, i że najmocniej bije tą częścią ciała; kropka między brwiami oznacza świra, człowieka nieprzewidywalnego

WSPOL – Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

WYKAŁACZKA – chudy

WYRWAĆ KITĘ – ruszyć z kopyta, energicznie

WYSPRZĘGLONY – mocno pijany

ZAPRAWA PORANNA – ćwiczenia zaraz po pobudce, zazwyczaj bieganie i ćwiczenia ruchowe mające obudzić leniwych kadetów