Читать книгу Schalkie van Wyk Keur 10 - Schalkie van Wyk - Страница 11

7

Riaan lig sy kop op toe Erika ongemerk by die studeer­kamer probeer uitglip. Hy lyk net ’n oomblik lank van stryk gebring en stoot Amalia dan haastig weg van hom.

“Erika! Kom binne, my liefste! Waar was jy die hele dag? Weet jy hoe het ek na jou verlang?” vra hy verwytend en loop met uitgestrekte arms op haar af.

Hoe bring sy die kloutjie by die oor? wonder Erika. Sy wil omdraai en hom en Amalia alleen laat, maar sy gips­bedekte hande staan soos ’n teregwysing voor haar.

“Ons het sowaar jou meisie ontstel met ’n onskuldige soentjie,” sê Amalia en lag meerderwaardig, maar haar laggie klink onoortuigend in Erika se ore. “Ek het net ’n baie ou vriend gegroet, my liewe Erika. Ek en Riaan is sedert ons kleuterdae maats.”

“Presies,” beaam Riaan, sy glimlag sinies. “Die fraai rooikoppie is hier om op die ou grondbaron jag te maak, want sy jag net grootwild . . . en verkieslik ’n miljoenêr.”

“Jaloers, Riaan?” vra Amalia koggelend en druk ’n soen op Riaan se wang terwyl sy nader kom en by hom inhaak, haar kop rustend in sy nek. “Jy is oulik arm en ’n meisie moet aan haar bankrekening dink.”

“Dink jy aan enigiets anders behalwe perde?” vra hy geniepsig.

“Ou jaloersie,” terg sy en tik hom op die neus met haar wysvinger. “Ek moet sorg dat my perde gereeld oefening kry, maar ek is mos nou hier.”

Wat soek sy eintlik hier? wonder Erika terwyl sy die twee rooikoppe langs mekaar dophou. Riaan het wel aan Wilhelm gesê hy wil aan haar verloof raak, maar op die oomblik tree hy soos ’n jaloerse minnaar teenoor Amalia op.

“Ry jy nie ook perd nie, Erika?” vra Amalia en keer terug na haar gemakstoel voor die oop vuurherd.

“Al sou sy, sal ek haar nie toelaat om my ook te verlaat nie,” sê Riaan vinnig, slaan ’n besitlike arm om Erika en staar fronsend na sy wit gipshand. “Ek voel soos iets uit ’n wetenskapsfiksierolprent met my toegeplakte hande wat van my ’n idiotiese baba maak,” voeg hy selfveragtend by.

“Dis net tydelik, Riaan, en jy weet dit,” sê Erika prakties en loop saam met hom na die rusbank voor die vuurherd. “Hoe sou jy daarvan gehou het om soos klein Jackie met ’n masker oor jou kop rond te loop?”

“Heerlik!” skaterlag Amalia. “Erika is net die regte medisyne vir jou, Riaan, want sy sal jou nie kans gee om jouself te bejammer nie. Maar van perdry gepraat, Erika: Wilhelm het drie ryperde van ons stalle af na Drie Eike toe laat bring. Hulle staan nou hier op stal en as jy lus voel vir perdry, kan jy net vir jou ’n perd laat opsaal.”

“Ek hou van perdry, dankie,” sê Erika, neem op die rusbank saam met Riaan plaas, maar voel nog oorbodig.

Sy kan die vibrasies tussen Riaan en Amalia aanvoel, byna asof hulle mekaar terselfdertyd aantrek en afstoot; daarom twis hulle voortdurend, maar soek tog mekaar se geselskap op.

“Luister net na Amalia se woordkeuse: óns stalle,” spot Riaan. “Sy probeer so hard om soos Minette du Toit te klink, seker maar om broer Wilhelm te beïndruk. Grond is die sleutelwoord, liewe Amalia. Minette besit La Rochelle, maar jou pa is net ’n besonder bekwame plaasbestuurder.”

“Voel jy nou beter, Riaan?” vra Amalia met engelagtige onskuld, maar ’n warm blos op haar wange verraai haar ergernis oor Riaan se woorde. Sy kyk na Erika en verduidelik: “Dis Riaan se grootste frustrasie: dat hý nie die grondbaron is nie. Daarom probeer hy almal om hom aftakel tot sy eie lae vlak van plattelandse prokureurtjie.”

“Gelukkig staan ek klaar op die onderste sport, daarom hoef hy my nie af te takel nie,” sê Erika, half jammer vir Riaan wat met ’n man soos Wilhelm moet kompeteer. “Het jy baie pyn in jou hande, Riaan?” vra sy simpatiek.

“Die pyn kwel my nie, want ek het genoeg pynpille met my ontslag uit die hospitaal gekry.” Hy lig sy gipsbedekte hande op en gluur hulle aan asof hulle sy vyand is. “Dis wat ónder die gips skuil wat my nagmerries besorg. Hoe gaan my hande lyk? Het ek darem nog al my vingers? Sal ek weer my hande kan gebruik?” vra hy, ’n dun klank van paniek in sy stem.

“Ja, toe nou maar, ou diertjie,” praat Sophia uit die deur agter hulle en kom die vertrek binne, ’n skinkbord met koek en tee in haar hande, en Wilhelm op haar hakke. “Ek sê jou nog elke dag: hou op wonder, eet jou kos en word gesond. Wilhelm, los nou die skinkbord. Ek het jou mos gesê ek is oud en lelik genoeg om dit self te dra. Toe, toe, gaan sit jou sit sodat ek vir julle kinders tee kan bring. Ja, jy ook, Erika, sit net!”

“Dankie, Tannie,” sê Erika en neem ’n koppie tee en ’n bordjie koek by Sophia voordat sy weer op die rusbank langs Riaan plaasneem.

“Ek sal niks drink nie, dankie,” sê Riaan bot en staar onvergenoeg in die vlamme wat op die maat van onhoorbare musiek ritmies oor die houtstompe dans.

“Hallo, Wilhelm,” groet Amalia asemrig en stap op hom af asof sy van voorneme is om hom te soengroet.

“Dè, Amalia, vat en gaan sit. Dit maak my dronk in my kop as julle so voor my oë wriemel . . . so asof daar te veel is van julle,” blaf Sophia en prop ’n koppie tee en ’n bordjie koek in Amalia se hande voordat sy Wilhelm bereik.

“Ek haat sjokoladekoek,” snou Amalia, maar die verpletterende blik wat Sophia op haar rig, laat haar in haar spore omdraai en terugkeer na haar stoel voor die vuurherd.

“Ek help my sommer self, Tante,” sê Wilhelm en dra sy tee na die skoorsteenmantel toe, van waar hy Riaan en Erika behoorlik kan dophou.

Die gesogte grondbaron, dink Erika, onbewus van die vyandige uitdrukking op haar gelaat terwyl sy hom aanstaar. Is dit sy besittings wat hom so onweerstaanbaar maak vir vroue? Of dalk sy sterk, fisieke uiterlike: sy donker, half mistieke voorkoms met sy ysblou oë wat soms staalhard en dan weer vol warmte en lag kan wees? Of is dit die diep, ryk klank van sy stem wat aan hom so ’n besondere magnetisme gee?

“Is daar ’n roepstem op my gesig?” vra Wilhelm bedees, helder lag soos spatsels sonlig in sy oë.

Erika voel haar gesig verkleur toe sy besef hy praat met haar. Sy trek haar asem skerp in en staar stip na die koppie tee in haar hande.

“Nee, maar dit is moeilik om mense met grootkoppe mis te kyk,” antwoord sy met dieselfde onskuld in haar stem en voel byna spyt toe Riaan en Amalia uitbars van die lag.

“Jy het daarna gesoek, Wilhelm, want jy maak jouself nie juis onopsigtelik nie,” spot Riaan.

“Hy is die moeite werd om na te kyk,” sê Amalia met ’n koketterige glimlaggie.

“Jy was nog altyd ’n voor op die wa kind, Amalia,” sê Sophia terwyl sy met ’n koppie tee in haar hand nader kom. “In my jong dae het die jongetjies die meisies gekomplimenteer, maar jy gebruik die heuningkwas asof jy veronderstel is om die mans die hof te maak. Het jy dan g’n skaamte nie?” vra sy misnoeg.

“Die Groot Trek het in die negentiende eeu plaasgevind, Tannie, en die Eerste en die Tweede Wêreldoorloë is ook al vergete . . . Dis net Tannie wat dit nie kan vergeet nie,” antwoord Amalia met ’n glimlag wat verraai dat sy gewoond is om deur Sophia gekapittel te word.

“Ek is liewer uit die oude doos as skaamteloos,” sê Sophia streng en bly voor Riaan staan. “Hier, boetie, maak jou mond oop en sluk.”

“Tant Sophia!” ’n Donker gloed van verleentheid kruip oor Riaan se gelaat. “Ek verkies om nie ’n vertoning van my hulpeloosheid te maak nie. Ek is nie nou dors nie.”

“Maar hier is tog nie vreemdes by ons nie, Riaan,” redeneer Sophia. “Jy het saam met Amalia grootgeword en Erika –”

“Laat my toe om Riaan te help, Tannie,” val Amalia haar in die rede en spring op uit haar stoel. “Riaan was van kleins af my pasiënt, want ek wou mos altyd ’n verpleegster geword het.”

“Jy het tog gehoor die seun sê hy is nie dors nie, Amalia,” sê Sophia ongeduldig en neem op die stoel regs van die rusbank plaas. “En moet maar liewer nie na jou dae as verpleegster verwys nie, want ons weet almal jy kon net twee maande uithou, en toe is jy terug op die plaas en op jou perd se rug.”

“Ek het nie daarna verwys nie, maar aangesien Tannie dit opgehaal het . . .” Amalia neem op die armleuning van die rusbank plaas en sit haar linkerarm om Riaan se nek. “Ek was darem twee maande lank ’n verpleegster, Riaan. Dink jy nie jy sal my graag as jou privaat verpleegster in diens wil neem nie? Erika is ’n huishoudster, nie ’n verpleegster nie, en soos jy sê: sy is voortdurend in die kombuis besig.”

Amalia is besig met ’n fyn beplande spel om een broer teen die ander af te speel, besef Erika, maar hou haar gelaat uitdrukkingloos toe sy Wilhelm se blik op haar voel. Gaan Riaan instem dat Amalia hom verpleeg, of sal Wilhelm ’n stokkie daarvoor steek?

“Sulke skaamtelose stuitigheid!” blaas Sophia, haar gelaat donkerrooi van drif en ontsteltenis. “Amalia, jy is ’n ongetroude meisie en met ’n ongetroude jong man het jy niks te make nie. Boonop is ek hier om die seun te verpleeg en ek was darem op my dag ’n gekwalifiseerde verpleegsuster en hospitaalsuster. Nee a, dis sommer pure verspottigheid van jou om Riaan se verpleegster te wil speel. Wilhelm, as jy klaar is, bring jou leë koppie en vat die meisiekind sitkamer toe, want Riaan en Erika wil ’n bietjie alleen gesels.”

“Ek kan nie wag dat Erika voorstel om my privaat verpleegster te word nie,” spot Riaan, sy blik op die fronsende Amalia.

“Kry eers die jawoord, maat,” sê Wilhelm en volg Sophia en Amalia die studeerkamer uit.

En nou begin haar rol as motiverende meisie in Riaan se lewe, dink Erika sinies, terwyl sy luister na die toeklik van die deur agter Wilhelm. Wat het haar besiel om in te stem met Wilhelm se versoek? Sy het geen gevoel vir Riaan nie; as sy eerlik moet wees, hou sy nie eens baie van hom nie, veral nie ná sy geniepsige aanmerkings oor Wilhelm nie.

“Ek het nie gedink ek sal ’n hulpelose baba wees wanneer ek jou eindelik weer sien nie,” merk Riaan somber langs haar op, ’n lustelose uitdrukking op sy gelaat, terwyl hy in die vlamme staar.

Riaan se sprankel het saam met Amalia verdwyn, besef Erika. Sy kyk hom skerp aan. Wie probeer Riaan bedrieg? Homself? Vir haar en Wilhelm? Dis tog duidelik dat hy vir Amalia omgee, of sien sy iets raak wat nie bestaan nie, net omdat sy self nie in hom belang stel nie?

“Wanneer sal die gips kan afkom?” vra Erika met gedwonge belangstelling.

“Oor twee of drie weke. Moontlik sal my regterhand eerste genees, want dis minder beseer, daarom sal my dokter die gips dalk gouer afhaal. Maar dis die belangrikste: my regterhand. Hoe kan ek ’n prokureur wees as ek nie meer die gebruik van my hande het nie?” vra hy verbitterd.

“Tant Sophia het my vertel jy het ’n negentig persent kans om die volle gebruik van albei jou hande terug te kry, as jy nou geduldig is en glad nie jou hande gebruik of jou vingers onnodig beweeg nie. Die wonde het tyd nodig om te genees en as jy nou te haastig raak, kan jy onherstelbare skade aan jou hande kry. Wees maar net geduldig, Riaan, en alles sal regkom,” sê sy bemoedigend.

“Met jou aan my sy, Erika . . .” begin hy, lê ’n gipshand op hare en neem dit dadelik weer weg. “Sien jy nou? Ek kan waaragtig nie eens die meisie wat ek liefhet se hand vat en haar van my liefde vertel nie! Dis wat my so magteloos, so volkome nutteloos laat voel!”

“Is daar enige rede vir so ’n groot haas?” vra Erika gelykmatig.

“Nie vir jou nie, maar ek is ’n halwe mens, ’n halwe man, daarom het ek nóú jou liefde en bystand nodig. Ek wil weet daar is iemand wat nog aan my glo, wat bereid is om my te aanvaar, selfs al sou ek nie die gebruik van my hande herwin nie. Kan jy dit verstaan, Erika? Begryp jy waarom ek jou liefde so nodig het?” Hy swyg kortasem, sy gelaat strak en bleek van ontsteltenis, en hy lê ’n swaar gipshand op haar skouer. “Jy het tog gesê jy hou van my; dat jy glo dat jy my moontlik later sal kan liefkry. Onthou jy, Erika? Jy het ’n belofte aan my gemaak daar in Durban.”

“Nee, Riaan, ek het nie. Ek het gesê ek dink jy is ’n gawe vriend, maar dat ek niks meer as vriendskap vir jou voel nie,” antwoord sy beslis. “Ek het geen beloftes gemaak nie – en ek sien nie kans om nou ’n belofte te maak wat ek dalk sal moet verbreek nie.”

“Maar jy het Bergvallei toe gekom, agter my aan! Toe ek in die begin huiwerig was om Drie Eike aan Henno te verkoop, het hy my verseker jy kan nie wag om my weer te sien nie; dat jy agtergekom het jy gee om vir my. Dis die hoofrede waarom ek die ou huis aan hom verkoop het!” vaar hy ontsteld teenoor haar uit.

Slim Henno om sy suster te gebruik om sy sin te kry! dink Erika met teësinnige bewondering. Maar sy sal Henno so spoedig moontlik onder vier oë spreek oor ’n leuen wat haar in ’n onbenydenswaardige situasie laat beland het.

“Nee, Riaan, dit was Henno se storie om jou te oorreed om Drie Eike aan hom te verkoop, maar dis toevallig nie mý woorde nie. Ek sê weer ek is bereid om jou vriendin te wees, om . . . e . . . jou vriendskap te hou, maar in hierdie stadium . . .” protesteer sy halfhartig, haar belofte aan Wilhelm om Riaan te help soos die stem van haar gewete in haar.

“Jy bedoel ons moet maatjie-maatjie speel?” vra hy en lag smalend. “My liewe meisie, jy het al die pad van Johannesburg af agter my aangery, daarom kan jy gerus ophou met jou rol van onskuldige vriendinnetjie. Wees dankbaar dat ek jou met ope arms ontvang en selfs bereid is om aan jou verloof te raak, maar hou op om jou as iemand voor te doen wat jy nie is nie.”

Woede ontplof soos ’n witwarm vuur agter haar oë en ’n oomblik lank verg dit al haar selfbeheersing om hom nie met al haar krag deur sy gesig te klap nie, maar sy hou haar hande styf saam op haar skoot gebal en sluit haar oë om die onsmaaklike werklikheid uit te wis.

“Ek bedoel dit,” sê hy, onbewus van haar ontsteltenis en drif. “Ons kan Maandag my motor neem en Kaapstad toe ry en die grootste diamant vir jou gaan koop. Ek sal graag juffrou Amalia se gesig wil sien as jy my ring aan jou vinger dra!”

“Verskoon my, asseblief,” sê Erika met uiterlike kalmte en staan op. “Dis tyd dat ek met die aandete begin.”

“Maar . . .” Riaan is onmiddellik op sy voete, sy gelaat ’n toonbeeld van verdwasing. “Wat dan van ons verlowing, Erika?”

“Wat daarvan, Riaan?” vra sy bedaard.

“Is jy nie bly nie? Wanneer gaan ons jou ring koop? Gaan jy my nie soen nie?” vra hy verward.

“Nee, Riaan, want ek is nie bly nie; ek wil nie saam met jou ’n ring gaan koop nie, en ek gaan jou beslis nie soen nie.” Sy merk sy verbystering en ongeloof en glimlag liefies. “Om die waarheid te sê, jy maak my oneindig siek, Riaan . . . sieker as wat selfs jý is. Verskoon my, asseblief.”

Sy wag nie op sy reaksie nie, stap die studeerkamer vinnig uit en trek die deur agter haar toe met ’n gevoel dat sy ’n einde aan ’n onsmaaklike episode in haar lewe gemaak het.

Erika voel die drif oor Riaan se vernederende woorde stadig uit haar vloei toe sy die ruim kombuis binnestap en die groot koolstoof warm sien gloei. Dis ’n middag vir pannekoek, pypkaneel en suiker, want dis winter en ’n grou reëndag, wat deur ’n pannekoek-herinnering oor twintig jaar nog as ’n sonskyndag onthou sal word, dink sy en haal meel en bakpoeier uit die kombuiskas.

“Sjoe, maar dis koud en nat, Tannie,” praat Bartel uit die agterdeur en kom met Sophia se natgereënde geblomde voorskoot oor sy kop by die agterdeur ingestap. Hy klap die deur agter hom toe en stamp water en modder van sy skoene af. “Het Tannie al gehoor ’n kat sê sies met sy pootjies as hy nat word? Ek voel net so: sies, ek is nat!”

“Waar op aarde kom jy vandaan, aspatat?” vra Erika, bewus van die stukkie warmte wat Bartel se teenwoordigheid in haar binneste bring.

“E . . . ek het gaan . . . jag, Tannie. Sien, Tannie, dit reën mos nou al dae en dae aaneen, en toe ek netnou nog so lekker saam met Jackie speel, toe hoor ek so sjoep-sjoep! hier buite die huis, en toe weet ek: dis ’n walvis en ek moet hom gaan jag,” vertel hy met dodelike erns.

“En waar kom die walvis vandaan, Bartel?” vra Erika met dieselfde erns as hy.

“Uit die see, natuurlik. Tannie kan mos dink die see het al voller en voller geword van al die reën, en nou kom die see al hier tot by ons op Bergvallei!” Bartel frons nadenkend. “Ek wonder of al die mense in Kaapstad verdrink het? Die haaie sal darem lekker piekniek hou!”

“Jêg.” Erika staar hom verwytend aan. “Kan jy nie een storie sonder bloed en lyke vertel nie, Bartel?”

“Ek kan, maar ek bêre hulle vir ou Jackie, want sy tjank so maklik. Gaan Tannie vir ons pannekoek bak? Kan ek die eerste een kry? Kan ek sommer een vir Jackie kry en nog een vir my, hè, Tannie?” pleit Bartel en stamp byna vir Erika voor die stoof weg in sy gretigheid om te sien wat sy doen.

“Vertel my eers waarom is jy so deurnat, Bartel, en waarom het jy nie jou reënjas en reënstewels aangetrek toe jy buitentoe is nie,” hou sy vol.

“E . . . daar was ’n reus . . .” begin hy, kyk hoopvol na haar en sug hard en moedeloos toe Erika haar kop aanhoudend skud. “Wil Tannie nie ’n mooi storie hoor nie? Ek ken baie mooi stories . . . sommer troppe stories.”

“Nee, Bartel, dié keer wil ek die waarheid hoor,” sê sy met finaliteit.

“Foei tog, Tannie, ek sal vir Bartel help,” sê Jackie agter Erika en kruip onder die groot kombuistafel tussen die stoelpote uit, ’n ou, verbleikte teddiebeer met ’n groot mansakdoek om sy kop en gesig onder haar een arm. “Bartel het voor die studeerkamervenster gaan sit en luister wat al die grootmense gesels, sodat hy my kan vertel, want dan skinder ons lekker.”

“Oor die grootmense?” vra Erika sonder om ’n gesigspier te vertrek.

“Ja, Tannie.” Jackie knik. “Ons skinder en skinder en kies van wie ons die meeste hou.”

“Tannie hoef haar nie te glo nie,” sê Bartel ongemaklik en probeer dapper om te glimlag. “Sy is nog maar klein, nè, Tannie? En partykeer . . . e . . . droom sy dinge.”

“Maar ek het mos nie nou geslaap nie, Bartel,” maak Jackie gegrief beswaar.

“Jy het dus in die reën voor die studeerkamervenster gesit en ons . . .” begin Erika kwaai, maar swyg toe sy swaar, haastige voetstappe in die gang hoor nader kom en Wilhelm hoor praat nog voordat hy die kombuis binnekom.

“Is jy hier, Erika? Ek moet dringend met jou gesels.”

Wilhelm is kwaad, besef sy, draai om en sien hoe Bartel en Jackie onder die kombuistafel in verdwyn juis toe Wilhelm die kombuis binnekom.

“Ek kan nie my onverdeelde aandag aan jou skenk nie, want ek is besig om pannekoek te bak, maar gaan maar voort,” antwoord sy, voel ’n krieweling langs haar ruggraat afglip en draai vinnig terug na die stoof.

“Jy het belowe, Erika.” Sy hoor die beskuldiging in sy stem en hou haar gelaat afgewend. “Riaan is in ’n ver­skriklike toestand. Gelukkig is Amalia nou by hom om hom te troos.”

“Hoera vir Riaan,” sê sy oënskynlik gevoelloos.

“Ekskuus?” Wilhelm klink asof hy sy eie ore nie kan glo nie.

“Sy het gesê hoera vir Riaan, oom Wilhelm,” help Bartel hom reg en kruip onder die tafel uit. “Oom het seker wasproppe in Oom se ore, daarom kan Oom nie so goed hoor nie. As Oom dokter toe gaan, sal hy –”

“Bartel, kruip terug onder die tafel in,” val Erika hom pleitend in die rede.

“Goed, Tannie, maar oom Wilhelm moet sy wasproppe laat uitspuit, anders word hy so doof soos ’n pampoen,” maan Bartel en kruip onder die tafel in.

“ ’n Kwartel, Bartel,” sê Erika werktuiglik. “Oom Wilhelm is so doof soos ’n kwartel.”

“Tannie moet dit liewer nie sê nie, want dit lyk my hy wil Tannie klap,” waarsku Bartel tussen die stoelpote uit en verdwyn dan buite sig.

“Erika, ek kan nie met jou praat in die teenwoordigheid van ’n gehoor nie, selfs al is hulle onsigbaar. Kan die pannekoek nie ’n oomblik lank wag nie?” vra Wilhelm met nouliks bedekte woede in sy stem.

“Moenie jou kwel nie, Wilhelm. Bartel ken die hele storie, want hy het buite in die blombedding na my en Riaan se gesprek gesit en luister, en tant Sophia hou altyd die vensters op ’n skrefie oop, selfs in die winter. Jy wou sê?”

“Waarom het jy geweier om aan Riaan verloof te raak?” vra hy bruusk.

“Omdat sy hom naar op haar maag maak,” vertel Bartel en kruip ’n tweede keer onder die tafel uit. “Ek het self gehoor, oom Wilhelm. Tannie Erika het vir oom Riaan gesê hy maak haar siek, en sy wil nie sy ring hê nie en sy sal hom nie soen nie. Sy soen my elke aand nag, maar dis seker omdat ek mooier as oom Riaan is.”

“En dis die volle waarheid,” sê Erika, waag ’n vinnige kyk na Wilhelm wat tronend langs haar staan, en knyp dan haar oë toe asof sy vir sy gesig geskrik het.

Hy is kwaad, woedend, besef sy, want sy oë is twee splete, sy gelaat ’n granietharde masker van drif. Dalk gee hy haar en Henno se geld terug en steek haar in die pad, want per slot van rekening het sy hom beloof om Riaan te pamperlang, dink sy en byt op haar onderlip.

Miskien moes sy haar trots gesluk en Riaan sy sin gegee het, maar sy selfvoldane houding, sy minagting omdat hy glo sy het agter hom aangeloop . . .

Sy skuif die pan van die voorste plaat af en kyk Wilhelm vol in die gesig.

“Jy het dit al geïnsinueer en vandag het Riaan dit in my gesig gesê: ek het agter hom aangery, daarom moet ek dankbaar wees dat hy my met ope arms ontvang en bereid is om aan my verloof te raak. Ek gee nie om aan watter siekte – aansteeklik of andersins – jou broer ly nie, Wilhelm, maar géén man sê so iets aan my nie. Ek en Henno het net een ding gesoek: ’n eie dak oor ons kop. Ons huis. Net ons s’n. Soos die huis wat ons hier op Bergvallei geken het, waar niemand ons soos indringers laat voel het nie; waar ons nie stiefkinders en oorbodig was nie. Ons wou weer so ’n huis hê en omdat ons op Bergvallei die sekuriteit en geluk van ’n eie ouerhuis geken het, het ons ons so maklik laat oorreed om terug te keer. Kan jy so ’n eenvoudige begeerte verstaan?” vra sy, hoor die trilling in haar eie stem, en weet dat haar selfbeheersing yl word.

“Riaan sou nooit gesê het dat jy agter hom aangery het nie. Hy het jou lief!” verklaar Wilhelm driftig.

“Ag, hy het tog,” kom dit vermakerig van Bartel. Hy skrik toe Wilhelm ’n ysige blik op hom rig en kruip agter Erika weg. “Dis waar, oom Wilhelm,” hou hy vol en loer versigtig om Erika. “Hy het gesê tannie Erika kan bly wees dat hy vir haar ’n ring wil koop, maar tannie Erika wou niks hê nie, nie eens ’n groot diamantring nie. Ek sou ook liewer ’n nuwe fiets gevat het, maar oom Riaan het my nie gevra nie. Tannie Erika, is die eerste pannekoek nog nie klaar nie?”

“As dit waar is . . .” Wilhelm huiwer.

“Wat maak die waarheid saak?” blits Erika, ineens onredelik kwaad vir die groot man wat sy so onvoorwaardelik liefhet, maar wat nie eens bereid is om haar woord te aanvaar nie. “Jy wil my nie glo nie, maar jy sien kans om Bartel se stories te aanvaar? Glo wat jy wil, Wilhelm, maar . . . gee net pad uit my kombuis uit!”

Sy swaai terug en skrik vir ’n enkele traan wat oor haar wang loop en sissend op die warm stoof spat.

“Nou huil tannie Erika,” kom dit besorg van Bartel. “Oom Wilhelm, jy moet liewer draf, want as tant Sophia nou hier inkom, klap sy jou ore warm. Sy het gesê sy sal my hard klap as ek weer vir Jackie laat huil, want jongetjies laat nie meisiekinders huil nie. Tannie, moet ek vir jou ’n doos snesies bring? Gaan jy baie huil?”

“Gee vir haar my sakdoek, Bartel, en sê vir haar ek is baie jammer dat ek haar laat huil het,” sê Wilhelm ernstig, druk sy sakdoek in Bartel se hand en stap die kombuis vinnig uit.

“Hier, vat die sakdoek, Tannie. Het Tannie gehoor wat sê oom Wilhelm? Nou waarom huil Tannie so verskriklik? Ek sal maar vir tant Sophia moet sê sy moet die ou grondbaron hard klap,” verklaar Bartel bedruk en staar verlangend na die halfgaar pannekoek in die pan langs die warm stoofplaat, terwyl Erika hardop in die sakdoek snik.

Is dit reeds meer as twee weke gelede dat Wilhelm onverwags op ’n sakereis Kaapstad toe vertrek het? mymer Erika. Sy kom orent op haar bed en trek haar kamerjas nader.

Sy kan tog nie slaap nie, maar dalk sal ’n glas warm melk en heuning haar lomerig maak. Môre is weer ’n lang dag. Elke dag is ’n lang dag, want Wilhelm is weg sonder om haar te groet, en hoewel hy gereeld bel om te hoor hoe dit met Riaan gaan, vra hy nooit om met haar te praat nie.

Waarom sal hy? Almal weet Amalia kuier ook in die Kaap.

Sy stap tydsaam kombuis toe, skakel die voorste plaat van die elektriese stoof – wat ’n entjie van die groot koolstoof af staan – aan en plaas ’n kastrolletjie melk op die plaat. Sy loop na die agterdeur toe, maak dit oop en luister na die stil, klam nag. Dis koud, maar die wind waai nie en sy tree op die stoeptrappie uit.

“Karen!” roep ’n stem langs haar en dan word haar hand vasgegryp en word sy van die trappie afgepluk. “Ek het geweet jy sal kom, my poppie. Waarom het jy –?”

“Nee!” krys Erika toe hy haar in sy arms trek.

“Sjuut, vroumens!” snou Kallie, klap sy linkerhand oor haar mond en stoot haar voor hom uit na die hoek van die huis.